پروفسور غلامحسین باهر جامعه شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار “زن فردا” عنوان داشت:درحال حاضر بزرگترین مشکل اجتماعی جامعه ما ازدواج و بزرگترین مشکل اقتصادی ما اشتغال است،که ازدواج دخترها منوط به اشتغال پسرهاست و با ایجاد موقعیت های موقت و زودگذر نمی توان از حل این بحران سربلند بیرون آمد.
باهر افزود:ازدواج در گذشته به صورت سنتی انجام می شد یعنی خانواد ها یکدیگر را می شناختند و گاها واسطه ای برای معرفی بود که در آن، در مورد دختر و پسر تحقیقات انجام می گرفت و غالبا به وسیله ی یک روحانی که در حد مرجع تقلید باشد عقد صورت می پذیرفته و قضایا به خوبی پیش می رفت وصحبتی از طلاق نبود،وقتی امکان این ازدواج ها از میان رفت، جوانان خود به دنبال آشنایی رفتند و درفرهنگسراها و… با جنس مخالف رابطه برقرار کردند.
وی ادامه داد: در حال حاضر به دلیل بالا رفتن کمیت وکیفیت دختران از یک سو، وپایین آمدن کمیت وکیفیت پسران از سوی دیگر ، امرازدواج حالت شکارگاهی پیدا کرده باعث شد تا دختران احساس کنند باید همیشه اطرافشان پسرانی برای انتخاب باشد و پسرها هم دخترانی در اطرافشان باشند تا اگر روزی به ناچار قصد ازدواج داشتند از میان آنها انتخاب کنند.
غلامحسین باهر بیان کرد: دراین میان شاهد سوءاستفاده هایی هستیم که به دلیل عرضه زیاد و تقاضای کم صورت گرفته است که از طریق سایت های اینترنتی و آگهی روزنامه ها شکل می گیردکه گاها ختمبه ازدواج می شود و گاها خود ازدواج مساله ساز می گردد.
این آسیب شناس معتقد است: الان متاسفانه موقعیت نظام اجتماعی برای ازدواج بسیارآشفته است و همه ی تلاش ها به سمت این است که دخترها ازدواج کنند و پسرها ازدواج نکنند و رواج پدیده ی شکارگاهی و این مساله ایست که به سمت پذیرش عدم ازدواج در جوانان کشیده می شود و کژتابی هایی را به همراه می آورد و به خصوص در کلان شهرها به ویژه در تهران، حالت واژگونی ازدواج دیده می شود.
پروفسور باهرشرایط پیش آمده را باعث سوءاستفاده سودجویان دانست واشاره کرد: سوءاستفاده ها مصداق هرکه شیرینی فروشد مشتری بروی بجوشد، است ومانند تبلیغ برای ادامه تحصیل وفرستادن دانشجوبه خارج ازکشورنشان می دهد، حفره هایی که در جامعه ایجاد شده و عده ای با چراغ قوه به داخل آن می افتند.
باهر ابراز داشت: در تداوم ازدواج های سنتی شکی نیست چرا که درخانواده هایی که این شکل ازازدواج بوده به دلیل مذهب واعتقادات والدین وتبعیت فرزندان ازآنها، فرزندان به طلاق فکرنمی کنند، اما گاها در بعضی موارد که خانم به سن یائسگی می رسد وبا بهانه های متفاوت به دنبال تقسیم مال می رود مردها هم در سن بالا به فکر طلاق و ازدواج باشخص جوانتر می روند.این تنها اشکال ازدواج سنتی است که گاها در جامعه دیده می شود.
این جامعه شناس خاطرنشان کرد: درازدواج های مدرن که به طریق مختلف صورت می گیرد شاهد حداکثر تداوم شش ماهه هستیم گرچه پسرها معمولا از این نوع ازدواج ها که به قولی مدرنیته است اجتناب می کنند ،ولی اگر تحت شرایطی به طور مصلحتی تن به این دوستی ها بدهند براساس غریضه بوده اما دختران همیشه براساس عاطفه مایل می شوند با دوست پسران خود ازدواج کنند.
این آسیب شناس اذعان داشت: اگر صدا و سیما به مردم آگاهی دهد و فرهنگ عمومی ارتقاء یابد در این صورت جوانان خود با چشمانی باز به امر ازدواج نگاه می کنند وحتی اگر سایت های همسریابی در حال فعالیت باشند باز هم خود جوان است که تصمیم نهایی را منطقی و عقلی می گیرد.
باهردرخصوص نظارت بر عملکرد سایت های این چنینی گفت: اگر نظارتی هم باشد قطعا دقیق و منصفانه نخواهد بود و فقط با مداخله ی بیجا اوضاع از قبل بدتر خواهد شد و تجربه بارها چنین چیزی را به ما ثابت کرده است.
وی با بیان اینکه ازدواج انسانی راه حل برون رفت از این بحران هاست،یادآور شد : اینکه انسانها مانند دیگر موجودات زنده در شرایط رشد و قبل از هرگونه دوستیابی تصمیم به ازدواج و زندگی مشترک بگیرندو زندگی را با مشارکت ۵۰،۵۰ پیش ببرند و چنانچه در بعضی موارد که زندگی مشترک معنا ندارد با انصاف کامل و۵۰،۵۰ به تقسیم اموال بپردازند وازیکدیگر جدا شوند.
در پایان: ارتقاء فرهنگ و حل مشکلات اقتصادی درامرازدواج بسیارتاثیرگذاراست ومی تواند درافزایش ازدواج مناسب تاثیرفراوانی داشته باشد.
مصطفی اقلیما دیگر جامعه شناس کشورمان در گفتگو با خبرنگار “زن فردا” بیان کرد: جامعه ی کنونی جامعه ای در حال گذر است و ما در آن مدرن فکرمیکنیم ، اما سنتی عمل می کنیم،یعنی با وجود برخی آگاهی ها بعد از اینکه ازدواج مدرنیته را پذیرفتیم رفتاری سنتی را آغاز می کنیم.
دوست داریم همسرمان را خودمان انتخاب کنیم اما بلافاصله بعد ازازدواج تغییردیدگاه داشته و برای او محدودیت ها وتغییررفتارایجاد می کنیم.۹۵ درصد مردها ازدواج مدرن را میپذیرند اما سنتی فکرمیکنند.
اقلیما افزود: اگر سنتی ازدواج کنیم وسنتی فکر کنیم یا اگر مدرنیته ازدواج و مدرنفکر کنیم، زندگی به چالش کشیده نخواهد شد. ما در یک کشور سنتی زندگی می کنیم و زیربنای تفکر افراد سنت است،زیربنای تفکریک آقای دارای مدرک دکتری، مادر و خانواده اش است.
اگر پسری دارای شرایط کامل ازدواج باشد هیچ گاه در اینترنت به دنبال همسر نمی گردد چرا که برای چنین شخصی همه،حداقل یک مورد را معرفی می کنند،اما کسانی که در اینترنت به دنبال برقراری رابطه وازدواج هستند،شرایط ایده آل ازدواج را در خود نمی بینند و قطعا دارای چنین شرایطی هم نیستند.
وی بیان کرد: با بررسی سایت های همسریابی متوجه شدیم این سایت ها جز ایجاد آسیب های روحی و روانی در دختران چیزدیگری راعایدشان نخواهد کرد و اگر هم روزی رسد که جامعه به این سایت ها نیاز پیدا کند باید از لحاظ فرهنگی آمادگی چنین روشی در جامعه رشد و توسعه پیدا کند چراکه هم اکنون هیچ خانواده ای همسریابی دختران وپسرانشان را از طریق اینترنت وسایت را نمی پذیرد.
اقلیما عنوان کرد:تا زمانی که رابطه ها چهره به چهره است و زیربنای تفکرات جامعه سنتی است ازدواج مدرن مفهومی ندارد و فقط یک عده در این میان به دنبال کاسبی و سودجویی هستند.
وی با اشاره به اینکه در امر ازدواج دادن وام ودخالت در میزان مهریه و … راه حل نیست،ابراز کرد:،جوان ها مایل به ازدواج هستند اما باید براساس استاندارد حقوق کافی بگیرند،در نتیجه اگر اقتصاد جامعه درست باشد و اشتغال به معنای واقعی وجود داشته باشد جوانان به تشکیل خانواده تمایل نشان می دهند.
اقلیما در پایان متذکر شد: یادمان باشد اگرازدواج درجامعه صورت نگیرد وکاهش یابد هیچ اشکالی مهمی پیش نمی آید اما اگرآمارطلاق بالا رود ،ازدواج وطلاق هایی که بیشتردر سن پایین است، جامعه دچار بحران خواهد شد وکژتابی در آن نمایان می شود که این امر یک فاجعه بزرگ است.
به گزارش خبرنگار “زن فردا”،در حال حاضر در کشور ما ۳۹ سایت همسریابی فعالیت می کنند که در این بین دو بنگاه همسریابی اینترنتی نیز به صورت اسلامی تأسیس شده اند و این درحالی است که سوء استفاده ها و آسیب های اجتماعی ایجاد شده در این زمینه نگرانی های جدی را در مورد شکل گیری یک بحران اجتماعی در آینده موجب شده است.
ازدواج اینترنتی و همسریابی آن لاین برای نخستین بار در فرانسه و در یکی از شهرهای اطراف پاریس شکل گرفت. آن هم در شرایطی که نزدیک به دو دهه از فعالیت موسسات همسریابی می گذشت و این موسسات به فعالیت خود شکل روشن تری داده بودند. از این روز برخی از آنها به بنگاه های اقتصادی تبدیل شده و به این دلیل برای بازاریابی و کسب درآمد بیشتر دامنه فعالیت خود را به اینترنت نیز کشاندند.
در ایران نیز هرچند استقبال از سایت های غیر رسمی همسریابی اینترنتی در میان کاربران به شدت افزایش یافته است اما این پدیده در کشور ما سابقه ای سه ساله دارد و هنوز مدت زمان زیادی از تاسیس و راه اندازی نخستین بنگاه های همسریابی اینترنی نمی گذرد. با اینهمه تعداد این سایت ها و مراکز همسریابی مجازی و اینترنتی در حال حاضر در کشور ما به ۳۹ سایت می رسد که بر اساس تحقیق صورت گرفته توسط سازمان ملی جوانان به نظر می رسد در میان این ۳۹ سایت، دو بنگاه همسریابی اینترنتی به صورت اسلامی تاسیس شده و در این چارچوب به فعالیت می پردازند.
تمایل به ازدواج اینترنی و استفاده از سایت های هسمریابی در حالی از سوی جامعه شناسان و آسیب شناسان اجتماعی نوعی بحران به شمار می رود که در شرایط فعلی و بر اساس آمار اداره کل مطالعات اجتماعی و بررسیهای اجتماعی ناجا، ۶۳ الی ۶۸ درصد چت روم ها در اختیار جوانان قرار دارند؛ و در این میان جوانان ایرانی حتی گوی سبقت را از امریکایی ها و کانادایی ها هم ربوده اند.
از سوی دیگر گفته می شود محتوای ۴۸ درصد این چت رومها را اطلاعاتی چون عکس در برگرفته و همین مساله تاثیرپذیری نوجوانان و جوانان را افزایش می دهد. به این ترتیب فعالیت های سایت های همسریابی اینترنتی در چنین فضایی پدیده عجیب منحصر به فردی به نظر نمی رسد چرا که در حال حاضر بسیاری از جوانان مدت های طولانی از وقت خود را به صورت متناوب صرف نشستن پای دوستی های مجازی می کنند.
علیرغم هشدار دادسرای ویژه رسیدگی به جرائم رایانه ای مبنی بر برخورد با سایتهای همسریابی موسسه های همسریابی همچنان به فعالیت پرسود خود ادامه می دهند.
مقامات قضائی در حالی خبر از تشدید برخورد با عوامل اصلی سایتها و مراکز همسریابی می دهند که این مراکز همچنان به فعالیت خود ادامه می دهند. کافی است واژه “همسریابی” را در اینترنت جستجو کنید تا پنجره صدها سایت و مراکز مرتبط با آن در مقابلتان گشوده شود
افزایش سایتهای همسریابی و خطر جدی که به دنبال فعالیت غیرقانونی این سایتها نسل جوان را تهدید می کند باعث شده تا برخورد قضائی با عوامل اصلی و فعالان این سایت ها در دستور کار قرار گیرد.
سرپرست دادسرای ویژه رسیدگی به جرائم رایانه ای برخورد جدی با عوامل و ریشه های اصلی این سایتها تاکید کرد و اظهار داشت: شناسایی و برخورد با عوامل اصلی سایتهای همسریابی در دستور کار دادسرای ویژه رسیدگی به جرائم رایانه ای قرار دارد.
رضا جعفری پیامدهای ازدواج از طریق اینترنت و سایتها و دفاتر همسریابی را کمتر از دوستیهای خیابانی ندانسته و عنوان داشته اگر بنا باشد هر فردی سایتی راه اندازی کند و بدون چارچوب قانونی مبادرت به فعالیت در زمینه مسائل فرهنگی و حساسی همچون ازدواج کند به طور حتم هرج و مرج و بی نظمی را در جامعه به دنبال خواهد داشت و به طور حتم دستگاه قضائی چنین اجازه ای به متخلفان نخواهد داد.
آنچه مسلم است معیارهای همسریابی باید منطبق با فرهنگ جامعه و افراد باشد و دو نفر که دارای ملاکهای مورد قبول ازدواج هستند با محوریت کانون خانواده برای معارفه بیشتر و بهتر گفت و شنودی داشته باشند و پدر و مادر نظارت داشته باشند و کمک کنند که مسئله ازدواج به انحراف کشیده نشود.