روزانه 3300 کانتینر کالا بدون هیچ نظارتی از یک بندر مرزی وارد کشور می‌شود
زنجیر قاچاق بر پای اقتصاد مقاومتی
 

«روزانه 3300 کانتینر از یک بندر مرزی بدون کوچک‌ترین اقدام کنترلی وارد کشور می‌شود.» این خبر تلخی بود که دیروز رئیس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، در نشست علنی مجلس درباره عوامل مختلف رونق قاچاق کالا در کشور مطرح کرد.

هر چند سخنان دیروز رئیس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، نگران‌کننده است، اما با توجه به هشدارهایی که در سال‌های اخیر نسبت به اهمال در اجرای قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، مطرح شده، چنین وضعیتی قابل پیش‌بینی بود. شدت گرفتن قاچاق در کشور در حالی است که رهبر معظم انقلاب در سال‌های اخیر و بخصوص در سال جاری، بارها نسبت به ضرورت مبارزه قاطع با قاچاق کالا تذکر داده‌اند. به عنوان نمونه، ماه گذشته رهبر معظم انقلاب در دیدار با کارگران از رواج قاچاق کالا انتقاد کردند و فرمودند: «جلوی قاچاق را جدی باید گرفت. ما تا حالا در مبارزه‌ با قاچاق خیلی جدی عمل نکرده‌ایم؛ در مبارزه با قاچاق جدی عمل کنید.

رهبر انقلاب هفته گذشته نیز در دیدار با مسئولان نظام مجددا به مساله قاچاق اشاره کرده و بر ضرورت جلوگیری جدی از قاچاق با روش‌های جهادی و انقلابی تاکید کردند و گفتند: «مساله قاچاق خیلی مساله مهمی است و با شوخی شوخی و آهسته‌کاری و مانند اینها هم کاری پیش نمی‌رود؛ باید یک کار جهادی قاطعِ انقلابی کرد.»

آمارهای رئیس ستاد

حبیب‌الله حقیقی، رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا دیروز در جلسه علنی مجلس با تشریح وضعیت قاچاق کالا در کشور گفت: قاچاق مانع بزرگی بر سر تحقق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی بوده و هزینه‌های بسیاری را به صورت مستقیم و غیرمستقیم متوجه کشور کرده است.

به گزارش خانه ملت، حبیب‌الله حقیقی در جلسه علنی مجلس گفت: قاچاق مانع بزرگی بر سر تحقق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی بوده و هزینه‌های بسیاری را به صورت مستقیم و غیرمستقیم متوجه کشور کرده است. وی با بیان این‌که علل و عوامل متعددی باعث قاچاق کالا می‌شود، گفت: معمولاً موضوع قاچاق در کشورهای دیگر روی کالاهای ممنوعه موضوعیت پیدا می‌کند و محدود به موارد خاص است همچون قاچاق انسان، مواد مخدر، سلاح، مهمات و ...، اما در کشور ما قاچاق در چهار حوزه کالاهای مجاز، کالاهای مجاز مشروط و کالاهای یارانه‌ای و کالاهای ممنوع موضوعیت می‌یابد. حقیقی بیشترین حجم قاچاق را مربوط به کالاهای مجاز، مشروط و یارانه‌ای برشمرد و تصریح کرد: قاچاق در حوزه کالاهای ممنوعه در ردیف‌های آخر است.

وی با اشاره به این‌که هنوز در کشور هم با قاچاق ورودی و هم با قاچاق خروجی مواجه هستیم ادامه داد: با 15 کشور همسایه‌ایم که بنا بر شرایط اقتصادی متفاوتی که دارند، پدیده قاچاق برای برخی از کشورها جنبه درآمدزایی دارد، لذا نه‌تنها پیشگیری نمی‌کنند بلکه آن را توسعه نیز می‌دهند.

رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، قاچاق را معلول ناکارآمدی فرآیندهای تجاری کشور عنوان کرد و گفت: هزینه‌های بالای ورود کالا از مبادی رسمی و تعدد تعرفه‌ها در زمان ترخیص و ارزش افزوده، قاچاق را به صرفه کرده است. وی افزود: اگر کسی بخواهد کالای خود را از مبادی رسمی وارد کشور کند برای او دلار 3000 تومانی، 6000 تومان تمام می‌شود، اما اگر بخواهد همین کالا را از مبادی غیر رسمی وارد کشور کند، دلار 3000 تومان، 3500 تا 4000 تومان برای او تمام می‌شود.

66 معافیت در کشور

حقیقی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این‌که در کشور ما 66 مورد معافیت وجود دارد که 40 مورد آن اقتصادی است گفت: این معافیت‌ها عمدتاً برای زمان‌های خاص، مناطق معین و کالاهای مشخصی تعریف شده است در حالی که اکنون به‌طور گسترده و در مورد کالاهای عمومی به‌طور دائم اعمال می‌شود. وی تعدد مبادی رسمی کشور را از عوامل دیگر حجم بالای قاچاق در کشور خواند و افزود: کشورهایی با چند برابر میزان تجارت نسبت به کشور ما، مبادی رسمی ورود و خروج کالای بسیار کمتری دارند. وی به ناکافی و غیررقابتی بودن تولیدات داخلی با اجناس مشابه خارجی اشاره کرد و در توضیح علت دیگر حجم بزرگ ورود کالای قاچاق به کشور گفت: نظام گردش پول و منابع مالی در کشور مشخص نبوده و شفافیت ندارد. رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از نبود زیرساخت‌های کنترلی مناسب به‌عنوان عامل دیگر قاچاق گسترده در کشور یاد کرد و گفت: روزانه 3300 کانتینر بدون کوچک‌ترین اقدام کنترلی وارد کشور می‌شود.

کالای قاچاق در تعارض با اقتصاد مقاومتی

در همین حال دکتر مسعود دانشمند، دبیر کل خانه اقتصاد ایران در گفت و گو با جام‌جم اظهار کرد: کالاهای قاچاق باعث می شود تا اشتغال و تولید نابود شود که همین موضوع با اقتصاد مقاومتی در تعارض است و اگر کالاهایی که بدون برنامه ریزی دولت وارد کشور می شود وارد چرخه عرضه شود اقتصاد روند تخریبی پیدا می کند.

این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: متاسفانه هیچ دولتی را مشاهده نکرده‌ایم که به صورت جدی روی این مساله مانور دهد و راه‌های این سوءاستفاده را ببندد. همین امر باعث می‌شود تا در صورت ادامه این روند، اقتصاد مقاومتی به چالش کشیده شود و دیرتر تحقق یابد. یکی از مسائلی که ما را بسیار در تحقق اقتصاد مقاومتی کمک می‌کند مبارزه با قاچاق کالا و ارز است. به این دلیل که رشد پدیده قاچاق باعث می‌شود تا فرصت‌های شغلی جدید در کشور به‌وجود نیاید و حتی تهدیدی برای شغل‌های موجود در کشور ایجاد شود. همچنین تولید در کشور پانگیرد زیرا کالای قاچاق با نپرداختن حقوق دولتی بسیارارزان‌تر از کالای تولید داخل تمام می‌شود و همین امر می‌تواند چالشی بزرگ برای تولید کشور که همین حالا هم دردهای بسیاری دارد، محسوب شود. از این‌رو از هر دریچه‌ای چه اقتصادی و چه فرهنگی و سیاسی و امنیتی به موضوع رشد قاچاق نگاه شود، این امر در تعارض با سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی خواهد بود.

وی تصریح کرد: ابتدا این‌که باید تدابیری برای جلوگیری از واردات آن انجام شود و گزینه بعدی فرهنگ استفاده نکردن از کالاهای قاچاق است که توسط دولت باید انجام شود. دولت باید ساز و کاری را فراهم کند تا مردم به راحتی بتوانند کالای قاچاق را از کالای وارداتی مجاز تشخیص دهند که طرح هایی مانند شبنم گویای چنین موضوعی است.

نمره مجلس به ستاد

نماینده مردم اصفهان در مجلس با انتقاد از عملکرد ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: میزان قاچاق کالا و ارز در کشور به اندازه‌ای رسیده است که عدم حضور ستاد مبارزه با قاچاق تاثیری بر آن نمی‌گذارد.

به گزارش‌ خانه ‌ملت، حسینعلی حاجی‌دلیگانی در نشست علنی دیروز مجلس پس از گزارش رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: نمره‌ای که من به رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز کشور می‌دهم، نمره شش از 20 است. پیشنهاد می‌کنم که رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از مقام خود استعفا کند. وی گفت: قاچاق کالا و ارز موجب گسترش بیکاری و فقر در کشور می‌شود. حدوداً با این میزان قاچاق کالا و ارز 800 هزار ایرانی به طور مستقیم بیکار می‌شوند و رقمی بالاتر از این میزان به‌طور غیرمستقیم در کشور بیکاری ایجاد می‌کند.

سیدمحمدجواد ابطحی، نماینده مردم خمینی شهر در مجلس نیز در جلسه دیروز گفت: قاچاق کالا و ارز در کشور از شکل پنهان به آشکار و از مبادی قانونی صورت می‌گیرد.

ابطحی گفت: در سال 92 قانونی تصویب شد که مبارزه با قاچاق کالا و ارز را تسهیل و ضابطه‌مند کرد، اما تاکنون چقدر این قانون عملیاتی شده است؟ موارد متعدد وجود دارد که مبارزه با قاچاق کالا و ارز صورت گیرد، اما تاکنون اقدام جدی صورت نگرفته است.

قاچاقچیان اصلی دیده نمی‌شوند

رئیس ستاد مبارزه با قاچاق ، کالا و ارز با تاکید براین‌که تا زمانی که برای مرزنشینان معیشت قابل قبول تأمین نشود، زمینه‌های انتقال کالا از معابر غیررسمی کشور همواره فراهم است، افزود: منفعت اصلی در قاچاق کالا را کسانی می‌برند که اصلاً دیده نمی‌شوند و جنس‌شان را در مبدأ تحویل گرفته و در مقصد تحویل می‌دهند.