كارشناسان نظامي مي‌گويند ‌تردد هرگونه شناور از تنگه هرمز تنها با اراده ايران ممكن است
نمايش قدرت در تنگه ‌هرمز
تنگه استراتژيك هرمز در حالي از بامداد امروز، شاهد آرايش تاكتيكي جديد نيروهاي شركت‌كننده در رزمايش بزرگ دريايي ولايت 90 است كه در روزهاي گذشته واكنش‌هاي مختلفي درخصوص توانمندي جمهوري اسلامي ايران در تسلط بر اين آبراهه از سوي مقامات كشورهاي خارجي مطرح شده است.
به گفته سخنگوي رزمايش دريايي ولايت 90، براساس اين آرايش جديد تاكتيكي، تردد هرگونه شناور از تنگه هرمز در صورت اراده نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران غيرممكن خواهد بود.

در اين بخش از رزمايش ولايت 90 كه آخرين روز از مرحله قدرت اين رزمايش است، بخش گسترده‌اي از يگان‌هاي سطحي، زيرسطحي و هوادريايي نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران كه تا مدار 18‌درجه شمالي گسترش يافته‌اند، حضور دارند.

اجراي اين مرحله از رزمايش در حالي صورت مي‌گيرد كه اگرچه مسوولان دستگاه ديپلماسي كشورمان همواره تاكيد كرده‌اند كه جمهوري اسلامي ايران برنامه‌اي براي بستن تنگه هرمز ندارد، اما مقامات نظامي كشورمان و همچنين معاون اول رئيس‌جمهور يادآور شده‌اند در صورت انجام اقدامات خصمانه‌ از سوي دشمنان، تنگه هرمز نيز به عنوان بخشي از جغرافياي دفاعي ايران مدنظر بوده و در‌صورت لزوم، مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

يكي از قاطع‌ترين اظهارنظرها در اين زمينه چند روز قبل توسط محمدرضا رحيمي، معاون اول رئيس‌جمهور صورت گرفت و او تاكيد كرد در صورت تحريم نفت جمهوري اسلامي ايران، يك قطره نفت از تنگه هرمز عبور نخواهد كرد. اين اظهارنظر رحيمي با واكنش‌هاي فراواني همراه بود و مقامات نظامي آمريكا ضمن انتقاد از چنين اظهاراتي تلاش كردند توانمندي ايران در كنترل تنگه هرمز را زير سوال ببرند؛ اما بلافاصله امير دريادار حبيب‌الله سياري، فرمانده نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران، بستن تنگه هرمز براي ايران را به راحتي نوشيدن يك ليوان آب دانست.

وي تاكيد كرد هدف ايران از برقراري رزمايش‌هاي نظامي در منطقه برقراري امنيت پايدار براي همه منطقه است و كشوري كه مي‌تواند امنيت پايدار را در منطقه ايجاد كند مسلما توانايي انجام اقدامات ديگر را نيز دارد.

سياري بر اين نكته تاكيد كرد كه ايران در صورت لزوم، دست به چنين اقدامي خواهد زد و هدف نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران، برقراري امنيت پايدار در منطقه براي همه كشور‌هاست.

به اقتضاي شرايط اقدامات لازم را انجام مي‌دهيم

در همين حال سردار حسين سلامي، جانشين فرمانده كل سپاه ديروز در حاشيه همايش تجليل از پيشكسوتان سپاه گفت: تنگه هرمز بخشي از جغرافياي دفاعي كشور ماست و در هر شرايطي به اقتضاي همان شرايط اقدامات لازم را در مورد آن انجام خواهيم داد.

به گزارش ايسنا، وي تاكيد كرد: ما براي اعمال استراتژي‌هاي دفاعي خود در چارچوب دكترين دفاعي كشور هر اقدامي را كه نياز باشد، انجام مي‌دهيم.

سلامي تصريح كرد: اگر منافع ما از سوي دشمن به خطر بيفتد، در راستاي دفاع از اين منافع حياتي هر تهديدي را با يك تهديد مضاعف پاسخ خواهيم داد و اين موضوع محدوديت زماني و جغرافيايي نمي‌شناسد. وي همچنين گفت: در رويارويي استراتژيك با دشمن به نقطه سرنوشت‌ساز رسيده‌ايم.

ايران سهم ويژه‌اي از تنگه هرمز خواهد داشت

اميردريادار دوم سيدمحمود موسوي، معاون عمليات نيروي دريايي ارتش و سخنگوي رزمايش ولايت 90 نيز ديروز با تاكيد بر اين‌كه «ايران از حق خود در مورد تنگه هرمز غفلت نخواهد كرد»، گفت: براي تردد از تنگه هرمز ممانعتي ايجاد نمي‌كنيم و به دنبال اين مساله نيستيم. به گزارش ايسنا، وي به اجراي آرايش تاكتيكي جديد در تنگه هرمز در فاز پاياني رزمايش ولايت 90 و توانايي غيرممكن شدن عبور هرگونه شناور از اين تنگه در صورت اراده ارتش اشاره و تصريح كرد: استفاده از تنگه هرمز به كشورهاي حاشيه‌اي اين تنگه مربوط مي‌شود و ايران به عنوان كشوري كه وسعت ساحلي زيادي در اين منطقه دارد، سهم ويژه‌اي از تنگه هرمز خواهد داشت و در بهره‌برداري از حق خود در اين مورد غفلت نخواهد كرد.

اگر منافع ما خدشه‌دار شود

سخنگوي رزمايش ولايت 90 خاطرنشان كرد: اگر مواردي پيش‌آيد كه منافع ما را خدشه‌دار كند، بدون شك منافع سايرين نيز خدشه‌دار خواهد شد. ما به دنبال ايجاد امنيتي پايدار در محدوده تنگه هرمز هستيم و ترددها اعم از انتقال انرژي يا عبور كشتي‌هاي تجاري بدون هيچ مانعي براي همه كشورها برقرار است. وي با مقتدرانه خواندن حضور نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در آب‌هاي آزاد، اظهار كرد: حضور ما در آب‌هاي آزاد بيانگر اين واقعيت است كه وقتي در وسعت بسيار زياد حضوري چشمگير داشته‌ايم، مطمئنا قابليت‌هاي ما در يك محدوده بسته‌تر صد‌چندان خواهد بود.

محراب، موشك ميا‌ن‌برد جديد

موسوي در ادامه درباره پرتاب سامانه موشكي محراب در رزمايش ولايت 90 گفت: محراب، موشكي سطح به هوا در برد متوسط و متناسب با تهديدهاي هوايي است كه يگان‌هاي مجهز مي‌توانند از آن براي شناسايي و رهگيري و مورد اصابت قرار دادن اهداف استفاده كنند.

سخنگوي رزمايش ولايت 90 افزود: قابليت‌هاي محراب بسيار بالاست و توان رقابت با نمونه‌هاي مشابه در كشورهاي ديگر را دارد و نياز ما در بحث مقابله با تهديدات هوايي را به طور كامل برطرف مي‌كند. معاون عمليات نيروي دريايي ارتش تاكيد كرد: ما به سامانه موشكي محراب اكتفا نكرده و نمي‌كنيم، بلكه به دنبال دستيابي به سامانه‌هاي به‌روزتر هستيم و كارهاي مطالعاتي براي دستيابي به سامانه‌هاي پيشرفته‌تر در حال انجام است. موشك ميا‌ن‌برد محراب، ديروز براي نخستين بار از روي ناوچه‌ موشك‌انداز كلاس پيكان گرز با موفقيت پرتاب شد.

اين موشك ميان‌برد به آخرين فناوري مقابله با اهداف ضد راداري و سامانه‌هاي هوشمند جلوگيري از اختلال در هدايت مسير مجهز است و در رده تسليحات داراي فناوري بالا و راهبردي نيروي دريايي ارتش قرار مي‌گيرد كه با بهره‌گيري از دانش متخصصان داخلي طراحي و توليد شده است.

امير موسوي همچنين در خصوص ديگر برنامه‌هاي رزمايش ولايت 90 افزود: پرتاب اژدرهاي ضد سطحي توسط زيردريايي‌هاي كلاس غدير از جمله برنامه‌هاي ديروز رزمايش ولايت 90 بود. در اين مرحله اژدرهاي PT 47 از زيردريايي‌هاي كلاس غدير به سوي شناورهاي سطحي شليك شد. تكاوران نيروي دريايي ارتش همچنين ديروز در ادامه تاكتيك‌هاي رزمي و نمايش اقتدار خود با استقرار روي يگان‌هاي شناور و پرتاب موشك‌هاي دوش پرتاب، پهپادهاي رادار گريز را مورد هدف قرار دادند.

رزمايش بزرگ دريايي ولايت 90 نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران كه از روز شنبه سوم دي ماه در محدوده شرق تنگه هرمز، مدار 20درجه و شمال اقيانوس هند آغاز شده است، فردا 13 دي ماه با رژه يگان‌هاي شركت‌كننده در اين رزمايش ازجمله يگان‌هاي سطحي، زيرسطحي و پروازي به كار خود خاتمه مي‌دهد. مرحله قدرت سومين مرحله از اين رزمايش است كه پس از مراحل گسترش و تاكتيكي با موفقيت در حال اجراست. سردار علي فدوي، فرمانده نيروي دريايي سپاه نيز در گفت‌و‌گويي كه چندي قبل با روزنامه جام‌جم داشت با بيان اين‌كه ما در زمينه حفاظت از تنگه هرمز از تركيب كامل و بسيار متناسبي از مجموعه دريا به دريا و ساحل به دريا بهره مي‌بريم، گفت: اين مجموعه صددرصد متحرك است و بيش از 2000 كيلومتر سواحل جمهوري اسلامي از منطقه اروند تا منطقه پسابندر در شرقي‌ترين مرز آبي ما را پوشش مي‌دهد.

وي تاكيد كرد: اين مجموعه با برد بسيار زيادي كه دارد كل تنگه هرمز، خليج فارس، شمال درياي عمان و بعضا شمال اقيانوس هند را پوشش مي‌دهد و وجود تعداد بسيار زيادي از اين مجموعه‌ها در نيروي دريايي سپاه ما را قادر مي‌كند كه همزمان تعداد بسيار زيادي هدف را مورد اصابت قرار دهيم.

سردار فدوي افزود: نكته قابل توجه اين است كه تنگه هرمز براي دشمنان ما و منطقه همچون گلوگاهي مي‌ماند و طبيعي است كه ما از يك گستره بسيار وسيعي از توانمندي‌ها براي برقراري امنيت اين منطقه استفاده مي‌كنيم و عليه دشمناني كه به دنبال از بين بردن امنيت در منطقه هستند، اقدام مي‌كنيم.

هرمز؛ تنگه استراتژيك

تنگه هرمز، آبراهي در جنوب كشورمان كه خليج فارس را به درياي عمان متصل مي‌كند اين روزها محور بسياري از اظهارنظرهاي مقام‌هاي نظامي و غيرنظامي كشورهاي مختلف است و علت اين مساله نيز نقش مهمي است كه اين تنگه در جريان نفت و اقتصاد جهان ايفا مي‌كند.

اين تنگه در شمال به سواحل جمهوري اسلامي ايران و در جنوب به سواحل كشور عمان منتهي مي‌شود. طول اين آبراه ۱۵۸ كيلومتر است و عرض آن اگرچه در برخي جاها به 180 كيلومتر مي‌رسد، اما در بسياري مناطق، عرض اين تنگه باريك‌تر است و كمترين عرض‌ آن كه در ميان جزيره لارك ايران و شبه‌جزيره مسندام عمان قرار دارد 45 كيلومتر است. با اين وجود با توجه به عمق كم برخي جاها، مناطق مناسب كشتيراني حتي در برخي مناطق از 45 كيلومتر هم كمتر مي‌شود. بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژي آمريكا، روزانه 5/16 تا 17 ميليون بشكه نفت خام از منطقه خليج‌فارس عمدتا به مقصد ژاپن، آمريكا، اروپاي غربي و ديگر كشورهاي آسيايي صادر مي‌شود كه تمام آن از تنگه هرمز عبور مي‌كند و اين به جز حجم عظيم فرآورده‌هاي نفتي، گاز مايع و مايحتاج كشورهاي منطقه است كه از اين تنگه عبور مي‌كند.

بر اساس آمارهاي موجود، حداقل 88 درصد نفت عربستان سعودي، 90 درصد نفت ايران، 98 درصد نفت عراق، 99 درصد نفت امارات متحده عربي و 100 درصد نفت كشورهاي كويت و قطر از تنگه هرمز عبور مي‌كند كه در مجموع مي‌توان گفت 90 درصد صادرات نفت توليدكنندگان خليج فارس توسط تانكرهاي نفتي از اين مسير عبور مي‌كند.

بر اين اساس، تنها در سال 2007 روزانه 15 كشتي نفتكش حامل نفت خام به جز تانكرهاي حامل فرآورده‌هاي نفتي و گاز مايع از تنگه هرمز عبور كرده‌اند و سالانه به‌طور كلي 12هزار كشتي نفتي و تجاري از تنگه هرمز تردد كرده‌اند كه سهم هر روز از اين تعداد 32 كشتي بوده است و البته آمار امروز به مراتب بيش از اين ارقام است.

همين مسائل باعث شده تا بسياري از كارشناسان، بسته شدن تنگه هرمز را به منزله سقوط اقتصاد جهاني عنوان كنند و بر همين اساس مقامات كشورهاي غربي، تحولات اين منطقه را با دقت رصد مي‌كنند. تامين امنيت پايدار در اين منطقه و ديگر نقاط خليج‌فارس و درياي عمان از جمله اهداف اصلي رزمايش بزرگ ولايت 90 است و البته اين رزمايش اين پيام را هم آشكار ساخته كه اين تنگه به عنوان بخشي از جغرافياي دفاعي در حيطه و اختيار كامل نيروهاي جمهوري اسلامي ايران قرار داشته و خواهد داشت.