1 – ولايتي که به حکم مستقيم قانون به شخص داده مي شود .

2 – ولايتي که به حکم وصيت واگذار شده است .

3 – ولايتي  که به حکم دادگاه به شخص داده شده است .

 

ولايت قهري

ولايتي که به حکم مستقيم قانون واگذار شده باشد ، در اصطلاح ولايت قهري ناميده مي شود . اين ولايت ، ولايتي است که به عنوان وظيفه خانوادگي و اجتماعي به عهده شخص بوده و اجباري است . به همين جهت ، قهري نام گرفته است . ولايت قهري در تمام اجتماعات وجود دارد و طبيعي است شخص يا اشخاصي که به طفل نزديکترند و به او و آينده و سرنوشت او دلبسته اند ، قانوعا براي سرپرستي و اداره امور وي بر ديگران مرجح خواهند بود .

 

تفاوت حضانت و ولايت

حضانت در لغت به معناي زير پر گرفتن است . مادر طفل را زير پر مي گيرد و نگهداري مي کند و وظايفي را که نسبت به بچه دارد ، انجام مي دهد . ولي ولايت پدر به اين معني است که اگر طفل مال و ثروتي داشته باشد ، حفظ آن با پدر است کما اينکه نفقه اش نيز برعهده پدر است . حضانت در حقيقت امر مشترکي است بين زن و مرد و حکم خاص دارد و غير از ولايت است . چون هزينه زندگي را شارع مقدس بر عهده مادر نگذاشته ، از اين جهت ولايت به پدر تعلق گرفته است .