ترجمه اسپانیایی شاهنامه 21 یورو/ کودکان اسپانیا قصه زال می‌خوانند
احمد طاهری که به تازگی به همراه کلارا خانس ترجمه اسپانیولی شاهنامه را منتشر کرده است، می‌گوید: والدین بسیاری از کودکان ایرانی مقیم اسپانیا که نتوانستند برای فرزندانشان امکان یادگیری زبان فارسی را فراهم آورند، خریدار این کتاب هستند.
احمد طاهری، مترجم و روزنامه‌نگار ایرانی مقیم اسپانیا در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به همکاری وی با کلارا خانس شاعر اسپانیایی به منظور ترجمه گزیده از شاهنامه فردوسی اظهار کرد: اولین برخورد من با این شاعر در نوع خودش جالب بود. یادم هست برای اولین بار در یک نمایشگاه نقاشی او را دیدم که مشغول مشاهده کتیبه‌ای متعلق به مسجد شیخ لطف‌الله بود. من هم به نوعی به سمت این کتیبه کشیده شدم و با خانس شروع به صحبت کردم.
وی افزود: علاقه وی به موسیقی ایرانی بحث ما را رفته رفته به سمت شعر فارسی سوق داد و همین موضوع بعد از مدتی منجر شد که من وی را به سمت همکاری برای ترجمه اشعار کلاسیک فارسی به زبان اسپانیایی ترغیب کنم و اولین تجربه ما هم در این زمینه ترجمه برخی از رباعیات مولانا بود که به خاطر ساختار کوتاهش مفهوم را سریع‌تر از گونه‌های دیگر می‌توانست منتقل کند.
طاهری با اشاره به اقبال قابل توجه به این کتاب در اسپانیا و مورد توجه قرار گرفتن این ترجمه از سوی یونسکو افزود: ترجمه دو زبانه اشعار ابوسعید و نیز ترجمه صد غزل از حافظ شیرازی که همراه با واژه‌نامه معرفی شعر او بود از دیگر برنامه‌های ما در همکاری مشترکمان بود. همچنین به دلیل بی‌توجهی صورت گرفته به ترجمه شعر معاصر فارسی نیز برخی از آثار نیما یوشیج، سهراب سپهری و احمد شاملو را همراه با ترجمه برخی مناجا‌ت‌نامه‌ها و رسالات خواجه عبدالله انصاری به انجام رساندیم.
این مترجم در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به اینکه خانس مطرح‌ترین شاعر زن اسپانیا است که به دلیل علاقه‌اش به فرهنگ ملل تاکنون توانسته آثار ادبی 20 زبان دنیا را به اسپانیایی ترجمه کند، گفت: ترجمه‌های خانس همگی رنگ و بوی اسپانیایی دارد و از همین رو مورد توجه است. این شاعر زن به همین خاطر در سال 1997 جایزه ملی ترجمه را در اسپانیا به دست آورده است.
طاهری ادامه داد: ترجمه شاهنامه فردوسی از آغاز همکاری ما مد نظر ما بود، اما ساختار شاهنامه به گونه‌ای است که ترجمه آن را دشوار می‌کند و شاید در پاره‌ای از موارد به اصل داستان نیز لطمه جدی وارد کند. به همین خاطر با وجود اینکه ما همیشه شعر را به شعر ترجمه می‌کردیم، در ترجمه شاهنامه سعی کردیم به نثری آهنگین از شاهنامه به زبان اسپانیولی برسیم و به همین منظور ترجمه‌های متعددی از شاهنامه به زبان فرانسه و انگلیسی خواندیم تا به متنی روان از شاهنامه در ترجمه دست پیدا کنیم.
این روزنامه‌نگار ادامه داد: این پروژه با همکاری نشر آلیانزا که از ناشران معتبر و خوشنام اسپانیا است، به انجام رسید. این ناشر پیش از این نیز منتخبی از ترجمه من و خانس از اشعار خیام را منتشر کرده بود که با اقبال خوبی همراه شده بود و در این پروژه نیز انصافا اثر قابل توجه و زیبایی را منتشر کرده است.
وی افزود: در این کتاب، منتخبی از شاهنامه از تولد زال تا مرگ سهراب مور توجه قرار گرفته و ترجمه شده است. سعی ما این بود که نه خیلی خلاصه بگوییم و نه خیلی یاوه‌گویی و زبان درازی کنیم. البته گاهی هم مجبور شدیم با پاورقی‌هایی توضیح بدهیم که منظور داستان چیست، اما سعی اصلی ما آشنا کردن نویسنده با متن داستان بود.
طاهری در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به میزان استقبال از این ترجمه گفت: کتاب در ماه نوامبر گذشته منتشر شده و تازه به کتابفروشی‌ها رفته است. البته من از شمارگان دقیقش اطلاعی ندارم، اما به نظرم 5هزار نسخه است و با قیمت 21 یورو به فروش می‌رسد، ولی هنوز سخت است که بخواهیم در این زمینه اظهار نظر کنیم. شاید با توجه به شرایط اقتصادی امروز اروپا قیمت این کتاب کمی بالا باشد، اما برای کتابی که با توجه به استانداردهای روز جهان منتشر شده است، مبلغ زیادی نیست.
وی ادامه داد: ناشر اسپانیایی در انتشار و فروش ترجمه اشعار خیام، تجربه و استقبال خوبی داشت که امیدواریم با توجه به چاپ نفیس کتاب تکرار شود. البته در اسپانیا ایرانی هم کم است و معرفی کتاب از این نظر ضعف دارد، اما برای من جالب بود که ایرانی‌های اندک مقیم اسپانیا نیز وقتی کتاب را می‌دیدند، آن را برای فرزندان خودشان که به دلایلی نتوانسته‌اند زبان فارسی را بیاموزند، خریداری می‌کردند.
طاهری در پایان از همکاری جدید خود با خانس به منظور ترجمه اشعار کلاسیک فارسی خبر داد و گفت: دو پروژه را در حال حاضر در دست داریم که یک ترجمه، گزیده‌ای ازغزلیات مولانا است و دیگری انتشار کتابی شامل ترجمه گلچینی از اشعار شاعران کلاسیک ایرانی از جمله حافظ، عطار، مولوی و برخی از شاعران کمتر شناخته شده است.