سه روز قبل جنگندههاي اسرائيلي ضمن نقض حريم هوايي سوريه يک مرکز تحقيقات دفاعي در اطراف دمشق را بمباران کردند که علاوه بر کشته و زخمي شدن هفت نفر، خسارت سنگيني به اين مرکز علمي وارد آمد.
اين اقدام اسرائيليها که نقض آشکار قوانين بينالمللي و حاکميت دولت سوريه به حساب ميآيد، با واکنشهاي مختلفي در جهان روبرو شد.
دبير کل سازمان ملل متحد ضمن ابراز تأسف شديد از حمله جنگندههاي رژيم صهيونيستي به خاک سوريه، خواستار احترام به حاکميت ارضي کشورها شد.
بانکيمون نگراني شديد خود را از اين تهاجم هوايي ابراز کرد. اين درحالي است که سازمان ملل اعلام کرد قادر به تأييد شکايتهاي سوريه از تجاوز رژيم صهيونيستي نيست. درعين حال رييس دوره اي شوراي امنيت وضعيت خاورميانه را پس از حمله هوايي رژيم صهيونيستي به خاک سوريه بسيار شکننده توصيف کرد و گفت اعضاي شوراي امنيت در حال بررسي ابعاد مساله و پاسخ مناسب به آن هستند.دبيرکل سازمان همکاري اسلامي نيز با انتقاد از حمله جنگندههاي اسرائيلي به سوريه تاکيد کرد دخالت طرف سوم در بحران سوريه غيرقابل قبول است. اکمل الدين احسان اوغلو با انتقاد از رژيم صهيونيستي تصريح کرد اين حمله عاملي براي ورود بحران سوريه به مرحله جديد خواهد بود.
اتحاديه عرب هم تجاوز رژيم صهيونيستي به منطقه جمرايا در ريف دمشق و بمباران يک مرکز تحقيقات علمي سوريه را که به کشته و زخمي شدن شماري از شهروندان سوري منجر شد، محکوم کرد. نبيل العربي دبيرکل اتحاديه عرب اين تجاوز رژيم صهيونيستي را تجاوز آشکار به اراضي يک کشور عربي و حاکميت آن و نقض قوانين و توافقنامههاي بينالمللي و قطعنامههاي شوراي امنيت برشمرد. العربي از جامعه جهاني خواست به مسئوليت خود عمل کرده و جلو تجاوزات اسرائيل به کشورهاي عربي را بگيرد.
وزارت امور خارجه روسيه نيز اعلام کرد اين کشور اخبار مربوط به حمله نيروي هوايي اسرائيل به سوريه را با دقت بررسي ميکند و اگر اين اطلاعات درست باشد، يعني اسرائيل به شدت منشور سازمان ملل متحد را نقض کرده است. در بيانيه وزارت امور خارجه روسيه آمده است: مقامات مسکو بشدت نگران اخبار منتشره در خصوص حمله هوايي اسرائيل به تاسيساتي در نزديکي دمشق هستند. اگر اين اطلاعات مورد تاييد قرار بگيرد، ما با حمله تحريکآميز به اهدافي در خاک يک کشور مستقل مواجه هستيم که شديدا نقض منشور سازمان ملل بوده و به هيچ وجه مورد قبول نبوده و دليل آن هرچه باشد، چنين اقدامي غيرقابل توجيه است. نجيب ميقاتي نخست وزير لبنان نيز اعلام کرد تجاوز دشمن اسرائيلي به خاک سوريه بار ديگر مقاصد خصمانه و متجاوزانه اين رژيم را نشان داد. ميقاتي افزود: ما اين حمله جديد اسرائيل را محکوم و دعا مي کنيم خدا هميشه حامي سوريه و ملتش باشد.
حزبالله لبنان هم با صدور بيانيهاي تجاوز رژيم صهيونيستي به يک مرکز تحقيقات نظامي در حومه دمشق را محکوم کرد و هدف از اين اقدام را از بين بردن توان نظامي کشورهاي عربي دانست. حزبالله در اين بيانيه همبستگي کامل خود را با دولت، ارتش و مردم سوريه اعلام کرد.
محمد کامل عمرو، وزير خارجه مصر هم اين حمله را محکوم کرد و گفت اين تجاوزات عليه اراضي عربي کاملا مردود است و نقض صريح منشور سازمان ملل و حقوق بينالملل محسوب ميشود. وي اظهار داشت اين تجاوز به دنبال تجاوز سابق اسرائيل عليه اراضي سودان در اکتبر سال 2012 رخ داد که در آن دوره نيز مصر به شدت اين اقدام اسرائيل را محکوم کرد .نوري مالکي نخستوزير عراق نيز حمله رژيم صهيونيستي به سوريه را ناشي از نبود انسجام موضع کشورهاي عربي دانست و اظهار داشت: اگر اعراب موضع منسجمي داشتند، اسرائيل جرات نميکرد به سوريه تجاوز کند. وي گفت اتحاديه عرب و اعراب و مسلمانان در قبال اين تجاوزگري اسرائيل به خاک سوريه کجا هستند؟
ترکيه هم در واکنش به خبر حمله جنگندههاي اسرائيلي به سوريه اعلام کرد اين اقدام صلح منطقهاي و بينالمللي را تهديد ميکند. سخنگوي وزارت خارجه ترکيه افزود: اين تحول دليلي بر بحراني شدن اوضاع سوريه و مورد تهديد قرار گرفتن صلح منطقهاي و بينالمللي است.
اما در اين بين، آمريکاييها تاکنون هيچ واکنشي به اين حمله نشان ندادهاند و فقط کاخ سفيد در واکنش به حمله جنگندههاي رژيم صهيونيستي به اطراف دمشق، از سوريه خواست انتقال سلاح به حزبالله را متوقف کند .اين درحالي است که دو روزنامه «والاستريت ژورنال» و «نيويورکتايمز» به نقل از مقامات آمريکايي نوشتهاند اسرائيل پيش از حمله، کاخ سفيد را در جريان قرار داده بود. با اين وجود، هم آمريکا و هم رژيمصهيونيستي از اظهار نظر در اين مورد خودداري کردهاند. واکنش اتحاديه اروپا نيز به اين خبر به طرز آشکاري جهتدار بود، به نحوي که تمامي مقامات اروپايي تلاش کردند خود را از اين خبر بياطلاع جلوه دهند و با اين حربه از اظهار نظر در مورد آن طفره بروند.
موضع سوريه
پارلمان سوريه با اشاره به تجاوز اخير رژيم صهيونيستي به خاک اين کشور اعلام کرد، دمشق لحظهاي در حق خود جهت دفاع از حاکميت سوريه در قبال هرگونه تجاوز وحشيانه ترديد نميکند. پارلمان سوريه در بيانيهاي تصريح کرد اين تجاوز تاکيد ميکند که اسرائيل به صورت مستقيم به گروههاي تروريستي مسلح فعال در سوريه پيوسته و براي از بين بردن ساختارهاي زيربنايي و مراکز تحقيقاتي و رشد و توسعه در اين کشور تلاش و از هيچ اقدامي در اين خصوص دريغ نميکند.رئيس ستاد مشترک ارتش سوريه نيز با تاکيد بر آمادگي بالاي نيروهاي مسلح کشورش تاکيد کرد: پيروزي با پايداري مردم و عزم ارتش قطعي است و کسي که در اين توهم به سرمي برد که مي تواند وضعيت ارتش سوريه را بيازمايد، اشتباه مي کند. ژنرال علي عبدالله ايوب گفت: ما در سوريه بر مواضع ملي و قومي خود ثابت قدم هستيم و هراندازه هم دشمنان براي اقدامات تحريک آميز يا تجاوزگرانه تلاش کنند، از اين مواضع هرگز دست نخواهيم کشيد. «محمد عبدالکريم» سفير سوريه در لبنان نيز گفت سوريه پاسخي غافلگيرکننده به اين حمله خواهد داد .
واکنش ايران
علياکبر صالحي وزير خارجه ايران به حمله رژيم صهيونيستي به سوريه واکنش نشان داد و آن را نقض آشکار تماميت ارضي سوريه دانست. صالحي اضافه کرد: ترديدي نيست که اين تجاوز آشکار در راستاي سياست غرب و صهيونيستها براي فرار رو به جلو و سرپوش نهادن آنان در برابر توفيقات دولت و مردم سوريه در تثبيت حاکميت و بازگرداندن ثبات و امنيت به اين کشور است .صالحي همچنين اين اقدام را نشان دهنده حقانيت دولت و مردم سوريه و نشانه همدستي اسرائيل با تروريستها دانست.
پيش از اين «حسين اميرعبداللهيان» معاون خاورميانه و آفريقاي وزارت خارجه ايران نيز گفته بود اين حمله عواقب سختي را متوجه تلآويو ميکند. وي ضمن محکوميت شديد اين حمله، واکنش موثر دبيرکل سازمان ملل را خواستار شد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي نيز با بيان اينکه سوريه امروز خط مقدم جهان اسلام در مقابله با رژيم صهيونيستي است، گفت: امت اسلامي اجازه تعرض به سوريه را نميدهد. سعيد جليلي در ديدار با «احمد بدرالدين حسون» مفتي اعظم سوريه اظهار داشت: رژيم صهيونيستي از تجاوز به سوريه همچون جنگهاي 33 روزه، 22 روزه و هشت روزه پشيمان خواهد شد.
نگراني اسرائيل
رژيم صهيونيستي از بيم واکنش احتمالي به حمله جنگندههايش به سوريه، محافظت از سفارتخانههاي خود در سراسر جهان را افزايش داده است. سازمانهاي امنيتي اسرائيل حالت هشيار و آمادگي خود را افزايش داده و محافظت از سفارتخانهها و هيات هاي ديپلماتيک خود در بخشهاي مختلف جهان را افزايش داده اند. رژيم صهيونيستي همچنين از بيم واکنش سوريه، سومين سامانه گنبد آهنين را نيز در شمال سرزمين هاي اشغالي مستقر کرد.از سويي حمله اسرائيل به مرکز پژوهشي نظامي سوريه منجر شد تا نيروهاي آمريکايي در اردن به حال آمادهباش درآيند. سوريه نيز نيروهاي خود را در جولان در مرز اسرائيل به حال آماده باش درآورده و ارتش لبنان و اردن نيز به حال آمادهباش درآمده اند.
نشست چهار جانبه
کاخ سفيد اعلام کرد معاون رئيس جمهوري آمريکا امروز نشستي را با سرگئي لاوروف و اخضر ابراهيمي با حضور نماينده مخالفان سوري برگزار مي کند. جو بايدن امروز در حاشيه نشست امنيتي مونيخ با لاوروف وزير امور خارجه روسيه، ابراهيمي فرستاده مشترک سازمان ملل و اتحاديه عرب به سوريه و معاذ الخطيب، رئيس ائتلاف ملي مخالفان سوريه نشستي را برگزار مي کند. اين اولين بار است که رئيس مخالفان سوري حاضر شده در نشستي شرکت کند که نمايندگاني از روسيه نيز در آن حضور دارند.از سوي ديگر مخالفان سوري اعلام کردند حاضرند بر سر کنارهگيري بشار اسد از قدرت مذاکره کنند و از هر گونه تلاش بينالمللي در اين خصوص استقبال ميکنند.دراين حال معاون وزير امور خارجه روسيه اعلام کرد کشورش بر ضرورت تشکيل نشست ديگري از «گروه اقدام» در مورد سوريه، با حضور ايران و عربستان سعودي که ميتوانند نقش مثبتي در روند اوضاع داشته باشند، تاکيد دارد. گنادي گاتيلوف اعلام کرد اين کشور بر ضرورت تشکيل نشست ديگري از گروه اقدام در خصوص سوريه تحت عنوان نشست «ژنو-2» تاکيد دارد.
از سويي هيلاري کلينتون در آخرين اظهاراتش در مقام وزير امور خارجه آمريکا، روسيه را به عدم درک اوضاع سوريه و ادامه حمايتهاي مالي و نظامي از دولت بشار اسد متهم و نسبت به تغيير مواضع مسکو در اين خصوص ابراز اميدواري کرد. وي تاکيد کرد: روسها يک ناظر بي طرف براي اوضاع سوريه نيستند و همچنان از رژيم اسد حمايت ميکنند و در اين زمينه بسيار فعال هستند.
طرح جديد ابراهيمي
نماينده ويژه سازمان ملل متحد در سوريه طرح جديد شش ماده اي براي حل بحران سوريه به شوراي امنيت ارائه داد. طرح جديد اخضر ابراهيمي شامل توقف درگيري به عنوان نقطه آغاز حل بحران سوريه نيست، زيرا توقف درگيري ثابت کرده در صورت پايبندي يک طرف به آتش بس، اين مسئله دوام نخواهد داشت .ابراهيمي خاطرنشان کرد حفظ اراضي و کرامت ملت سوريه، تشکيل شوراي انتقالي داراي اختيارات اجرايي کامل، تصويب اصل مذاکرات ميان طرف هاي سوري و انجام مذاکره براي توافق درباره چارچوب زماني که به برگزاري انتخابات منجر شود و همچنين مساوي دانستن تمامي شهروندان سوري در مقابل قانون از جمله مواردي است که در اين طرح مورد اهتمام قرار دارد.
سرايت درگيري به لبنان
شبکه المنار از درگيري شديد بين نيروهاي ارتش لبنان با عناصر ارتش آزاد سوريه در منطقه بقاع لبنان خبر داد. خبرهاي دريافتي از کشته شدن چندين نفر در اين درگيري ها حکايت دارد. از سويي تروريست هاي مسلح يک شهرک علوي نشين در مرکز سوريه را هدف حملات خمپارهاي قرار داده و چند شهروند سوري را به قتل رساندند. اين حمله خمپارهاي به شهرک «شيخ حديد» در ريف حما صورت گرفت.