مرسي: استعفاي من سبب هرج و مرج در مصر ميشود
سرويس خارجي: تجمع گسترده مخالفان مصري در ميدان التحرير قاهره و بسياري شهرهاي ديگر مصر، نيروهاي ارتش و نيروهاي امنيتي اين کشور را مجبور کرد تدابير امنيتي شديدي را در خيابانهاي اصلي و ميدانهاي اين کشور اتخاذ کنند.
صدها هزار از مخالفان محمد مرسي، رئيسجمهوري مصر از نخستين ساعات صبح ديروز با تجمع در ميدان التحرير در مرکز قاهره و سر?دادن شعارهايي، برگزاري انتخابات زودهنگام رياست جمهوري را تنها پس از گذشت يک سال از انتخاب مرسي به عنوان رئيسجمهوري اين کشور خواستار شدند.
تجمعکنندگان در ميدان التحرير سپس به سمت کاخ رياست جمهوري حرکت کردند. تظاهرکنندگان با در دست داشتن پرچمهاي مصر شعارهاي «مرسي برو» و «ملت خواهان براندازي نظام است» سر دادند. تظاهرکنندگان پرچم مصر به طول 50 متر به همراه دست نوشتههايي که روي آنها جملاتي عليه اخوان المسلمين مصر نوشته شده بود از جمله «سلطه اخوان المسلمين بايد پايان يابد» را حمل ميکردند. علاوه بر اين تظاهرکنندگان سرود ملي مصر را سر دادند.
همچنين تظاهرکنندگان تمامي وروديها و خيابانهاي منتهي به ميدان التحرير را بستند. قضات مصري و اعضاي دادستاني کل مصر نيز تجمع اعتراضآميزي را از مقر باشگاه قضات مصر در مرکز قاهره برگزار کردند که اين تظاهرات تا ساختمان ديوان عالي مصر ادامه داشت. اين تظاهرات در اعتراض به انتقادات محمد مرسي از دستگاه قضايي و قضات به دليل صدور برخي احکام و وارد کردن اتهاماتي به دستگاه قضايي مصر مبني بر تقلب در انتخابات برگزار شد.
زنان مصري نيز با پوشيدن حجابهاي قرمز رنگ و در دست داشتن پلاکاردهايي که روي آن واژه «استعفا استعفا» نوشته شده بود خواهان برکناري مرسي شدند. علاوه بر اين تظاهرکنندگان تصاوير سفير آمريکا را که روي آن واژه «اخراج» نوشته شده بود و همچنين تصاوير اوباما با عبارت «اوباما به تروريسم کمک ميکند» را در دست داشتند. شماري از نمايندگان مجلس شوراي مصر نيز در حمايت از تظاهرات مخالفان مرسي از سمت خود استعفا كردند. احمد فهمي رييس مجلس شوراي مصر در بيانيه اي اظهار داشت هشت تن از نمايندگان مجلس استعفا كردند. وي افزود: شماري ديگر نيز استعفاي خود را اعلام كرده اند، ولي هنوز به طور رسمي پذيرفته نشده است. پيش از اين محمد البرادعي رئيس حزب الدستور و از رهبران مخالف دولت مصر مردم اين کشور را به شرکت گسترده در تظاهرات ديروز دعوت کرده بود. همچنين سخنگوي رسمي کمپين «تمرد» مصر با اشاره به شرکت اين کمپين در تظاهرات ديروز گفت کمپين تمرد 22 ميليون امضا براي سلب اعتماد از مرسي جمعآوري کرده است.
«حسن شاهين» گفت: کمپين تمرد تصميم گرفته تا کناره گيري مرسي، در ميدانهاي قاهره و ديگر شهرهاي مصر تحصن کند. اين درحالي بود که جمعي از طرفداران مرسي نيز در حالي که چماق و سلاحهاي سرد در دست داشتند خيابانهاي منتهي به ميدان رابعه العدويه در شهرک نصر در شرق قاهره را بستند و با معترضان درگير شدند. همچنين دهها تن از اعضاي کميتههاي مردمي وابسته به اخوان المسلمين با حضور در وروديهاي اين ميدان اقدام به شناسايي افراد حاضر و تفتيش آنها کردند. همچنين منابع مصري از وقوع درگيري خشونتآميز بين تعدادي از مخالفان و موافقان مرسي در شهر المحله خبر دادند.
ازسويي دو مقر حزب آزادي و عدالت در «بني سويف» پس از حمله گروهي از جوانان معترض با استفاده از کوکتل مولوتف به آتش کشيد شد که بلافاصله پس از حضور نيروهاي امنيتي و آتشنشانها از آتش سوزي کامل اين دو مقر ممانعت به عمل آمد. شهرهاي اسکندريه و اسماعيليه نيز همزمان با برگزاري تظاهرات در ميدان التحرير و مقابل کاخ الاتحاديه در قاهره شاهد تظاهرات گسترده معترضان بودند. تظاهرات مخالفان مرسي در مقابل مسجد القائد ابراهيم در اسکندريه دومين شهر بزرگ مصر برگزار شد و تظاهرکنندگان شعارهايي در مخالفت با دولت و درخواست براندازي نظام سر دادند. همچنين هفت مسير تظاهرات در شهر اسماعيليه به منظور درخواست برکناري مرسي و براندازي نظام حاکم برگزار شد. درعين حال از اولين ساعات صبح ديروز عبور و مرور در مصر مختل شد. ازسويي در شهر سوئز در شرق مصر نيز که يکي از پايگاههاي انقلاب 25 ژانويه 2011 به شمار ميرود نيروهاي وابسته به فرماندهي سوم ارتش حالت آمادهباش اعلام کردند تا بدين وسيله امنيت وروديهاي شهر سوئز را تامين کنند.
ارتش که خودروهاي زرهي خود را در قاهره مستقر کرده بود مراکز دولتي از جمله کاخ رياست جمهوري، وزارت دفاع و وزارت کشور را تحت کنترل گرفت تا از ورود معترضان به آنها جلوگيري کند. ارتش به منظور آمادگي براي رويارويي با هرگونه درگيري احتمالي ميان طرفداران و مخالفان مرسي به ويژه پس از ناآراميهاي اخير در مصر تدابير امنيتي شديدي در سراسر کشور اتخاذ کرد و حدود 35 خودرو امنيتي و شش خودرو زرهي براي تامين مقرهاي وزارت کشور، مجلس شورا و کابينه مصر مستقر شدند.
در حالي که تظاهرکنندگان همه خيابانهاي اصلي و اطراف ميدانهاي رابعه العدويه و التحرير را بسته بودند يگانهاي ارتش در اطراف ساختمانهاي عمومي و دولتي تدابير امنيتي شديدي اتخاذ کردند. علاوه بر اين نيروهاي امنيتي موانع آهني و سيمهاي خاردار را در اطراف خيابانهاي منتهي به مقرها و ساختمانهاي اصلي مصر از جمله ساختمان وزارت کشور ايجاد کردند. سه فروند بالگرد ارتش نيز بر فراز ميدان التحرير در حال پرواز بودند.
از سوي ديگر نيروهاي مصري براي حمايت از تاسيسات عمومي و گردشگري و بنادر در ساحل درياي سرخ به حال آمادهباش درآمدند. نيروي هوايي مصر نيز به منظور کنترل اوضاع به حال آماده باش درآمد. ازسويي فرماندهان ارتش با حضور «عبدالفتاح السيسي» وزير دفاع و نيز فرمانده گارد رياست جمهوري، به منظور بررسي تحولات سياسي مصر و نحوه تعامل با آن در مقر وزارت دفاع نشست اضطراري برگزار کردند.درچنين شرايطي منابع مصري گزارش دادند که بازرس وزارت کشور مصر به دست گروههاي مسلح در شمال سينا کشته شد. افراد مسلح به سمت خودرو سرتيپ «محمد هاني» در شهر العريش تيراندازي کردند که باعث قتل وي شد و همچنين يک سرباز امنيت مرکزي که همراه هاني بود، زخمي شد.
تظاهرات در آمريکا و اروپا
همزمان با تظاهرات گسترده مردمي ديروز در مصر شمار زيادي از مصريهاي ساکن آمريکا و اروپا نيز با برگزاري تجمع و راهپيمايي همبستگي خود را با هموطنانشان اعلام کرده و خواهان برکناري مرسي شدند. صدها مصري ساکن آمريکا در همبستگي با شهروندان مصري خود در داخل اين کشور، تظاهراتي را مقابل کاخ سفيد برگزار کردند. در اين تظاهرات شرکتکنندگان با سر دادن شعارهايي خواهان برکناري مرسي از رياست جمهوري مصر شدند. باسم فتحي از سازماندهندگان اين تظاهرات اعلام کرد مصريهاي مقيم آمريکا در برابر حسني مبارک، رئيس جمهوري پيشين مصر و اقدامات نظامي وي عليه مردم ايستادگي کردند و امروز نيز در برابر مرسي و اخوان المسلمين ميايستند و از آنها ميخواهند به خاطر مصر قدرت را رها کنند. تظاهرکنندگان همچنين نامهاي به باراک اوباما، رئيسجمهوري آمريکا نوشتند که در آن اوباما متهم شده بود آخرين کسي است که از مرسي و اخوان المسلمين حمايت ميکند.
همچنين در آمستردام پايتخت هلند شماري از مصريهاي ساکن اين کشور همبستگي خود را با کمپين تمرد براي براندازي مرسي و سلب مشروعيت از وي اعلام کردند. در بلژيک نيز شماري از شهروندان مصري دو تظاهرات جداگانه مقابل ساختمان پارلمان اروپا و سفارت مصر در بروکسل برگزار کردند. شرکتکنندگان از پارلمان اروپا خواستند دولتهاي اروپايي را مجبور کند که هرگونه تعامل خود را با نظام مرسي قطع کنند. اين درحالي است که محمد مرسي در اظهاراتي در واکنش به درخواست مخالفان پرشمار خود، برگزاري انتخابات زودهنگام رياست جمهوري در مصر را رد کرد.وي همچنين گفت: استعفاي من سبب ايجاد هرج و مرج در کشور مي شود.مرسي افزود: انقلاب دومي در مصر رخ نخواهد داد.
درخواست الازهر
شيخ الازهر در بيانيهاي از همه گروهها و احزاب سياسي مصر خواست هرچه سريعتر به گفتگوي ملي روي بياورند. «احمد الطيب» در بيانيهاي اعلام کرد: حوادث خشونتبار، قتل و آتشسوزي و ريخته شدن خون افراد در مصر، حوادثي قبيح و محکوم است و شايسته تاريخ متمدن ملت مصر نيست. در اين بيانيه آمده است: الازهر از همه مسئولان دولت، گروههاي ملي و احزاب سياسي و هر فردي از اين ملت اصيل ميخواهد در برابر خداوند، تاريخ و جهان براي حفظ خون مصريها مسئوليتپذير باشند و منافع عالي کشور را بر همه منافع ترجيح دهند زيرا سرنوشت امت و آينده کشور ملک شخصي هيچ کس نيست و تجاوز از حرمت خون به هيچ روي جايز نيست. شيخ الازهر تصريح کرد ما بار ديگر بر مسالمتآميز بودن تظاهرات که از لحاظ شرعي و قانوني نيز مباح است، تاکيد کرده و خواستار پرهيز از هر گونه خشونت و ريخته شدن خون هستيم. وي از همگان اعم از موافقان و مخالفان مرسي خواست از گرفتار شدن در دام جنگ داخلي اجتناب کنند زيرا پيامدهايي دارد که شايسته تاريخ مصر و وحدت مصريها نيست.
ازسويي وزير خارجه آلمان با ابراز نگراني از ناآراميهاي مصر گفت خشونتها مانعي براي تحقق تحولات سياسي است و گفتگو براي پيگيري اصلاحات و تحقق دموکراسي را ضروري دانست.
«گيدو وستروله» گفت: من از اينکه اين روزها يکبار ديگر معترضان در خيابانهاي مصر تظاهرات ميکنند و با مرگ مواجه ميشوند، نگرانم زيرا تظاهرات فراگير و بروز مجدد خشونت مانعي سخت و مشکلي اساسي براي تحولات سياسي در مصر است. وستروله اعلام کرد مصر نيازي به خشونت ندارد بلکه نيازمند گفتگو و اصلاحات درست است. وي همچنين از مرسي خواست اصلاحات ضروري را بپذيرد تا دموکراسي در مصر حاکم شود.
دراين حال روزنامه انگليسي اينديپندنت با اشاره به برگزاري تظاهرات ديروز در مصر چند سناريوي احتمالي را براي اين کشور متصور دانست. اينديپندنت نوشت: سناريوي نخست که احتمال آن ضعيف است اين است که اين اعتراضات به برکناري داوطلبانه مرسي از قدرت منجر شود که البته احتمال اين سناريو بسيار ضعيف است زيرا اخوانالمسلمين و همپيمانان اسلامگراي آن آينده خود را در بقاي مرسي در قدرت ميبينند.
سناريوي دوم اين است که مرسي امتيازاتي به معارضان بدهد که از جمله آن توافق بر سر تغيير دولت و تعديل قانون اساسي است که اين نيز به نظر احتمال ضعيفي است. سناريوي سوم که کابوسي براي معارضان است، اين است که تظاهرات به تدريج خاموش شود و پس از آن با جماعت اخوانالمسلمين که احتمالا قدرت بيشتري خواهند داشت، مواجه شوند.
اما سناريوي چهارم دخالت نظامي است که به نوشته اين روزنامه احتمال آن زياد است اما نگرانيهاي زيادي در بر دارد و اگر ارتش در يک کودتاي نرم به مرسي دستور دهد که از قدرت کنارهگيري کند و انتخابات جديد برگزار شود در آن صورت اسلامگراها احساس ميکنند به آنها خيانت شده است و چه بسا به استفاده از سلاح رو آورند اما سوال اين است که آيا معارضان سکولار و ليبرال ميتوانند عملکردي بهتر از مرسي داشته باشند.
خبر ديگر اينکه کنسولگري فرانسه در مصر تعطيل شد. وزارت خارجه فرانسه نيز در بيانيهاي به شهروندان فرانسوي مقيم يا گردشگر در مصر هشدار داد که از اماکن تجمع مصريها دوري کنند.
وزارت خارجه فرانسه از اتباع خود خواست از نزديک شدن به ميدان التحرير، موزه مصر و مناطق اطراف ساختمانهاي دولتي از جمله مقر رياست جمهوري پرهيز کنند. وزارت خارجه امارات عربي متحده نيز در بيانيهاي از اتباع خود در مصر خواست هرچه سريعتر اين کشور را ترک کنند. وزارت خارجه امارات از شهروندان خود خواست تنها در موارد اضطراري به مصر سفر کنند.
ازسويي يک هواپيماي قطري به منظور انتقال اتباع اين کشور از مصر وارد فرودگاه قاهره شد. فرودگاه قاهره از صبح ديروز شاهد ازدحام جمعيت و پروازهاي مکرر هواپيماهاي کشورهاي مختلف براي انتقال صدها نفر از اتباع عربي و خارجي از جمله اعضاي خانوادههاي پرسنل و ديپلماتهاي سفارتخانههاي خارجي است.