مذاكرات دوروزه ايران و گروه 1+5 در بغداد، عصر پنج شنبه در حالي به پايان رسيد كه به دليل ايستادگي تيم مذاكره كننده كشورمان بر حقوق مسلم ملت ايران و در مقابل ناهماهنگي و اختلاف نظر شديد ميان 1+5 نهايتا طرفين توافق كردند دور سوم گفت وگوها را 29 و 30 خرداد در مسكو برگزار كنند.
دور اول نشست بغداد 30/12 دقيقه چهارشنبه (3 خرداد) به وقت محلي آغاز شد و قرار بود دور دوم مذاكرات نيز پس از چند ساعت انجام شود اما به دليل اختلاف نظر شديد ميان گروه 1+5 و فشار لابي صهيونيست، در نهايت چهارشنبه شب به برگزاري نشست هايي بين معاونان جليلي و اشتون گذشت و ادامه مذاكرات به صبح روز پنج شنبه موكول شد.
در پايان دور اول گفت وگوها دو طرف از رد و بدل پيشنهاداتي به يكديگر خبر دادند. جمهوري اسلامي ايران بر مبناي مذاكرات استانبول 2 (26 فروردين) پيشنهاداتي جامع شامل 5 محور هسته اي و غيرهسته اي را به 1+5 ارائه كرد.
در همين رابطه، «مايكل مان» سخنگوي كاترين اشتون در جمع خبرنگاران اعلام كرد كه گروه 1+5 نيز پيشنهادات جديدي به ايران داده است.
وي بدون ذكر جزئيات گفت: در بسته پيشنهادي 1+5 به نگراني هاي اين كشور درباره غني سازي 20 درصدي ايران اشاره شده است.
اظهارات سخنگوي اشتون در حالي مطرح شد كه دكتر جليلي، در پايان مذاكرات بغداد دريافت هرگونه پيشنهاد خاص از سوي 1+5 را رد كرد.
روز اول مذاكرات با ديدار آقاي جليلي با خانم اشتون درباره بسته پيشنهادي ايران، به پايان رسيد.
صبح روز پنج شنبه پيش از شروع دور دوم گفت وگوها، اشتون و جليلي مجددا نيم ساعت ديدار دوجانبه داشتند. دو طرف همچنين پس از دور دوم گفت وگوها ميان ايران و 1+5، ظهر همان روز براي سومين بار با هم ديدار كردند. در اين ميان سخنگوي اشتون خبر از فضاي بهتر گفت وگوها نسبت به صبح روز قبل داد.
ديدار جداگانه نمايندگان چين و روسيه با دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان و مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا از ديگر برنامه هاي روز دوم مذاكرات بود.
پس از برگزاري دور سوم گفت وگوها ميان ايران و گروه 1+5 در عصر پنج شنبه، دكتر جليلي و خانم اشتون به صورت جداگانه در جمع خبرنگاران حاضر شده و نتايج مذاكرات را اعلام كردند.
جليلي: نتيجه مذاكرات بايد جلب اعتماد ملت ايران باشد
رئيس تيم مذاكره كننده كشورمان در جمع خبرنگاران درباره نتيجه مذاكرات دو روزه بغداد گفت: جلب اعتماد ملت ايران شرط اصلي ما براي تداوم گفت وگوها با 1+5 است.
دكتر جليلي در ابتداي نشست مطبوعاتي خود از دولت عراق براي ميزباني اين دوره از مسابقات قدرداني كرد و گفت: خوشحاليم كه امروز عراق شرايطي پيدا كرده كه بعد از سقوط ديكتاتوري صدام و خروج نيروهاي بيگانه در سايه وحدت روند سياسي مردم سالار و دموكراسي دارد.
وي افزود: بدون شك برگزاري چنين اجلاس هايي در عراق نشانگر جايگاه شايسته اين كشور و نقشي است كه مي تواند در صحنه بين الملل ايفا كند.
دبير شوراي عالي امنيت ملي براي مردم و دولت عراق آرزوي موفقيت كرد و گفت: اميدواريم در سايه وحدت و انسجام اين كشور به موقعيت ها و پيشرفت هاي بيشتري نائل شود.
مذاكره كننده ارشد ايران در ادامه به تشريح گفت وگوها پرداخت و گفت: گفت وگوها فشرده، طولاني و بسيار مفيد بود اما ناتمام ماند. هر دو طرف راه هايي داشتند و جمهوري اسلامي ايران نيز پيشنهاداتي داشت.
جليلي اضافه كرد: فضاي خوبي حاكم بود و دو طرف مسائل خود را به طور شفاف و صريح بيان كردند و نتيجه اين گفت وگوها اين بود كه توانستيم با ديدگاه هاي هم بهتر و بيشتر آشنا شويم.
جليلي در بخش ديگري از سخنان خود انرژي صلح آميز هسته اي را حق همه اعضاي ان پي تي دانست و با تكرار شعار «انرژي صلح آميز هسته اي براي همه، سلاح هسته اي براي هيچ كس» گفت: جمهوري اسلامي يك استثنا نيست و همانگونه كه طبق ان پي تي به تكاليفش عمل مي كند و عضو فعال ان پي تي و مدعي خلع سلاح و مبارزه با سلاح هاي كشتار جمعي است بر دفاع از حقوق خود و همه اعضاي ان پي تي تاكيد دارد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي داشتن چرخه سوخت و غني سازي را حق مسلم مردم ايران خواند و گفت: بايد اعتماد ملت ايران جلب شود.
وي افزود: اميدواريم با مسير گفت وگو براي همكاري كه امروز تنها مسير براي حركت هاي اينچيني است، گفت وگوهاي موفق و رو به جلو را بيشتر از قبل داشته باشيم.
دبير شوراي عالي امنيت ملي با اشاره به طولاني بودن گفت وگوها گفت: ايده ها و موضوعات مختلف مطرح شد. طرفين ديدگاه هايشان را به صراحت بيان كردند و اين نشانگر جدي بودن گفت وگوها بود.
جليلي ادامه داد: طرفين اين نگاه را دارند كه گفت وگوها رو به جلو و موفق باشد.
مذاكره كننده ارشد ايران خاطر نشان كرد: ما به آنها گفتيم كه آماده ايم حتي اگر بخواهند فردا نيز گفت وگوها را ادامه دهيم.
وي در ادامه غني سازي اورانيوم را طبق معاهده ان پي تي جزو حقوق مسلم همه اعضا دانست و با اشاره به بازنگري در معاهده ان پي تي در سال 2011 تصريح كرد كه ايران با عنوان عضو فعال ان پي تي بر حق خود براي استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي به خصوص غني سازي اورانيوم تاكيد دارد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي با اشاره به درخواست ايران از آژانس بين المللي انرژي اتمي براي تامين سوخت راكتور تحقيقاتي تهران خاطر نشان كرد: اين سازمان وظيفه دارد دسترسي به انرژي صلح آميز هسته اي را براي اعضاي «ان پي تي» تسهيل كند ولي متاسفانه اين كار با كارشكني روبرو شد و اين سوخت را در اختيار ملت ما قرار ندادند و ما سعي كرديم با ظرفيت بومي اين سوخت را تامين كنيم كه خوشبختانه به بركت فعاليت دانشمندان هسته اي، سوخت20 درصد توليد شد.
جليلي تاكيد كرد كه غني سازي براي مصارف صلح آميز جزو حقوق مسلم ايران است. همكاري در عرصه هاي مختلف هسته اي به خصوص در مورد راكتور تهران مي تواند موضوع گفت وگو براي همكاري باشد.
وي ادامه داد: آنچه امروز به پايان رسيده مسير فشار عليه ملت ايران است كه مسيري بن بست و بي نتيجه است و آنچه مي توان موفقيت را تضمين كرد و رو به جلو باشد بحث گفت وگو و همكاري است. جليلي اضافه كرد: اگر مي خواهند گفت وگوها موفق و رو به جلو باشد بايد در مسير گفت وگو براي همكاري باشد.
وي در پاسخ به سوال ديگري بر خلع سلاح جهاني و محكوميت سلاح هاي كشتار جمعي تاكيد كرد و افزود: امروز جمهوري اسلامي يكي از مدعيان خلع سلاح در سطح جهان است.
دبير شوراي عالي امنيت ملي فتواي مقام معظم رهبري در موردحرام بودن سلاح هسته اي را مورد اشاره قرار داد و افزود: اين فتوا ظرفيت بزرگي را براي خلع سلاح فراهم مي كند و مي تواند به عنوان فرصتي در مباحث خلع سلاح استفاده شود.
جليلي همچنين بر وجود توازن در حقوق و تكاليف براساس معاهده ان پي تي تاكيد كرد و افزود: نبايد براي هيچ يك از اعضا تكاليف بيشتر تحميل شود.
وي در بخش ديگري از سخنان خود تاكيد كرد كه 1+5 بسته اي به ايران ارائه نداده است بلكه يك پيشنهاد در مورد موضوعات غني سازي اورانيوم مطرح كرد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان با اشاره به محورهاي غيرهسته اي مذاكرات نيز گفت: امنيت دريايي، مبارزه با موادمخدر و دموكراسي در بحرين از جمله محورهاي غيرهسته اي اين مذاكرات بود كه طرفين درباره اين موضوعات نظرات خود را اعلام كردند.
رئيس تيم مذاكره كننده 1+5 نيز با حضور در جمع خبرنگاران مطالبي مبهم و كلي را مطرح كرد كه نشان از نبود جمعبندي واحدي در ميان 1+5 نسبت به نتيجه مذاكرات بغداد بود.
وي ضمن قدرداني از دولت عراق براي برگزاري اين دوره از مذاكرات ايران و 1+5 بر استفاده صلح آميز ايران از انرژي هسته اي تاكيد كرد.
اشتون افزود: در اين مذاكرات خواستيم، اعتمادسازي كنيم ايران پيشنهاد خود را ارائه كرد. ما در 2 روز گذشته جلسات عمومي و دو جانبه برگزار كرديم و دلايلي داريم كه پيشرفت حاصل شده است.
اشتون ادامه داد: البته يك سري اختلافات باقي مانده و توافق كرديم كه مذاكرات را ادامه دهيم.
وي در بخش ديگري از سخنانش گفت: ما در مورد غني سازي 20 درصد صحبت كرديم و نمي خواهم وارد جزئيات در اين زمينه شوم «ما وجوه مشتركي داريم كه مي توانيم در مورد جزئيات مسئله در گفت وگوهاي بعدي صحبت كنيم.»
دور بعدي مذاكرات
29 و 30 خرداد در مسكو
مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا همچنين با بيان اينكه دور بعدي گفت وگوها در 18 و 19 ژوئن در مسكو برگزار خواهد شد، اظهار داشت: توافق كرديم در مورد راهبرد گام به گام مذاكرات را ادامه دهيم و تلاش كنيم كه مشكل را حل كنيم.
وي در پاسخ به سوالي با بيان اينكه مذاكره نيازمند زمان است، يادآور شد: در پروسه گام به گام اعتمادسازي و اميد به وجود مي آيد و مي توان مسائل را به شكل درست حل كرد. دلايل مشتركي وجود دارد كه ما به مذاكرات در آينده ادامه دهيم.
مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا اضافه كرد: ما تاريخ و محل ملاقات را تعيين و توافق كرديم با آمادگي كامل در مسكو حاضر شويم و مسائل را در آنجا مورد بحث قرار دهيم.
در مورد مكان دور بعدي مذاكرات، گزارش ها حكايت از آن دارد كه گروه 1+5 خواهان انجام اين گفت وگوها در ژنو پايتخت سوئيس داشتند كه «مايكل مان» سخنگوي كاترين اشتون مجبور به پاسخگويي شد و در جمع خبرنگاران در خصوص خبر برگزاري ادامه مذاكرات 1+5 با ايران پس از 3 هفته در ژنو عنوان كرد: اين خبررا تاييد نمي كنم و در اين خصوص كاترين اشتون سخن خواهد گفت.
گفته مي شود، جمهوري اسلامي ايران نيز چند كشور را به عنوان ميزبان بعدي مذاكرات پيشنهاد كرده بود و با برگزاري مذاكرات در مسكو نيز نظر مثبت داشته است.
گفتني است جديدترين گزارش «يوكيو آمانو» مدير كل آژانس بين المللي انرژي اتمي درباره برنامه هسته اي ايران ديروز جمعه منتشر شد.
اين گزارش شامل بخش هايي چون شفاف سازي موضوعات حل نشده، تاسيسات اعلام شده بر اساس توافق پادماني ايران و موضوعات مرتبط با غني سازي است.