مواظب باش دماغت جوهري نشه!
شما شايد يادتان نباشد اما سال‌ها پيش، زماني كه بزرگترهاي امروز مدرسه مي‌رفتند، وقتي يكي از بچه‌هاي كلاس، موقع مشق نوشتن زيادي قوز مي‌كرد، مي‌گفتند: «مواظب باش نوك دماغت جوهري نشه!» اين روزها دماغ خيلي از بچه‌مدرسه‌ها جوهري است و اگر والدين نخواهند شيوه نشستن آنها را اصلاح كنند، فرزندانشان در آينده با مشكلات گوناگون جسمي مواجه خواهند شد.
آيا در فرزندتان ناهنجاري اسكلتي مي‌بينيد؟ او از درد شكايت مي‌كند؟ هيچ فكر كرده‌ايد چرا فرزند شما پيش از آن كه مدرسه‌اي شود چنين علائمي نداشت؟ شايد پاسخ اين پرسش اين باشد كه او پيش از رفتن به مدرسه نه‌كيف‌ و كوله‌پشتي‌هاي سنگين دستش مي‌گرفت و نه در نيمكت‌هاي نامناسب مي‌نشست، اما همه اين مشكلات را نمي‌شود گردن مدرسه انداخت، شما در خانه چقدر به وضعيت نشستن فرزندتان توجه داريد؟ متخصص‌هاي طب فيزيكي معتقدند يكي از شايع‌ترين علت‌هاي قوز كمر بين دانش‌آموزان، به چگونگي نشستن آنها در خانه و كلاس درس مربوط مي‌شود و سهل‌انگاري درباره مسائل ساده‌اي مانند گنجاندن زمان‌هاي استراحت و برخاستن بين ساعت‌هاي نشستن و مطالعه يا ارتفاع نيمكت يا ميز كار، سبب بروز مشكلات اسكلتي جدي در آنها مي‌شود.

زياد نشستن خوب نيست بچه!
به گفته دكتر كامران آزما، متخصص طب فيزيكي، برخي ميز و نيمكت‌هاي مدارس استاندارد نيستند چرا كه ميز و نيمكت‌هاي مدارس بايد متناسب با قد و وزن دانش‌آموزان باشد بنابراين ممكن است برخي از دانش‌آموزان به دليل شرايط فيزيكي نتوانند در طولاني‌مدت از اين نيمكت‌ها استفاده كنند و دچار آسيب‌ديدگي شوند.
آزما مي‌افزايد: دانش‌آموزان بايد طوري به نيمكت‌ها تكيه دهند كه حتما كمرشان مماس با نيمكت باشد و ارتفاع آنها طوري تعبيه شده باشد كه تا زير شانه امتداد داشته باشد.
اين متخصص طب فيزيكي با اشاره به اين كه نشستن بيش از 30 الي 45 دقيقه حتي اگر نشستن در حالت مناسب و ايمني باشد باعث به وجود‌ آمدن درد و خستگي در بدن مي‌شود به فارس مي‌گويد: نبايد اين حالت تداوم داشته باشد و بايد دانش‌آموز بعد از 30 تا 45 دقيقه مطالعه، استراحتي 5 الي 10 دقيقه‌اي داشته باشد.

بعدازظهر ‌كفش بخريد
اين استاد دانشگاه مناسب‌ترين زمان خريداري كفش را در پايان روز عنوان مي‌كند و مي‌افزايد: پاي افراد در آن زمان به علت فعاليت، در بزرگ‌ترين حالت ممكن است ولي اگر اوايل صبح كفش خريداري شود، ممكن است بعدازظهر كفش براي پاهاي افراد تنگ به نظر آيد.
وي استفاده از كفش نامناسب را عامل درد در ناحيه كتف و ساق پا و همچنين زانو و حتي ستون فقرات مي‌داند و تصريح مي‌كند: بيماري‌هاي تاول، ميخچه و عفونت‌هاي پوستي و قارچي در كف پا از عوارض استفاده كفش نامناسب است.
آزما از والدين مي‌خواهد تا كودكان خود را براي خريد كفش به همراه خود ببرند و براي سايز كفش مناسب، اين تصور غلط را كه كفش را تنگ‌تر تهيه كنيم به اميد آن كه جاي خود را باز مي‌كند يا كفش را بزرگ‌تر خريداري كنيم، به اميد آن‌كه فرزندمان رو به رشد است، از خود دور سازند.
اين كارشناس با اشاره به بزرگ‌تر بودن پاي راست از پاي چپ تاكيد مي‌كند: ملاك انتخاب سايز مناسب در كفش‌هاي دانش‌آموزان را پاي بزرگ‌تر آنها يعني پاي راست قرار دهيد. همچنين دانش‌آموزان به هيچ عنوان نبايد از كفش خود احساس تنگي و نارضايتي داشته باشند و براي اين كار بهتر است هنگام خريد چند قدم با آن راه بروند تا اگر احساس رضايت داشتند، آن را خريداري كنند. او مي‌گويد: طول كفش بايد مقداري از پاي دانش‌آموزان بيشتر باشد يعني تقريبا به اندازه يك بند انگشت جا داشته باشد، ولي عرض كفش نبايد از عرض پاي دانش‌آموز بيشتر باشد.
آزما ادامه مي‌دهد: بايد قسمت كف و زيرين كفش از جنس چرم طبيعي يا مصنوعي باشد و كف آن خاصيت ضربه‌گيري و ضربه‌پذيري داشته باشد، چرا كه 2.5 تا 4 برابر وزن فرد، به كف پاي او نيرو وارد مي‌شود كه اين نيرو بايد به زانوها و حتي كمر انتقال يابد، بنابراين كف كفش نبايد نازك باشد و از طرف ديگر هم نبايد صخامتش طوري باشد كه كفش سنگين شود، يعني در عين حال كه كفي كفش نبايد نازك باشد، از سنگيني خاص برخوردار نباشد. اين متخصص طب فيزيكي، رويه كفش را نكته‌اي مهم مي‌داند و مي‌افزايد: رويه كفش حتما بايد از تهويه مناسبي برخوردار باشد و بهتر است رويه كفش از جنس پلاستيكي نباشد، زيرا باعث عرق مي‌شود و محيطي را براي رشد باكتري‌ها و قارچ‌ها فراهم مي‌كند.
او يادآور مي‌شود: كفش‌ها حتما بايد پاشنه داشته باشند و طول آن حداكثر 2 تا 3 سانتي‌متر براي افراد معمولي و حداقل 1.5 سانتي‌متر براي دانش‌آموزان دبستاني توصيه مي‌شود.