مذاكرات هسته‌ای دیروز در آلماتی پایانی خوش داشت. براساس اخبار منتشر شده طرف غربی از مواضع پیشین خود كوتاه آمد و سعید جلیلی با اشاره به برگزاری دور بعدی مذاكرات درفروردین ماه از نزدیك شدن مواضع دو طرف و برداشتن گام‌هایی ملموس سخن گفت.

دیروز پیش از برگزاری دور دوم مذاكرات، صبح هنگام، كاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی كشورمان با یكدیگر دیدار و گفت‌وگو كردند و پس از این گفت‌وگو بود كه سعید جلیلی برای دومین بار با وزیر خارجه قزاقستان دیدار كرد.

این درحالی بود كه پیش از آن منابع نزدیك به مذاكرات آلماتی، خبر رسانه‌های غربی درباره دیدارهای دوجانبه ایران با كشورهای روسیه، انگلیس و آلمان را تكذیب كرده بودند.

به‌دنبال برگزاری این دیدارها دور دوم مذاكرات ساعت 11 به وقت قزاقستان (8 و 30 دقیقه به وقت تهران) در هتل ریكسوس ادامه یافت و دو طرف در حالی بر سر میز مذاكره حاضر شدند.

پس از این جلسه سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در جمع خبرنگاران حاضر شد تا پس از ارائه بیانیه خود به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ دهد.

برداشتن گام‌هایی ملموس

سعید جلیلی در سخنان خود از پیشنهاد 1+5 برای برداشتن گام‌های ملموس در راستای اعتمادسازی در شش ماه آینده خبر داد.

به گزارش فارس، وی با اشاره به این‌كه پیشنهادهایی در این زمینه ارائه شده است، افزود: تأكید ایران بر متوازن و همزمان بودن گام‌ها بود و این‌كه پیشنهادها نباید نافی حقوق ایران باشد.

دبیر شورای‌عالی امنیت ملی با بیان این‌كه 1+5 در پاسخ به طرح جامع ایران كه هشت ماه پیش در مسكو اعلام شد، پیشنهادهایی را ارائه كرد كه ناظر بر برخی محورهای طرح پیشنهادی ایران بود. جلیلی گفت: برخی نكات در این پاسخ نسبت به قبل واقع بینانه‌تر بود و سعی شده بود كه در برخی موارد به دیدگاه‌های ایران نزدیك‌ شود كه این را مثبت تلقی می‌كنیم. اگرچه تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم. وی تصریح كرد: این گفت‌وگوها را گامی مثبت می‌دانیم كه می‌تواند با رویكردی سازنده و برداشته شدن گام‌های متقابل تكمیل شود.

درخواستی برای تعطیلی فردو نبود

دبیر شورای عالی امنیت ملی در ادامه كنفرانس مطبوعاتی‌اش با تاكید بر این‌كه ایران به عنوان عضو فعال آژانس در چارچوب ان‌پی‌تی و آژانس فعالیت خود را ادامه می‌دهد، درخصوص احتمال تعطیلی سایت فردو نیز گفت: این سایت، سایتی قانونی و شناخته شده برای آژانس است كه زیر نظر این نهاد فعالیت خود را ادامه می‌دهد و بسته شدن آن هیچ توجیهی نداشته و چنین درخواستی از سوی آنها مطرح نشده است.

وی همچنین درباره تاثیر توافق‌های ایران با 1+5 در مذاكرات فنی آژانس نیز اظهار كرد: جمهوری اسلامی ایران فعال‌ترین عضو آژانس بوده و بیشترین همكاری را با این نهاد دارد، اما اگر این همكاری‌ها فراتر باشد باید در چارچوب‌هایی باشد كه این چارچوب‌ها باید شكل بگیرد و ما آنها را مطرح كرده‌ایم.

جلیلی همچنین در پاسخ به پرسش دیگری درخصوص توقف غنی‌سازی 20 درصد اظهار كرد: آنها به پیشنهادی كه ایران ارائه داد، نزدیك‌تر شده‌اند، اما موضوع همكاری می‌تواند كمك‌كننده باشد و آنها به این نتیجه رسیده‌اند كه باید گام‌های واقع‌بینانه‌تری را برای نزدیكی به ایران بردارند.

دبیر شورای عالی امنیت ملی همچنین درخصوص شرایط ایران برای توقف غنی‌سازی 20 درصد گفت: هر پیشنهادی برای همكاری، شفاف‌سازی و اعتمادسازی باید برمبنای پذیرفته شدن حقوق جمهوری اسلامی ایران و حق هسته‌ای آن از جمله غنی‌سازی اورانیوم باشد و موضوع‌هایی در این چارچوب، می‌تواند مورد گفت‌وگو قرار گیرد. وی با تاكید بر این‌كه تولید سوخت 20 درصد برای تأمین نیازهایمان حق مسلم ماست كه براساس معاهده ان‌پی‌تی به ما داده شده است، خاطرنشان كرد: این‌كه برای تأمین نیازهایمان می‌توانیم همكاری كنیم، قابلیت بحث دارد، اما باید اعتماد ملت ایران جلب و رفتارهای خصمانه و در مقابله با ملت ایران كنار گذاشته شود.

وی تصریح كرد:‌ هر آنچه نیاز داشته باشیم اعمال می‌كنیم چه 5 درصد و چه 20 درصد. ما باید نیاز خود را برطرف كنیم. اعمال حق ما مبتنی بر نیازهای ماست و تا وقتی كه نیاز داشته باشیم آن حق را اعمال می‌كنیم.

وی همچنین درباره احتمال به نتیجه رسیدن مذاكرات با توجه به وجود عناصر تندرو در آمریكا افزود: با وجود فشارهایی كه آنها در هشت ماه گذشته علیه ملت ایران به كار بردند، شاهد پیشرفت زیادی بوده‌ایم كه این امر برای آنها نیز قابل توجه است و نشان می‌دهد فشارهای اقتصادی نتیجه‌ای نداشته است.

جلیلی خاطرنشان كرد: همچنین مردم در سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با نشاط‌تر و محكم‌تر حمایت و پشتیبانی خود را اعلام كردند كه مجموعه این شرایط نشان می‌دهد آنها باید به راهبرد جدیدی فكر كنند. دبیر شورای عالی امنیت ملی در خصوص تغییر نظر 1+5 و ادامه این روند اظهار كرد: اگر آنها از عملكرد هشت ماهه گذشته ارزیابی داشته باشند، به آنها كمك خواهد كرد كه به سمت راهبرد صحیح بروند، البته به نظر می‌رسد آنها به این نتیجه رسیده‌اند كه باید واقع‌بینانه‌تر رفتار كنند. وی همچنین درخصوص لغوتحریم‌ها افزود: آنها باید رفتارهایی داشته باشند كه اعتماد ملت ما را جلب كنند كه تحریم‌ها یكی از این موارد است.

جلیلی با بیان این‌كه می‌توان در این مسیر گام‌های كوچكی برداشت، خاطرنشان كرد: 1+5 به گام‌هایی اشاره كردند كه ما گفتیم باید متوازن باشد. نفس ورود آنها به مساله رفع تحریم‌ها گام مثبتی است كه البته باید با توازن همراه باشد. وی با اشاره به نشست كارشناسی كه قرار است اواخر سال جاری در استانبول برگزار شود، افزود: این نشست برای این است كه توازن این گام‌ها مشخص شود.

جلیلی افزود: بارها گفته‌ایم كه گفت‌وگو باید برای همكاری باشد. راهبردهایی از جمله استفاده از ابزار فشار برای موفقیت‌ گفت‌وگوها حتما بی‌نتیجه است و جواب نخواهد داد.

اشتون: طرحی اصلاح‌شده به ایران ارائه دادیم

كاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم در كنفرانس مطبوعاتی كه پس از مذاكرات ایران و 1+5 برگزار شد گفت: طرح اصلاح‌شده 1+5 پیشنهادهای ایران را نیز در بر می‌گیرد. وی افزود: دنبال راه‌ حلی هستیم كه در چارچوب «ان پی تی» باشد. اشتون با اشاره به این‌كه 1+5 طرحی اصلاح شده به طرف ایرانی ارائه داده كه سازنده بوده و همچنین نگرانی‌های بین‌المللی را در آن انعكاس می‌دهد، در خصوص این‌كه چه پیشنهادی از سوی 1+5 به ایران ارائه شده است؟ گفت: نمی‌توانم درباره جزئیات طرح سخن بگویم، چرا كه می‌خواهیم اولا فرصتی به ایران بدهیم تا در مورد طرح مطالعه كند و دیگر این‌كه كارشناسان باید درباره آن بحث و بررسی داشته باشند؛ پس بهتر است بگذاریم این فرآیند روند خود را طی كند.

وی درباره دور دوم مذاكرات نیز اظهار كرد: نسبت به نگاه مثبت طرف ایرانی امیدوارم. بسیار تلاش كردیم به نتایج ملموسی برسیم و اعتمادسازی كنیم و پیش برویم. درست است كه آقای جلیلی نگاه مثبتی دارد، اما باید به نتایج نگاه كنیم و ببینیم كارشناسان چگونه نظر می‌دهند. اشتون درخصوص تعطیلی فردو نیز اظهار كرد: من در مورد طرح 1+5 جزئیاتی ارائه نمی‌دهم. وی با اشاره به دیدار خود با جلیلی گفت: با آقای جلیلی دیداری دو جانبه داشتم تا تصمیم بگیریم چطور پیش برویم. 1+5 می‌خواهد در مسیر اعتمادسازی مثبت حركت كند. در همین حال سرگئی ریابكوف، معاون وزیر خارجه روسیه تائید كرد كه كشورهای عضو گروه 1+5 پیشنهاد كاهش تحریم‌ها برضد ایران را در ازای توقف غنی‌سازی اورانیوم با غنای 20 درصد داده‌اند.

مذاكراتی سودمند

برگزاری این نشست و نتایج آن با واكنش‌های متعددی همراه بود. علی‌اكبر صالحی، وزیر امور خارجه كشورمان در حاشیه نشست سازمان ملل در وین گفت: من مطمئنم ایران و گروه 1+5 می‌توانند درباره موضوع هسته‌ای به توافق برسند.

وی افزود: من بسیار خوشبین هستم كه می‌توانیم با شش قدرت جهانی توافق كنیم.

جان كری، وزیر امور خارجه آمریكا نیز مذاكرات آلماتی را مفید دانست و بار دیگر از آمادگی آمریكا برای گفت‌وگوی دو جانبه با ایران خبر داد.

به گزارش رویترز وی گفت: اگر ایران به‌طور جدی به همكاری بپردازد، می‌توان به توافقی درازمدت و جامع دست یافت.

ویلیام هیگ وزیر خارجه انگلیس نیز در پایان دور جدید مذاكرات میان ایران و 1+5، آن را گامی سودمند دانست و در صفحه توئیتر خود نوشته است: منتظریم تا ایران در نشست بعدی در ماه مارس، پاسخ مثبتی به طرح 1+5 بدهد.

سرگئی ریابكوف، معاون وزیر خارجه و سرپرست هیات روسیه در مذاكرات ایران و 1+5 نیز در پایان مذاكرات آلماتی این گفت‌وگوها را سودمند توصیف كرد و افزود: برخی جنبه‌های دستیابی به راه‌حل برای این موضوع و همچنین روش‌های افزایش اعتماد، مورد بررسی قرار گرفت. وزارت خارجه چین نیز اعلام كرد مذاكرات قزاقستان به شیوه‌ای صریح و سازنده انجام شد.

مایكل مان، سخنگوی كاترین اشتون مسئول دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز مذاكرات را بسیار سودمند توصیف كرده بود.