بي‌تدبيري دولت موقت در حل غائله گروهك‌ها در پاوه باعث شد تا امام امت (ره) راسا وارد صحنه شده و با اتخاذ تدابير راهبردي امنيتي و نظامي و فرماندهي نيروهاي انقلابي اين غائله را مديريت كرده و ضد انقلاب را فراري دهد.
اواخر ماه رمضان سال 1299 ه. ق مصادف با روزهاي آخر مرداد سال 58 بود .در اين ايام كه انتخابات مجلس خبرگان بررسي نهايي پيش نويس و تدوين قانون اساسي انجام گرفته و نيز از امام راحل(ره) طي پيامي آخرين جمعه ماه مبارك رمضان را به عنوان روز جهاني قدس اعلام نموده بود.
در همين ايام در شهرهاي كردستان امنيت مردم توسط گروهك‌هاي ضد انقلاب در معرض خطر و تهديد قرار گرفته بود. به خصوص در شهر پاوه قاجعه‌اي كه در تاريخ معاصر ايران بايد گفت بي‌نظير است، رخ داد . در آن روز خروش انقلابي امام در مدت يك روز سرتاسر ايران را به جريان درآورد تا اينكه با اين خروش، از خطر سقوط كردستان پيش‌گيري شد .
بريدن سرهاي پاسداران و چرخاندن آنها در پاوه از سوي ضد انقلاب
در سحرگاه 24 مرداد 1358 شهر پاوه بار ديگر به محاصره گروهك هاي پاليزبان، چريك‌هاي فدايي خلق، حزب دمكرات و چند گروهك ديگر در مي‌آيد. اين در حالي است كه تعداد پاسداران در شهر به 300 تن نيز نمي‌رسيد، ضد انقلاب با استفاده از ضعف دولت موقت با مجموعه‌اي متشكل از 5 هزار نفر، مجهز به سلاح‌هاي سنگين به پاوه حمله كردند. آنان ابتدا كليه راه‌هاي ورودي به پاوه را بسته و پاسداران را دستگير كردند و سپس با جدا كردن سر از بدن آنها، سرهاي بريده را در داخل شهر چرخاندند.
نيروهاي مردمي سپاه پاسداران در يك جنگ نابرابر مقاومت مي‌كنند. ضد انقلاب، آب آشاميدني را به روي آنها مي‌بندد و خواستار تسليم آنان مي‌شوند. اين در حالي است كه سرهاي بريده شده پاسداران را در معرض ديد سايرين قرار مي‌دهند، آنها با لب‌هاي تشنه و بدني خونين و مجروح تا بامداد 25 مرداد مقاومت مي‌كنند.
پيوستن شهيد چمران به رزمندگان پاوه
در آخرين دقايق مقاومت به فرمان حضرت امام خميني (ره) شهيد چمران معاون نخست وزير، شهيد فلاحيان فرمانده نيروي زميني و ابوشريف فرمانده عمليات سپاه پاسداران همراه با دو فروند هلي كوپتر به كمك آنها مي‌شتابند.
در اين موقعيت شهر كاملا در اختيار مهاجمين بوده و نيروهاي انقلاب در محاصره آنان قرار داشتند. فرداي اين روز، روزنامه‌ها با تيتر درشت اعلام كردند كه شهر پاوه سقوط كرد. در اين شرايط شهردار وقت تهران، مسئولين مملكتي ، ارگانها و نهادها و اصناف را در مجموعه ورزشي آزادي براي مراسم افطاري دعوت كرده بود. آن شب وزير كشور وقت در اين مراسم پشت تريبون رفته و ماجراي پاوه را كه هنوز كسي از آن خبري نداشت تعريف و بر شهادت 30 شهيد مي‌گريد. اين گريستن در حالي بود كه هيچگونه اقدام عملي براي رفع محاصره پاوه از سوي دولت موقت انجام نشده بود.چنانچه سرقاله‌نويس وقت روزنامه اطلاعات پيرامون گريه بدون اقدام عملي وزير كشور وقت نوشت:
« آيا اين گريستن صادقانه است يا سادقانه؟» .
روشنگري امام: فعاليت ضد انقلاب براي عدم تشكيل مجلس خبرگان در موعد مقرر است
اماحضرت امام راحل(ره) با تحليلي جامع رخدادهاي پاوه را تحرك ضد انقلاب براي جلوگيري از افتتاح مجلس خبرگان قانون اساسي ارزيابي كرده و در تاريخ 27 / 5 / 58 در ديدار با جمعي از معلمين فرمودند:
« حالا كه مي‌بينند نزديك است مجلس خبرگان تحقق پيدا كند، افتادند به دست و پا، لذا در هر جا يك غائله‌اي ايجاد مي‌كنند تا حالا صبر كرديم و صبر انقلابي كرديم براي اين بود كه به مردم معلوم بشود اينها چه هستند، اينها را در راديو خواستند كه با آنها صحبت بكنند، حاضر نشدند، اينها در مكتب شكست خورده‌اند، اينها يك دسته اشرار هستند... اين اشرار را ما بايد به سرجاي خودشان بنشانيم و با آنها با خشونت رفتار كنيم.»
امام: با شدت رفتار مي‌كنيم
در همان روز حضرت امام(ره) در بيانات ديگري در ديدار با نمايندگان مجلس خبرگان از وقايع كردستان به خصوص پاوه اظهار تاسف كرده و فرمودند:
« حالا هم كه به مناسبت اين مجلس محترم تحقق پيدا بكند، اين خرابكاري‌ها را پيش آوردند براي اين كه اذهان را متوجه كنندبه جاي ديگر، شايد به خيال خودشان آقايان ( نمايندگان خبرگان) نتوانند به كار خودشان ادامه بدهند.»
بعد ادامه دادند:« اينها اشخاصي نيستند كه بشود با آنها ملايمت رفتار كرد، حزب دمكرات كردستان يك جمعيت خرابكار هستند، يك جمعيت فاسد هستند يك جمعيت مفسد هستند، اينها را نمي‌توانيم بگذاريم كه همين طور هر كاري دلشان مي‌خواهد بكنند، حال هم اعترض كردند كه خود شما داريد اين كارها را مي‌كنيد.نظير آنچه در پريروز و چند روز پيش (جريان مريوان) اين خرابكاري را كردند، بعد گفتند:خود مردم اين كارها را كردند، خودشان ايجاد غائله مي‌كنند بعد به گردن اينها مي‌گذارند. حالا هم در روزنامه ديدم كه آنجا عزالدين حسيني فاسد و همين طور قاسملوي فاسد ـ اينها مي‌گويند خودشان، خود پاسدارهايي كه آمدند ـ اينها ـ مردم را چه كردند. در صورتي كه سر پاسدارها را بريدند، سر مردم را بريدند بچه‌ها را چه كردند، يك همچو مردمي‌اند با اينها، با شدت بايد رفتار كرد و با شدت رفتار مي‌كنيم».
امام: نمي‌شود با حيوانات درنده ملايمت بكنيم و نمي‌كنيم ديگر ملايمت
امام بت‌شكن سپس با قاطعيت فرمودند:« ما نمي‌توانيم مهلت بدهيم، شرعا جايز نيست براي ما ديگر مهلت، تا آنجا كه ما مي‌توانستيم و خطا كرديم و من تصديق مي‌كنم كه خطا كرديم، هم ما خطا كرديم ودولت خطا كرد، هم شوراي انقلاب خطا كرد ما خيال مي‌كرديم كه ما با انسان سر و كار داريم، پس با انسانيت رفتار كنيم معلوم شد، ما با انسان سر و كار نداريم، ما با حيوانات درنده سرو كار داريم، نمي‌شود با حيوانات درنده ملايمت بكنيم و نمي‌كنيم ديگر ملايمت.»
پس از اين موضع‌گيري صريح امام، اقدامات مهمي از سوي نيروهاي مردمي و سپاه پاسداران صورت گرفت.
بالگردهاي نظامي در زير رگبار شديد آتش مهاجمين، به كمك سربازان اسلام شتافته و تعداد زيادي از مجروحين را نجات دادند، خلبان شهيد نوژه در همين هنگام به شهادت رسيد. دكتر چمران همراه با پاسداران به نبرد مشغول بوده و لحظه به لحظه حلقه محاصره عليه نيروهاي رزمنده و پاسدار حامي پاوه تنگتر مي‌شد و ضد انقلاب حتي بر بالاي ديوارهاي مقر سپاه نيز موضع گرفته و عليه نيروهاي داخلي اقدام مي‌كردند.
تا آخرين لحظه ساعات شب، نبرد نابرابر ادامه داشت. شهيد چمران ضمن بيان خاطرات خود از اين روز مي‌گويد:« ناگهان در شب فرمان امام صادر شد و پاسداران با يك يورش بي‌محابا به مهاجمين حمله ور شدند.فرمان امام ايران را به حركت در آورد و كشور يكپارچه متوجه پاوه شد.»
مهلت 24 ساعته امام به دولت موقت
پس از آن سخنراني قاطع، امام(ره) طي فرماني خطاب به دولت، ارتش و ژاندارمري فرمودند:« از اطراف ايران گروه‌هاي مختلف ارتش و پاسداران و مردم غيرتمند تقاضا كرده‌اند كه من دستور بدهم به سوي پاوه رفته و غائله را ختم كنند. من از همه آنها تشكر مي‌كنم و به دولت و ارتش و ژاندارمري اخطار مي‌كنم اگر با توپ‌ها، تانك‌ها، قواي مجهز تا 24 ساعت ديگر حركت به سوي پاوه نشود، من همه را مسئول مي دانم، من به عنوان رياست كل قوا به رئيس ستاد ارتش دستور مي‌دهم كه فورا با تجهيز كامل عازم منطقه شوند و به تمام پادگان‌هاي ارتش و ژاندارمري دستور مي‌دهم كه بي‌انتظار دستور ديگر و بدون فوت وقت با تمام تجهيزات به سوي پاوه حركت كنند و به دولت دستور مي‌دهم وسايل حركت پاسداران را فورا فراهم كنم تا دستور ثانوي، من مسئول اين كشتار وحشيانه را قواي انتظامي مي‌دانم و در صورتي كه تخلف از اين دستور نمايند، با آنان عمل انقلابي مي‌كنم، مكرر از منطقه اطلاع مي‌دهند كه دولت و ارتش كاري انجام نداده‌اند. من اگر تا 24 ساعت ديگر عمل مثبت انجام نگيرد، سران ارتش و ژاندارمري را مسئول مي‌دانم».
پس از صدور اين پيام، ارتش با تمام قوا به سمت پاوه حركت كرد، مردم انقلابي در مقابل نهادها به ويژه نخست وزيري تجمع كرده و درخواست مي‌كردند آنها را تجهيز و به كردستان اعزام كنند. در همه شهرهاي ايران، مردم در حال جوش و خروش بودند، سپاه پاسداران طي اطلاعيه‌اي از كساني كه برگه خاتمه خدمت‌سربازي دارند، دعوت مي‌كند كه جهت اعزام به كردستان در مناطق چهارده گانه تهران نام نويسي كنند.
در شهرستان‌ها مردم با هجوم به مساجد آمادگي خود را براي رفتن به پاوه اعلام مي‌نمودند و در بعضي از شهرها اقدام به تظاهرات كرده و به سهل‌انگاري‌هاي دولت موقت اعتراض مي‌كردند.خانمي در يك مصاحبه راديويي به سؤال خبرنگار پاسخ مي‌داد و با گريه مي‌گفت:« جوانان را مي‌كشند و سر پاسداران را بريدند و ...» او ديگر نتوانست به صحبت خود ادامه دهد. صداي مردم در پس زمينه مصاحبه به گوش مي‌رسيد كه شعار مي‌دادند« پاسدار انقلابي سر از بدن جدا شد، به گفته خميني صبر ملت تمام شد».
پايان غائله پاوه و فرار ضد انقلاب
پس از فرمان امام(ره) و حضور مردم در صحنه، نيروهاي ضد انقلاب از اطراف پاوه فرار كرده و در بين راه بازگشت از هيچ جنايتي فروگذار نكردند. آنان در سر راه خود به مقرهاي سپاه حمله مي‌كردند ،بيماران را از روي تخت بيمارستان‌ها به پايين كشيده ، سرهايشان را جدا كرده و دست‌هاي آنها را مثله مي‌نمودند. در همين حال از سنندج خبر مي‌رسيد كه حزب دمكرات كردستان، زنان را به اسارت گرفته ، به پادگان سنندج هجوم برده و سربازان را خلع سلاح كرده‌اند.
در واكنش به اين جنايت پيام تازه‌اي از سوي امام خميني (ره) خطاب به قواي نظامي صادر گرديد. ايشان در بخشي از پيام خود فرمودند:
« الساعه خبر رسيد كه در سنندج حزب دمكرات، ارتشي‌ها و سازمان‌هاي آنان را محاصره كرده‌اند و اگر تا نيم ساعت ديگر كمك نرسد اسلحه‌ها را مي‌برند و از مسجد سنندج به ما اطلاع دادند كه حزب دمكرات زنهاي ما را به گروگان برده‌اند. اكيدا به كليه قواي انتظامي دستور مي‌دهم كه به پادگان‌هاي مراكز ابلاغ كنند كه به قدر كافي به طرف سنندج حركت و با شدت اشرار را سركوب نمايند.
پاسداران انقلاب درهر محلي هستند به مقدار كافي به طرف سنندج و تمام كردستان حركت نموده وبا شدت تمام اشرار را سركوب نمايند. تأخير او به قدر يك ساعت، تخلف از وظيفه و به شدت تعقيب مي‌شود. از ملت ايران مي‌خواهم كه مراقب باشند هر يك از مأمورين تخلف كردند، فورا اطلاع دهند. من انتظار دارم كه تا نيم ساعت ديگر از قواي انتظامي به من خبر بسيج عمومي برسد».
با فرمان امام هواپيماهاي جت در فضاي شهر سنندج به پرواز درآمده و در كنار آن، با هجوم مردم و ارتش به سوي سنندج، غائله به پايان مي‌رسد.
حضرت امام، در همان روز طي پيام ديگري به قواي مسلح دستور مي‌دهند كه افراد ضد انقلاب در حال فرار را دستگير كنند.ايشان اعلام مي‌دارند: « به رئيس ستاد ارتش و رياست كل ژاندارمري جمهوري اسلامي و رئيس پاسداران انقلاب اكيدا دستور مي‌دهم كه به نيروهاي اعزامي به منطقه كردستان دستور دهند كه اشرار و مهاجمين را كه در حال فرار هستند تعقيب نمايند و آنان را دستگير نموده و با فوريت به محاكم صالحه تسليم كنند و تمام مرزهاي منطقه را با فوريت ببندند كه اشرار به خارج نگريزند و اكيدا دستور مي‌دهم كه سران اشرار را با كمال قدرت دستگير نموده و تسليم نمايند. اهمال در اين امر، تخلف از وظيفه و مورد مواخذه خواهد شد!»
تشكر امام از مردم
به دنبال پيام حضرت امام(ره) مردم سراسر ايران به هيجان آمدند و هر كسي باهر وسيله‌اي كه داشت به سمت منطقه كردستان مي‌رفت، حتي عده زيادي به صورت پياده به راه افتاده بودند كه حضرت امام در همان روز طي پيامي ديگر مي‌فرمايد:
« پيرو مسائل پاوه ،گروه‌هاي بسيار زيادي از اطراف و اكناف كشور آمادگي خود را براي حركت به منطقه و سركوبي اشرار اعلام نمودند. من از مردم غيرتمند و برادران عزيز تشكر و امر مي‌كنم پيرو مسئله سنندج كه به اطلاع رسيد و به قواي انتظاميه دستور بسيج فوري دادم، از قواي انتظامي اطلاع رسيد كه اقدام موثر و فوري شده است. هم اكنون مطلع شدم كه اهالي دسته جمعي پياده به طرف سنندج حركت كرده‌اند. ضمن تشكر فراوان از آنان تقاضا دارم به منازل خود مراجعت كنند وبه قواي انتظاميه و سپاه پاسداران دستور اكيد داده‌‌ام كه غائله كردستان را ختم نموده و مردم شريف آن منطقه را از دست ضد انقلابيون نجات دهند و آن منطقه را از دست اشرار خارج و داخل پاك نمايند.»
تشكيل مجلس خبرگان بدون تاخير؛ امام: قانون مخالف اسلام مردود است
در روز 28 مرداد 58 ، مجلس خبرگان عليرغم خواست ضد انقلاب افتتاح شد، حضرت امام(ره) پيام مهمي را صادر نمودند كه در بند 2 آن آمده است: « قانون اساسي و ساير قوانين در جمهوري اسلامي بايد صد در صد براساس اسلام باشد و اگر يك ماده هم بر خلاف احكام اسلام باشد، تخلف از جمهوري و آراي اكثريت قريب به اتفاق ملت است. بر اين اساس هر لايحه يا طرحي كه از طرف يك چند نماينده به مجلس داده شود كه مخالف اسلام باشد، مردود و مخالف مسير ملت و جمهوري اسلامي است.»
حضرت امام خميني (ره) در بند چهارم پيام خويش فرمودند:
« من با كمال تأكيد توصيه مي‌كنم اگر بعضي از وكلاي مجلس تمايلي به مكاتب غرب يا شرق داشته يا تحت تأثير افكار انحرافي باشند. تمايل خودشان را در قانون اساسي جمهوري اسلامي دخالت ندهند و مسير انحرافي خود را از اين قانون جدا كنند».
امام: من از سپاه راضي هستم
در 29 مرداد ماه 58 بعضي از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به حضور امام در قم رسيدند. امام كه بعد از 5 روز نگراني از اوضاع ايران در قضاياي سنندج و پاوه ظاهرا اينك از عملكرد فرزندان پاسدار خويش در ساماندهي غائله كردستان راضي به نظر مي‌رسيدند، با تبسم فرمودند:
بسم‌الله الرحمن الرحيم
« من از سپاه راضي هستم و به هيچ وجه نظرم از شما بر نمي‌گردد. اگر سپاه نبود كشور هم نبود من سپاه پاسداران را بسيار عزيز و گرامي مي‌دارم، چشم من به شماست. شما هيچ سابقه‌اي جز سابقه اسلامي نداريد.
سلام مرا به همه برسانيد. من از همه شما متشكرم. من به همه شما دعا مي‌كنم. اوضاع ان‌شاء‌الله به تدريج درست مي‌شود، نارضايتي‌ها رفع مي‌شود. خطري مملكت را تهديد نمي‌كند زحمت ما را فراوان مي‌كنند آنها را سركوب مي‌كنيم بايد بيشتر كار كرد، بايد بيدار بود اوضاع مملكت خوب مي‌شود و اين طور نمي‌ماند.
به دولت دستور مي‌دهم سريع به كارهاي شما رسيدگي كنند، بودجه‌تان را هر چه زودتر بپردازد. خداوند همه شما را تاييد كند».
نويسنده: سيد مهدي حسيني