رهبر معظم انقلاب در جمع نخبگان جوان: بيگانه ستيزي در مباحث علمي مردود است
جوانان در كرسي‌هاي آزادانديشي فضاي گفتماني به وجود آورند
«ايران، براي دستيابي به قله‌هاي پيشرفت و عزت و افتخار، نيازمند دانشمندان و نخبگاني است كه عاشق كشور و مردم و عاشق هويت و سرنوشت ملت باشند«.
اين جمله، توصيه اصلي رهبرمعظم انقلاب به هزار نخبه جواني بود كه صبح ديروز بيش از دو ساعت و نيم با ايشان ديدار و تبادل نظر كردند.
در اين ديدار، ابتدا 12 نخبه دانشگاهي، حدود يك ساعت و 45 دقيقه ديدگاه‌هاي جامعه نخبگاني را درباره مسائل دانشگاهي، علمي ـ فرهنگي ـ اجتماعي ـ اقتصادي و سياسي بيان كردند.
حضرت آيت الله العظمي خامنه‌اي پس از شنيدن و يادداشت برخي نكاتِ سخنان نخبگان، اين نكته اساسي را خطاب به جامعه نخبگاني كشور، چه سياسي و چه علمي ـ فرهنگي، خاطرنشان كردندكه نخبه بايد با احساس دلبستگي معنوي به كشور و ملت، در عرصه كاري خود، تلاش و فداكاري كند چرا كه بدون عشق به سرنوشت كشور و ملت، نخبه نمي‌تواند در جامعه خود، تأثيري واقعي و راهگشا داشته باشد.
رهبرمعظم انقلاب با اشاره به برخي تجربيات تاريخي و معاصر، «قدرت بدون اتكا به دين» را منجر به ظلم و وحشي‌گري دانستند و بر اين واقعيت تأكيد كردند كه اگر ملتي مي‌خواهد در دنياي پُرتلاطم كنوني، خود را حفظ كند و مانع از «هجوم نظامي ـ امنيتي» و «هجوم نرم افزاري، فرهنگي و اخلاقي مراكز قدرت جهاني» شود، احتياج به نخبگاني دارد كه «همّ و غمّ» اصلي آنها، «پيشرفت و عزت و افتخار» كشور و ملتشان باشد و ايمان، مهمترين عاملي است كه مي‌تواند اين احساس‌دروني را، عميقاً ايجاد كند.
ايشان، پيشرفت‌هاي ملت ايران را در 33 سال اخير، ناشي از ايمان و احساس دلبستگي نخبگان به كشور بر شمردند و خاطر نشان كردند: با وجود فشارهاي همه‌جانبه بيگانگان، صدها شخصيت و نخبه برجسته نظير شهيد شهرياري در رشته‌هاي مختلف، به تلاش فداكارانه و كارهاي برجسته و ماندگار مشغولند.
رهبرمعظم انقلاب، بيگانه ستيزي را در مباحث علمي مردود خواندند و افزودند: همانگونه كه بارها گفته‌ايم، حاضريم براي دستيابي به دانش، شاگردي كنيم اما نبايد هميشه شاگرد بمانيم بلكه مي‌خواهيم ملت ايران به جايي برسد كه ديگران، شاگردي او را بكنند.
حضرت آيت الله العظمي خامنه‌اي، با اشاره به احساس حقارت و خود باختگي سياستمداران و عناصر حكومت پهلوي در مقابل غرب افزودند: آنها، ايران را با اين سابقه درخشان و ذخاير عظيم فكري و فرهنگي، در مقابل غرب به هيچ مي‌انگاشتند، اما انقلاب اين تفكر ارتجاعي را از بين برد و كشور ضمن برخورداري از پيشرفت‌هاي چشم گير، در پرتو احساس مسئوليت و عزم و اراده جامعه نخبگاني و عموم مردم، انشاءالله به پيشرفت‌هاي بيشتري دست خواهد يافت.
رهبرمعظم انقلاب در ادامه سخنانشان، دولتمردان را به سرمايه گذاري هر چه بيشتر در توليد علم و نوآوري علمي فرا خواندند و خاطر نشان كردند: اين كارِ بسيار ضروري، بايد با ارتقاي مديريتي در دانشگاه‌ها و مراكز و نهادهاي علمي همراه شود تا آثار درخشان خود را به بار آورد.
ايشان همچنين در بحث ارتباط دانشگاه و صنعت، بر برنامه ريزي دولت براي ايجاد و گسترش پژوهشگاه‌ها و مراكز علمي ـ تحقيقاتي تأكيد و خاطر نشان كردند: اين گونه مراكز مي توانند نياز بخش صنعت را به نوآوري و افزايش كيفيت تأمين كنند، ضمن اين‌كه اين‌كار متقابلاً به افزايش شور و نشاط علمي در دانشگاه‌ها، كمك خواهد كرد.
حضرت آيت الله العظمي خامنه‌اي با اشاره به محصولات كيفي توليد داخل در برخي عرصه‌ها، خودداري دستگاههاي دولتي از خريد توليدات خارجي را، كاملاً الزامي دانستند و افزودند: رئيس‌جمهور به دستگاههاي دولتي دستور دهد كه در اين موارد، مطلقاً كالاي خارجي خريد نكنند.
اقدام دولت براي وادار كردن دستگاه‌ها و بانك‌ها به حمايت از توليد كنندگان و صنعتگران داخلي و حمايت بيشتر دولت از بخش كشاورزي از ديگر نكاتي بود كه رهبرمعظم انقلاب، آن‌را بسيار ضروري خواندند.
حضرت آيت الله العظمي خامنه‌اي همچنين از رشد كمّي و گاه كيفي مقالات علمي ابراز خرسندي كردند، اما افزودند: نبايد رشد كمّي مقالات هدف قرار داده شود بلكه كيفيت مقالات و مهمتر از آن جهت گيري مقالات در تأمين نيازهاي كشور، بايد اصل قرار گيرد.
رهبرمعظم انقلاب جوانان پُر طراوت، با ايمان و آماده به‌كار ايران را سرمايهاي ارزشمند و گرانبها براي پيشرفت خواندند و با استقبال از بيان ايرادها در سخنان نخبگان خاطر نشان كردند: ملت ايران و مسئولين راه دشواري را به‌سوي هدفي بزرگ آغاز كرده‌اند كه وجود نقاط ضعف يا بروز اشكال در اين مسير، طبيعي است، ولي هيچگاه نبايد به خاطر اين‌گونه مسائل در مسير حركت به سمت هدف و ادامه پيشرفت، متزلزل شد.
رهبرمعظم انقلاب همچنين با اشاره به سخنان يكي از نخبگان جوان در خصوص نبود مجال براي نقش‌آفريني نخبگان جوان در مراكز تصميم گير و تأثيرگذار فرهنگي، تأكيد كردند: اين درخواست، منطقي است و حضور جوانان در بخش‌هايي، قطعاً بسيار پيش برنده است، اما مهمتر از حضور اجرايي جوانان، تأثيرگذاري فكري و گفتمان سازي جوانان است چرا كه اين كار مسئولان و مديران را هم به همان جهت مورد نظر جوانان، سوق خواهد داد.
ايشان با انتقاد از عدم اهتمام لازم به مسأله كرسي‌هاي
آزاد انديشي با وجود تأكيدهاي مكرر، خاطرنشان كردند: جوانان بايد با فكر كردن، نوشتن و انعكاس ايده‌هاي خود در كرسي‌هاي آزاد انديشي فضاي گفتماني به‌وجود آورند.
رهبرمعظم انقلاب تأكيد كردند: حركت علمي سال‌هاي اخير و تبديل توليد علم به يك ارزش، نتيجه شكل‌گيري گفتمان علمي در بيش از يك دهه گذشته است.
حضرت آيت الله العظمي خامنه‌اي در بخش ديگري از سخنان خود، با قدرداني از تلاش‌ها و اقدامات خوبي كه در معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري و بنياد ملي نخبگان انجام گرفته به‌ويژه انجام مراحل تدوين سند ملي نخبگان، افزودند: تهيه سند ملي نخبگان يكي از اقدامات بسيار ضروري و مهم است زيرا مسير شناسايي استعدادها، پرورش استعدادها براي تربيت نخبگان، و مراحل بعد از احراز عنوان نخبه را، مشخص خواهد كرد.
ايشان اظهار اميدواري كردند كه اين سند هر چه زودتر تصويب و اجرايي شود.
در ابتداي اين ديدار، سخنگويان کميسيون‌هاي پنجگانه اجلاس نخبگان جوان، نتايج بحث‌هاي فشرده صدها دانشجوي نخبه و استادان دانشگاه‌ها را بيان کردند. اسامي اين پنج نخبه دانشگاهي عبارت است از:
دکتر نيما رضايي: عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي دانشگاه تهران ـ سخنگوي کميسيون سلامت
سيد سعيد سرافراز: دارنده مدال طلاي المپياد 86 ـ سخنگوي کميسيون انرژي
حسن نيک آيين: دارنده مدال نقره المپياد کامپيوتر ـ سخنگوي کميسيون صنعت
دکتر عليرضا شايسته: دارنده مدال طلاي المپياد جهاني شيمي ـ سخنگوي کميسيون علوم انساني
و سعيد صالحي پور: دارنده مدال طلاي المپياد دانشجويي رياضي ـ سخنگوي کميسيون علوم پايه
شناسايي، جذب، پرورش نخبگان در رده‌هاي مختلف مديريتي و مديريت تحول در کشور از نکات اصلي مطرح شده در اين بخش از ديدار بود. سخنگويان كميسيون‌هاي اجلاس نخبگان جوان، يک انتقاد صريح و يک نکته مثبت مديريتي هم مطرح کردند: انتقاد از مديراني که سيستم مديريت فردي را دنبال مي‌کنند و به نخبگان اهميت لازم را نمي‌دهند و استقبال از ديدگاه مديران و مسئوليني که خرد جمعي و استفاده از نخبگان را مبناي سيستم مديريتي خود قرار داده اند.
نياز کشور به تدوين نقشه جامع در عرصه‌هاي مختلف، نکته مشترک ديگري بود که سخنگويان کميسيون‌هاي سلامت، انرژي، صنعت، علوم انساني و علوم پايه بيان کردند.
اهميت کار فرهنگي بر روي نخبگان با توجه به تاثيرگذاري و الگوسازي آنها در جامعه، ضرورت توجه همزمان نخبگان به کلان نگري و درک درست شرايط کشور، حل مشکلات شرکت‌هاي دانش بنيان، ايجاد ارتباط ميان نخبگان ايده پرداز و مراکز اجرايي و صنعتي، ضرورت توجه بيشتر به علوم پايه به‌عنوان مبناي توسعه و تکنولوژي برتر، فراهم شدن امکانات لازم براي ارتقاي علمي استعدادهاي برتر در داخل کشور، انتقاد از برخي نواقص بنياد علمي نخبگان از جمله در زمينه پرورش نخبگان و اهميت توليد الگوهاي صحيح بومي در حوزه‌هاي هنري از جمله سينما از ديگر نكاتي بود كه به عنوان جمع بندي اجلاس نخبگان مطرح شد.
پس از بيان اين جمع بندي، هفت نفر ديگر از نخبگان به بيان ديدگاه‌هاي مختلف خود پرداختند. اين افراد به انتخاب خودِ نخبگان، از ميان صد نفر كه خواستار بيان نظراتشان در اين ديدار بودند انتخاب شده بودند. اسامي اين نخبگان جوان:
* مهتاب ترك بيات: نفر سوم كنكور هنر ـ دانشجوي كارشناسي دانشكده هنر
* سيد محمد امين آقامير: نفر سوم المپياد فيزيك ـ كارشناسي ارشد مديريت دانشگاه صنعتي شريف
* جعفر حسني: رتبه اول دكتراي دانشگاه تربيت مدرس
* آزيتا بلالي اسكويي: برگزيده جشنواره‌هاي خوارزمي و فارابي ـ عضو هيأت علمي دانشگاه تبريز
* ميرهادي رهگشايي: طلاي المپياد فيزيك ـ دانشجوي دانشگاه صنعتي شريف
* خديجه مظفري: رتبه سوم المپياد حقوق ـ دانشجوي دانشگاه تهران
و ناصر صباغ نيا: دارنده رتبه اول مهندسي كشاورزي
نكاتي كه نخبگان در اين بخش از ديدار مطرح كردند طيف وسيعي از مسائل دانشگاهي، علمي ـ فرهنگي ـ اجتماعي ـ سياسي و اقتصادي را شامل مي‌شد.
انتقاد از درس‌هاي قديمي و عمدتاً غربي رشته‌هاي هنري، لزوم استفاده از جوانان نخبه در مراكز مديريت فرهنگي به‌ويژه شوراي عالي انقلاب فرهنگي و ضرورت توجه به معماري اسلامي ـ ايراني در آرايش عمومي شهرها مهمترين نكاتي بود كه چند نفر از نخبگان جوان در زمينه مسائل فرهنگي ـ اجتماعي مطرح كردند. نخبگان جوان همچنين از كمبود فضاي تعامل حوزه و دانشگاه ـ حاكم شدن نگاه كمّي در حوزه پژوهشي و مقالات علمي، ضعف ارتباط دانشگاه و صنعت و كمبود حمايت‌هاي اجرايي، فرهنگي و اقتصادي از توليدات داخلي سخن گفتند و خواستار ايجاد كرسي‌هاي پژوهشي اصلاح نظام قضايي با هدف سرعت يافتن روند رسيدگي به پرونده‌ها و توجه بيشتر دولت به بخش كشاورزي شدند.
خانم دكتر سلطانخواه معاون علمي و فناوري رئيس‌جمهور هم در اين ديدار اعلام كرد: تهيه و تصويب آئين نامه تسهيلات جذب و نگهداري نيروهاي نخبه در دستگاههاي اجرايي، تشكيل هيأت‌هاي جذب نخبگان، بستر سازي براي ورود نخبگان به كسب و كار دانش بنيان، ايجاد زمينه ادامه تحصيل نخبگان در كشور و تصويب آيين نامه اعطاي بورس دكترا به نخبگان از جمله اقدامات بنياد ملي نخبگان است.
رئيس بنياد ملي نخبگان همچنين از در دست تدوين بودن سند راهبردي كشور در امور نخبگان خبر داد و افزود: تدوين اين سند ملي در مراحل نهايي است كه پس از آماده شدن، به شوراي‌عالي انقلاب فرهنگي ارائه خواهد شد.