باقرشهريها ديگر حاضر نيستند در برابر توسعه مجدد بهشت زهرا كوتاه بيايند
دغدغه مسكن؛ اين بار براي مرده‌ها
جام جم آنلاين: «خدا به تهراني‌ها عمر طولاني دهد»، شايد اين بهترين دعايي است كه اين روزها مي‌توان براي شهروندان پايتخت‌نشين داشت؛ چراكه با دفن روزانه 180 متوفي در تنها گورستان رسمي تهران چندان دور نيست زماني كه ظرفيت بهشت زهرا (س) تكميل شود و آن وقت است كه ديگر اموات تهراني‌ها بي‌جا و مكان روي دست شهر بمانند.
اگر پيش از اين تامين مسكن يكي از دغدغه‌هاي اصلي تهراني‌ها بود، حالا چند سالي است كه با طرح موضوع تكميل ظرفيت تنها گورستان پايتخت براي دفن اموات تهراني، زنده‌ها از حالا بايد براي خانه آخرتشان هم فكري بكنند؛ چراكه اگر دير بجنبند پس از مرگ روي دست بازماندگان‌شان خواهند ماند.
توسعه 160 هكتاري بهشت زهرا (س) به سمت باقرشهر كه سال 87 با وجود مخالفت‌ها و مقاومت‌هاي فراوان مسوولان باقرشهري رخ داد هم فقط مسكن موقتي بود و آن‌طور كه مسوولان سازمان بهشت زهرا (س) مي‌گويند بزودي اثر خود را از دست خواهد داد؛ چراكه ظرفيت قطعات جديد در طرح توسعه 160 هكتاري بهشت زهرا هم در آستانه تكميل شدن است.
به اين ترتيب مشكل كمبود جا براي دفن اموات تهراني همچنان به قوت خود باقي است و با وجود توسعه 160 هكتاري بهشت زهرا و 3 طبقه كردن قبور اما مسوولان شهري همچنان نگران هستند كه با تكميل اين ظرفيت، اموات تهراني را ديگر بايد كجا دفن كنند؟
گورستان‌هاي جديد در بلاتكليفي
پارك جنگلي سرخه‌حصار، خاوران، اتوبان تهران ـ ساوه، شمال شرق تقاطع غيرهمسطح بزرگراه بابايي و جاده دماوند، اراضي شريف‌آباد، زمين‌هاي مجاور اراضي احمد‌آباد مستوفي، اتوبان شهيد بابايي جاده لشگرك به تلو، شمال غربي كوه بي‌بي شهربانو، اراضي نصيرآباد، امامزاده عقيل، كيلومتر 14 آزادراه تهران ـ شمال، پارك جنگلي قوچك، شمال پارك جنگلي لويزان و جنوب جاده لشگرك، شمال شرق تهران واقع در حريم منطقه 13 و جنوب غربي تقاطع غيرهمسطح بابايي، شرق اراضي ازگيل دره در شرق شهرك دانشگاه صنعتي شريف واقع در منطقه 22، پارك جنگلي خرگوش دره در غرب مجموعه ورزشي آزادي و شمال آزادراه تهران ـ كرج، اراضي پارك جنگلي چيتگر در منطقه 22، باغات شمال غرب منطقه 5.
اينها بخشي از 22 مكاني هستند كه طي اين سال‌ها مسوولان شهرداري تهران آنها را به منظور احداث گورستان‌هاي جديدي براي تهران پيشنهاد داده بودند، اما به دليل مقاومت‌ها و مخالفت‌هايي كه براي احداث گورستان در هريك از اين مكان‌ها وجود داشته هيچ‌گاه به سرانجام نرسيده است.
البته مهم‌ترين آنها 2 گزينه در محدوده شرق (اراضي تلو) و غرب (گرمدره) تهران بوده است كه طي سال‌هاي اخير مسوولان شهرداري تهران براي احداث گورستان بيشتر روي اين 2 نقطه تاكيد داشتند، اما به گفته كلخوراني معاون خدمات شهري شهرداري تهران به دليل مقاومت‌هايي كه براي احداث گورستان‌ها در اين دو مكان وجود داشته، فعلا اين قضيه مسكوت مانده است.
باقرشهريها؛ ناراضي
مخالفت‌ها و مقاومت‌هايي كه براي احداث گورستان‌هاي جديد در نقاط مختلف اطراف تهران وجود دارد، مسوولان شهرداري تهران را بر آن داشت گزينه‌اي راكه پيشتر يكبار ديگر هم آن را پيشنهاد داده و جواب گرفته بودند انتخاب كنند، يعني توسعه بهشت زهرا (س) به سمت باقرشهر.
اين پيشنهاد شايد براي مسوولان شهرداري تهران و سازمان بهشت زهرا(س) تنها راهكار باقي‌مانده است، اما به نظر مي‌رسد مسوولان شهرداري تهران كمي خوش‌خيالانه به موضوع نگاه مي‌كنند؛ چراكه اين بار قضيه به اين راحتي‌ها حل و فصل نخواهد شد.
دليل اين مخالفت هم كاملا روشن است، اهلالي باقرشهر مدت‌هاست تبعات سنگين توسعه 160 هكتاري بهشت زهرا(س) را مي‌پردازند. باقرشهريها نه‌تنها دل خوشي از مشكلات كمبود جاي دفن براي اموات تهراني ندارند، بلكه از توسعه 160 هكتاري بهشت زهرا به سمت باقرشهر كه حدود 2 سال پيش اتفاق افتاد هم بسيار ناراضي هستند.
اكثر روزها از صبح تا شب صداي بلند مداحي و نوحه‌خواني و شيون و زاري خانواده متوفيان تا داخل خانه‌هاي اهالي باقرشهر مي‌آيد، وضعيتي كه تحمل آن مدت‌هاست براي ساكنان باقرشهر و روستاهاي اطرافش بسيار سخت شده است.
كوتاه نمي‌آييم!
«يكبار كوتاه آمديم كافي است» اين گفته نايب‌رئيس شوراي شهر باقرشهر است كه با انتقاد از تصميم مسوولان شهرداري تهران مبني بر توسعه مجدد گورستان بهشت زهرا (س) به سمت باقرشهر تاكيد مي‌كند: در موضوع توسعه 160 هكتاري بهشت زهرا(س) چون قضيه ابعاد ملي به خود گرفته بود به دلايلي ناچار شديم كوتاه بياييم، اما يكبار ديگر زير بار چنين تصميمي نخواهيم رفت، زيرا ديگر جايي براي توسعه بهشت زهرا (س) به سمت باقرشهر نداريم، مگر اين‌كه بخواهند روستاها را هم بخرند و به گورستان تبديل كنند! علي فرجي در گفت‌وگو با «جام‌جم »با يادآوري موضوع توسعه 160 هكتاري بهشت زهرا(س) مي‌گويد، اگرچه توافق بين مسوولان شهرداري تهران و شهرداري باقرشهر براي اين توسعه برخلاف ميلشان انجام شد، اما براساس يكي از بندهاي اين توافق‌نامه كه به تصويب شوراي شهر هم رسيده بود، تاكيد داشت كه اين توسعه براي اولين و آخرين بار انجام شود.
نكته: اكثر روزها از صبح تا شب صداي بلند نوحه‌خواني و شيون و زاري خانواده متوفيان تا داخل خانه‌هاي اهالي باقرشهر مي‌آيد، وضعيتي كه تحمل آن مدت‌هاست براي ساكنان باقرشهر و روستاهاي اطرافش بسيار سخت شده است
وي اين‌كه مسوولان بهشت زهرا(س) و شهرداري تهران هر از گاهي به دليل نگراني از كمبود جا بلافاصله به ياد توسعه به طرف باقرشهر مي‌افتند را منطقي نمي‌داند و مي‌گويد: اين بخشي از توافقات ما با مسوولان شهرداري تهران بود كه ديگر به هيچ وجه دنبال توسعه بهشت زهرا (س)به سمت باقرشهر نباشند و به مكان‌هاي ديگري بينديشند، اما آقايان مي‌روند گرمدره يا هر مكان ديگري در آنجا با اين موضوع مخالفت مي‌شود و براحتي كوتاه مي‌آيند و مي‌پذيرند، پس چه فرقي بين باقرشهر و گرمدره وجود دارد؟
درواقع فرجي هم مانند خيلي‌هاي ديگر اين‌كه براي تهراني با جمعيتي بيش از 12 ميليون نفر صرفا يك گورستان فعال وجود داشته باشد و تهراني‌ها در هر نقطه از شهر براي زيارت اهل قبور مجبور باشند، كيلومترها راه تا جنوبي‌ترين نقطه شهر بپيمايند را كاملا غيرمنطقي مي‌داند.
شايد بگوييد باقرشهريها حق اعتراض به توسعه مجدد بهشت زهرا (س) را ندارند، چراكه همين حالا هم از اين موضوع براي دفن امواتشان نفع مي‌برند، اما اين‌طور نيست چراكه به گفته نايب رئيس شوراي شهر باقرشهر، هم‌اكنون اهالي باقرشهر اموات خود را در يك گورستان محلي كه صحن يك امامزاده است دفن مي‌كنند پس در اين شرايط انصاف نيست كه بار مشكلات دفن اموات تهراني را بر دوش بكشند.
وعده‌هايي كه عملي نشد
شايد يكي از دلايلي كه موجب بدبيني مسوولان باقرشهري نسبت به توسعه مجدد بهشت زهرا (س) شده است، بدقولي مسوولان شهرداري تهران در انجام تعهداتي بوده كه تاكنون براي انجام آن كوتاهي كرده‌اند.
براساس توافق انجام شده در آن زمان، مسوولان شهرداري تهران متعهد شده بودند كه در ازاي توسعه 160 هكتاري بهشت زهرا (س) به سمت باقرشهر يك پارك 33 هكتاري در نزديكي گورستاني كه محل زندگي اهالي باقرشهر بود بسازند.
پروژه‌اي كه قرار بود ظرف 16 ماه احداث شود، اما هم‌اكنون با گذشت 3 سال فقط 20 درصد پيشرفت داشته است!
همچنين ساخت پل تقاطع غيرهمسطح در سه‌راهي باقرشهر، توسعه حمل و نقل عمومي، تغيير مكان ايستگاه متروي باقرشهر و اجراي طرح زيرگذر بهشت زهرا(س) از جمله تعهدات ديگر شهرداري تهران به اهالي باقرشهر بوده كه هنوز اجرايي نشده است.
تكميل ظرفيت بهشت زهرا (س) 10 سال ديگر
اما در مقابل اظهار نگراني مسوولان بهشت زهرا (س)مبني‌بر اين‌كه ظرفيت بهشت زهرا (س) به سرعت در حال تكميل است، سخنگوي شهرداري تهران تاكيد مي‌كند 160 هكتاري كه به بهشت زهرا اضافه شده تا 10 سال پاسخگوي متوفيان تهراني است. به گفته ايازي در ضلع غربي بهشت‌زهرا (س) نيز اقداماتي براي ايجاد فضاهاي دفن در حال انجام است تا مشكلي ايجاد نشود.
هرچند ظرفيت بهشت زهرا(س) هنوز تكميل نشده است و مشكل كمبود جا براي دفن اموات هنوز به شرايط بحران نرسيده است، اما اين‌طور كه مسوولان شهرداري تهران مي‌گويند، در آينده نزديك ظرفيت قطعات جديدي كه به واسطه توسعه 160 هكتاري گورستان بهشت زهرا(س) به سمت باقرشهر ايجاد شده نيز تكميل خواهد شد و آن وقت است كه دوباره همهمه‌ها بر سر اين‌كه اموات تهراني روي دستمان خواهند ماند، به آسمان بلند خواهد شد.
از طرفي حساب باز كردن روي يك نقطه از شهر مانند توسعه بهشت زهرا (س) به سمت باقرشهر هم راهكار منطقي نيست، بنابراين برنامه‌ريزي بلندمدت براي حل مشكل محل دفن اموات تهراني حداقل براي 30 سال آينده ضرورتي است كه مسوولان شهري نبايد از آن غافل شوند و در اين راستا براي شهري با جمعيت 12 ميليوني تهران، احداث گورستان‌هايي حداقل در چهار نقطه شهر امري اجتناب‌ناپذير است.
پوران محمدي / گروه جامعه