دكتر صالحي رئيس سازمان انرژي اتمي در گفتگو با اطلاعات اعلام كرد پيشنهاد ايران به 1+5 براي مشاركت در بازطراحي راكتور اراك

سرويس سياسي ـ اجتماعي: رئيس سازمان انرژي اتمي اعلام كرد: ايران آمادگيش را براي تجديدنظر در طراحي قلب راكتور اراك براي رفع نگراني‌هاي غرب اعلام كرده است. دكتر علي‌اكبر صالحي، معاون رئيس جمهوري و رئيس سازمان انرژي اتمي در گفتگوي اختصاصي با روزنامه اطلاعات در اين باره افزود: از يكي دو ماه پيش غربي‌ها خيلي اصرار داشتند كه راكتور آب‌سنگين اراك مي‌تواند امكان گريز ايران را به سمت فعاليت‌هاي غيرصلح‌آميز فراهم كند. لذا ما كه ديديم آن‌ها دارند جوسازي مي‌كنند و با توجه به اين كه هنوز 15، 16درصد كار پروژه راكتور آب‌سنگين اراك كه شامل كارهاي اساسي است، باقي‌مانده اعلام كرديم كه حاضريم براي رفع نگراني آن‌ها در طراحي قلب راكتور اراك تجديد‌نظر كنيم. وي خاطرنشان كرد: هرچند ما اعتقادي به نگراني‌هاي آن‌ها نداريم ولي گفتيم اين بار به نفع آن‌ها شك كنيم كه اين پيشنهاد توسط مذاكره‌كنندگان ما به آن‌ها عرضه و با استقبال مواجه شد. صالحي با بيان اين كه آمريكا، چين و روسيه پيشنهادهاي خود را براي چگونگي بازطراحي قلب راكتور اراك ارائه مي‌دهند، گفت: با بچه‌هاي خودمان روي انواع سناريوها كار كرديم تا ببينيم چه سناريويي را مي‌توانيم انتخاب كنيم تا رفع نگراني شود. رئيس سازمان انرژي اتمي با بيان اين كه ارائه اين پيشنهاد نشانه‌اي از حسن نيت، اقتدار و توانمندي علمي و هوشياري سياسي مسئولان كشور است، گفت: تمامي تلاش ايران اين است كه حقوق خود و در واقع حقوق ملت را حفظ كند زيرا هيچ حكومت و دولتي نمي‌تواند حقوق ملتش را زايل كند. وي تصريح كرد: به عنوان مديران اجرايي كشور آمادگي داريم با شيوه‌هاي صحيح و درست نگراني‌هاي غرب را رفع كنيم. رئيس سازمان انرژي اتمي ايران در بخش ديگري از اين گفتگو در پاسخ به اين پرسش كه مبناي رويكرد جديد ايران در به نتيجه رساندن مذاكرات هسته‌اي با توجه به دو محور كار با آژانس و گفتگوي جدي و اساسي با 1+5 چه بوده است، با اشاره به اين كه فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي ايران اساساً مرتبط با نظام و حاكميت است، گفت: دولت‌ها مي‌آيند و مي‌روند و هر دولت سليقه خود را دارد ولي موضوع چون حساس و مهم است از ابتداي پيدايش بحران تصنعي كه غربي‌ها آن را ايجاد كردند، نظام عهده‌دار اين پرونده شد. وي افزود: البته هر دولتي در زمان خود بخش مهمي از اين حاكميت است و دولت‌ها بنا به ذوق و سليقه و رويكرد خود، اثر خود را دارند هر چند بحث حاكميتي است ولي چون مجري دولت‌ها هستند در پيشبرد امر ذوق و سليقه و رويكرد دولت‌ها در گفتمان با غرب‌ بي‌تأثير نيست. صالحي با اشاره به اين كه مرور موضوع هسته‌اي در 12 سال گذشته نشان مي‌دهد كه ايران همواره در موضع‌گيري‌ها، پاسخ‌ها و استدلال‌هايش يك رويه سازگاري را در پيش گرفته است و هيچگاه تناقض و خلاف در اين موضع‌گيري‌ها ديده نمي‌شود، گفت: همه اين‌ها به اين دليل است كه فعاليت‌هاي ايران از اساس صلح‌آميز بوده و ما ريگي به كفش نداريم. رئيس سازمان انرژي اتمي با اشاره به اين كه رويكرد دولت دكتر روحاني مبتني بر تدبير است كه مقداري غلظت تدبير را براي پيشبرد موضوع هسته‌اي بيشتر كرده‌ايم، به پيشينه رئيس جمهوري و وزير خارجه در موضوع پرونده هسته‌اي اشاره كرد و گفت: دكتر روحاني از كساني است كه از ابتدا با موضوع هسته‌اي مرتبط بوده و اشراف كامل بر آن دارد. وزير امور خارجه هم كم و بيش از ابتدا در جريان كار بوده است و در واقع مجموعه‌اي عهده‌دار كار هستند كه بيگانه با پيشينه موضوع هسته‌اي نيستند و رويكرد آن‌ها اين است كه با رفع نگراني‌هاي طرف مقابل و حفظ حقوق ما سعي كنند برون‌رفتي براي اين مسأله بيابند. به گفته صالحي اين رويكرد تا به حال خوب پيش رفته، البته انتقادهايي هم به آن بوده است كه بايد ميان انتقادهاي خودي كه كاستي‌ها را گوشزد مي‌كنند با سخنان ديگراني كه از خارج سخن مي‌گويند و خيرخواه ما نيستند، تفاوت قائل شد. وي افزود: بايد نسبت به انتقادهاي دروني و خانوادگي سعه‌صدر نشان بدهيم كه در اين بعد هم امور به نحو خوبي دارد پيش مي‌رود و روز به روز بهتر مي‌شود و با گذشت زمان انتقادات جاافتاده‌تر مي‌شود و اختلاف نظر‌ها كم مي‌شود. رئيس سازمان انرژي اتمي تصريح كرد: نبايد غافل شد كه وارد يك مرحله بسيار حساسي شده‌ايم و آن مرحله نوشتن جزئيات نقشه راه است. به قول غربي‌ها مي‌گويند «شيطان در جزئيات نهفته است!» وي تأكيد كرد: بايد با حفظ انسجام داخلي و ترجيح منافع ملي به منافع سياسي يا گروهي، با وحدت نظر و تذكرات متقابل تمامي نهادها و افراد با نفوذ به يكديگر كمك كنيم. وي با اشاره به اين كه بسياري از اصحاب رسانه به علت اين كه مدت‌ها قلم‌ زده‌اند در اين زمينه، خود به مرجع و صاحبنظر تبديل شده‌اند، گفت: اين افراد مي‌توانند به ايجاد يك فضاي منسجم و تلطيف شده، ضمن حفظ اصل تذكر و انتقاد صحيح‌، كمك كنند. صالحي تصريح كرد: هرگونه انشقاق و اختلافي سبب مي‌شود كه طرف مقابل از اين تفكيك استفاده و زياده‌خواهي كند. رئيس سازمان انرژي اتمي در پاسخ به پرسشي در اين باره كه با توجه به فضاي بهتري كه پس از توافق ژنو ايجاد شده است، آيا اين فضاي بهتر مي‌تواند در مذاكره با آژانس هم اثرگذار باشد، گفت: خوشبختانه در شش ماه گذشته دو جلسه با مسئولين آژانس در ايران داشتيم كه در جلسه اول با آقاي آمانو كه به ايران سفر كرده بود در دو تفاهم‌نامه سه ماهه به پرسش‌هايي كه طرح شده بود، پاسخ گفتيم.وي افزود: در تفاهم‌نامه نخست شش موضوع مطرح بود كه در فاصله سه ماه با آقاي آمانو به آن رسيدگي شد كه در گزارش فصلي آژانس، مثبت ارزيابي شد.به گفته صالحي در تفاهم‌نامه سه ماهه ديگري هم به چند پرسش از ميان سؤال‌هاي آژانس پاسخ گفته شد و يكي دو مورد باقي ماند كه تا پيش از سه ماه پاسخ گفته مي‌شود. وي بازديد از گچين، آب سنگين اراك و غني‌سازي با ليزر را از موارد مورد پرسش در تفاهم‌نامه نخست و اي‌بي‌دبليو و انفجار چاشني‌هاي هم زمان را از موارد مورد پرسش در تفاهم‌نامه دوم ذكر كرد. دكتر صالحي با بيان اين كه روابط ما با آژانس معقول و متعارف است، گفت: البته آنها ديگر پرسش هسته‌اي ندارند بلكه بحث آنها اكنون روي مطالعات ادعايي است كه عده‌اي گفته‌اند در ايران فعاليت‌هايي در جهت انفجارهاي هسته‌اي و ساخت كلاهك‌ هسته‌اي شده است كه ربطي به موضوع هسته‌اي ندارد. وي افزود: هسته‌اي يك تعريف دارد. طبق پادمان هرجا مواد هسته‌اي رد و بدل شود، مي‌شود هسته‌اي ولي مثلاً كار روي موشك يا موتور هواپيما هسته‌اي نيست و اينها در واقع يك نوع بهانه جويي است. صالحي به اصرار آژانس براي بازديد مجدد از پارچين اشاره كرد و گفت: ما مي‌گوييم بازرسان آژانس قبلاً دوبار از پارچين بازديد كرده و نمونه‌برداري كرده‌اند و بيلان سفيد داده‌اند، چرا هر از چندگاهي مي‌خواهند آنجا را كه يك مركز صنعتي است بازديد كنند. يا معدن گچين يا كارخانه آب سنگين كه قبلاً بازديد شده‌اند. وي تصريح كرد: اين خارج از تفاهم‌نامه پادماني است و اگر تمكين كرديم به خاطر تلطيف فضا بود و ما مي‌خواستيم حسن نيت خود را به آژانس نشان دهيم و كساني را كه هميشه مشكوك هستند، هدايت كنيم. رئيس سازمان انرژي اتمي تاكيد كرد: تلاش ما اين است كه با آژانس تعامل خوبي داشته باشيم زيرا ما آژانس را تنها مرجع ذي‌صلاح تاييد كننده فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي اعضا مي‌دانيم و هيچ مرجع ديگري را به عنوان قاضي بين‌المللي قبول نداريم. وي در عين حال تصريح كرد: ولي تعامل ما بايد در چارچوب مقررات و تفاهم‌نامه‌ها و معاهده‌هاي مشخص باشد. مگر زماني كه پروتكل الحاقي به تاييد مجلس برسد كه در‌ آن صورت دست آژانس در بازرسي‌ها بازتر مي‌شود كه اين امر هم به آينده موكول است. صالحي با بيان اين كه دو تفاهم‌نامه مذكور مي‌توانند به اندازه پروتكل الحاقي به اعتمادسازي كمك كنند، افزود: در شش، هفت ماه گذشته بدون تاييد پروتكل الحاقي توسط مجلس بخش‌هايي از آن را داريم اجرا مي‌كنيم كه نشانه حسن نيت و شفاف‌سازي كشور است. وي گفت: مردم بدانند مسئولين نظام و دولت هيچگاه به دنبال لجاجت نبوده بلكه خواسته‌اند اتمام حجت كنند و بهانه را از طرف مقابل بگيرند البته با حفظ حقوق و ملزم بودن به تعهدات. وي افزود: ما نه اهل لجاجت هستيم و نه به خود مشكوك، ايران كشوري تمدن‌ساز و ما ملتي متمدن هستيم كه فكر مي‌كنيم همه مسائل را مي‌توان از طريق گفتمان حل و فصل كرد به شرطي كه نيت صادق باشد. رئيس سازمان انرژي اتمي با بيان اين كه ما هيچگاه به دنبال تقابل نبوده‌ايم و همواره پيام تعامل را رسانده‌ايم، گفت: ولي اين به اين مفهوم نيست كه از بدترين شرايط غافل باشيم زيرا يك ملت هوشيار همواره خود را براي بدترين شرايط آماده نگه مي‌دارد. البته اين به معني استقبال از بدترين شرايط نيست. وي افزود: به طرف مقابل متذكر مي‌شوم كه ملت ايران يك ملت هوشيار و بيدار است. بدانند و از فرصت پيش‌آمده استفاده كنند. اميدوارم اشتباه را فوق اشتباه نكنند. اشتباهاتي كه خيلي جاها از جمله در كشور ما داشتند مانند راه انداختن جنگ تحميلي. به گفته صالحي در 34، پنج سال گذشته انواع فشارها را به ايران آوردند كه اگر بخش كوچكي از آن را به كشور ديگري مي‌آوردند، متلاشي مي‌شد، همانطور كه مي‌بينيد در اطراف ما چه خبر است. وي با بيان اين‌كه هر چه به ايران بيشتر فشار وارد شود مستحكم‌تر و قوي‌تر و منسجم‌تر مي‌شود، گفت: علت اين امر هم وجود يك نظام جديد حكومتي است كه انقلاب موجب پيدايش آن شد. يك شيوه جديد حكمراني كه تحت چتر ولايت است و اين ولايت ضامن تماميت ارضي، استقلال سياسي، حفظ منافع ملي و انسجام داخلي بوده است. كه همه اينها را مديون اين شيوه جديد حكومتي هستيم. صالحي افزود: در غير اين صورت تاكنون متلاشي شده بوديم و يا مانند كشورهاي مجاور به علت فقدان ولايت پا در هوا معلق بوديم. رئيس سازمان انرژي اتمي در پاسخ به اين پرسش كه ممكن است از اين پس آژانس به سمت كار فني و تخصصي برود و كار سياسي انجام ندهد، گفت: رويه‌اي كه آژانس در پيش گرفته و تعاملي كه از طرف ما با آژانس در حال انجام است ما را به آينده بهتر اميدوار كرده است. به گفته وي هم آژانس دارد معقولانه‌تر عمل مي‌كند و هم ما در جاهايي كه ضرورتاً حساسيت زياد نبوده، زياد حساسيت نشان نداده‌ايم. مگر مواردي مانند پارچين كه ما توجيه نشده‌ايم كه چرا مي‌خواهند پس از دو بار بازديد، باز هم بازديد كنند. اينجا ديگر آژانس بايد استدلال كند. ما نمي‌توانيم به هر درخواست آنان جواب دهيم. دكتر صالحي در پاسخ به اين پرسش كه چقدر اميدوار هستيد پرونده ايران از شوراي امنيت به شوراي حكام بازگردد، گفت: يك بار 10 سال پيش در مصاحبه‌اي گفتم موضوع جمهوري اسلامي ايران نه به شيوه كره شمالي پيش مي‌رود و نه به شيوه ليبي. چون ما امكانات بالقوه و توانمندي‌هاي ذاتي خود را مي‌شناسيم و به درستي و راستي راه خود ايمان و باور داريم. رئيس سازمان انرژي اتمي در پاسخ به اين پرسش كه باتوجه به سياست توسعه و گسترش نيروگاه‌هاي هسته‌اي چه برنامه‌اي براي تأمين امنيت اين تأسيسات داريد، گفت: به طور كلي نيروگاه‌هاي هسته‌اي، سازندگان و مشتريان آنها همگي به دنبال نيروگاه ايمن هستند و هيچ كشوري نمي‌خواهد نيروگاهي بسازد كه ايمن نباشد زيرا پيش از نگراني براي خارج از مرزها، موضوع نگراني براي داخل مرزها و امنيت مردم مهم است. وي ضمن تأكيد بر اين كه همه دولت‌ها موظف هستند نسبت به حفظ ايمني اين فناوري اقدام كنند، گفت: ما كار بديعي انجام داديم. زماني كه نيروگاه بوشهر ساخته مي‌شد ما خود آژانس را هم مشاركت داديم يعني نه تنها نظام ايمني كشور متكفل اين امر بود بلكه در كنار آن آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و كارشناسان آن نسبت به بهترين استانداردهاي ايمني به ما مشورت مي‌دادند و متخصصين روسي هم كه سازنده بودند حضور داشتند. يعني بحث ايمني از سه ركن تشكيل شده بود كه استثناء بود. وي تأكيد كرد: بوشهر يكي از ايمن‌ترين نيروگاه‌هاي جهان است و يكي از پيشرفته‌ترين راكتورهاست. به گفته صالحي نيروگاه‌هاي جديدي كه در آينده خواهيم ساخت قطعاً پيشرفته‌تر خواهد بود چون علم و تكنولوژي جلو مي‌رود. ولي نيروگاه بوشهر هم از ايمن‌ترين نيروگاه‌هاست چه از نظر زلزله و چه از نظر تعدد مراحل احتياطي كه مثلاً اگر يك تجهيزاتي از كار افتاد تجهيزات ديگري باشد. اگر يك مدار از كار افتاد، مدار ديگري باشد و يا دفاع در عمق. اگر داده‌هايي را در اتاق كنترلتان مي‌گيريد و براي اين داده‌ها در مسير رسيدن اتفاقي بيفتد، در جاهاي ديگر آن را سنجش مي‌كند. همه احتياط‌ها به كار رفته. رئيس سازمان انرژي اتمي گفت: اين اطمينان را به مردم عزيز مي‌دهيم كه مي‌شود گفت اين راكتور ايمن ذاتي است يعني اگر اتفاقي بيفتد خودش خودش را كنترل مي‌كند. وي افزود: البته راكتورهاي آتي باتوجه به اين‌كه علم روز و تجربه ما بيشتر خواهد بود از ايمني بيشتري برخوردار خواهد بود و اين طبيعي است. صالحي با اشاره بر برخي نگراني‌ها در اين باره از طرف كشورهاي همسايه، گفت: دو روستا در اطراف نيروگاه بوشهر است، آيا ما نسبت به ايمني مردم خودمان بي‌تفاوت هستيم؟ وي به وقوع سونامي در ژاپن اشاره كرد و با بيان اين كه ژاپني‌ها هم پيش‌بيني‌هاي لازم را كرده بودند، گفت: ولي اتفاقي كه افتاد خارج از تصور بود و كارش نمي‌شد كرد والا طراحي‌هاي آنها خوب بود. وي در عين حال يادآور شد كه در خليج‌فارس سونامي اتفاق نمي‌افتد زيرا عمق خليج‌فارس خيلي كم است.دکتر صالحي گفت: فناوري هسته اي مردمي‌ترين فناوري ايرانيان است که واقعاً عبارت زيبايي است, اين فناوري که اين همه فشار را به ملت وارد کرده است, آن هم فشاري که واقعاً مي‌شود گفت ناعادلانه و غيرمنصفانه بوده است. وي در ادامه افزود : يعني بي‌هيچ دليلي اين فشار را وارد کرده‌اند خوب آن‌ها مي‌خواستند بهانه‌هاي سياسي را در يک قالب بريزند و قالب هسته‌اي را اتخاذ کردند اما عدو ( دشمن) شود سبب خير . دکتر صالحي ادامه داد: يک برنامه مجلس دارد و يک برنامه هم اصلاً از قبل از انقلاب بوده است که به توصيه‌ خود آمريکايي‌ها بوده است .وي توضيح داد: در آن زمان مي‌گفتند ايران 20 هزار مگاوات برق هسته‌اي داشته باشد که حالا به دلايلي که در آن زمان استدلال مي‌شده است که الان هم ما برروي آن بحث کرده‌ايم 20 هزار مگاوات کماکان ‌اين توصيه موکد مجلس هم هست.وي ادامه داد: ما يک شوراي عالي انرژي کشور داريم, شوراي انرژي اتمي داريم که در آنجا هم اين مصوبه هست. البته اين 20هزار مگاوات را در يک برهه‌ بلند مدت مي‌بينيم چون که هم هزينه آن سنگين است و هم اين که ما نمي‌خواهيم خيلي سريع چيزي را بسازيم. اين چشم انداز به 20 هزار مگاوات مثلاً ممکن است بيش از 20 باشد. رئيس سازمان انرژي اتمي افزود: ما يک برنامه‌ ميان مدت داريم که طبق قراردادي که 1992 با روس‌ها امضاء کرده ايم قرار شده بود که به غير از بوشهر فعلي چنانچه که ايران درخواست کند چهار نيروگاه هسته اي ديگر هم داير کنيم. هم اکنون اين پروتکل را احياء مي کنيم. الان با روس ها در حال مذاکره هستيم و به خوبي هم اين مذاکرات جلو رفته است و اگر بخواهيم, چهار نيروگاه هسته اي ديگر را هم شروع مي‌کنيم که انشاالله کلنگ اول را امسال مي زنيم و بعد به فاصله دوسال به دوسال کلنگ هاي بعدي را مي زنيم و تاجايي که ممکن است اين ها را بومي سازي مي کنيم.وي در پايان گفت ماه آينده دو تا خبر خوب در ارديبهشت ان شاء الله خواهيم داشت. اول سامانه پرتودهي را در آذربايجان شرقي بناب افتتاح خواهيم کرد که يک تحولي براي توليدات کشاورزي آن منطقه است تا توليدات کشاورزي از ميان نرود و تکثير اين سامانه‌هاي پرتو دهي را در جاهاي ديگر کشور هم داريم. يکي ديگر هم يک پروژه بسيار ارزشمندي است که ما براي وزارت بهداشت در حال انجام دادن هستيم که در آنجا هم سانتريفيوژ آن ها که براي داروسازي و سرم سازي دچار مشکلاتي است ان شاء الله در حال حل شدن است.