نيروگاه بوشهر با حدود نيمي از ظرفيت اسمي خود به شبكه برق سراسري وصل شد.
پس از 36 سال، نيروگاه اتمي بوشهر ديروز با حضور سرگي اشماتكوف وزير انرژي روسيه، سرگي كرينكو رييس روس اتم، فريدون عباسي رييس سازمان انرژي اتمي ايران، و وزراي خارجه و نيروي ايران در بوشهر افتتاح شد.
اين نيروگاه كه ظرفيت اسمي آن 1000 مگاوات است، با توان 400 مگاوات به شبكه سراسري برق كشور وصل شد و تا چند ماه آينده ظرفيت اسمي خود را كامل خواهد كرد.
مقام هاي ايراني و روس حاضر در مراسم افتتاح اين نيروگاه تاكيد كردند كه اين پروژه را افتخاري مهم مي دانند و بناي گسترش همكاري ها را دارند.
در همين زمينه شركت توليد و توسعه انرژي اتمي ايران به عنوان مسئول بهره برداري از نيروگاه اتمي بوشهر در بيانيه اي اعلام كرد: با توجه به ويژگي هاي منحصر به فرد نيروگاه بوشهر، دستيابي به بالاترين سطح ممكن از ايمني هسته اي در تمامي دوران بهره برداري اولويت اول بوده است.
در اين بيانيه كه ديروز صادر شد، آمده است: با پايان مراحل ساخت و راه اندازي امروز شاهد شروع بهره برداري مقدماتي از اولين نيروگاه هسته اي ايران و اتصال آن به شبكه سراسري برق كشور هستيم. دستاورد بزرگي كه در سايه سال ها پايداري و استقامت ملت بزرگ ايران در مقابل تمام تحريم ها و فشارهاي ناعادلانه بين المللي و تلاش خستگي ناپذير مجموعه اي از نيروهاي فداكار و متخصص به دست آمده است.
هم چنين رعايت الزامات ايمني هسته اي به گونه اي كه اطمينان حاصل شود كه از كاركنان، مردم و محيط زيست در قبال هرگونه پيش آمد احتمالي به بهترين شكل ممكن حفاظت مي شود. در ادامه اين بيانيه آمده است: حفظ آمادگي و آموزش مستمر كاركنان، ارتقاي عملكرد فني تجهيزات و سيستم هاي نيروگاه و ... و همكاري نزديك با ساير كشورها و مجامع بين المللي از قبيل آژانس بين المللي انرژي اتمي و اتحاديه جهاني بهره برداران هسته اي در دستور كار اين شركت قرار دارد.
اشماتكو: همكاري ها در حوزه انرژي را توسعه مي دهيم
وزير انرژي روسيه افتتاح رسمي نيروگاه بوشهر را به معناي ورود رسمي ايران به كلوپ قدرت هاي هسته اي جهان دانست.
سرگي اشماتكو طي سخناني در مراسم رسمي افتتاح در بوشهر گفت: ايران به كلوپ كشورهاي پيشرفته داراي انرژي اتمي جهان وارد شده است و به او خوش آمد مي گوييم. اين افتخاري مهم و كليدي است كه نصيب روسيه شده است كه در ورود ايران به اين كلوپ نقش كليدي داشته باشد. وزير انرژي روسيه گفت: بوشهر اولين نيروگاه اتمي در خاورميانه است و اميدواريم روابط و همكاري هاي متقابل ايران و روسيه در آينده ادامه پيدا كند.
وي همچنين در نشستي مشترك با صالحي كه عصر يكشنبه برگزار شد، وزير انرژي روسيه گفت: روسيه هميشه علاقه مند بوده و خواهد بود كه با شركت هاي ايراني در زمينه گاز و نفت همكاري هاي خود را توسعه دهد.
اشماتكو گفت: به شما اطمينان مي دهم كه در آينده هم همكاري ما در حوزه بهره برداري از نيروگاه اتمي بوشهر و براي توسعه انرژي اتمي در طرح هاي ديگر ايران در همان فضايي كه مي توانيم ايجاد كنيم با تيم هاي مشترك مان كه در بوشهر داشتيم ادامه خواهد داشت و اين مهم ترين دستاورد ما خواهد بود. وزير انرژي روسيه خاطرنشان كرد: تيم هاي مهندسي ما توانسته اند به طور موفقيت آميزي اين نيروگاه را راه اندازي كنند و اين همكاري سرمايه بسيار بزرگي براي روسيه و ايران است و سكوي بسيار خوبي براي توسعه همكاري در حوزه هاي تكنولوژي نوين ايجاد مي كند. او افزود: ما از مذاكراتي كه با صالحي در موارد و مفاد دستور كار همكاري هاي تجاري و اقتصادي داشتيم رضايت كامل داريم و تاكيد مي كنم روسيه هميشه علاقه مند بوده و خواهد بود كه با شركت هاي ايراني در زمينه گاز و نفت همكاري هاي خود را توسعه دهد.
وي ادامه داد: مذاكرات انجام شده وجه تمايز آشكاري دارند و آن اين است كه از حسن اعتماد بالايي برخوردار هستند و اعتماد و تفاهم بسيار خوبي در حوزه هاي مختلف بين دو طرف بوده است. ما به خوبي مي فهميم كه روسيه و ايران داراي ذخاير عظيم نفت و گاز جهان هستند و مسووليت بزرگي در اين رابطه براي تامين انرژي با ثبات براي جهان دارند و اين را به نفع دو كشور مي دانيم. در اين زمينه موضع روسيه و ايران همانند دو متحد بوده است و عملاً در تمام مسائل در حوزه بين الملل براي تحويل حامل هاي انرژي به جهان مواضع بسيار نزديكي دارند.
اشماتكو در ادامه در پاسخ به پرسش يكي از خبرنگاران در مورد ادامه همكاري هاي دو كشور براي ساخت نيروگاه هاي جديد گفت: اين سطح همكاري و تفاهمي كه بين مهندسان دو كشور در بوشهر به دست آمده است دستاورد مشترك ماست. معتقديم اين تجربه بايد در آينده مورد استفاده قرار گيرد و بايد از آن در راه اندازي نيروگاه بوشهر و بهره برداري از طرح هاي ديگر استفاده شود.
صالحي نيز در بخشي از سخنان خود به مذاكرات ايران و 1+5 اشاره كرد و گفت: نامه جليلي براي اشتون در مورد اين مذاكرات چند روز پيش ارسال شده است و جليلي در آن نامه اعلام كرده است كه همواره مثل گذشته آماده گفت وگو حول نقاط مشترك به منظور ايجاد تفاهم بين دو طرف است.
فريدون عباسي، رييس سازمان انرژي اتمي در سخناني در مراسم رسمي بهره برداري مقدماتي از نيروگاه اتمي بوشهر، گفت: در ساعت 23:29 دوازدهم شهريور سال جاري نيروگاه اتمي بوشهر به عنوان نخستين نيروگاه قدرت در خاورميانه براي اولين بار به شبكه سراسري وصل شد و به جمع نيروگاه هاي در حال كار دنيا در آژانس بين المللي انرژي اتمي به ثبت رسيد.
وي تاكيد كرد: ايمني هسته اي همواره از اولويت هاي سازمان انرژي اتمي ايران در طراحي، ساخت و بهره برداري از نيروگاه اتمي بوشهر بوده و بلافاصله پس از حادثه فوكوشيما، مسئولان ذي ربط مكلف شدند تا بررسي هاي لازم براي استفاده از درس هاي اين حادثه تلخ را براي ارتقاي سطح ايمني نيروگاه بوشهر در دستور كار قرار دهند. رييس سازمان انرژي اتمي كشورمان گفت: در اين راستا برنامه مشخصي كه به تاييد متخصصان ايراني و روسي رسيده است با جديت پي گيري خواهد شد.
پروانه بهره برداري
از نيروگاه اتمي بوشهر
تحويل مقامات اين نيروگاه شد
همچنين روز گذشته پروانه بهره برداري از نيروگاه اتمي بوشهر با حضور رييس سازمان انرژي اتمي از سوي مجيد نامجو، وزير نيرو، به مسئول و بهره بردار نيروگاه بوشهر تحويل داده شد. بدين ترتيب مجوز رسمي بهره برداري از نيروگاه بوشهر براي استفاده از توليدات اين نيروگاه و اتصال برق آن به شبكه سراسري اعطا شد.
امضاي پروتكل همكاري هسته اي ميان ايران و روسيه
پروتكل همكاريهاي هسته اي به امضاي مقامات ايران و روسيه رسيد.
بر اساس اين پروتكل كه به امضاي احمديان معاون توسعه نيروگاهي سازمان انرژي اتمي ايران و گلوخوف رئيس سازمان اتم استروي روسيه رسيد بر اقداماتي در جهت افزايش ايمني نيروگاه و ادامه همكاري پرسنل روسي با شركت بهره برداري نيروگاه بوشهر حتي در صورت بهره برداري كامل نيروگاه، تاكيد شده است.
اين پروتكل در حاشيه كنفرانس مطبوعاتي عباسي رئيس سازمان انرژي اتمي ايران و سرگئي اشماتكو وزير انرژي روسيه به امضا رسيد.
پيمانكاران بعدي
چه كشورهايي هستند؟
پرونده نيروگاه بوشهر به عنوان اولين نيروگاه هسته اي خاورميانه بسته شد اما سوال اين است كه پرونده هاي نيروگاهي جديد در ايران كي و با مشاركت چه كشورهايي گشوده مي شود؟
نيروگاه بوشهر ديروز (دوشنبه، 21 شهريور 1390/ 12 سپتامبر 2011) با حضو مقام هاي روس و ايراني، با توان 400 مگاوات (نصف توان اسمي نيروگاه) به شبكه سراسري برق وصل شد و به اين ترتيب با توجه به اينكه مسائل باقي مانده صرفا فني است، مي توان پرونده سياسي-حقوقي اين نيروگاه را بسته دانست و بنابراين، اين سوال جاي طرح دارد كه پيمانكاران فازهاي بعدي نيروگاه هاي هسته اي در ايران چه كشورهايي خواهند بود؟
برخي مقام هاي ايراني مرتبط با موضوع كه «ايران هسته اي» در اين مورد با آنها گفت وگو كرده مي گويند برخي كشورها از مدت ها پيش از ايران خواسته بودند نام آنها در فهرست پيمانكاران احتمالي نيروگاه هاي هسته اي بعدي قرار بگيرد ولي همه اين كشورها منتظر بوده اند كه ببينند سرنوشت نيروگاه بوشهر چه خواهد شد.
يك منبع آگاه در اين مورد به «ايران هسته اي» گفت: «كشورهاي چين و ژاپن هم اكنون داوطلب آغاز مذاكرات درباره احداث نيروگاه آب سبك در ايران هستند. يك كشور اروپايي هم پالس هايي در اين زمينه ارسال كرده است».
اين در حالي است كه منابع مطلع مي گويند روسيه هم به شدت در پي به دست آوردن قرار داد فاز 2 نيروگاه بوشهر است اما مي داند كه در اين زمينه كار سختي در پيش خواهد داشت و بايد در مناقصه اي نفس گير شركت كند.
سرگي اشماتكو كه اكنون در بوشهر به سر مي برد، ديروز (20 شهريور) در پاسخ به سوال يك خبرنگار در اين مورد گفت: «اين سطح همكاري و تفاهمي كه بين مهندسان دو كشور در بوشهر به دست آمده است دستاورد مشترك ماست. معتقديم اين تجربه بايد در آينده مورد استفاده قرار گيرد و بايد از آن در راه اندازي نيروگاه بوشهر و بهره برداري از طرح هاي ديگر استفاده شود». اشماتكو ادامه داد: «به شما اطمينان مي دهم كه در آينده هم همكاري ما در حوزه بهره برداري از نيروگاه اتمي بوشهر و براي توسعه انرژي اتمي در طرح هاي ديگر ايران ادامه خواهد داشت و اين مهم ترين دستاورد ما خواهد بود». اين ادبيات خوش بينانه از جانب روس ها در حالي است كه طرف ايراني هنوز در اين مورد اظهار نظر قاطعي نكرده است.
محمد احمديان معاون امور نيروگاهي سازمان انرژي اتمي اطلاعات تفصيلي تري در اين مورد ارائه كرده است. وي در گفت وگوي روز يكشنبه خود با ايسنا به چند نكته مهم درباره سياستگذاري آينده سازمان انرژي اتمي در زمينه احداث نيروگاه هاي هسته اي اشاره كرده است.
نكته اول اين است كه احمديان تاكيد مي كند روس ها هم به دليل تجربه و هم به دليل زير ساخت هايي كه در ايران ايجاد كرده اند احتمالا گزينه مناسبي براي فازهاي بعدي نيروگاه بوشهر هستند و احتمال دارد قيمت پيشنهادي آنها پايين تر از ديگر پيشنهاد دهندگان باشد.
نكته دوم اين است كه وي مي گويد برنامه احداث نيروگاه هاي جديد تا مهرماه اعلام مي شود.
سومين نكته اين است كه احمديان تاكيد مي كند بايد ابتدا تكليف واحد يكم نيروگاه بوشهر مشخص شود و ارزيابي واقع بينانه اي از عملكرد روس ها در آن واحد صورت بگيرد چرا كه اين ارزيابي در ادامه همكاري با روس ها اثرگذار خواهد بود.
نكته چهارم اين است كه معاون امور نيروگاه هاي سازمان انرژي اتمي مي گويد عقيده دارد ورود كشورهاي ديگر جديد فضا را رقابتي مي كند و به نفع پروژه احداث نيروگاه در ايران خواهد بود.
پنجمين نكته مورد تاكيد احمديان اين است كه با توجه به مطالعات انجام شده، بوشهر بهترين مكان براي احداث فازهاي 2 ، 3 و 4 نيروگاه است.
ششمين مسئله اي كه او به آن اشاره مي كند تكيه برتوان داخلي طراحي و ساخت بويژه در پروژه دارخوين، براي فازهاي بعدي است.
و نهايتا نكته آخر مورد اشاره احمديان اين است كه به جاي برنامه توليد 20 هزار مگاوات برق هسته اي در مدت 20 سال، برنامه توليد 10هزار مگاوات ظرف 15 سال واقع بينانه تر است و توجيه اقتصادي قوي تري دارد.
با اين وجود، كارشناساني كه ايران هسته اي با آنها گفت وگو كرده نسبت به درس آموزي از تجربه بوشهر و ضرورت به كار گرفتن اين درس ها در پروژه هاي آينده تاكيد دارند.
درس اول اين است كه هرگونه قرار داد بايد به لحاظ حقوق مستحكم، داراي جدول زماني پرداخت در ازاي پيشرفت عيني پروژه؛ سقف زماني براي اتمام كار؛ و همچنين جريمه تاخير و ديركرد باشد.
درس دومي كه مي توان از كيس نيروگاه بوشهر براي آينده گرفت اين است كه ترتيبات فني و ايمني بايد كاملا روزآمد باشد و زمان پروژه نبايد آن قدر طولاني شود كه اين ترتيبات كهنه به نظر برسد.
سومين درس، تاكيد ويژه روي انتقال فناوري ساخت، در كنار فناوري بهره برداري و مشاركت دادن نيروهاي ايراني در فرايند طراحي نيروگاه هاي آينده است.
درس بعدي كه اهميت راهبردي دارد اين است كه بايد براي ورود كشورهاي ديگر به روند احداث نيروگاه ديپلماسي فعالي در پيش گرفت و به لقمه آماده روس ها اكتفا نكرد. علت هم اين است كه هر چه كشورهاي بيشتري در پروژه هاي ساخت نيروگاه در ايران درگير شوند، پشتوانه هاي سياسي قابل اتكاتري در ديپلماسي هسته اي براي ايران شكل خواهد گرفت. كارشناسان عقيده دارند يكي از دلايلي كه باعث شد روسيه در مواردي در مقابل غرب از ايران حمايت كند، منافعي بود كه از حضور در پروژه بوشهر داشت.
و درس آخر اين است كه ايران هم اكنون بايد به توسعه تاسيسات غني سازي خود سرعت بيشتري بدهد، چرا كه فقط در اين صورت است كه روند حضور كشورهاي مختلف در پروژه هاي نيروگاهي ايران سرعت و ثباتي مطمئن پيدا خواهد كرد.