به تازگی کشف شده است که استروژن نقش به سزایی در باز تولید رگ های خونی اطراف قلب بعد از کارکرد قابل توجه آن و همچنین در رحم بعد از قاعدگی دارد و همین امر می تواند به دفع آسیب های قلبی کمک به سزایی بکند. قبل از پرداختن به این موضوع بد نیست که کمی راجع به این هورمون اطلاعات بیشتری کسب کنیم.
در واقع استروژن نام هيچ هورمون منفردي در بدن نيست و اين نام به دسته‌اي از هورمون‌ها اطلاق مي‌شود. سه هورمون استروژن مهم كه در بدن خانم‌ها توليد مي‌شوند، استريول، استراديول، و استرون هستند. استروژن‌ها عمدتا در تخمدان‌ها ساخته مي‌شوند و به نام هورمون‌هاي زنانه شناخته مي‌شوند. البته آقايان نيز مقدار كمي از اين هورمون را در بيضه‌هاي خود توليد مي‌كنند.
استروژن چه كار مي‌كند؟
استروژن‌ها باعث رشد و توسعه دستگاه توليد مثلي زن و ايجاد صفات زنانه يعني مثلا بزرگ شدن سينه‌ها در جنس مونث و داشتن صداي ظريف زنانه مي‌شوند. اين هورمون‌ها در دوران كودكي ترشح بسيار كمي دارند و در هنگام بلوغ ترشح آنها زياد مي‌شود. به همين دليل در اين هنگام اندام‌هاي جنسي از حالت كودكانه درمي‌آيد و شبيه افراد بزرگسال مي‌شود. استروژن‌ها فعاليت استخوان‌سازي را نيز افزايش مي‌دهند و بنابراين در هنگام بلوغ افزايش قد دختران سريع‌تر از قبل مي‌شود. استروژن‌ها همچنين توزيع چربي را در بدن به فرم زنانه درمي‌آورند يعني بيشتر در سينه‌ها، باسن و ران‌ها. استروژن‌ها يك اثر جالب نيز بر روي پوست دارند به اين معني كه نه تنها باعث نرمي و لطافت پوست مي‌شوند، بلكه سبب مي‌شوند تا رگ‌هاي بيشتري در سطح پوست ايجاد شود؛ به همين دليل وقتي پوست يك زن مي‌برد بيشتر از بريدگي پوست يك مرد خونريزي مي‌كند! بعد از يائسگي تقريبا هيچ استروژني در بدن توليد نمي‌شود و بنابراين فعاليت استخوان‌سازي در بدن بسيار كاهش مي‌يابد. اين حالت اگر شديد باشد منجر به بروز پوكي استخوان در سنين بعد از يائسگي در زنان مي‌شود. استروژن در دوران بارداري نيز نقش‌هاي مهمي در بدن زن ايفا مي‌كند كه همگي آن ها در راستاي آماده‌سازي بدن مادربراي پذيرش نوزاد هستند. اين هورمون در دوران حاملگي از جفت نيز ترشح مي‌شود و باعث بزرگ شدن رحم و سينه‌ها و رشد مجاري شيري در آنها مي‌شود. اثر جالب ديگر استروژن در اين دوران اين است كه براي آسان‌تر شدن زايمان به مفاصل لگن مادر حالت ارتجاعي مي‌بخشد. البته استروژن‌ها تاثيرات ديگري نيز بر روي زنان دارند كه به تازگي كشف شده‌اند. مثلا چندي پيش در خبرها آمده بود كه اين هورمون‌ها باعث زيباتر شدن زنان مي‌شوند و بر روي ظاهر صورت و بدن آنان اثر مي‌گذارند. دانشمندان ارائه‌كننده اين تحقيق در پايان به اين نتيجه رسيده بودند كه اين هورمون‌ها علاوه بر كمك به توانايي باروري زنان،آنها را زيباتر نيز مي‌كنند و بر طبق قانون بقاي نسل مردان جلب زناني مي‌شوند كه در ظاهر زيباتر بوده و از نظر قدرت باروري نيز برترند. يكي ديگر از اثرات تازه كشف شده استروژن تاثيري است كه بر دقت زنان دارد. دانشمندان مي‌گويند اين هورمون‌ها باعث مي‌شوند كه زنان در كارهايي كه توسط بخش پيشاني مغز كنترل مي‌شود و نياز به دقت دارد، مانند رانندگي، از مردان موفق ترعمل كنند.
و حقیقت تازه ای که راجع به نقش شگفت انگیز این هورمون در بازتولید رگ های خونی اطراف قلب و رحم دارد می تواند به این سوال پاسخگو باشد که چرا مردان سریع تر و بیشتر از زنان از حملات قلبی رنج می برند.
البته همان طور که اشاره شد ، این هورمون به مقدار کم در بیضه مردان نیز تولید می شود . از طرفی گفته می شود که این مسئله به دلیل افت تولید اندروژن ها در مردان به موازات افزایش سن مربوط می شود.
سلولهای نشات گرفته از بند ناف جنین مذکر در پاسخ به هورمون های اندروژن باعث رشد رگ های جدید می شود.
بنابر این محققان پیشنهاد می کنند که درمان های هورمونی(اندروژنی)ممکن است روزی برای درمان مردان در مقابل بیماری های قلبی به کار گرفته شود، همچنین این هورمون ها نقش به سزایی در افزایش انرژی و توده های ماهیچه ای دارد. اما این روش درمان نیز مستلزم رعایت احتیاط لازم است زیرا می تواند منجر به رشد تومور و در نتیجه سرطان پروستات در مردان شود.
گروه ترجمه سلامت نیوز