استاد حوزه علمیه خواهران گفت: روایات رجعت آنقدر زیاد است که برخی می‌گویند متواتر است و آیاتی از قرآن هم این مسئله را اثبات می‌کند.
فاطمه بدری پوربه گزارش ایکنا، فاطمه بدری‌پور، استادحوزه علمیه خواهران، ۱۶ مرداد ماه در نشست علمی «تحلیل رایج‌ترین باورهای غلط درباره عصر ظهور» با بیان اینکه امدادهای غیبی همیشه شامل حال ائمه شده و در دوره امام زمان(عج) هم به صورت ویژه خواهد بود، گفت: در روایتی از امام صادق(ع) داریم که ایشان فرمودند خداوند امام زمان(عج) را به سه روش حمایت خواهد کرد؛ فرشتگان، مؤمنان و رعب ولی لزومی ندارد ما مدعی شویم که همه کارهای آن امام به صورت معجزه انجام خواهد شد.
وی با بیان اینکه برخی اندیشه افراط‌گرایی داشته‌اند، اضافه کرد: در برخی روایات اهل سنت آمده است که خون‌ریزی‌های بسیار زیاد و حشتناکی در دوره ظهور اتفاق می‌افتد مانند روایتی که از یوسف بن یحیی نقل شده است؛ ایشان از امام علی(ع) نقل کرده است که با گفتن سه تکبیر، مسلمین از دیواره شهر مانند ریگ و شن‌های روانی که از بلندی‌ها روان می‌شود، سرازیر شده و داخل می‌شوند و در آنجا ۵۰۰ هزار نفر را می‌کشند و غنائم و اموال را به صورت مساوی تقسیم کرده و به هر کدام صدهزار دینار و غلام و کنیز تعلق می‌گیرد.
استاد حوزه علمیه حضرت خدیجه(س) بندر ماهشهر ادامه داد: این روایت از جهت محتوایی قابل اعتماد نیست و سازندگان این حدیث در خدمت حکومت‌های ستمگر بوده‌اند تا جنگ‌های دوره خود و قتل و کشتارهای فراوان دوران خود را توجیه کنند؛ روایتی از امام علی(ع) داریم که ایشان فرمودند به اندازه‌ای از رومیان را به قتل می‌رساند که آب فرات رنگ خون به خودش می‌گیرد. از این دست روایات بسیار زیاد داریم؛ روایاتی که می‌گویند دوسوم مردم و از هر ۹ نفر، هفت نفر و از هر هفت نفر، ۵ نفر کشته خواهند شد ولی این‌ها به جنگ‌های قبل از ظهور توجه دارند نه زمان ظهور.
بدری‌پور بیان کرد: اگر با دقت به دلالت این روایت توجه کنیم، خواهیم دید که جهان اندکی قبل از ظهور گرفتار جنگ‌های خونینی خواهد شد؛ ابوبصیر از امام صادق(ع) نقل کردند امر ظهور واقع نمی‌شود تا اینکه دوسوم مردم از بین بروند؛ به حضرت عرض شد که اگر دوسوم از بین بروند کسی باقی نخواهد ماند و ایشان فرمودند که آیا شما خوشحال نمی‌شوید جزء همان یک سوم باقیمانده باشید؟ در بررسی این روایات مشخص می‌شود حجم وسیعی از آن مرتبط با دوره قبل از ظهور و قیام امام زمان(عج) است.
اسرائیلیاتی درباره عصر ظهور
معاون آموزش حوزه علمیه حضرت خدیجه(س) بندر ماهشهر با بیان اینکه دسته‌ای از این روایات اسرائیلیات هستند که برای خدشه‌دارکردن چهره امام زمان(عج) و یا توجیه فتوحات جعل شده است، اضافه کرد: اکثر این روایات از نظر سندی و محتوایی، دلالت ناتمامی دارند؛ روایتی بیان کرده است که آنقدر خونریزی رخ خواهد داد که تا ساق پا را فرابگیرد؛ حتی یبلغ السوق در تعبیر روایی به کار رفته است که سوق هم می‌تواند ساق پا و هم می‌تواند محله‌ای باشد؛ مثلا سوق‌الحکمه که یکی از مناطق اطراف کوفه بوده است لذا لزوماً به معنای ساق پا نیست. به نظر می‌آید سوق یک محله و مکان است، البته براساس روایات صحیح در عصر ظهور یکسری جنگ‌ها هست ولی نه به این میزان.
استاد حوزه خواهران افزود: روایاتی از اهل بیت(ع) داریم که تعداد مقتولان و مشخصات آن مقتولان در آن نقل شده است؛ اینجا ممکن است این سؤال پیش آید که آیا نباید امام زمان(عج) نسبت به مردم مهربان و رئوف باشند کما اینکه در روایات بیان شده است که امام نسبت به مؤمنان مانند پدر است و همدم و رفیق و مانند برادر تنی و یا مادر مهربان نسبت به فرزند خردسال است؛ این روایات فراوان هم داریم و مقتضی رحمت این است که این موانع از سر راه برداشته شود و حذف کفار و مخالفان امام(ع) هم از مصادیق اعمال رحمت و رأفت نسبت به مؤمنین است و همین قاطعیت امام در مواجهه با دشمنان لازم است و سبب خلع سلاح آنان و از دست دادن قدرت رویارویی می‌شود.
بدری‌پور با بیان اینکه درگیری امام با این افراد زمینه امنیت این افراد را از بین برده و دامنه خونریزی را کاهش می‌دهد، اظهار کرد: اتفاقاً اکثریت مردم ستمدیده و مظلوم هستند و خواهان آن هستند که امام زمان(عج) آنان را مورد عنایت خود قرار دهد ولی عده کمی هستند که مقاومت نشان داده و در اینجا صلح و تقیه و رأفت و قضاوت داودی و سلیمانی مؤثر نیست و در اینجا گواهی شاهدانی هم نیاز نیست زیرا این افراد رو در روی امام قرار گرفته و صد عن سبیل هستند و روایت داریم وای به حال کسی که مانع حرکت حضرت شود.
تبیین مفهوم رجعت
استاد حوزه خواهران با اشاره به مقوله رجعت، تصریح کرد: رجعت به معنای بازگشت است و در اصطلاح هم با این معنا تناسب دارد؛ در لغت هر نوع برگشت را رجعت گویند ولی در اصطلاح عام برگشت و رجعت یکسری افرادی است که از دنیا رفته‌اند و بعد از ظهور امام زمان(عج) به دنیا برخواهند گشت و مدتی در زمین حکومت می‌کنند.
وی افزود: رجعت چند معنا دارد؛ اول همان ظهور امام زمان(عج) است که این امام بعد از دوره غیبت کبری برگشت کرده و مردم را از انحراف به حق و عدالت دعوت خواهند کرد؛ البته رجعت به این معنا درست نیست زیرا باعث اشتباه خواهد شد؛ دومین معنا بازگشت مؤمنان و کفار خالص بعد از مرگ به دنیاست؛ سوم بازگشت معصومین(ع) مانند حضرت علی(ع) و امام حسین(ع) و ... و چهارم هم برگشت همه ائمه(ع) از امام زمان به ترتیب که شیعه دو برداشت از این چهار برداشت را قبول دارد و آن بازگشت عده‌ای از مؤمنین و همه ائمه(ع) است.
بدری‌پور با تأکید بر جایگاه مهم رجعت در منظومه اعتقادی شیعه، تصریح کرد: این اندیشه آنقدر مهم است که منکر آن را از دایره شیعه بیرون می‌دانند ولی اهل سنت اعتقادی به این مسئله ندارند؛ رجعت را منکر هستند و آن را جزء ویژگی شیعیان می‌دانند؛ البته برخی از افراد منتسب به شیعه هم به این دیدگاه تعلق دارند.
استاد حوزه خواهران با بیان اینکه آیا رجعت ممکن است اتفاق بیفتد؟، اضافه کرد: هم در این مسئله آیات قرآن داریم و هم روایات متعدد و این روایات آنقدر زیاد است که برخی مدعی تواتر شده‌اند؛ آیه ۸۲ سوره نمل مورد توجه و استناد برخی افراد در اثبات رجعت قرار دارد؛ یکی بحث دابه‌الارض است که در زمان رجعت رخ می‌دهد و او به همراه بقیه رجعت‌کنندگان بر می‌گردند ولی این استناد درست نیست زیرا آیه فقط دال بر رجعت یک نفر است و نه بیشتر ولی می‌توان گفت وقتی رجعت برای یک نفر امکان رخ دادن دارد برای بقیه هم ممکن است.
وی افزود: البته این بستگی به آن دارد که دابه‌الارض را یک انسان بنامیم که در آیه قرینه‌ای بر بشر بودن وجود دارد زیرا در آیه تکلمهم به کار رفته است که نشانه ویژگی سخن‌گفتن به عنوان نشانه بر انسان بودن است. (وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لَا يُوقِنُونَ ﴿۸۲﴾)؛ در آیه واژه اخرجنا هم دال بر بازگشت بر زندگی پس از مرگ است نه اینکه تصور کنیم این انسان در آن زمان متولد خواهد شد زیرا در این صورت معجزه نخواهد بود و مهم این است که این فرد زنده است و رجعت خواهد کرد؛ پس امکان اثبات رجعت براساس این آیه وجود دارد و روایات هم در این زمینه متواتر است.
رجعت جزء بنیادی‌ترین عقیده شیعه است
وی در نتیجه‌گیری و جمع‌بندی بحث خود با بیان اینکه شرایط ظهور در روایات بسیار متفاوت بیان شده است، گفت: چیزی که برای ما ارزشمند است روایاتی است که سند کاملاً صحیح دارد کما اینکه بسیاری از روایات در این زمینه سند درست ندارند و البته اسرائیلیات هم مضاف بر این ماجرا است.
بدری‌پور با بیان اینکه تفکر رایج این است که ظهور حتماً با مخالفت‌هایی مواجه خواهد شد و چیزی که در بین مردم خیلی مرسوم است کشته‌شدن افراد زیادی از مردمان است، اظهار کرد: برخی روایات هم معتقد است که به اندازه یک حجامت خون ریخته خواهد شد لذا افراط و تفریط را در این روایات می‌بینیم.
استاد حوزه خواهران تأکید کرد: این روایات البته بیشتر جنگ‌ها و نزاعات قبل از ظهور را تصویر می‌کند گرچه در دوره امام زمان(عج) هم این نوع تنش و جنگ‌ها بیشتر خواهد شد زیرا قطعاً عده‌ای سد راه امام و پیشرفت مردم هستند و چاره‌ای جز برخورد خشن و از سر راه برداشتن آنان وجود ندارد.
وی اضافه کرد: رجعت هم به معنای بازگشت است و مهم در تفکر شیعه بازگشت همه معصومین و یا تعدادی از آنان به همراه امام زمان(عج) است و ایشان را یاری خواهند کرد و برخی روایات می‌گوید مؤمنین هم برگشت دارند؛ همچنین براساس روایات، شیعه باید معتقد به رجعت باشد.