استاد برجسته حوزه خوف از ذات اقدس اله را خوف عقلی دانست و گفت: کسی که خوف عقلی از ذات اقدس اله داشته داشت، افسار و دهنه نفس را کشید و با دهنه، جلوی معصیتها را میگیرد. این دهنه برای این است که انسان به بیراهه نرود.
آیت الله جوادی آملی گفت: کسی که خوف عقلی از خداوند داشته باشد افسار و دهنه نفس را میکشد.
به گزارش خبرنگار مهر در قم، آیتالله عبدالله جوادی آملی در درس اخلاق خود که با حضور تعدادی از طلاب و فضلای لبنان و جمعی از دانشجویان دانشگاهها و طلاب برادر و خواهر مدارس علمیه کشور برگزار شد به تشریح کلام 236 و 237 حضرت امیرالمومنین علیه السلام در نهجالبلاغه پرداخت و اظهار داشت: وجود مبارک حضرت امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: من در جریان حوادث پس از هجرت پیامبر صلوات الله علیه به دنبال آن حضرت بودم و لحظه به لحظه خبر حضرت را داشتم تا خودم را به منطقه عرج رساندم.
وی ادامه داد: مرحوم سید رضی فرمود که این تعبیر (فاطا ذکره) از سخنانی است که در نهایت اختصار و فصاحت است، یعنی من به دنبال یاد و نام او بودهام.
استاد برجسته حوزه تاکید کرد: حضرت امیرالمومنین علیه السلام فرمود که الان که راه باز است عمل کنید و به انجام عمل صالح موفق شوید. الان فرصت باقی است و وقتی بگوئید که بعدها انجام میدهید هیچ کسی از آینده خبر ندارد. از فرصت پیش آمده حداکثر استفاده را بکنید؛ طومار شما باز است و آن را بپیچید که وقتی این صحیفه برچیده شود دیگر فرصت توبه نیست.
وی با یادآوری این نکته که وقتی انسان به مرحله نهایی رسید اصلا به او فرصت حرف زدن نمیدهند، خاطرنشان کرد: انسان وقتی به لحظات آخر رسید زبان او در اختیار ملکات اوست، مثل انسان خوابیده که حرف میزند ولی حرفش از روی اختیارش نیست که چه بگوید و چه نگوید، بلکه از روی اعمال قبلی است.
آیتالله جوادی آملی افزود: امروز اگر کسی اهل مسجد نبود و دین گریز بود، به موعظه و حسنه یا جدال احسن دعوت میشود اما در اواخر عمر انسان امید برگشت وجود ندارد.
استاد برجسته حوزه خوف از ذات اقدس اله را خوف عقلی دانست و گفت: کسی که خوف عقلی از ذات اقدس اله داشته داشت، افسار و دهنه نفس را کشید و با دهنه، جلوی معصیتها را میگیرد. این دهنه برای این است که انسان به بیراهه نرود.

اخلاق در چهار بعد سودآور است
وی در بخش دیگری از فرمایشات خود اظهار داشت: اخلاق در چهار بعد سودآور است؛ بعد اول در مورد مسائل دنیاست که جامعه با اخلاق در دنیا به بیراهه نمیرود و نه راه کسی را میبندد و این کمترین فایده اخلاق است.
مرجع تقلید شیعیان در مورد سه بعد دیگر اخلاق تاکید کرد: اخلاق یک طب است که انسان را زنده میکند و اگر انسان بیمار است او را درمان میکند. بعد دیگر اخلاق، معماری و مهندسی بدن است، یعنی فن شریف اخلاق انسان را طوری میسازد که با رخداد تلخ مرگ آسیب نبیند و معارف دینی را فراموش نکند، زیرا در قبر پیرامون خدا و پیغمبر و قرآن از انسان میپرسند و اگر کسی خود را به خوبی نساخته باشد فشار قبر به گونهای خواهد بود که همه محفوظات دینی از ذهن انسان پاک میشود.
آیتالله جوادی آملی با بیان این نکته که اخلاق بدنی میسازد که وقتی با مرگ رو به رو میشود، مرگ را میمیراند، تصریح کرد: در مکتب دینی، انسان مرگ را میمیراند نه مرگ انسان را. انسان مرگ را احاطه و زیر دست و پا له میکند و در این نبرد و مصاف سالم به مقصد میرسد.
وی با قرائت آیه شریفه (قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِی تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلَاقِیکُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ) از سوره جمعه اظهار داشت: این آیه شریفه یعنی اینکه شما با مرگ برخورد میکنید، او میمیرد و شما میروید.

انسان مرگ را میمیراند
استاد برجسته حوزه ادامه داد: بسیاری از افراد تصور میکنند که وقتی میمیرند میپوسند و گر آخر عمر است و میگویند اکنون که در دنیا هستیم چرا از این دنیا بهره نگیریم، اما دین میگوید که انسان مرگ را میمیراند و تا ابد میماند.
آیتالله جوادی آملی گفت: اینکه در برخی روایات آمده که مرگ را سر میبرند همین نکته است. ما که انسانیم ابدی هستیم و اگر کسی متخلق بود بدنی می سازد که در مصاف با مرگ توانایی داشته باشد.
مرجع تقلید شیعیان در مورد بعد دیگر اخلاق گفت: همه ما علاقهمندیم زیبا محشور شویم و اخلاق باعث میشود که انسان در دنیای دیگر زیبا محشور شود.
وی تصریح کرد: در دنیا جمال در اختیار انسان نیست و هر کسی که در هر شهری به دنیا آمده این رنگ را تحمل می کند. رنگ نه برای کسانی که در منطقه های شمالی کشور بسر می برند و نه آنهایی که در منطقه استوایی زندگی میکنند عامل سعادت و نقص نیست اما رنگین پوست بودن در قیامت را خودمان می سازیم.
 جوادی آملی تصریح کرد: ذات اقدس اله که انسان را خلیفه خود قرار داد، فرمود که تو خلیفه منی، در حالی که دین الهی را بدانی و به آنها عمل کنی.

خداوند همه مدار خُلقسازی را به انسان داد
ایشان اضافه کرد: خلق را خداوند تبارک و تعالی برعهده گرفت و همه مدار خُلقسازی را به انسان داد، نقشه و معماری و مهندسی خُلق سازی را به انسان آموخت، معلمان این کار را به انسان معرفی کرد و فرمود بخشی از معماری را بر عهده بگیر، بقیه را من کمک میکنم و من آخرین کمک کار تو هستم.
مرجع تقلید جهان تشیع با اشاره به فرمایشات گرانسنگ امام سجاد و امام باقر علیهم السلام در مورد حج اظهار داشت: به محضر وجود مبارک این دو امام معصوم عرض کردند که حاجیها زیادند ولی ناله و ضجه کم است. هر دو بزرگوار فرمودند که حاجی کم نیست، بلکه صحرای عرفات پرجمعیت است. وجود مبارک این دو امام پرده را از جلوی چشمان آنها برداشتند و اینها دیدند افراد زیادی در صحرای عرفات به شکل حیوان درآمدند. کسی که امام زمان علیه السلام را از خودش دور کند عاقبتش همین است.
جوادی آملی تصریح کرد: خداوند خالق خلق است و انسان را خلیفه خود قرار داد و برای این خلیفه همه امکانات را فراهم کرد تا درون خود را بسازد.
وی با بیان این نکته که انسان موجودی سه طبقهای است گفت: ما که اینجا نشستهایم، سه طبقه هستیم؛ اول بدن، دوم بدنی که داریم میسازیم و سوم روح مجرد است که سایه افکن بر بدن است.