اسناد به يادگار مانده از شهيدان نشان‌دهنده وجه آرماني و انساني جنگ تحميلي است
انتشار يادگارهاي شهيدان دفاع مقدس
درجنگ ايران وعراق جمع بيشماري «ماندند» و بسياري «رفتند» آنان كه رفتند با خدا معامله كردند و آنان كه ماندند در حسرت شهادت سوختند و چشم به كار «زينبي» دوختند. رفتگان «رمزي» و «گنجي» براي «بازماندگان» گذاشتند؛ رمزي براي چگونه «رفتن»،گنجي براي چگونه «ماندن»: «به پسرم و دخترم دروغ نگوييد، نگوييد من سفر رفته‌ام، نگوييد من از سفر باز خواهم گشت، نگوييد زيباترين هديه را برايش به ارمغان خواهم آورد، به پسرم و دخترم واقعيت را بگوييد، بگوييد خون پدرت در تمام مرزهاي غرب و جنوب كشور پاشيده شده است، بگوييد موشك‌هاي دشمن سينه پدرت را در شلمچه، حنجره پدرت را در ارتفاعات الله‌اكبر و خون پدرت را در رودخانه بهمنشير، پرپر كرده‌اند اما هنوز ايمان پدرت در تمامي جبهه‌ها مي‌جنگد؛ بگذاريد قلب كوچك پسرم ترك بردارد و نفرت هميشگي از استعمار در آن ريشه بدواند...»
سطرهاي بالا كه هيچ شباهتي به يك ليد خبري ندارند، جزئي از آرشيو منتشر نشده مركز اسناد بنياد شهيد و امور ايثارگران است؛ مركزي كه امروز مسووليت جمع‌آوري و نگهداري بيش از 7 ميليون سند فرهنگي از خانواده ارجمند شهدا را بر عهده گرفته است. امروز در آغاز هفته دفاع مقدس، براي اولين‌بار بخشي از آنها با عنوان «اسناد افتخار» در «جام‌جم» منتشر مي‌شود.
محبوب شهبازي، مديركل مركز اسناد بنياد شهيد و امورايثارگران، دراين‌باره به «جام‌جم» مي‌گويد: نقش اسناد و مدارك در تبيين زواياي مبهم و غيرمكشوف حيات اجتماعي يك ملت در برهه‌هاي مختلف و مهم تاريخي به‌عنوان دستمايه‌هاي بكر و اصيل عرصه‌هاي تحقيق و پژوهش در زمينه‌هاي تاريخي، فرهنگي و جامعه‌شناسي، بر هيچ‌كس پوشيده نيست.
او ادامه مي‌دهد: اسناد و آثار شهدا و ايثارگران يادآور حماسه‌ها و فداكاري‌ها و سند حقانيت و مظلوميت ملتي است كه راست‌قامتانه ايستاد و بر اين راه حق، استوار ماند و ما تا به امروز حدود 7 ميليون و 500 هزار سند را جمع‌آوري كرده‌ايم.
مدير كل مركز اسناد بنياد شهيد مي‌گويد: بخشي از اين اسناد داراي بار عاطفي يا دربرگيرنده رخدادي قابل تامل و توجه هستند كه آنها را از ديگر وصيت‌نامه‌ها، عكس‌ها و اسناد متمايز مي‌كند.
از همين نمونه مي‌توان وصيت نامه شهيد ديگري را مثال زد كه از خانواده‌اش خواسته است تا ثلث اموالش را در اختيار حضرت امام(ره) قرار دهند تا هرجايي كه صلاح بدانند خرج كنند.همان‌گونه كه در تصوير بالا مشاهده مي‌كنيد، حضرت امام(ره) با دستخط خود اين‌گونه به خانواده شهيد پاسخ مي‌دهند:
«مبلغ 40 هزار تومان ثلث مورد وصيت فوق را قبول نموده و به ورثه شهيد بخشيدم و ان‌شاءالله اينجانب مبلغ 40 هزارتومان از طرف آن شهيد در مورد وصيت شهيد به مصرف خواهم رسانيد.»
سند ديگري كه مشاهده مي‌كنيد تصاويري است از شهباز‌ترك، هنرمند و نقاش شهيد كه روي كاغذي كاهي نقش بسته و از او به يادگار مانده است.
سند ديگري كه از معلم شهيد عليرضا علي‌آبادي به يادگار مانده، دفترچه‌اي 100 برگ است كه شهيد درباره تك‌تك دانش‌آموزانش چند خطي نوشته است.
اين دست‌نوشته‌ها نشان مي‌دهد كه شهيد علي‌آبادي در پرورش و توجه به روحيات و وضعيت درسي دانش‌آموزانش تا چه اندازه حساس بوده و با چه دقتي سر كلاس درس حاضر مي‌شده است.
مديركل اسناد بنياد شهيد و امور ايثارگران ابراز اميدواري كرده است كه اين مركز بتواند در قالب يك مجموعه مستقل در آينده‌اي نزديك بخش‌هايي از اين اسناد افتخار را منتشر كند.
او همچنين از تلاش براي ثبت جهاني اين اسناد در يونسكو و رايزني با كميته حافظه ملي كشورمان خبر مي‌دهد.
نمايش 120 سند جنگ تحميلي در كتابخانه ملي
از سوي ديگر، بيش از 120 سند دوران دفاع مقدس براي نخستين بار در ساختمان گنجينه كتابخانه ملي به نمايش درمي‌آيد.
غلامرضا عزيزي، رئيس پژوهشكده اسناد ملي در گفت‌وگو با مهر از برگزاري دومين دوره نمايشگاه اسناد دفاع مقدس با عنوان اسناد افتخار در هفته دفاع مقدس امسال خبر داد و گفت: اين نمايشگاه از سوي مركز ملي اسناد و كتابخانه دفاع مقدس با مشاركت و همكاري مشترك حدود 10 مركز اسنادي هفته آينده در كتابخانه ملي برپا مي‌شود.
وي اضافه كرد: تمام اين اسناد، جديد هستند و تازه از آرشيوها خارج شده‌اند كه از 2 تا 4 مهر به نمايش درمي‌آيد و پس از پايان اين بازه زماني، اسناد مربوط در فضاي مجازي و در سايت سازمان اسناد و كتابخانه ملي هم قرار خواهد گرفت.