رهبر معظم انقلاب در نخستين اجلاس بين‌المللي بيداري اسلامي در تهران: اصول انقلاب‌هاي كنوني منطقه، ايستادگي در برابر سلطه آمريكا و اروپا است
رهبر معظم انقلاب ديروز در نخستين اجلاس بين‌المللي بيداري اسلامي و در جمع علما، متفكران و نخبگان جهان، بررسي هويت قيام‌ها و انقلاب‌هاي منطقه، مخاطرات و آسيب‌هاي پيش‌روي انقلاب‌ها، راه‌هاي علاج جويي و پيشگيري از آسيب‌ها را تبيين كردند.
به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني دفتر مقام معظم رهبري متن بيانات حضرت آيت‌الله العظمي خامنه‌اي به اين شرح است:
بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحيم
السّلام عليكم و رحمةاللَّه و بركاته
الحمدللَّه ربّ العالمين و الصّلوة والسّلام على سيّدنا محمّد و آله الطّيّبين و صحبة المنتجبين.
قال اللَّه العزيز الحكيم: بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحيم. «يا أيّها النّبىّ اتّق اللَّه و لا تطع الكافرين و المنافقين انّ اللَّه كان عليماً حكيماً. واتّبع ما يوحى اليك من ربّك انّ اللَّه كان بما تعملون خبيراً. و توكّل على‌اللَّه و كفى باللَّه وكيلاً».(1)
به حضار گرامى و ميهمانان عزيز خوشامد مي‌گويم. آنچه ما را در اينجا گرد آورده، بيدارى اسلامى است؛ يعنى حالت برانگيختگى و آگاهى‌اى در امت اسلامى كه اكنون به تحولى بزرگ در ميان ملت‌هاى اين منطقه انجاميده و قيام‌ها و انقلاب‌هايى را پديد آورده كه هرگز در محاسبه شياطين مسلط منطقه‌اى و بين‌المللى نمى‌گنجيد؛ خيزش‌هاى عظيمى كه حصارهاى استبداد و استكبار را ويران و قواى نگهبان آن‌ها را مغلوب و مقهور ساخته است.
شك نيست كه تحولات بزرگ اجتماعى، همواره متكى به پشتوانه‌هاى تاريخى و تمدنى و محصول تراكم معرفتها و تجربه‌ها است. در 150 سال اخير حضور شخصيت‌هاى فكرى و جهادى بزرگ جريان‌ساز اسلامى در مصر، عراق، ايران، هند و كشورهاى ديگرى از آسيا و آفريقا، پيش‌زمينه‌هاى وضع كنونى دنياى اسلامند.
همچنان‌كه تحولات دهه‌هاى پنجاه و شصت ميلادى در تعدادى از اين كشورها كه به رژيم‌هاى غالباً متمايل به تفكرات و ايدئولوژي‌هاى مادى منتهى شد و به اقتضاى طبيعت خود پس از چندى در دام قدرت‌هاى استكبارى و استعمارى غرب گرفتار آمد، تجربه‌هاى درس‌آموزى‌اند كه سهم وافرى در شكل دادن به انديشه عمومى و عميق كنونى دنياى اسلام دارند.
ماجراى انقلاب كبير اسلامى در ايران كه در آن به تعبير امام خمينى عظيم، خون بر شمشير پيروز شد و تشكيل نظام ماندگار و مقتدر و شجاع و پيش‌رونده جمهورى اسلامى و تأثير آن در بيدارى اسلامى امروز، نيز خود داستان مفصل و در خور بحث و تحقيقى است كه يقيناً فصل مشبعى در تحليل و تاريخ‌نگارى وضعيت كنونى دنياى اسلام را به خود اختصاص خواهد داد.
حاصل آن‌كه حقايق رو به افزايش كنونى در دنياى اسلام، حوادث بريده از ريشه‌هاى تاريخى و زمينه‌هاى اجتماعى و فكرى نيستند تا دشمنان يا سطحى‌نگران بتوانند آن را موجى گذرا و حادثه‌اى در سطح بينگارند و با تحليل‌هاى انحرافى و غرض‌آلود، مشعل اميد را در دل ملت‌ها خاموش سازند.
من در اين گفتار برادرانه مي‌خواهم بر روى سه نقطه اساسى درنگ كنم:
1- نگاهى اجمالى به هويت اين قيام‌ها و انقلاب‌ها.
2- خطرات و آسيب‌هاى بزرگى كه بر سر راه آن قرار دارد.
3- پيشنهادهايي در علاج‌جوئى و پيشگيرى از آسيب‌ها و خطرها.
1- در موضوع اول، به نظر من مهمترين عنصر در اين انقلاب‌ها، حضور واقعى و عمومى مردم در ميدان عمل و صحنة مبارزه و جهاد است، نه فقط با دل و خواست و ايمانشان، بلكه علاوه بر آن، با جسم و تنشان. فاصله عميقى است ميان چنين حضورى با قيامى كه به وسيله يك جمع نظامى يا حتى يك گروه مبارز مسلح در برابر چشمان بى‌تفاوت مردم يا حتى مورد رضايت آنان انجام مي‌گيرد.
در حوادث دهه پنجاه و شصت در تعدادى از كشورهاى آفريقا و آسيا، بار سنگين انقلاب را نه قشرهاى گوناگون مردم و جوانان از همه جاى كشورها، كه دستجات كودتاگر يا هسته‌هاى كوچك و محدود مسلح بر دوش داشتند. آن‌ها تصميم گرفتند و عمل كردند و آنگاه كه خودشان يا نسل پس از آن‌ها بر اثر انگيزه‌ها و عوامل قابل شمارش، راه خود را عوض كردند، انقلاب‌ها به ضد خود تبديل شد و دشمن بار ديگر بر آن كشورها تسلط يافت. اين به‌كلى متفاوت است با تحولى كه بر دوش تودة مردم است و آن‌هايند كه جسم و جان خود را به ميدان مى‌آورند و با مجاهدت و فداكارى، دشمن را از صحنه بيرون مي‌رانند.
در اينجا اين مردم‌اند كه شعارها را مي‌سازند، هدف‌ها را معين مي‌كنند، دشمن را شناسائى و معرفى و تعقيب مي‌كنند، آيندة مطلوب را، اگر چه به اجمال، ترسيم مي‌كنند و در نتيجه اجازة انحراف و سازش با دشمن و تغيير مسير را به خواص سازشكار و آلوده و به طريق اولى به عوامل نفوذى دشمن نمي‌دهند.
در حركت مردمى ممكن است كار انقلاب با تأخير انجام گيرد، ولى از سطحى‌گرى و ناپايدارى به دور است؛ كلمة طيبه‌اى است مصداق كلام خداوند كه فرمود:
«ألم‌تر كيف ضرب اللَّه مثلاً كلمة طيّبة كشجرة طيّبة اصلها ثابت و فرعها فى السّماء».(2) من وقتى پيكر دلاور ملت پر افتخار مصر را از تلويزيون در ميدان تحرير ديدم، يقين كردم كه اين انقلاب پيروز خواهد شد. حقيقتى را بگويم: پس از پيروزى انقلاب اسلامى و تشكيل نظام اسلامى در ايران كه زلزلة عظيمى را در حكومت‌هاى دنياطلبان شرق و غرب پديد آورد و ملت‌هاى مسلمان را در جوش و خروشى بى‌سابقه انداخت، ما غالباً انتظار داشتيم كه مصر پيش از همه جا به پا خيزد. سابقة جهاد و روشنفكرى و تربيت شخصيت‌هاى بزرگ مجاهد و متفكر در مصر، اين توقع را در دل ما برمى‌انگيخت. اما از مصر صداى واضحى شنيده نمي‌شد. من در دل، خطاب به ملت مصر اين شعر ابوفراس را زمزمه مي‌كردم: اَراكَ عَصِيَّ الدَّمعِ شيُمتُك الصبر/اَما لِلهوى نهىٌ عليك و لا امرٌ
وقتى ملت مصر را در ميدان تحرير و ميادين ديگر شهرهاى مصر ديدم، پاسخ خود را شنيدم. ملت مصر با همان زبان دل به من مي‌گفت:
بَلى اَنَا مُشتاقٌ و عِندِىَ لَوعةٌ/ولكنَّ مِثلى لايُذاعُ لهُ سِرٌّ
اين سرّ مقدس؛ يعنى انگيزه و عزم قيام، بتدريج در ذهنيت ملت مصر قوام يافت و شكل گرفت و در لحظة مناسب تاريخى، عريان در صحنه‌اى پرشكوه به ميدان آمد.
تونس و يمن و ليبى و بحرين هم دقيقاً محكوم به همين حكم‌اند؛ «و منهم من ينتظر و ما بدّلوا تبديلاً.»(3)
در چنين انقلاب‌هايي، اصول و ارزش‌ها و هدف‌ها، نه در مانيفست‌هاى پيش‌ساختة گروه‌ها و حزب‌ها، بلكه در ذهن و دل و خواست آحاد مردمِ حاضر در صحنه، نگاشته و در قالب شعارها و رفتارهاى آنان اعلام و تثبيت مي‌شود.
با اين محاسبه به‌روشنى مي‌توان تشخيص داد كه اصول انقلاب‌هاى كنونى منطقه، مصر و ديگر كشورها، در درجة اول اين‌ها است:
احياء و تجديد عزت و كرامت ملى كه در طول زمان با ديكتاتورى حاكمان فاسد و با سلطة سياسى آمريكا و غرب، در هم شكسته و پايمال شده است.
برافراشتن پرچم اسلام كه عقيدة عميق و دلبستگى ديرين مردم است و برخوردارى از امنيت روانى و عدالت و پيشرفت و شكوفائى‌اى كه جز در ساية شريعت اسلامى به دست نخواهد آمد.
ايستادگى در برابر نفوذ و سلطة آمريكا و اروپا كه در طول دو قرن بيشترين لطمه و خسارت و تحقير را بر مردم اين كشورها وارد آورده‌اند.
مبارزه با رژيم غاصب و دولت جعلى صهيونيست كه استعمار چون خنجرى در پهلوى كشورهاى منطقه فرو برده و وسيله‌اى براى ادامة سلطة اهريمنى خود ساخته و ملتى را از سرزمين تاريخى خود بيرون رانده است.
بى‌شك اين حقيقت كه انقلاب‌هاى منطقه متكى به اين اصول و خواستار تحقق آن‌ها است، مورد پسند آمريكا و غرب و صهيونيسم نيست و آن‌ها همة تلاش خود را به كار مي‌برند تا آن را انكار كنند، ولى واقعيت با انكار آن دگرگون نمي‌شود.
مردمى بودن اين انقلاب‌ها مهمترين عنصر در تشكيل هويت آن‌ها است. قدرت‌هاى خارجى كه با آخرين توانايي‌ها و شگردهاى خود سعى مي‌كردند حكام مستبد و فاسد و وابسته را در اين كشورها حفظ كنند و تنها هنگامى از حمايت آن‌ها دست برداشتند كه قيام و عزم مردم، هيچگونه اميدى براى آن‌ها باقى نگذاشت، حق ندارند خود را در پيروزى اين انقلاب‌ها سهيم بدانند. در جايى مانند ليبى هم، ورود و دخالت آمريكا و ناتو نمي‌تواند حقيقت را مشوب كند. در ليبى، ناتو ضايعه‌هاى بى‌جبران آفريده است. اگر دخالت نظامى ناتو و آمريكا نبود، ممكن بود مردم اندكى ديرتر پيروز شوند، ولى در عوض اين همه زيرساخت نابود نمي‌شد؛ اين همه نفوس بى‌گناه از زنان و كودكان كشته نمي‌شدند و آنگاه دشمنانى كه خود سال‌ها همراه و همدست قذافى بوده‌اند، مدعى حق دخالت در اين كشور مظلوم و جنگ‌زده، نمي‌شدند.
مردم و نخبگان مردمى و كسانى كه از مردم برآمده‌اند، خود صاحبان اين انقلاب‌ها و متعهد به حراست از آن و ترسيم‌كنندة مسير آينده و رو به تكامل آن مي‌باشند و خواهند بود ان‌شاءاللَّه.
2- در موضوع آسيب‌ها و خطرها. نخست بايد تأكيد كنم كه خطر هست، ولى راه مصونيت از آن نيز هست. توجه به خطر نبايد ملت‌ها را بترساند. بگذاريد دشمنانتان از شما بترسند و بدانيد كه: «انّ كيد الشّيطان كان ضعيفا».(4) خداوند دربارة گروهى از مجاهدان صدر اسلام مي‌فرمايد: «الّذين قال لهم النّاس انّ النّاس قد جمعوا لكم فاخشوهم فزادهم ايماناً و قالوا حسبنا اللَّه و نعم الوكيل. فانقلبوا بنعمة من اللَّه و فضل لّم يمسسهم سوء و اتّبعوا رضوان اللَّه و اللَّه ذو فضل عظيم».(5)
خطرها را بايد شناخت تا در مواجهه با آن حيرت و ترديد پيش نيايد و چاره و علاج، شناخته شده باشد.
ما با اين خطرها پس از پيروزى انقلاب اسلامى روبه‌رو شديم و آن‌ها را شناختيم و تجربه كرديم و به خواست خدا و رهبرى امام خمينى و بصيرت و فداكارى مردممان، از بيشتر آن‌ها به سلامت گذشتيم. البته توطئه‌ها از سوى دشمن و عزم راسخ از سوى ملت ما همچنان ادامه دارد.
من اين آسيب‌ها را به دو قسم مي‌كنم: آن‌ها كه در درون خود ما ريشه دارد و از ضعف‌هاى ما برمي‌خيزد، و آن‌ها كه دشمن به طور مستقيم آن را برنامه‌ريزى مي‌كند.
دستة اول، چيزهايي از اين قبيل است: احساس و گمان اينكه با سقوط حاكم وابسته و فاسد و ديكتاتور، كار تمام شد. راحتىِ خيالِ ناشى از احساس پيروزى و به دنبال آن كم شدن انگيزه‌ها و سست شدن عزم‌ها، نخستين خطر است. و آنگاه اين خطر مهيب‌تر مي‌شود كه اشخاص در صدد تصاحب سهم ويژه در غنيمتِ به دست آمده باشند.
ماجراى جنگ اُحد و غنيمت‌جويى مدافعان تنگه كه به شكست مسلمانان انجاميد و مجاهدان از سوى خداوند متعال سرزنش شدند، يك نمونة نمادين است كه هرگز نبايد از يادها برد. مرعوب شدن از هيمنه ظاهرى مستكبران و احساس ترس از آمريكا و ديگر قدرت‌هاى مداخله‌گر، آسيب ديگرى از اين دسته است كه بايد از آن پرهيز كرد. نخبگان شجاع و جوان‌ها بايد اين ترس را از دل‌ها بيرون كنند. اعتماد به دشمن و در دام لبخندها و وعده‌ها و حمايت‌هاى آن‌ها افتادن نيز آسيب بزرگ ديگرى است كه به طور ويژه بايد پيشروان و نخبگان از آن بر حذر باشند. دشمن را با علاماتش در هر لباس بايد شناخت و از كيد او كه در مواردى در پسِ ظاهرِ دوستى و كمك پنهان مي‌شود، بايد ملت و انقلاب را مصون ساخت. روى ديگر اين صفحه، مغرور شدن و دشمن را غافل دانستن است؛ شجاعت را بايد با تدبير و حزم در هم آميخت. در مقابل شيطان جن و انس، بايد همة ذخائر الهى در وجود خود را به كار گرفت. ايجاد اختلاف و به جان هم انداختن انقلابيون و رخنه در پشت جبهة مبارزه، نيز آفتى بزرگ است كه با همة توان بايد از آن گريخت.
آسيب‌هاى دستة دوم را غالباً ملت‌هاى اين منطقه در حوادث گوناگون آزموده‌اند. نخستين آسيب، بر روى كار آوردن عناصرى است كه خود را متعهد به آمريكا و غرب مي‌دانند. غرب مي‌كوشد پس از سقوط ناگزير مهره‌هاى وابسته، اصل سيستم و اهرم‌هاى اصلى قدرت را حفظ كند و سر ديگرى را بر روى اين بدن بگذارد و بدين وسيله سلطة خود را همچنان ادامه دهد. اين به معناى هدر رفتن همة تلاش‌ها و مجاهدت‌ها است. در اين مرحله اگر با مقاومت و هشيارى مردم مواجه شوند، مي‌كوشند تا بديل‌هاى انحرافى گوناگون در پيش پاى نهضت و مردم بگذارند. اين سناريو مي‌تواند پيشنهاد مدل‌هاى حكومتى و قانون اساسى‌هايي باشد كه كشورهاى اسلامى را بار ديگر در دام وابستگى فرهنگى و سياسى و اقتصادى به غرب بيفكند، و مي‌تواند نفوذ ميان انقلابيون و تقويت مالى و رسانه‌اى يك جريانِ نامطمئن و به حاشيه راندن جريان‌هاى اصيل در انقلاب باشد. اين نيز به معنى بازگرداندن سلطة غرب و تثبيت مدل‌هاى نوسازى شدة غربى و بيگانه از اصول انقلاب و در نهايت، تسلط آن‌ها بر اوضاع است.
اگر اين تاكتيك نيز به نتيجه نرسد، تجربه‌ها به ما مي‌گويد كه آنگاه روش‌هايي چون هرج و مرج و تروريزم و جنگ داخلى ميان پيروان اديان يا قوميت‌ها يا قبائل و احزاب يا حتى ميان ملت‌ها و دولت‌هاى همسايه، و همراه با آن، حصر اقتصادى و تحريم و بلوكه كردن سرمايه‌هاى ملى و نيز هجوم همه جانبة تبليغاتى و رسانه‌اي را در پيش خواهند گرفت. مقصود آنان از اين همه، خسته و نوميد كردن مردم و مردد و پشيمان كردن مبارزان است، كه مي‌دانند در اين صورت، شكست دادن انقلاب، ممكن و آسان خواهد شد. ترور نخبگان صالح و مؤثر يا بدنام كردن برخى از آنان و از سوئى خريدن كسانى از سست‌عنصران، نيز در شمار روش‌هاى متداول قدرت‌هاى غربى و مدعيان تمدن و اخلاق است.
در ايران اسلامى، اسناد لانة جاسوسى كه به دست انقلاب افتاد، نشان داد كه همة اين توطئه‌ها، به دقت از سوى رژيم ايالات متحدة آمريكا براى ملت ايران برنامه‌ريزى شده بود. براى آنان بازگرداندن ارتجاع و استبداد و حاكميت وابسته در كشورهاى انقلابى، اصلى است كه همة اين روش‌هاى كثيف را تجويز مي‌كند.
3- در آخرين بخشِ سخنانم، توصيه‌هايي را بر اساس تجربة عينى خودمان در ايران و آنچه از مطالعة دقيق ديگر كشورها به دست آمده است، در معرض ديد و تشخيص و انتخاب شما مي‌گذارم. شك نيست كه شرائط ملت‌ها و كشورها در همه چيز يكسان نيست، ولى بيناتى وجود دارد كه مي‌تواند براى همه مفيد باشد.
اولين سخن آن است كه با توكل به خداوند و اعتماد و حسن ظن به وعده‌هاى مؤكد نصرت الهى در قرآن و به كارگيرى خرد و عزم و شجاعت، مي‌توان بر همة اين موانع فائق آمد و پيروزمندانه از آن‌ها عبور كرد. البته كارى كه شما بدان همت گماشته‌ايد، بسى بزرگ و سرنوشت‌ساز است. پس بايد زحمات بزرگ را هم به خاطر آن تحمل كرد. اميرالمؤمنين على (عليه السّلام) در خطبه‌اي فرموده است: فانّ اللَّه لم يقصم جبّارى دهر قطّ الّا بعد تمهيل و رخاء و لم يجبر عظم أحد من الامم الّا بعد أزل و بلاء و فى دون ما استقبلتم من عتب و ما استدبرتم من خطب معتبر.(6)
توصية مهم آن است كه خود را همواره در ميدان بدانيد: «فاذا فرغت فانصب».(7) هميشه خداوند را حاضر و كمك‌كار خود بدانيد: «و الى ربّك فارغب».(8) و پيروزي‌ها ما را دچار غرور و غفلت نكند: «اذا جاء نصراللَّه و الفتح و رأيت النّاس يدخلون فى دين اللَّه افواجاً فسبّح بحمد ربّك واستغفره انه كان توابا».(9) اين‌ها پشتوانه‌هاى حقيقى‌يك ملت مؤمن است.
توصية ديگر، بازخوانى دائمى اصول انقلاب است. شعارها و اصول بايد تنقيح و با مبانى و محكمات اسلام تطبيق داده شوند. استقلال، آزادى، عدالتخواهى، تسليم نشدن در برابر استبداد و استعمار، نفى تبعيض‌هاى قومى و نژادى و مذهبى، نفى صريح صهيونيزم؛ اين‌ها اركان نهضت‌هاى امروز كشورهاى اسلامى است و همه برگرفته از اسلام و قرآن است.
اصولتان را روى كاغذ بنويسيد؛ اصالت‌هاى خود را با حساسيت بالا حفظ كنيد؛ نگذاريد اصول نظام آيندة شما را دشمنان شما بنويسند؛ نگذاريد اصول اسلامى در پاى منافع زودگذر قربانى شود. انحراف در انقلاب‌ها، از انحراف در شعارها و هدف‌ها آغاز مي‌شود. هرگز به آمريكا و ناتو و به رژيم‌هاى جنايتكارى چون انگليس، فرانسه و ايتاليا كه زمانى دراز سرزمين شما را ميان خود تقسيم و غارت كردند، اعتماد نكنيد؛ به آن‌ها سوء ظن داشته باشيد و لبخند آن‌ها را باور نكنيد؛ پشت اين لبخندها و وعده‌ها، توطئه و خيانت نهفته است. راه حل خود را خود با بهره‌گيرى از سرچشمة فياض اسلام به دست آوريد و نسخه‌هاى بيگانه را به خودشان پس دهيد.
توصية مهم ديگر پرهيز از اختلافات مذهبى، قومى، نژادى، قبيله‌اى و مرزى است. تفاوت‌ها را به رسميت بشناسيد و آن را مديريت كنيد. تفاهم ميان مذاهب اسلامى كليد نجات است. آن‌ها كه آتش تفرقة مذهبى را با تكفير اين و آن دامن مي‌زنند، اگر خودشان هم ندانند، مزدور و عملة شيطانند.
نظام‌سازى كار بزرگ و اصلى شما است. اين كارى پيچيده و دشوار است. نگذاريد الگوهاى لائيك يا ليبراليسم غربى، يا ناسيوناليسم افراطى، يا گرايش‌هاى چپ ماركسيستى، خود را بر شما تحميل كند.
اردوگاه شرق چپ فرو ريخت و بلوك غرب فقط با خشونت و جنگ و خدعه بر سر پا مانده و عاقبت خيرى براى آن متصور نيست.
گذشت زمان به زيان آن‌ها و به سود جريان اسلام است. هدف نهايي را بايد امت واحدة اسلامى و ايجاد تمدن اسلامى جديد بر پاية دين و عقلانيت و علم و اخلاق، قرار داد.
آزادى فلسطين از چنگال درندة صهيونيست‌ها نيز هدفى بزرگ است. كشورهاى بالكان و قفقاز و آسياى غربى پس از 80 سال از چنگال شوروى سابق نجات يافتند؛ چرا فلسطين مظلوم نتواند پس از 70 سال از اسارت صهيونيست‌هاى ظالم نجات يابد؟
نسل امروزِ كشورهاى اسلامى اين ظرفيت را دارد كه به چنين كارهاى بزرگى بپردازد. نسل جوان امروز ماية افتخار نسل‌هاى پيشين خويش است. به قول شاعر عرب:
قالوا: ابوالصَّخر مِن شَيبان قُلتُ لَهُم/كلاّ لَعمَرى ولكن منهُ شيبانٌ
وَ كَم اَبٍ قد عَلاَ بِابنٍ ذُرى شَرَفٍ/كما عَلا برسول اللَّه عدنانٌ
به نسل جوان خود اعتماد كنيد، روح اعتماد به نفس را در آنان زنده كنيد و از تجربه‌هاى مجربان و پيران، آن‌ها را بهره‌مند سازيد. دو نكتة مهم در اينجا وجود دارد:
اول آن‌كه ملت‌هاى انقلاب كرده و آزاد شده، يكى از مهمترين خواسته‌هايشان حضور و نقش قاطع مردم و آرائشان در مديريت كشور است، و چون مؤمن به اسلام‌اند، پس مطلوب آنان «نظام مردمسالارى اسلامى» است؛ يعنى حاكمان با رأى مردم برگزيده مي‌شوند و ارزش‌ها و اصول حاكم بر جامعه، اصول مبتنى بر معرفت و شريعت اسلامى است. اين خود مي‌تواند در كشورهاى گوناگون به اقتضاى شرائط، با شيوه‌ها و شكل‌هاى گوناگون تحقق يابد، ولى با حساسيت كامل بايد مراقب بود كه اين با دموكراسى ليبرال غربى اشتباه نشود. دموكراسى لائيك و در مواردى ضد مذهب غربى با مردمسالارى اسلامى كه متعهد به ارزش‌ها و خطوط اصلى اسلامى در نظام كشور است، هيچ نسبتى ندارد.
نكتة دوم آن است كه اسلامگرائى نبايد با تحجر و قشرى‌گرى و تعصب‌هاى جاهلانه و افراطى مشتبه گردد. مرز ميان اين دو نيز بايد پر رنگ باشد. افراط‌هاى مذهبى كه غالباً با خشونت كور همراه است، عامل عقب‌ماندگى و دور شدن از هدف‌هاى والاى انقلاب است، و اين به نوبة خود ماية جدا شدن مردم و در نتيجه شكست انقلاب خواهد بود. خلاصه كنم:
سخن از بيدارى اسلامى، سخن از يك مفهوم نامشخص و مبهم و قابل تأويل و تفسير نيست؛ سخن از يك واقعيت خارجىِ مشهود و محسوس است كه فضا را انباشته و قيام‌ها و انقلاب‌هاى بزرگى را پديد آورده و مهره‌هاى خطرناكى از جبهة دشمن را ساقط كرده و از صحنه بيرون رانده است. با اين حال، صحنه همچنان سيال و نيازمند شكل دادن و به سرانجام رساندن است. آياتى كه در طليعة سخن تلاوت شد، دستورالعمل كامل و كارسازى است؛ براى هميشه و به‌ويژه در اين برهة حساس و سرنوشت‌ساز. خطاب به پيامبر اكرم (صلّى اللَّه عليه و آله و سلم) است، ولى در واقع ما همگى بدان مخاطب و مكلفيم. در اين آيات، تقوا با همان معنى بلند و گسترده‌اش، اولين توصيه است، و سپس سرپيچيدن از فرمانبرى كافران و منافقان، و پيروى از وحى الهى، و سرانجام توكل و اعتماد به خداوند.
بار ديگر اين آيات را مرور كنيم:
بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحيم. «يا أيها النّبىّ اتّق اللَّه و لا تطع الكافرين و المنافقين انّ اللَّه كان عليماً حكيماً. واتّبع ما يوحى اليك من ربّك انّ اللَّه كان بما تعملون خبيراً. و توكّل على اللَّه و كفى باللَّه وكيلاً».
والسّلام عليكم و رحمةاللَّه
1) احزاب: 3 - 1
2) ابراهيم: 24
3) احزاب: 23
4) نساء: 76
5) آل‌عمران: 174 - 173
6) نهج‌البلاغه: خطبة 88
7) شرح: 7
8) شرح: 8
9) نصر: 3 – 1
فلسطين، اركان بيداري اسلامي
دبيرکل نخستين همايش بين‌المللي بيداري اسلامي با بيان اينكه جنبش بيداري اسلامي خواستار تعامل عادلانه و عزت‌مندانه با جهان است، افزود: فلسطين و مقاومت به عنوان اصلي‌ترين مسأله جهان اسلام به يکي از ارکان بيداري اسلامي تبديل شده است.
به گزارش ايسنا، دکتر علي اکبر ولايتي در مراسم افتتاحيه اين همايش كه سران سه قوه هم حضور داشتند ادامه داد: موج جديد بيداري اسلامي که موجب سرافرازي ملت‌هاي مسلمان شده و ما را گرد هم آورده است، ريشه در قرآن، سنت و تکيه بر حضور مردم در عرصه‌هاي سياسي و اجتماعي دارد.
دبيرکل نخستين اجلاس بين‌المللي بيداري اسلامي گفت: اين باور ايماني به همراه خودباوري منبع الهام‌بخش جنبش‌هاي کنوني در کشورهاي اسلامي بوده است و اراده مردم در تعيين سرنوشت خويش مردمسالاري ديني را به ارمغان آورده است.
وي افزود: اين حرکت عظيم و پرشور خواستار تعامل عادلانه و عزتمند با جهان است و بر استقلال سياسي خود تاکيد کرده و هرگونه سلطه‌گري و سلطه‌پذيري را نفي مي‌کند.
مشاور مقام معظم رهبري در امور بين‌الملل تصريح کرد: بيداري اسلامي خودآگاهي گسترده و عميقي است که مي‌کوشد ملت‌هاي مسلمان را از اسارت فکري، سياسي و اقتصادي رها ساخته و عزت و پيشرفت و همدلي را بين آحاد اسلامي محقق سازد.
وي افزود: فلسطين و قدس شريف و مقاومت به عنوان اصلي‌ترين مسأله جهان اسلام به يکي از ارکان بيداري اسلامي تبديل شده است.
ولايتي افزود: در آستانه اين تحولات بنيادين رهبر معظم انقلاب در استمرار انديشه حضرت امام خميني(ره) احياگر بزرگ اسلامي در تاريخ معاصر، با بصيرت و دورانديشي بيداري اسلامي را به مسلمانان جهان بشارت دادند و اين گردهمايي جز در پي رهنمودهاي ايشان ميسر نبود.
دبيرکل همايش بين‌المللي بيداري اسلامي با تشکر از نهادها، سازمان‌ها و شخصيت‌هايي که در برپايي اين اجلاس مشارکت داشتند، يادآور شد: اجلاس مذکور با حضور بيش از 700 نفر از انديشمندان، علما و رهبران مقاومت از 80 كشور جهان اسلام برگزار مي‌شود.
وي در پايان گفت: در اين اجلاس در پنج نشست تخصصي مهمترين دستاوردها، فرصت‌ها، چالش‌ها و افق‌هاي آينده جنبش بيداري اسلامي مورد بحث و بررسي قرار مي‌گيرد.
براساس اين گزارش، عمار حكيم رئيس مجلس اعلاي اسلامي عراق، ابراهيم الجعفري نخست‌وزير سابق عراق، مجيد الشيخ سفير عراق در تهران، محسن رضايي دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام، سردار نقدي رئيس سازمان بسيج مستضعفين، رويانيان رئيس ستاد حمل‌ونقل سوخت، قاضي عسگر نماينده ولي فقيه در سازمان حج و زيارت، آيت‌الله كعبي عضو مجلس خبرگان رهبري، رحيم صفوي مشاور مقام معظم رهبري در امور نظامي، سعيد جليلي دبير شوراي عالي امنيت ملي، حجت‌الاسلام والمسلمين محمدي گلپايگاني رئيس دفتر مقام معظم رهبري، سرلشكر فيروزآبادي رئيس ستاد كل نيروهاي مسلح، آيت‌الله احمد جنتي دبير شوراي نگهبان، سردار جعفري فرمانده كل سپاه، آيت‌الله مهدوي كني رئيس مجلس خبرگان رهبري، محمدباقر خرمشاد رئيس سازمان فرهنگ و ارتباطات، حاجي بابايي وزير آموزش و پرورش، وحيدي وزير دفاع، جمعي از معاونان وزير خارجه و تعدادي از نمايندگان مجلس، شيخ نعيم قاسم معاون دبيركل حزب‌الله لبنان، فهمي هويدي انديشمند برجسته مصري و بسياري از متفكران و انديشمندان از جمله حاضران در مراسم افتتاحيه اين همايش بودند.
در اين همايش پنج كميسيون تاريخچه، مباني و مفاهيم بيداري اسلامي، نقش‌آفرينان عرصه بيداري اسلامي، جريان‌شناسي، آسيب‌شناسي و جبهه متحد بيداري اسلامي، اهداف و پيامدهاي بيداري اسلامي و چشم‌انداز و آينده بيداري اسلامي به نتايج ارزشمند و مثبتي در زمينه سرنوشت مسلمانان دست خواهد يافت.
نخبگاني از كشورهاي اروپايي و آمريكايي و همچنين كشورهاي بحرين، يمن و عربستان هم در اين همايش حضور دارند.
قبل از آغاز مراسم رسمي اين همايش، محل برگزاري اجلاس و سالن‌هاي جانبي آن مملو از جمعيت بود و كليپ‌هايي از تحولات اخير در منطقه و بيداري اسلامي در سالن پخش شد.
گفت وگوي صميمانه رهبر معظم انقلاب با انديشمندان جهان اسلام
حضور رهبر معظم انقلاب اسلامي در مراسم افتتاحيه نخستين اجلاس بين‌المللي بيداري اسلامي نه تنها جلوه و اعتبار خاصي به اين اجلاس بخشيد، بلكه اين اجلاس به صحنه ابراز علاقه مشتاقان انقلاب اسلامي به حضرت آيت‌الله العظمي خامنه‌اي به عنوان سكاندار كشتي بيداري اسلامي در عصر حاضر بود.
به گزارش ايرنا، نخستين اجلاس بين‌المللي بيداري اسلامي كه حوالي ساعت 10:30 صبح ديروز در محل سالن همايش‌هاي بين‌المللي صداوسيما گشايش يافت، با حاشيه‌هاي جالب توجهي همراه بود.
ـ از ساعتي پيش از شروع اين اجلاس، قريب به يك هزار شركت‌كننده خارجي و داخلي اعم از انديشمندان و متفكران جهان اسلام در سالن محل اجلاس حضور يافتند و براي ورود حضرت آيت‌الله العظمي خامنه‌اي و زيارت معظم له از نزديك لحظه شماري مي‌كردند.
حضور اين خيل عظيم از متفكران و رهبران فكري جهان اسلام در تهران گواهي است بر حفظ اصول و استمرار اهداف انقلاب اسلامي در طول 32 سال پس از اين حركت تاريخي ملت ايران به رهبري امام راحل(ره).
ـ به محض ورود رهبر معظم انقلاب به سالن اجلاس، سكوت خاصي بر فضاي سالن حاكم شد و همه حاضران مشتاقانه به احترام ايشان بپا خاستند.
ـ پس از قرائت دلنشين آياتي از قرآن كريم، نخستين سخنران اجلاس علي اكبر ولايتي بود كه در جايگاه دبيركل نخستين اجلاس بين‌المللي بيداري اسلامي حضور ميهمانان خارجي و داخلي در اجلاس را خيرمقدم گفت و گزارشي از اهداف و برنامه‌هاي اين اجلاس به عنوان ابتكار جمهوري اسلامي ايران را بيان كرد.
ـ سپس رهبر معظم انقلاب در جايگاهي كه براي سخنراني ايشان اختصاص يافته بود قرار گرفتند و سخنان خودشان را با آياتي از كلام الله مجيد آغاز كردند.
ـ حضرت آيت‌الله العظمي خامنه‌اي سخنراني بسيار مهمي را در مورد تحولات منطقه و بيداري اسلامي ايراد فرمودند. انديشمندان و متفكران حاضر در اجلاس حين سخنراني ايشان به دقت به رهنمود‌ها، تذكرات و هشدارهاي معظم له در مورد حوادث و تحولات منطقه و مسائل مربوط به بيداري اسلامي گوش فرا دادند.
ـ ميهمانان و حاضران در اجلاس در بخش‌هايي از سخنراني معظم له و در تاييد فرمايشات ايشان، نداي تكبير سر دادند.
ـ مشتاقان و علاقه‌مندان حضرت آيت‌الله العظمي خامنه‌اي از كشورهاي مختلف در مسير خروج ايشان از سالن اجلاس، گرد ولي امر مسلمين حلقه زدند. در ميان اين مشتاقان، كم نبودند آناني كه در خيزش‌هاي مردمي و موج بيداري اسلامي نقش آفريده‌اند و در اين فرصت طلايي مي‌خواستند تا از فيض حضور سكاندار كشتي انقلاب اسلامي در عصر حاضر كه رهبري داهيانه او الهام بخش ملتهاست، بيشتر بهره گيرند.
ـ لبخند و روي گشاده آقا، بدرقه راه اين گروه از انديشمندان و متفكران شد تا به توشه‌اي از توصيه‌هاي مهم ولي امر مسلمين، انقلاب ملت خويش را تا رسيدن به مقصد نهايي رهنمون كنند.
ـ حضور رهبر معظم انقلاب در جمع صميمي علاقه‌مندان معظم له براي دقايقي ادامه يافت و سپس حاضران و ميهمانان شركت‌كننده در اجلاس با شعارهايي در حمايت از آيت‌الله العظمي خامنه‌اي، معظم له را در مسير خروج از اجلاس بدرقه كردند.
ـ شيخ نعيم قاسم معاون دبير كل حزب الله، رمضان عبدالله شلح دبيركل جنبش جهاد اسلامي فلسطين، احمد جبريل دبيركل جبهه خلق براي آزادي فلسطين (فرماندهي كل)، سيد عمار حكيم رئيس مجلس اعلاي اسلامي عراق، فهمي هويدي نويسنده و انديشمند برجسته مصري، برهان الدين رباني و صادق‌المهدي از جمله شخصيت‌هاي برجسته خارجي حاضر در اين اجلاس هستند.
ـ در اين اجلاس، ريشه‌ها و عوامل تحولات و انقلاب‌هاي اخير منطقه و راه‌هاي حفظ و هدايت اين انقلاب‌ها در مسير صحيح و به نفع ملت‌هاي منطقه مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت.
توصيه معاون دبيركل حزب‌الله لبنان
معاون دبيركل حزب الله لبنان هم فرزندان بيداري اسلامي را با خطرهاي زيادي مواجه دانست و با تأكيد بر اينكه بايد هوشيار بود تا به دام طرح‌هاي استكباري نيفتاد، گفت: بايد در سنگرهاي هم باشيم و در سنگرهاي آمريكا و اسرائيل قرار نگيريم.
شيخ نعيم قاسم در نخستين اجلاس بين‌المللي بيداري اسلامي اظهار داشت: بيداري اسلامي آغاز شده است و متوقف نخواهد شد و كساني كه از آن استفاده نكنند، دچار ريزش مي‌شوند.
وي افزود: بعد از مدتي افسردگي و خموشي بار ديگر احيا و بيدار شديم و شجره مباركه‌اي هستيم كه امروزه پس از ريشه‌دار شدن، شاخ و برگ داده‌ايم.
گفته‌هاي نخست‌وزير سابق عراق
نخست‌وزير سابق عراق با تأكيد بر اينكه انقلاب اسلامي ايران جزو يكي از انقلاب‌هاي بزرگ در تاريخ انقلاب‌هاي جهان است، گفت: ملت‌هاي منطقه بايد از انقلاب اسلامي ايران درس بگيرند و آن را الگو قرار دهند.
ابراهيم جعفري در سخنراني خود در نخستين اجلاس بين‌المللي بيداري اسلامي افزود: نمي‌توان شعارهاي تاريخي و تأثير انقلاب اسلامي ايران را كه در قلب مردم رخنه كرده است، ناديده گرفت.
جعفري تصريح كرد: ملت‌هاي منطقه بايد بدانند كه درس گرفتن از انقلاب اسلامي ايران و استفاده از تجارب اين انقلاب سبب ايجاد وحدت خواهد شد.
گفته‌هاي دبيركل جنبش جهاد اسلامي فلسطين
دبيركل جنبش جهاد اسلامي فلسطين هم گفت: كل فلسطين متعلق به فلسطينيان است و ما اجازه نخواهيم داد هيچ بخشي از اين سرزمين در اختيار صهيونيست‌ها باشد.
رمضان عبدالله در اين اجلاس افزود: شرايط اخير منطقه، مقاومت را به مرحله جديدي مي‌برد و در اين باره نحوه مديريت چالش‌هاي موجود مهم است.
وي رژيم صهيونيستي را به خنجري در سينه امت اسلام تشبيه كرد و گفت: متأسفانه برخي به علت احساس شكست و يأس به سازش‌هايي رو آوردند در حالي كه فلسطين همچنان مشغول جهاد است و ما همه طرح‌هاي ضد فلسطيني را ناكام خواهيم گذاشت.
پيام خوشبختي براي امت اسلامي
اين گزارش مي‌افزايد: رئيس جمهوري سابق افغانستان با تأكيد بر اينكه مركز بيداري در جهان اسلام، مراكز تعليم ديني است، گفت: انقلاب اسلامي ايران را رهبري مذهبي به پيروزي رساند.
برهان‌الدين رباني از شخصيت‌هاي سياسي افغانستان جنبش‌هاي اسلامي را رستاخيز كنوني خواند و گفت: اين رؤياي خوش امروز به لطف الهي به واقعيت عملي تبديل شده و به عنوان يكي از موهبت‌هاي بزرگ الهي، در برابر ديدگان دوست و دشمن، پيام خوشبختي را براي امت اسلامي مژده آورده است.
وي درباره علل انقلاب‌هاي اسلامي گفت: تدين و دينداري و قيام در برابر الحاد و كفر و بي‌ديني، فساد و استبداد و زشتي‌ها از محورهاي دين اسلام است.
گردهمايي بي‌سابقه بيش از 700 انديشمند و متفكر جهان اسلام
دبير نخستين همايش بين المللي بيداري اسلامي با بيان اينكه گردهمايي بيش از 700 انديشمند جهان اسلام، بي سابقه است، گفت: جمهوري اسلامي ايران پيشنهاد داده است كه دبيرخانه مجمع بيداري اسلامي متشكل از انديشمندان سراسر جهان اسلام براي بررسي اين موضوع و پيگيري نظرات مقام معظم رهبري تشكيل شود. به گزارش ايرنا، دكتر علي اكبر ولايتي ديروز با شركت در گفت وگوي بخش خبري ساعت 14 سيماي جمهوري اسلامي اظهار داشت: بر اساس اطلاعات اوليه قرار بود بيش از 600 نفر در اين همايش شركت كنند اما طبق آخرين آمار 710 نفر از انديشمندان در اين همايش شركت كردند كه اين رقم بي سابقه‌اي از متفكران و انديشمندان از حدود 80 كشور جهان است كه گرد هم جمع شده‌اند.
وي افزود: بسياري از مدعوين از افراد مشهور و نويسندگان و استادان دانشگاه و سياستمداران سابق هستند كه اكنون به كارهاي فرهنگي، اجتماعي و فكري مي‌پردازند و در موسسه‌هاي علمي و فرهنگي داراي سمت هستند.
مشاور عالي مقام معظم رهبري در امور بين الملل با اشاره به اين موضوع كه انديشمندان جهان اسلام صرف نظر از اينكه متعلق به چه كشوري هستند در اين همايش شركت كرده‌اند خاطر نشان كرد: اين انديشمندان اعم از سني و شيعه، عرب و غير عرب با تبادل نظر و گفت وگوها و جمع بندي‌ها بيانيه پاياني را صادر مي‌كنند.
ولايتي در پاسخ به اين پرسش كه دستورالعمل اين كنفرانس براي پيگيري اهداف و مباحث مطروحه به وسيله مقام معظم رهبري چيست؟ پاسخ داد: در اين اجلاس پنج كميسيون تشكيل مي‌شود تا بخشي از مواردي را كه مقام معظم رهبري فرمودند مورد بحث و بررسي قرار دهند.
دبير اولين همايش بين المللي بيداري اسلامي اظهار داشت: ما پيش بيني كرديم كه دبيرخانه‌اي تشكيل شود و در فواصل منظم و نه چندان طولاني اجتماعات كوچكتري را متناسب با موضوع‌ها در ايران و ديگر كشورهاي اسلامي تشكيل دهيم و اميدواريم اين موضوع پس از طرح در كميسيون‌ها در بيانيه پاياني تصويب شود.
وي گفت:دبيرخانه مجمع بيداري اسلامي متشكل از انديشمندان سراسر جهان اسلام موضوع‌ها را به گونه‌اي سازماندهي مي‌كند كه موارد مورد نظر مقام معظم رهبري، پيگيري شود.
توليد نرم افزار چند رسانه‌اي بيداري اسلامي
نرم افزار چند رسانه‌اي بيداري اسلامي با تاكيد بر سخنان رهبر معظم انقلاب و با بخش‌هاي مختلف ويژه موضوع بيداري اسلامي به سه زبان فارسي، انگليسي و عربي توليد شد.
در اين نرم افزار علاوه بر مقدمه‌اي كه علي اكبر ولايتي آن را نگاشته است مطالبي از جمله امام خميني و بيداري اسلامي در كلام رهبر، انقلاب اسلامي و بيداري اسلامي در منطقه خاورميانه، بيداري اسلامي عامل تهديد قدرت‌هاي بزرگ سلطه گر، ترفندهاي استكبار در مقابله با بيداري اسلامي رهبر انقلاب اسلامي، آورده شده است.
همچنين در اين نرم افزار موضوع‌هايي همچون بيداري اسلامي و مساله فلسطين، آمريكا وبيداري اسلامي، ايستادگي و استحكام جمهوري اسلامي ايران عامل بيداري مسلمين، پيام‌هاي بيداري بخش رمز بيداري اسلامي،نقش فرهيختگان جهان اسلام در بيداري اسلامي، بيدار باش رهبر انقلاب اسلامي به مصر و ملل منطقه به همراه كليپ‌هاي مختلف با موضوع بيداري اسلامي و فيلم بيانات رهبر معظم انقلاب در اولين اجلاس بين‌المللي بيداري اسلامي گنجانده شده است. علاقه‌مندان براي تهيه اين نرم افزار كه نشرنهضت نرم افزاري وابسته به موسسه پژوهشي فرهنگي انقلاب اسلامي دفتر حفظ ونشرآثارحضرت آيت الله العظمي خامنه‌اي مدظله العالي با همكاري گروه نرم‌افزاري آسمانه توليد شده، مي‌توانند تماس گرفته يا به صندوق الكترونيكيBOOK@KHAMENEI.IR پيام ارسال كنند.