محمدحسین مبین، پدر جذامیان ایران بامداد امروز در سن 88 سالگی بر اثر کهولت سن در تبریز درگذشت.
به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، استاد دکتر محمدحسین مبین افتخار پزشکی ایران نویسنده شاعر و پزشک توانای معاصر آذربایجان که پدر جذامیان ایران نیز نام داشت در سال 1306 شمسی در یکی از محلات قدیمی تبریز به نام چرنداب پا به عرصه هستی گذاشت، بامداد امروز بر اثر کهولت در سن 88 سالگی درگذشت و مراسم تشیع و تدفین این بزرگ مرد علم پزشکی فردا با حضور مردم و مسئولان در وادی رحمت تبریز برگزار میشود.
وی تحصیلات ابتدایی خود را در دبستان معرفت تبریز و کلاس 6 و دوره دبیرستان را در دبستان و دبیرستان پهلوی آنروز در کرمان به پایان رساند. آنگاه بعد از 6 سال اقامت در کرمان به تبریز مراجعت و با اخذ دیپلم طبیعی از دبستان فردوسی در سال 1328 وارد دانشکده پزشکی تبریز شد و در سال 1334 به دریافت دکترای پزشکی نایل آمد.
وی پس از طی خدمت نظام وظیفه در سال 1337 به استخدام وزارت بهداری درآمد و خدمات پزشکی، اجتماعی خود را با بیماریابی جذام در آذربایجانشرقی آغاز کرد. و پس از یک سال فعالیت در امر بیماریابی در سال 1338 به عنوان کفیل آسایشگاه جذامیان باباباغی تبریز به ادامه فعالیت پرداخت.
مرحوم مبین در سال 1341 با استفاده از بورس تحصیلی سازمان بهداشت جهانی برای طی دوره آموزشی علمی و عملی جذام، رهسپار کشورهای اروپایی اسپانیا و پرتقال و افریقایی،نیجریه و مالی گردید. پس از این دوره آموزش عالی به ایران مراجعت و به عنوان رئیس آسایشگاه باباباغی مشغول به خدمت شد.
در سال 1348 با ادغام سازمان بهداری و دانشگاه تبریز به دانشگاه منتقل و با اغتنام فرصت با اخذ تخصص در رشته بیماریهای پوست و آمیزشی از دانشگاه تبریز فارغالتحصیل شد. وی در بخش پوست دانشکده پزشکی بیمارستان بابک(هفتم تیر) نیز به عنوان عضو هیئت علمی به خدمات علمی ـ پزشکی خود ادامه داد.
استاد دکتر مبین، خدمت به جذامیان را از وظایف انسانی و پزشکی خود میدانست و در سالهای خدمت خود همواره در فکر آنها بوده و از مساعدت آنها فروگذار نکرده است بطوریکه از بهمن سال 1353 به عنوان عضو افتخاری انجمن کمک به جذامیان ایران و چند سالی نیز به عنوان رئیس انجمن کمک به جذامیان آذربایجان به این قشر محروم و مظلوم خدمت کرده است. چنانکه هر جا بحثی از جذام و جذامی به میان میآید نام این انساندوست قرین صحبت میشود.
دکتر مبین نه تنها در انجمن حمایت از جذامیان بلکه در بقیه مجامع خیریه نیز از آن جمله، کمیته امداد، انجمن خیریه نوبر تبریز، هیئت حمایت از مستمندان و هیئت عیادت از بیماران فعالانه حضور داشته و همکاری میکند.
وی در سال 1355 به عضویت هیئت تحریریه مجله پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز انتخاب و هم اکنون نیز به این همکاری ادامه میدهد. استاد مبین در آبان ماه 1367 به افتخار بازنشستگی نائل آمد، معذالک خدمات خود را به عنوان رئیس مرکز بررسی و تحقیق بیماریهای پوست آذربایجان شرقی و بیمارستان جذامیان بابا باغی تبریز کماکان ادامه میدهد.
بیمارستان جذامی بابا باغی در سایه تلاش خستگیناپذیر وی پیشرفت قابل توجهی در بعد کمی و کیفی یافت و عزلتگاه متروک جذامیان به مرکز فعال تحقیق و بررسی جذام و درمان نگهداری جذامیان تبدیل شد و در زمینه تعلیم و آموزش بیماریهای پوست به مرکز مجهز علمی و عملی مبدل شد و دانشجویان پزشکی، پرستاری، کارشناسان و کاردانان علوم آزمایشگاهی و دانشجویان علوم انسانی و پیراپزشکی از امکانات آموزشی این مرکز استفاده کردند که عده زیادی از دانشجویان پزشکی پایاننامههای تحصیلی خود را با راهنمایی و همکاری ایشان تدوین و تهیه میکنند.
فعالیتهای ادبی
دکتر مبین، علاوه بر خدمات روزمره در امر جذام و حمایت از جذامیان به خاطر عشق و علاقه خاصی که به شعر و ادب ایران و آذربایجان دارد در وادی ادبیات نیز سهم و تلاش درخور و قابل تأمل دارد.
وی در شعر "شمشک" تخلص کرده و آثار بسیاری در زمینههای مختلف ادبی خصوصا" ادبیات آذربایجان و کودکان دارد که برخی از این آثار چاپ و برخی دیگر نیز در نشریات مختلف کشور منتشر شده است از قبیل:
1 – به یاد شهریار (سوگواره و سوگ نامهها )
2 – سخنان عارفانه و نصایح حکیمانه نظامی گنجوی
3 – شیطان در شعر شهریار (گامی در راستای شهریار شناسی)
4 – غنچههای خونین (قانلی چیچکلر)
5 – عاشیقلار (مقدمهای بر کتاب آذربایجان عاشیقلاری)
6 – قاپیمیز آچیلیرگونشه ساری (مقدمهای بر کتاب شعر ذوالفقار کمالی)
7 – آچیل چتریم آچیل (اوشاقلار ادبیاتی"1")
8 – گل باهاریم گل (اوشاقلارادبیاتی "2")
9 – قوش یوواسی (اوشاقلار ادبیاتی "3")
10 – تبریز گنجه نهفته در بسته تاریخ و اشعار و قطعات منظوم دیگر از قبیل: حماسه خونین انقلاب اسلامی، سارای جذامی، آی بالام باغدا ناوار؟، رسامین قلمینده طبیعت جانلانیر و ...
استاد مبین بارها چه در مقام طب و طبابت و چه در عرصه علم و نیز ادبیات مورد تقدیر و قدردانی مسئولان امر و نیز دوستداران فرهنگ قرار گرفته است از آن جمله به انتخاب وی، به عنوان یکی از 10 پزشک پیشکسوت کشور در شهریور ماه 1378 اشاره میشود.
سخن آخر اینکه وی علاوه بر اینکه پزشکی حاذق، عالمی دانشمند، شاعری ژرفنگر و نویسندهای توانا هستند، انسانی متواضع و وارسته به شمار میروند به قول دکتر اکبر ترابی «دکتر مبین علاوه بر وقف و صرف عمر و جوانی خود به معالجه و سرپرستی بیماران باباباغی و گذشته از سرمایه علمی و ادراک قوی، از عواطف لطیف و ژرف انسانی نیز کاملا بهرهمند بود و همین دو ویژگی سبب شد تا وی همچنان که پزشکی حاذق است، شاعری ژرف نگر و دردآشنا نیز باشد»
برگرفته از: نشریه شمس تبریز شماره 102 سال 1380 .
سال شمار زندگی دکتر سیدمحمدحسین مبین
1306 ش تولد سیزدهم آذرماه/ محله چرانداب تبریز
1320 ش عزیمت به کرمان به همراه خانواده و ادامه تحصیل در مقطع دبیرستان
1326 ش بازگشت به تبریز زادگاه خود بعد از 6 سال
1328 ش قبولی در آزمون ورودی دانشگاهها، شروع به تحصیل در دانشکده علوم پزشکی تبریز
1334 ش دریافت دیپلم دکترای پزشکی از دانشگاه تبریز
1337 ش اعزام به خدمت سربازی
1339 ش استخدام در وزارت بهداری، ازدواج با خانم «نشاط وثوقی» و آغاز زندگی مشترک که حاصل آن دو پسر و یک دختر است.
1341 ش با استفاده از بورس تحصیلی، اعزام به کشورهای اروپایی و آفریقایی برای طی دورههای آموزشی علمی و عملی جذام
1342 ش پذیرش مسئولیت ریاست آسایشگاه جذامیان باباباغی
1353 ش اخذ تخصص در رشته بیماریهای پوست و آمیزشی از دانشگاه تبریز و عضویت در هیئت علمی دانشگاه تبریز، عضویت افتخاری در انجمن کمک بهجذامیان ایران
1355 ش عضویت در هیئت تحریریه مجله پزشکی دانشکده علوم پزشکی تبریز
1363 ش انتشار کتاب «عاشیقلار» (مقدمهای بر کتاب آذربایجان عاشیقلاری)
1367 ش آبانماه، بازنشستگی بعد از سالها خدمت در آسایشگاه باباباغی
1368 ش انتشار کتاب «به یاد شهریار» (سوگوارهها و سوگنامهها)
1369 ش انتشار کتاب «قاپیمیز آچیلیر گونشه ساری» (مقدمهای برکتاب شعر ذوالفقار کمالی) و «غنچههای خونین» (قانلی چیچکلر)
1370 ش انتشار کتاب «سخنان عارفانه و نصایح حکیمانه» نظامی گنجوی و «شیطان در شعر شهریار»
1374 ش انتشار کتاب «آچیل چتریم، آچیل» (اوشاقلار ادبیاتی1)
1378 ش انتشار کتاب «گل باهاریم گل» و «قوش یوواسی» (اوشاقلار ادبیاتی 2 و 3) و «تبریز گنجینه نهفته در بستر تاریخ»
1378 ش تجلیل و انتخاب وی به عنوان یکی از 10 پزشک پیشکسوت کشور به مناسبت روز پزشک
1380 ش شهریور ماه، برگزاری مراسم نکوداشت از سوی کانون نویسندگان و هنرمندان سردرود و همزمان با آن انتشار کتاب مجموعه شعر «جذاملی سارا»
1382 ش تیرماه، برگزاری مراسم تجلیل و نامگذاری و افتتاح مجتمع فرهنگی، هنری دکتر مبین، از سوی شهرداری منطقه 3 تبریز.