مسابقات جام‌جهانی فوتبال فرصت مناسبی برای غول‌های بزرگ اقتصادی است تا در این عرصه کم‌نظیر جهانی محصولات و خدمات خود را ارائه کنند.
شرکت سونی به عنوان اسپانسر (حامي مالي) فیفا در جام جهانی فوتبال 2010 دست به کار بزرگی زده است و فناوري «تري دي» (سه بعدي) را ارائه کرده است.
تماشاکنندگان تري دي در همه جای دنیا احساس خواهند کرد که در افریقای جنوبی و داخل استادیوم هستند و مشغول تماشای بازی‌اند.
فیفا قراردادی با سونی امضا کرده که سبب می‌شود تماشاگران تلویزیونی بازی‌های جام‌جهانی را از نمایی تازه و هیجان‌انگیز تماشا کنند. در بخشی از این قرارداد آمده که بیش از 25 بازی با فناوري تري دي پخش خواهد شد.
دبیرکل فیفا، جروم والک، می‌گوید: «این اتفاق، تجربه بصری جديدي براي هواداران فوتبال خواهد بود و در فناوري پخش برنامه‌های ورزشی انقلابی به پا خواهد کرد. ما بسیار خوشحالیم که جام‌جهانی می‌تواند باعث پيشرفت در زمينه فناوري باشد.» اين مؤسسه همچنین قصد دارد بعد از جام‌جهانی فیلم تري دي مسابقات را تهیه کند. سر هاوارد استرینگر، رئیس اين مؤسسه می‌گوید: «فناوري تري دي در حال پیشرفت است و ما می‌خواهیم در هر زمينه، اول باشیم. تماشاگران تري دي در همه‌جای دنیا احساس خواهند کرد که از داخل استادیوم دارند بازي را تماشا مي‌كنند.»
26 میلیارد بیننده
برای حضور در رقابت‌های جام‌جهانی 2010 افریقای جنوبی 204 کشور در مسابقات مقدماتي شرکت کردند، اما فقط 31 تيم (به علاوه ميزبان) بخت حضور در پربيننده‌ترين رويداد ورزشي جهان را داشتند.
ديدارهای مرحله مقدماتی رقابت‌های جام‌جهانی در مجموع 26 ميليارد و 290 ميليون بيننده داشت؛ يعني به طور متوسط 410 ميليون و 781 هزار و250 نفر براي هر مسابقه پاي تلويزيون مي‌نشستند. جالب است بدانيد ديدار نهايي جام جهاني 2006 با 715 ميليون و 100 هزار بيننده، رکورددار پربيننده‌ترين رويداد ورزشي دنياست.
در جام‌جهاني گذشته 376 شبكه تلويزيوني از 214 کشور جهان مسابقات را پوشش دادند و در مجموع مسابقات جام‌جهانی 2006، 73 هزار و 72 ساعت روي آنتن‌تلويزيون کشورها بود.
در نوزدهمين دوره اين رقابت‌ها و براي دومين بار در کل تاريخ مسابقات جام‌جهانی، از تمام قارهها نماينده‌اي در مسابقات حضور دارد. قاره افريقا براي اولين بار و با توجه به ميزباني افريقاي جنوبي، 6 نماينده دارد. آسيا 4 نماينده، اقيانوسيه يك نماينده، امريکاي شمالي 3، امريکاي جنوبي 5 و اروپا 13 نماينده در اين دوره از رقابت‌ها دارد. پيش از اين فقط در جام‌جهانی 1982 اسپانيا، تمام قارهها در جام‌جهانی نماينده داشتند؛ البته تيم‌ملي فوتبال استراليا تاکنون سه بار (1974، 2006 و 2010) به جام‌جهانی راه يافته، ولي هر سه بار به عنوان نماينده آسيا در اين رقابت‌ها حضور داشته است.
ورزشگاهی با خاطره نلسون ماندلا
همه طرفداران فوتبال براي ديدار افتتاحيه جام‌جهانی لحظه‌شماري مي‌کنند. فيفا در سایت اینترنتی خود از ورزشگاه «ساکر سيتي» شهر ژوهانسبورگ ياد کرده که در سال 1987 ساخته شده است. اين ورزشگاه که براي برگزاري مسابقه افتتاحيه و همچنين ديدار نهايي جام‌جهانی فوتبال در نظر گرفته شده است، در ابتدا با نام ورزشگاه اف.ان.بي(FNB) شناخته مي‌شد و براي مسابقات بازسازي‌كلي شد.
ورزشگاه ساکر سيتي در جنوب غربي شهر ژوهانسبورگ واقع شده و فاصله بسيار کمي با شهر ديوانه فوتبال ، «سوئتو» دارد. اين ورزشگاه ميزبان اولين گردهمايي مردم پس از آزادي «نلسون ماندلا» از زندان در سال 1990 و فينال جام ملت‌هاي افريقا در سال 1996 بود که بين تيم‌هاي افريقاي جنوبي و تونس برگزار شد. در آن بازي افريقاي جنوبي موفق شد تونس را شکست دهد.
ظرفيت ورزشگاه ساکر سيتي براي جام‌جهانی 2010 از 80 هزار نفر به 94 هزار و 700 نفر افزايش يافته و طراحي آن نيز برگرفته از نوعي گلدان سنتي افريقا به شکل کدو حلوايي است. تمام بليت‌هاي ديدار افتتاحيه و پاياني جام‌جهانی به فروش رسيده است.
برزيل، اسپانيا و انگليس، 3 بخت نخست قهرماني
ارزيابي‌هاي پایگاه اینترنتی «كاسترول» نشان مي‌دهد برزيل بيشترين بخت را براي رسيدن به قهرماني در جام‌جهانی فوتبال دارد. اين پايگاه اينترنتي در ارزيابي‌هاي خود به اين نتيجه رسيده كه برزيل ٣٥ درصد شانس حضور در ديدار پاياني جام‌جهانی را دارد.
كاسترول پيش‌بيني كرده برزیل به احتمال ٧/٩١ درصد راهي دور يك‌هشتم نهايي خواهد شد و با احتمال ٧/٦٧ درصد به دور يك‌چهارم نهايي خواهد رسيد.
احتمال حضور پرافتخارترين تيم دوره‌هاي گذشته جام‌جهانی در نيمه‌نهايي بر اساس برآوردهاي كاسترول ٨/٤٨ درصد است. كاسترول شانس قهرماني برزيل را هم ٦/٢٣ درصد مي‌داند. اين پايگاه اينترنتي شانس قهرماني آرژانتين را ٥/٧ درصد، انگليس ٤/١٠ درصد، هلند ١/١٠ درصد، فرانسه ٦/٢ درصد، آلمان ٨/٥ درصد و شانس اسپانيا را ١/١٦ درصد دانست. ايتاليا، مدافع عنوان قهرماني نيز ٦/٣ درصد شانس قهرماني دارد. تحليل عملكرد تيم‌ها و بازيكنانشان اساس پيش‌بيني كاسترول را تشكيل مي‌دهد.
یک توپ و هزار داستان
قطعاً ميلياردها هوادار فوتبال با اين جمله «اوه زيلر»، اسطوره فوتبال آلمان، که گفته بود «راز فوتبال در توپ آن است» موافق‌اند و آن را قبول دارند. فوتبال پرطرفدارترين رشته ورزشي کره خاکي است و همين امر مسابقات جام‌جهاني فوتبال را به مهم‌ترين رويداد ورزشي جهان تبديل کرده است؛ مسابقاتی که هرچه بهتر برگزار شدن آن ماه‌ها، بلكه سال‌ها برنامه‌ریزی و کار مي‌طلبد تا امکانات مورد نیاز این رقابت‌های بزرگ جهانی فراهم شود.
شرکت توليدکننده کالاهاي ورزشي «آديداس» از جام‌جهانی 1970 مکزيک تاکنون مسئوليت توليد توپ رسمي اين رقابت‌ها را بر عهده دارد؛ اما شايد خيلي از هواداران فوتبال ندانند اين توپ چگونه توليد مي‌شود.
در اولين فينال جام‌جهانی در سال 1930 به خاطر اصرار دو تيم فيناليست به استفاده از «توپ‌هاي مخصوص تيم خود»، از دو توپ مختلف در دو نيمه استفاده شد؛ اما از آن به بعد کشور ميزبان اجازه يافت توپ مسابقات را تأمين کند.
در آن زمان توپ‌ها عمدتاً از 12 تکه ساخته مي‌شدند؛ اما در جام‌جهانی 1954 از يک توپ 18 تکه‌اي در بازي فينال استفاده شد و از آن به بعد تا سال 1966 انواع توپ‌ها به كار رفتند.
به تدريج و با توجه به پيشرفت سريع فوتبال در چند دهه بعد، کارشناسان تلاش‌هاي مستمري براي توليد «توپ‌هاي بي‌نقص» كردند.
نخستين بار آديداس در سال 1970، يعني 40 سال پيش، در شهر مکزيکوسيتي توپ جام‌جهانی را توليد و نام‌گذاري کرد. توپ «تلستار»، توپي چرمي مرکب از 32 قطعه سياه و سفيد بود که گردترين توپ آن دوره شناخته شد. سپس توپ «دورلست» ساخته شد و بعد از آن نوبت به توپ «تانگو» رسيد که در جام‌جهانی آرژانتين(1978) مورد استفاده قرار گرفت. اين توپ به عنوان مدل در پنج جام‌جهانی بعد نيز به کار رفت. جام‌جهانی 1982 عرصه ظهور توپ‌هايي از جنس مواد مصنوعي بود که گرچه توپ «تانگو اسپانا»، از چرم ساخته مي‌شد، استفاده از يک لايه ضدآب پلي‌يورتن، آن را به يک محصول واقعي از عصر فناوري تبديل کرده بود. توپ‌هاي «آزتکا»، «اتروسکو» و «کوئسترا» نيز به همين شکل ساخته شدند.
توپ «تريکالر» جام‌جهانی 1998 اولين توپ رنگي‌اي بود که از آن براي مسابقات جام‌جهاني استفاده شد؛ در حالي که توپ‌هاي «فيورنووآ» و «تيمگيست» که در جريان مسابقات 2002 و 2006 از آنها استفاده شد، به دليل گردي، دقت و مقاومت بيشتري که داشتند، انقلابي در اين زمينه به وجود آوردند.
نام توپ جام‌جهانی 2010 افريقاي جنوبي «جابولاني» به معناي «جشن» است. جابولاني واژه‌اي است به زبان« زولو» كه يكي از زبان‌هاي رسمي اين کشور است.
توپ جابولاني يازدهمين توپ توليدي آديداس براي جام‌جهانی است و هر يک از رنگ‌هاي يازده‌گانه روي آن نماينده يکي از بازيکنان تيم است. طراحي اين توپ، دو ويژگي مهم مردم افريقاي جنوبي را مي‌ستايد: تنوع و هماهنگي. جابولاني مزاياي بسياري دارد. اين توپ فقط از هشت تکه ساخته شده است. روي آن شيارهاي بافتي نعلي شکلي حس مي‌شود که بالاترين امكان کنترل، پرواز مطمئن و مهار کامل را در هر شرايطي مي‌دهد.
همشهري آنلاين- علي كهن‌نسب