بحران اقتصادی قبرس، سرمایه‌گذاران ایرانی را در این كشور متضرر كرده است
سرمایه‌گذاران ایرانی درگرداب اقتصادی قبرس
در حالی كه برخی سرمایه گذاران ایرانی در سال‌های اخیر برای فرار از محدودیت‌های ناشی از تحریم و بحران اقتصاد جهانی، سرمایههای خود را از دبی به قبرس منتقل كردهاند، اكنون با عمیق‌تر شدن بحران اقتصادی در این كشور كوچك اروپایی، سرمایه‌گذاران ایرانی بخشی از سرمایههای خود را از دست داده و برای خارج كردن مابقی سرمایه‌خود از این كشور نیز با مشكل مواجه شده‌اند.
به گزارش خبرنگار ما، از مدت‌ها قبل قبرس به عنوان یكی از مقاصد گردشگری و سرمایه‌گذاری ایرانیان مطرح بوده است. البته استقبال از سرمایه‌گذاری در این كشور به خاطر دوری مسافت، تفاوت‌های فرهنگی و آماده نبودن زیرساخت‌های لازم به اندازه امارات یا تركیه و سایر كشورهای مشابه نبوده است. با این حال قبرس به این خاطر كه عضو اتحادیه اروپا و پیمان شینگن محسوب می‌شود، مقصد سرمایه‌گذاری جذابی برای ایرانیان محسوب می‌شد؛ چرا كه از طریق سرمایه‌گذاری در این كشور بویژه از طریق سپرده‌گذاری در بانك‌ها و خرید املاك می‌شد تابعیت این كشور را دریافت كرد و از مزایای گذرنامه اروپایی آن مانند سفر بدون روادید به كشورهای عضو پیمان شینگن در اروپا و سایر نقاط جهان مانند آمریكا، استرالیا، كانادا و سایر كشورهای مهاجرپذیر استفاده كرد. از این رو از مدت‌ها قبل بسیاری از ایرانیان كه با محدودیت‌های سفر یا سرمایه‌گذاری در داخل ایران مواجه بودند، قبرس را برای سرمایه‌گذاری و دریافت آسان تابعیت اروپایی برگزیدند. مطابق معمول در این میان تبلیغات شبكه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان نیز در نشان دادن باغ سبز و افزایش اشتیاق سرمایه‌گذاران و خانواده‌ها بی‌تاثیر نبود. همه اینها در حالی رخ داد كه قبرس، جزیره نه‌چندان بزرگی در دریای مدیترانه- میان كشورهای تركیه و یونان- است كه تنها 1.1 میلیون نفر جمعیت دارد و درآمدش تنها از محل توریسم، كشاورزی و صنایع دستی تامین می‌شود.
با این حال پیوستن این كشور به منطقه یورو در سال 2008، تورم پایین و دریافت كمترین مالیات از بخش اقتصاد كافی بود كه ایرانیان را به خود جذب كند و مانند دبی بیشتر سرمایه‌گذاری‌ها به صورت سپرده بانكی بلاانگیزه دریافت وام یا تابعیت و خرید املاك و آپارتمان در آن انجام شود.
تا همین سه سال پیش این فرآیند مشكل چندانی نداشت، اما جرقه‌های اصلی مشكل ابتدا از بحران جهانی اقتصاد و سپس تحریمهای غرب علیه ایران زده شد. بحران جهانی اقتصاد بخش مسكن دبی را مانند بسیاری كشورها و در راس آن آمریكا آشفته كرد و باعث خروج سرمایه‌ها از این امیرنشین به مقاصد دیگر شد. در كنار این اعمال تحریمهای مالی، آمریكا علیه ایران تاثیر منفی زیادی بر فضای كسب و كار ایرانیان در دبی گذاشت.
بهانه‌گیری امارات در راه فعالیت اقتصادی ایرانیان مانند بستن حساب‌های بانكی، بلوكه كردن برخی دارایی‌ها، تعطیلی شركت‌ها، جلوگیری از نقل و انتقال پول یا پرداخت اعتبار بانكی و ... باعث شد ایرانیان زیادی عطای امارات را به لقایش ببخشند و به سوی مقاصد دیگری چون تركیه، قطر، عمان و سرانجام قبرس كوچ كنند. غافل از آن كه در آن كشور آتشی سوزان زیر خاكستر در حال فوران است و بزودی دامن آنها را می‌گیرد؛ آتشی كه مانند سایر كشورهای منطقه یورو همچون فرانسه، اسپانیا، پرتغال، ایرلند و آلمان ابتدا دامن همسایه قبرس، یونان و سپس خود قبرس را گرفت و اكنون دامنگیر سرمایه‌گذاران ایرانی شده است.
مسعود دانشمند، رئیس اتاق بازرگانی مشترك ایران و امارات درباره ایجاد مشكل برای قبرس و سرمایه‌گذاران ایرانی حاضر در آن كشور به خبرنگار ما گفت: بحران اقتصادی قبرس از آنجا شروع شد كه دولت این كشور بیش از درآمد خود خرج كرد، سپس برای كسری این درآمد وام خارجی گرفت و آن وام را نیز خرج كرد و چون بازدرآمدی نبود، از بازپرداخت اقساط وام نیز بازماند و مجبور شد اقساط معوقه را از محل سپرده‌های بانكی مردم بپردازد و لذا بحران زبانه كشید.
وی افزود: اكنون شرایط طوری شده كه دولت و بانك‌های قبرسی امكان پرداخت سپرده‌های بانكی هیچ كس را ندارند؛ چه قبرسی و چه سایر سرمایه‌گذاران و خارجی‌ها، لذا وجوه سرمایه‌گذاران ایرانی در بانك‌ها بلوكه و آنان گیر افتاده است.وی اظهار كرد: البته این همه مشكل نیست، چرا كه دولت قبرس برای مقابله با بحران مالی مقرر كرده است از سپرده‌های صد هزار دلار و بالاتر 25 درصد مالیات كسر‌كند. یعنی اگر شما صد هزار دلار در بانك قبرسی سپرده دارید باید الان آن را 75هزار دلار بدانید و تازه امكان دریافت همان مبلغ را هم ندارید. به سایر اموال نیز به همین ترتیب 25 درصد مالیات تعلق می‌گیرد.دانشمند تصریح كرد: از سوی دیگر آمریكا تحریمهای مالی خود علیه ایرانیان را در قبرس نیز فعال كرده و بر این اساس فهرستی از اشخاص و شركت‌ها تحت تحریم قرار گرفته و حساب‌ها و دارایی‌هایشان بلوكه شده است. این امر شامل معامله‌كنندگان، فروشندگان كالا، طرف حساب‌ها و سهامداران این شركت‌ها نیز شده است.وی افزود: در نتیجه اوضاع برای ایرانیان كه معمولا بدون تحقیق و دریافت اطلاعات لازم درباره این كشور در آن سرمایه‌گذاری كردهاند، دشوار شده و وجوه آنها كم شده یا بلوكه مانده است.
متاسفانه بسیاری از ایرانیان حتی آنها كه اخیرا از دبی به این كشور به انگیزه دریافت سود بیشتر و دریافت خدمات مالی غیرتحریمی به قبرس رفته‌اند در آن كشور گیر كردهاند.
وی گفت: بیشتر ایرانیان می‌خواستند از طریق سرمایه‌گذاری، تابعیت و گذرنامه قبرسی بگیرند و بانك‌های قبرسی نیز به آنها در باغ سبز نشان می‌دادند؛ لذا بسیاری از ایرانیان در نیكوز یا خانه خریدند یا در بانك‌ها سپرده‌گذاری كردند، اما اكنون گیر افتاده‌اند.
رئیس اتاق بازرگانی مشترك ایران و امارات افزود: ایران و قبرس اتاق بازرگانی مشترك ندارند كه بتوان از آن كانال به هموطنان كمك یا خدماتی ارائه داد، لذا فقط سفارت ایران در قبرس و وزارت امور خارجه می‌تواند در این باره اقدام كند.
وزارت خارجه: پیگیری می‌كنیم
در همین حال یك مقام ارشد وزارت امور خارجه دیروز در این باره به خبرنگار ما گفت: تاكنون گزارشی در این خصوص از سوی سفارت ایران در قبرس به تهران نرسیده، اما ما موضوع را از طریق سفارتمان پیگیری و خواستار ارائه توضیحات خواهیم شد.وی افزود: ابتدا باید مساله را بررسی و گزارش‌های رسمی را مطالعه و بعد واكنش نشان داد، اما در صورت بروز مشكل، وزارت امور خارجه با تمامی قوا از حقوق اتباع ایرانی در تمام نقاط دنیا دفاع خواهد كرد.