رئیس جمهوری دیشب در گفتگوی زنده تلویزیونی، با ارائه گزارشی از مهمترین موضوعات روز کشور و اقدامات دولت در بخش‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، درباره مهمترین مسایل منطقه ای و بین المللی با مردم سخن گفت.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی در ابتدای این گفتگو، با تبریک سال نو میلادی، ولادت حضرت مسیح و ایام میلاد امام حسن عسکری (ع) در پاسخ به سئوالی درباره وضع اشتغال و اقدامات دولت در این باره اظهار داشت: مساله اشتغال مهم ترین مساله کشور است و بیکاری می تواند معضلی بسیار بزرگ برای جامعه ما باشد.
وی افزود: بسیار نگران کننده است که در خانواده‌ای یک یا دو یا سه جوان بیکار وجود داشته باشد. یک جوان بیست تا سی ساله که توان مالی برای ازدواج و شروع زندگی ندارد که علت آن هم عمدتا نبود اشتغال است. باید برای افزایش اشتغال برنامه مشخصی داشته باشیم.
رئیس جمهوری گفت: جمعیت محصل دانشگاهی ما از دو میلیون و ۲۰۰ هزار نفر درسال گذشته امروز به ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر رسیده است و هر روز هم جمع قابل توجهی به فارغ التحصیلان ما اضافه می شود و در کنار آن‌ها کسانی هم هستند که به دانشگاه نمی روند و آن‌ها هم به اشتغال نیازمندند.
روحانی با تاکید بر این که آمار اشتغال در چند سال گذشته آمار نسبتا خوبی بوده است، اظهار داشت: اگر از سال ۸۵ تا ۹۰ سالانه حدود ۱۴ هزار شغل ثابت هر ساله ایجاد شده و در عین حال بیکاری هم تراکم بیشتری یافته است . امروز کسانی که متولد دهه ۶۰ یا اوایل ۷۰ هستند نیاز به اشتغال دارند . ما طی دو سال گذشته آمار نسبتا خوبی برای اشتغال داشته ایم که به تدریج این آمار بهتر هم شده است.
وی افزود: امروز ۲۳ میلیون نفر از جمعیت ایران دارای شغل است و این میزان از ۲۱ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در دو سال گذشته امروز به ۲۳ میلیون نفر رسیده است. البته هرساله هم حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر خواستار شغل هستند که این میزان از تابستان پارسال تا تابستان امسال را در بر می گیرد و این در شرایطی است که اشتغال زایی در مدت مشابه حدود ۷۰۰ هزار نفر بوده است.
روحانی گفت: کشورهایی که در طول دهه گذشته به طور متوسط توانسته اند ۶۰۰ هزار شغل ایجاد کنند فقط ۵ کشور بوده اند و آمار ۷۰۰ هزار شغل که طی سال اخیر ایجاد شده ، رقم بسیار بالایی است اما در این میان سالانه یک میلیون نفر هم به جمعیت نیازمند به شغل اضافه می شود، بنابراین اگر ما سالی ۷۰۰ هزار شغل ایجاد کنیم بازهم ۳۰۰ هزار نفر به بیکاران اضافه می شود.
رئیس جمهوری با تاکید بر این که ما برای رسیدن به آمار خوب اشتغال فاصله داریم، اظهار داشت: اگر می خواهیم اشتغال را افزایش دهیم همه قوا باید دست به دست هم دهند و برای ایجاد اشتغال نیازمند سرمایه گذاری خارجی هستیم.
وی با بیان این که یکی از راه های ایجاد اشتغال فضای مجازی است، افزود: وزارت ارتباطات اعلام کرده است، ۱۰۰ هزار شغل از طریق ICT در کشور به وجود آمده است که البته برای این کار باید فضای مجازی ما متناسب باشد و پهنای باند آماده‌ای داشته باشیم.
روحانی تاکید کرد: امروز خانواده‌های ما زندگی‌شان با شبکه‌های اجتماعی مرتبط شده است که البته این موضوع خود می تواند برای ما سرمایه ای باشد و در هر حال همه باید کمک کنیم که اشتغال‌ رو به افزایش باشد و اگر کسی به ملزومات آن صدمه بزند، به اشتغال کشور صدمه زده است.
مجری پرسید: آقای رئیس جمهور نرخ رشد اقتصادی که از طرف دولت اعلام می شود با احتساب نفت، بیانگر ۶٫۵ و بدون احتساب آن ۴٫۵ درصد است و برای سال آینده نرخ رشد بیشتری نزدیک به ۷٫۷درصد را پیش بینی کرده اند، چطور می شود این را توجیه کرد و این که آیا واقعا ما به نرخ رشد اقتصادی و همچنان به سمت پیشرفت حرکت می کنیم؟
روحانی گفت: رشد اقتصادی را دو مرکز ما یعنی مرکز آمار ایران و بانک مرکزی معمولا متکفل هستند و بررسی و اعلام می کنند. البته از ابتدای سال من در همان پیام نوروزی به مردم عزیز عرض کردم که هدفگذاری کردیم ۵درصد رشد داشته باشیم. همان موقع برخی دوستان گفتند این اعلام زود بود، چون معلوم نیست ما امسال به رشد ۵درصد برسیم. اما از همان ماه های اولیه حرکت هایی که در جامعه بود نشان می داد که به سمت این رشد خواهیم رفت.
وی ادامه داد: از یک طرف رشد تولیدات نفتی، گازی و میعانات بود و هم در کشاورزی شاهد رشد بودیم. به هر حال از شرایط محصول گندم معلوم بود که ما شاهد رشد هستیم.
رئیس جمهوری ادامه داد: ستاد اقتصاد مقاومتی از ابتدای سال تلاش کرد واحدهای صنعتی کوچک و متوسط را که نیاز به تسهیلات بانکی دارند این تسهیلات را در اختیار آنها قراردهد. تا یکی دو ماه پیش ۱۵ هزار واحد از تسهیلات بانکی استفاده کرده بودند که الان حدود ۱۷هزار واحد صنعتی کوچک و متوسط از تسهیلات بانکی استفاده کرده اند؛ همه اینها علامت این بود که حرکت به سمت رشد اقتصادی است.
وی افزود: صادرات غیر نفتی و نفتی ما هر دو افزایش پیدا کرده بود و لذا در سه ماهه اول شاهد رشد بودیم. البته رشد سه ماهه اولی که مرکز آمار اعلام کرد حدود ۴٫۵ بود اما انتظار داشتیم که در سه ماهه دوم رشد بالاتری داشته باشیم و امروز رشد شش ماهه اول نسبت به شش ماهه پارسال را در اختیار داریم. طبق محاسبات بانک مرکزی رشد شش ماهه ما ۷٫۴ و طبق محاسبات مرکز آمار ۶٫۴ است.
روحانی در خصوص تفاوت آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار اظهار داشت: سال پایه این محاسبات متفاوت است. یکی بر مبنای سال ۷۶ است و یکی سال ۸۳ . در بعضی محاسبات، آیتم ها هم با اختلاف دارند که تا پایان امسال هم بانک مرکزی و هم مرکز آمار، سال پایه را یک سال واحد قرار خواهند داد.
روحانی اضافه کرد: رشد ۶٫۴ وقتی به نفتی و غیر نفتی تقسیم می شود، در ۶ ماهه اول در بخش کشاورزی ۵٫۹ درصد رشد داشتیم، این رشد اقتصادی در بخش کشاورزی ملموس است.
وی ادامه داد: به هر حال امسال برای خرید تضمینی گندم، رقم ۱۴ هزار و ۷۰۰ هزار میلیارد تومانی پیش بینی کرده بودیم و یازده و نیم میلیون تن گندم از کشاورزان خریداری کردیم.
رئیس جمهوری اضافه کرد: در بخش گردشگری دارای رشد بودیم.‌ قبلا اتاق های بعضی هتل های ما همیشه خالی بود؛ الان برای ماه ها جا ندارند و از پیش رزرو شده است.
روحانی با بیان اینکه رشد در تولیدات صنعتی نیز مناسب بوده است، اظهار داشت: رشد صنعتی ۴٫۱ و رشد بخش خدمات ۴٫۸ و رشد نفت ۲٫۱ است. مجموعه رشد اقتصادی ۶٫۴ می‌شود. این رشد اقتصادی در شرایط منطقه ای ما بسیار خوب است.
وی اضافه کرد: پیش بینی بانک جهانی برای رشد اقتصادی امسال ایران ۶٫۶ درصد است؛ بنابراین رشد امسال ما بیش از هدف گذاری ۵درصدی آخر سال گذشته خواهد بود.
رئیس جمهوری در پاسخ به سوالی پیرامون تداوم نرخ رشد اقتصادی در کشور گفت: من معتقد به تداوم رشد هستم. اینکه سال آینده باز هم ۶ یا کمتر باشد، ما برای سال آینده تلاش خیلی بیشتری نیاز داریم. باید جذب سرمایه کنیم و فضای کار را مناسبتر کنیم، چون رشدی که در نفت داشتیم سال بعد ادامه ندارد.
روحانی افزود: کار بسیار بزرگی در نفت شده است، شنیدم بعضی گفته اند، این رشد مرهون نفت است. رشد نفت هم مرهون مهندسین و کارگران است. چاه های نفت ما بسته شده بود که باز شدنش آسان نیست.
روحانی خاطرنشان کرد: یک میلیارد دلار خرج کردیم تا این تولید برگردد و چاه ها فعال شود؛ ماه ها کارگران صنعت نفت ما تلاش کردند تا این شرایط ایجاد شود. ما امسال الان به جای ۱٫۱ میلیون بشکه بالای دو میلیون بشکه نفت خام صادر می کنیم و با میعانات حدود ۲٫۷ میلیون بشکه صادرات نفت و میعانات داریم.
رئیس جمهوری گفت: ادامه این روند در بخش نفت به این سرعت نخواهد بود اما خوشبختانه ترکیبی که در رشد می بینیم .
روحانی افزود: به نظر من ادامه رشد قطعی است، با محاسبات و پیش بینی که داریم مردم ما در صحنه هستند، مجلس شورای اسلامی در کنار مردم است، قوه قضاییه حتما به ما کمک می کند، نیروهای مسلح همین حفظ امنیت را ادامه می دهند.
وی ادامه داد: باید تلاش کنیم رشد ما در سال آینده رشد مناسبی باشد، البته سال گذشته به دلیل فشار اقتصادی که داشتیم رشد ما رشد خیلی مناسبی نبود.
رئیس قوه مجریه یادآور شد: اولین سالی که توانستیم در این دولت رشد اقتصادی را به محاسبه بکشانیم سال ۹۳ است، در سال ۹۳ رشد اقتصادی ما ۳درصد بود، بعد از اینکه ما در سال ۹۱ منفی ۶٫۸ بودیم، رشد خوبی بوده است. البته سال ۹۲ نیز منفی ۱٫۹ بودیم اما در سال۹۳ و ۹۴ رشد داشتیم و سال ۹۵ سالی بود که بعد از فضای برجام شرایط برای رشد صادرات نفتی و غیرنفتی کاملا مناسب شده است.
روحانی افزود: صادرات غیرنفتی ما امسال در ۶ ماهه اول خیلی بهتر از ۶ ماهه سال گذشته بوده و صادرات غیرنفتی ما در ۹ ماهه اول امسال حدود ۳۱ میلیارد دلار است و نسبت به سال گذشته حدود ۱۰ درصد رشد داریم.
وی ادامه داد: امسال هم صادرات نفتی و هم صادرات غیرنفتی ما بهتر است و به همین دلیل من به شرایط اقتصادی آینده کشور بسیار خوشبین هستم.
قیمت ارز به سمت افزایش نخواهد بود
رئیس جمهوری همچنین در خصوص افزایش قیمت ارز اشاره کرد و گفت: قیمت ارز یک فراز و نشیبی دارد اما مردم مطمئن باشند که قیمت ارز به سمت افزایش نخواهد بود.
روحانی در پاسخ به این سوال که برخی مردم معتقدند دولت خودش می خواهد نرخ ارز بالاتر برود تا درآمد خودش را افزایش دهد و به عمد این افزایش نرخ ارز صورت می گیرد، آیا واقعا همین طور است؟ اظهارداشت: اصلا اینطور نیست.
وی ادامه داد: در این دولت در سال های گذشته دیده اید که نرخ ارز حدود چهار تا پنج درصد رشد داشته است و همیشه این قیمت را در بازار نگه داشته ایم؛ برای اینکه مردم یک اطمینان نسبت به آینده داشته باشند. قیمت دلار در ماه های اخیر رشد داشت و در برابر یورو، پوند و یوآن در ماه های اخیر رشد داشته است.
رئیس قوه مجریه یادآور شد: در ماه های اخیر دلار در برابر پوند ۱۵ درصد افزایش پیدا کرد و متوسط هشت تا ۹ ماه گذشته تا کنون بیش از ۶٫۲ تا ۶٫۶ درصد دلار رشد داشته است.
روحانی افزود: به طور طبیعی این قیمت نیز در ایران رشد داشته است، این فصل نیز فصلی است که در سال های گذشته نیز رشد داشته ایم. یک مقدار نیز رونق اقتصادی وجود دارد و وسعت واردات ما که نسبت به گذشته متفاوت است.
وی ادامه داد: حتما نرخ ارز متعادل خواهد شد . تلاش ما بر این است که کاهش تورم را ادامه دهیم و امسال و سال آینده تورم ما یک رقمی باقی بماند.
رئیس دولت یازدهم اضافه کرد: همچنین در زمینه رشد اقتصادی به مردم قول می دهیم سال آینده نیز دارای رشد اقتصادی باشیم. امیدوارم تا پایان سال با بررسی هایی که انجام می دهیم، بتوانیم برای سال آینده قولی به مردم دهیم که شرمنده نشویم .
روحانی افزود: امروز فضای کسب و کار یک فضای بهتری است و رشد سرمایه گذاری خارجی در ایران بیشتر خواهد شد.
وی با بیان اینکه تا چند روز آینده به ۲۷ دی ماه سالروز اجرای برجام می رسیم، اظهارداشت: در تعهداتی که در برابر برجام داریم، آخرین قسمت آن در سالروز برجام نهایی می شود، در فردو بخشی از تعهدات را داریم که هنوز انجام نشده و در حال انجام است چون قول ما یکساله است و تا ۲۷ دی ماه امسال اجرایی می شود.
وی ادامه داد: امیدوارم طرف مقابل ما نیز به همه تعهدات خودشان در برجام عمل کنند و ما شاهد یک رونق اقتصادی در همه کشورها به خصوص آن هایی که در برجام با هم تعامل داشتیم، باشیم.
رئیس جمهوری گفت: نتیجه برجام به نفع همه است و نتیجه برد- برد است و امیدوارم همه شاهد این نتیجه باشیم.
روحانی در پاسخ به این سؤال مجری با توجه به اینکه در سالگرد اجرای برجام هستیم عده‌ای قبلاً می‌گفتند برجام تقریباً هیچ بود و الان با اتفاقاتی که افتاده می‌گویند نه تنها هیچ بود بلکه خیلی هم خسارت بود و در مقابل عده‌ای دیگر معقتدند که برجام اتفاق بسیار بزرگی در کشور بوده و عده‌ای هم بین این دو طیف قرار دارند. مردادماه که در حضور شما بودیم پرسیدم که اگر برجام اجرا نمی‌شد الان شرایط ما چه بود که شما توضیحاتی دادید و الان می‌خواهم بدانم پس از گذشت ۵ ماه در سالگرد برجام همچنان آن اعتقاد را دارید و همچنان فکر می‌کنید برجام دستاورد بزرگی بوده است، اظهار داشت: بنده هیچ تردیدی ندارم که برجام کار بزرگ ملت ایران بود این موضوع ملی است اشکال ندارد کسی نظری داشته باشد و نظرش را بگوید یا نقد کند. اینها در یک جامعه دموکراتیک طبیعی است .
وی افزود: برجام دستاوردی بود که مردم در سایه آن حماسه‌ای که در انتخابات ۹۲ آفریدند و توانستند فضای جهانی را برای مذاکره مناسب کنند و کار بزرگی در مذاکره با ۶ قدرت بزرگ انجام گرفت ما به نتیجه‌ای رسیدیم که هیچ‌کس در دنیا نیست که بگوید ایران در این معامله ضرر کرده، سرش کلاه رفته یا شکست خورده است آنهایی هم که مخالفند مثل اسرائیل، عربستان و امثال اینها آنها هم می‌گویند ایران سر طرف مقابل کلاه گذاشته است البته این حرف هم حرف نادرستی است.
رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: ما از اول هم گفتیم این توافق و مذاکرات، مذاکرات برد برد خواهد بود. آثار برجام امروز با گذشت تقریبا یک سال نشان داده می‌شود که چگونه است. ما هم در صادرات غیر نفتی و هم صادر نفتی داریم آثارش را می‌بینیم.
روحانی اضافه کرد: شما گفتید اگر برجام نبود چه می‌شد، اگر برجام نبود الان حتی اگر آن کاهشی که آنها تصویب کرده بودند به طور مداوم کاهش پیدا کند که طبق آن برنامه ما در سال ۹۵ صادرات نفت‌مان در روز ۲۵۰ هزار بشکه بود حالا فرض کنید آن هم اجرا نمی‌شد و همین یک میلیون بشکه بود درآمد ما نصف می‌شد.
وی تأکید کرد: بسیاری از بدهی‌های گذشته را پرداخت کردیم بدهی به فرهنگی‌ها توانستیم بدهی‌ها را انجام دهیم، نسبت به ایثارگران اکثر بدهی‌ها را پرداخت کردیم، پول گندم بار سنگینی برای ما بود و ما توانستیم پول گندم را به کشاورزان پرداخت کنیم، در بیمه الان مقداری عقب هستیم و تلاش‌مان این است که در هفته‌های آینده مجموعاً ۸ هزار میلیارد تومان پول بیمه‌ها را پرداخت کنیم، به هر حال در این یکی ۲ سال حدود ۱۱ میلیون نفر زیر پوشش بیمه آمده‌اند و رقم بسیار بالایی است و هزینه سنگینی هم دارد.
رئیس جمهوری ادامه داد:‌ تمام حاشیه‌نشین‌هایی که هیچ خدماتی به آنها نمی‌رسیدکه پیش این ۱۱ میلیون نفر حاشیه‌نشین داریم و شرایط آنها از روستایی‌ها هم به مراتب بدتر است که اینها زیر پوشش خدمات درمانی قرار گرفتند. پایگاه‌های درمانی ایجاد شده، مراکز درست شده و پزشک فرستاده شده به این مناطق، اگر اینها نبود مسلماً ما نمی‌توانستیم این مقدار هزینه را پرداخت کنیم. و اگر آن شرایط قبلی اتفاق می‌یافت ما حداکثر می‌توانستیم حقوق کارمندان را پرداخت کنیم
روحانی اضافه کرد: صادرات غیر نفتی بخشی از آن وابسته به نفت است بنابراین حرکت خوبی در طول این یک سال به وجود آمد همچنین ما در زمینه نفت، گاز و سرمایه‌گذاری در این دو بخش، حمل‌ونقل، بیمه، برجام دقیقاً اجرا شده و هیچ جایی نیست که بگوییم عملیاتی و اجرایی نشده فقط در بحث بانک است و در بحث هسته‌ای هم همه آنچه که ما می‌خواستیم عملیاتی شده ما مقداری کیک زرد می‌خواستیم وارد کنیم که بیش از ۲۰۰ تن کیک زرد وارد کردیم و ۱۲۰ تن دیگر هم وارد می‌کنیم.
وی گفت:‌ قراردادهایی که ما الان با خارج بستیم و یا در حال عقد آن هستیم که اگر برجام نبود همه اینها تعطیل می‌شد. مثلاً در حمل‌ونقل قرارداد خرید ۲۰۰ فروند هواپیما را منعقد کردیم که اگر برجام نبود اینها امکانپذیر نبود الان حدود ۴۰ سال است از انقلاب تا الان ناوگان ما کهنه شده و هواپیمای نو نداریم که برای سلامت مردم بسیار مهم است.
رئیس جمهور تأکید کرد: مردم ما در سال حدود ۴ میلیارد دلار پول بلیت می‌دهند برای خرید از شرکت‌های خارجی، چرا مردم ما ۴ میلیارد دلار به خارجی‌ها پول بدهند؟ این پول باید به خود ما برمی‌گردد البته نمی‌خواهم بگویم این هواپیماها یک روزه وارد می‌شود بلکه در سال‌‌های آینده وارد می‌شوند اما امیدوارم امسال یعنی تا پایان سال چند فروند هواپیما وارد شود و حرکت بسیار خوبی است بدون اینکه بودجه این هواپیما را بر بودجه عمومی کشور و نفت تحمیل کنیم چون این هواپیماها را ما برمبنای اجاره به شرط تملیک می‌خریم .این یک قرارداد ۱۸ ساله است خود این قرارداد یعنی اعتماد دنیا به ایران و اعتماد دنیا به برجام. وقتی یک قراردادی بسته می‌شود که بازپرداخت آن حدود ۱۸ سال طول می‌کشد یعنی اعتماد دنیا دارد به روند سیاست خارجی ایران و ادامه این راه.