قاری و پیشکسوت قرآنی گفت: کلام علی(ع) تفسیر و بیانکننده کلام خداوند است. سؤال این نیست که بشر امروز از کلام علی(ع) چه چیزی را نیاموخته، بلکه سؤال این است که بشر امروز از کلام علی(ع) چه بهره عملی برده و آنچه را آموخته چرا عمل نمیکند؟
کلام علی(ع) تفسیر و بیانکننده کلام خداوند استمحمود لطفینیا؛ قاری و مدرس پیشکسوت به مناسبت ایام ولادت حضرت علی(ع) پاسخگوی برخی پرسشها در زمینه مناقب آن حضرت و لزوم به کارگیری آن در زندگی بود که در ادامه میخوانید؛
ایکنا ـ نیاز امروز انسان به کلام حضرت علی(ع) حول چه مسائلی است و ما از کلام مولاعلی(ع) چه چیزهایی را نیاموختهایم؟
بیان زیبای «جرج جرداق» اندیشمند مسیحی لبنانی در وصف امیرالمؤمنین علی(ع) که میگوید: دنیا چه میشد که همه توانت را جمع میکردی و در هر روزگاری علیای را با آن قلب و زبان عنایت میکردی؟ را باید بر سر همه اندیشکدهها نصب کرد.
مأموریت ادیان الهی ساختن و هدایت انسانها و آشنایی جامعه بشری با ارزشهای انسانی است و لذا هر وقت ارزشهای انسانی در محاق قرار میگرفت، خداوند یکی از سفیران خود را از بین بندگان خویش به میان آنها میفرستاد تا ایشان را با ارزشهای متعالی آشنا کرده و به صراط حق هدایتشان کند. لذا انسانهای فکور و حقجو همواره دنبال نمونههای عالی انسانی هستند تا با معرفی و پیروی از آنها جامعه را از فساد، ابتذال، فقر و جهل نجات دهند.
هنر ادیان الهی تربیت انسانهایی خدامحور بوده که مجسمه تقوا و ارزشهای انسانی بودند. ارزشهایی که زیباییهای زندگی دنیا را به انسانها بنمایاند. زیباییهایی همچون پرهیزکاری، عدالت، انصاف، عشق، محبت و دستگیری از دیگران، ایستادگی در برابر ظلم و ظالمان با کمی تأمل و جستجو در احوال و اخبار دنیا از غزه و فلسطین گرفته تا لبنان، سوریه، عراق و یمن و نمونههای دیگری در شرق و غرب عالم درمییابیم.
هنوز که هنوز است مردمان آزاده در جهان که تشنه عدالتند در پی علی(ع) هستند که با بهرهمندی از جاودانههای کلام او راههای امید به پیروزی حق بر باطل را دریابند. راههای اصلاح جوامع انسانی را بشناسند و انسانها را در مسیر سعادت و رستگاری یاری دهند.
کلام علی(ع) دریچه شناخت انسان از خود و نیازهای فردی و اجتماعیاش و رسیدن به اهداف متعالی و درمان دردهای اوست. کلام علی(ع) تفسیر و بیانکننده کلام خداوند است، سؤال این نیست که بشر امروز از کلام علی(ع) چه چیزی را نیاموخته بلکه سؤال این است که بشر امروز از کلام علی(ع) چه بهره عملی برده یعنی آنچه را آموخته چرا عمل نمیکند چون کلام علی(ع) در میان جامعه بشری کلامی آشنا و شناخته شده است.
ایکنا ـ موانع پیادهسازی آموزههای حضرت علی(ع) چیست؟
آموزههای علی(ع) آموزههای حق و تبیین کلام خداوند است. آموزههای توحیدی است و تا زمانی که جامعه انسانی از باورهای توحیدی دور است موانع بزرگی در پیش دارد تا او را در پیادهسازی آموزههای توحیدی و علوی ناکام میگذارد. بزرگترین مانع پیادهسازی آموزههای علوی شناخت باورمندانه از حقیقت وجود علی(ع) و راه اوست که انسان بیمعرفت، عجول، ظلوم و جهول از دریافت آن عاجز است و لذا باید علی(ع) را شناخت و او را شناساند و به راه او باور داشت و انسانها را به سوی او دعوت کرد و انسانها را مثل او تربیت کرد. جامعهای که از انسانهای شیفته و رهرو علی(ع) خالی باشد که نمونههای زنده و محسوس از علیوار زندگی کردن هستند، نمیتواند رشدی در پیادهسازی آموزههای علوی داشته باشد.
ایکنا ـ برای ترویج آموزههای علوی در جامعه چه اقداماتی در حوزه رسانه میتوان انجام داد؟
دنیای امروز دنیای ارتباط رسانهای است و لذا رسانه به اشکال مختلف و راههای گوناگون میتواند علی(ع)، راه او، مرام او، زندگی او، خانواده او، دانش او، معرفت او، وفاداری او، پایداری او، عمل او، صداقت او و همه سجایای او را به عنوان نمونه زنده و عالی انسانیت، گفتمان جامعه سازد. هنر رسانه این است که دریچههای فکر و اندیشه باز کرده و انسانها را برای شدن آماده سازد. در همه شئون باید علی(ع) را به انسانها معرفی کرد، علی(ع) در عبادت و بندگی، علی(ع) در جهاد، علی(ع) در حکومت، علی(ع) در قضاوت و عدالت و علی(ع) در همه چیز.
هنرمندان، مدیران، دانشگاهیان، حوزویان، دانشجویان، طلاب، دانشآموزان، بازاریان، تجار، کارمندان و همه و همه اقشار بخشی از وقت و فکر خود را باید به شناخت علی(ع) و آموزههای علوی اختصاص دهند و در این امر جدی باشند، همچون نان شب و هوایی که تنفس میکنند.
ایکنا ـ در زندگی فردی و اجتماعی آموزههای علوی چقدر کاربرد دارد و آیا میتوان آن را با توجه به نیازهای امروز بروز کرد؟
آموزههای علوی شامل همه نیازهای فردی و اجتماعی بشر است. همه نیازهای فطری بشر، نیازهایی زمانمند نیست و انسانها در هر زمان و هر فصل از تاریخ به آن نیاز داشته و همچون چراغ هدایتی میتوانند از آن بهرهمند شوند.
باید همچون خود او با بهترین و فاخرترین ادبیات و متناسب با سطح فکری اقشار مختلف اعم از کودک و نوجوان و جوان و پیر به آنها انتقال داده شود.
همچنانکه انسان امروز هر روز پیگیر خبر در رسانههای مختلف است و رسانهها هم اخبار متنوع را در سبد اطلاعاتی جامعه قرار میدهند، باید سرتیتر مهمترین خبرها در رسانهها به ویژه رسانههای قرآنی و دینی کلام علی(ع)، اندیشه و راه او و آموزههای علوی باشد تا گفتمانسازی علوی شکل جدی به خود بگیرد. شناساندن علی(ع) باعث میشود، دشمنان و مخالفان او شناخته شوند و پیروان، عاشقان و محبان او امیدوارتر زندگی کنند.
هر بخش از کلام علی(ع) از مقاطع مختلف زندگانی او میتواند، سوژهای برای هنرمندان، شاعران، نویسندگان، پژوهشگران، فیلمسازان، داستانپردازان، مستندسازان و ... باشد که به زبانهای مختلف و بهروز در اختیار مخاطبان قرار گرفته و تأثیرگذار باشد. وقتی نامه امام به مالک اشتر به عنوان اولین و برترین میثاق عدالت و حکومت در سازمانهای بینالمللی معرفی میشود، سایر ابعاد وجودی او نیز چون معرفی و شناخته شود، مخاطب خود را خواهد یافت.
گفتوگو از امیرسجاد دبیریان