يك مرجع تقليد شيعيان با تأكيد بر اينكه حكم حاكم شرع در مورد رؤيت هلال ماه بر همگان حجت است، گفت: اگر اوّل ماه براي مجتهدي ثابت شود، ثبوت ماه نزد آن مجتهد فقط براي خود او حجّت است و براي ديگران ـ حتّي مقلّدين آن مجتهد ـ حجت نيست.
به گزارش خبرگزاري فارس، پايگاه اطلاع‌رساني آيت‌الله مجتبي تهراني در تازه‌ترين مطلب خود، «راه ثابت شدن اول ماه» را از رساله اين مرجع تقليد شيعيان را بازنشر داده است كه مشروح آن در پي مي‌آيد:
مسأله 1786 ـ اوّل ماه به پنج چيز ثابت مي‏شود: اوّل آنكه خود انسان ماه را ببيند. دوم، عدّه‏اي كه از گفته آنان يقين پيدا شود، بگويند ماه را ديده‏ايم و همچنين است هر چيزي كه به واسطه آن يقين پيدا شود. سوم، دو مرد عادل بگويند كه در شب ماه را ديده‏ايم؛ ولي اگر صفت ماه را بر خلاف يكديگر بگويند، يا شهادتشان خلاف واقع باشد مثل اين كه بگويند داخل دائره ماه طرف افق بود، اوّل ماه ثابت نمي‏شود. امّا اگر در تشخيص بعض خصوصيات اختلاف داشته باشند مثل آنكه يكي بگويد ماه بلند بود و ديگري بگويد نبود، به گفته آنان اوّل ماه ثابت مي‏شود. چهارم، سي روز از اوّل ماه شعبان بگذرد كه به واسطه آن، اوّل ماه رمضان ثابت مي‏شود و سي روز از اوّل رمضان بگذرد كه به واسطه آن، اوّل ماه شوّال ثابت مي‏شود. پنجم، حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است.
مسأله 1787- در اين‏جا چند مسأله است:
اوّل؛ اگر حاكم شرع حكم كند كه اوّل ماه است، اين حكم براي همگان حجّت است و كساني هم كه از او تقليد نمي‏كنند، حتّي مجتهدين ديگر بايد به حكم او عمل نمايند، ولي كسي كه مي‏داند حاكم شرع اشتباه كرده نمي‏تواند به حكم او عمل نمايد.
دوم؛ اگر اوّل ماه براي مجتهدي ثابت شود، ثبوت ماه نزد آن مجتهد فقط براي خود او حجّت است و براي ديگران ـ حتّي مقلّدين آن مجتهد ـ حجت نيست.
سوم؛ اگر از ثبوت اوّل ماه نزد مجتهدي براي ديگران و يا مقلّد او يقين به اوّل ماه حاصل شود، يقين ديگران و مقلّد او به اوّل ماه براي آن‏ها حجت است؛ نه آن‏كه ثبوت ماه نزد مجتهد براي آنان حجّت باشد؛ و رابطه‏اي بين تقليد و ثبوت ماه نزد مجتهد نيست.
چهارم؛ در صورت شك يا ظنّ به خلاف حكم حاكم شرع، بايد به حكم حاكم شرع عمل شود و آن حكم حجّت است مگر آنكه يقين بر خلاف آن داشته باشند.
پنجم؛ اگر حاكم شرع حكم كند به اوّل ماه رمضان، كسي كه يقين بر خلاف حكم حاكم شرع ندارد اگر آن روز را روزه نگيرد و افطار كند، قضا و كفاره ـ در صورتي كه مفطر كفاره داشته باشد ـ بر او واجب مي‏شود.
ششم؛ اگر حاكم شرع حكم كند به اوّل ماه شوّال، كسي كه يقين بر خلاف آن ندارد اگر آن روز را روزه بگيرد روزه او حرام است.
هفتم؛ اگر براي مجتهدي اوّل ماه ثابت شود، اگر اعلام ثبوت ماه و اشاعه آن موجب اختلاف و تفرقه بين مسلمين و وَهن به اسلام شود، و يا موجب تضعيف نظام اسلامي شود اعلام و اشاعه آن جائز نيست.
هشتم؛ اگر هلال ماه با ابزار و وسايل جديد رؤيت شود، چنانچه آن وسايل تقويت كننده ديده بيننده باشد و يا موانع ديد را بر طرف كند اشكال ندارد و اوّل ماه ثابت مي‏شود، ولي اگر تصرف در مريي محسوب شود، مثلاً طوري تصرف كند كه هلال ماه را كه پايين‏تر از افق است، بالا نشان دهد تا رؤيت شود؛ اين رؤيت حجّت نيست.