هفته سلامت با شعار«شهرنشيني و سلامت» و موضوعات مرتبط با سلامت، سلامت محيط، سلامت جادهاي، شيوههاي زندگي سالم، امنيت و سلامت غذا برگزار ميشود.
به گزارش همشهري، همهساله در 7 آوريل، مصادف با 18فروردين ماه، به مناسبت گراميداشت تأسيس سازمان جهاني بهداشت، مراسم روز جهاني بهداشت، با تمركز روي يك موضوع مهم بهداشتي توسط سازمان جهاني بهداشت و كشورهاي عضو برگزار ميشود. سازمان جهاني بهداشت سال 2010 ميلادي را URBANIZATION AND HEALTH (شهرنشينيوسلامت) نامگذاري كرده است كه در آن موضوعاتي مانند عوامل اجتماعي مرتبط با سلامت، سلامت محيط، سلامت جادهاي، شيوههاي زندگي سالم، امنيت و سلامت غذا مورد تأكيد قرار ميگيرد.
در كشور ما نيز از تاريخ 18 تا 24 فروردين ماه (7 تا 13آوريل) «هفته سلامت» با هدف اطلاعرساني گسترده درخصوص برنامهها و عملكرد نظام سلامت به آحاد جامعه، افزايش سطح آگاهي جامعه درخصوص مفاهيم سلامت، تمركز و تأكيد بر اولويتهاي كشوري و منطقهاي براساس شعار سال سازمانجهاني بهداشت و توسعه همكاريهاي بينبخشي در راستاي فعالكردن همه عواملاجتماعي مؤثر بر سلامت برگزار ميشود.
شعار سال روزجهاني بهداشت در سال 2010 ميلادي، معطوف به توسعه شهري و سلامت و پيام كليدي آن در اولويت قراردادن سلامت در سياستگذاريهاي شهري است.
سازمان جهاني بهداشت از تمام كشورهاي دنيا دعوت كرده است كه در يك حركت جهاني با عنوان «هزارشهر، هزار زندگي» مشاركت داشته باشند و براين اساس طي تفاهمنامهاي كه بين وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و سازمان جهاني بهداشت به امضا رسيده است، تاكنون 40شهر كشورمان با امضاي اين تفاهمنامه به شبكه «هزارشهر، هزار زندگي» پيوستهاند.
30درصد مردم تهران بهدليل ترافيك دچار افسردگي و اضطراب شدهاند .
بشيرخالقي، عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس، به مهر گفته است: شهروندان تهراني كه هر روز ناچار هستند ساعات زيادي را در ترافيك معطل شوند قطعا دچار كسالت و خستگي خواهند شد.
كارشناسان محيطزيست ازردهخارجكردن خودروهاي فرسوده، بهكارگيري خودروهاي جديد، بهينهسازي مصرف سوخت، معاينه فني خودروها و افزايش و توسعه خدمات حملونقل عمومي را ازجمله راهكارهاي كاهش آلودگي هوا اعلام كردهاند.
گفتني است سازمان بهداشت جهاني، در گزارشي كه از تأثير آلودگي هوا بر سلامترواني مردم اعلام كرد، از افسردگي با عنوان «اپيدمي خاموش» نام برد.
افسردگي ناشي از آلودگي هوا در شرايطي اعلام شده كه ماه گذشته آلودگي هوا عامل آسم 4/35درصد از جمعيت تهران اعلام شد.
كارشناسان ميگويند: آلودگي هوا عامل تشديد بيماريهاي قلبي، تنفسي، نازايي، سقط جنين و سرطان است و درصورت بالاتربودن غلظت آلايندههاي هوا از يك حد معين، ميتواند منجر به مرگ آني افراد شود.
گذشته از غبار و ذرات ريز، در هواي آلوده مقدار زيادي مواد سمي ديگر مانند دي اكسيد كربن و دي اكسيد نيتروژن هم وجود دارد كه باعث ايجاد مسموميت در بدن انسان ميشوند.
بر پايه تحقيقات انجامشده توسط شركت كنترل كيفيت هوا و وزارت بهداشت ميزان آلايندهها در شهر تهران 2/8برابر استاندارد جهاني است و روزانه 1200تن آلاينده در هواي تهران پخش ميشود.
اثرات سوء آلودگي هوا بر سلامتي انسان به صورت اختلال در بينايي، تارديدن، خستگي، سردرد و خوابآلودگي بروز ميكند و باعث ايجاد تغيير در عملكرد قلب و شش ميشود. آلودگي هوا همچنين باعث كاهش وزن نوزاد ميشود و بر ميزان مرگومير كودكان تأثير ميگذارد.
ابتلاي كودكان به سرطان خون نخستين پيامد زندگي در خيابانهاي پرترافيك تهران است. آلودگي هوا بر پايه نظر متخصصان يكي از علل مردهزايي در تهران است.
هواي آلوده، گذشته از اثرات مخرب جسمي و روحي بر بهداشت و سلامت جامعه، از تأثيرات منفي اقتصادي، اجتماعي و زيستمحيطي گستردهاي نيز برخوردار است كه در جاي خود شايسته است تا توسط كارشناسان، بيشتر به آن پرداخته شود.
سالانه 3ميليون نفر در اثر آلودگي هوا جان خود را از دست ميدهند كه 90درصد آنان در كشورهاي توسعهيافته هستند. دربعضي كشورها تعداد افرادي كه در اثر همين عامل جان خود را از دست ميدهند بيشتر از قربانيان سوانح رانندگي است. اين مرگومير بهطور خاص مربوط به آسم، برونشيت، تنگي نفس و حملات قلبي و آلرژيهاي مختلف تنفسي است.
پيامدهاي منفي و زيانبار ناشي از آلودگي صوتي نيز به طور كلي در انسانها به قرار زير است:
- نگراني و ناراحتي عصبي
- نگراني همراه با خستگي و كاهش راندمان كار
- دگرگونيهاي دائم يا موقت در رفتار زيستي از قبيل انقباض نايژكها و تغيير ضربان قلب
- ضايعه در دستگاه شنوايي و ديگر دستگاههاي بدن.
ضرورت بازنگري در سياستگذاري مديريت كلانشهرها
برخورداري از زندگي سالم، مولد و هدفمند حقي است همگاني كه مسئوليت تحقق آن برعهده همه نهادها و لازمه توسعه پايدار است؛ بر اين اساس فراهمكردن شرايط مناسب براي تأمين سلامت جسمي، رواني، اجتماعي و معنوي شهروندان از جمله حقوق طبيعي و نيازهاي اساسي به شمار رفته و دركتب اسلام و قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مورد تأكيد قرار گرفته است.
در سند چشمانداز بيستساله كشور، يكي از ويژگيهاي جامعه ايراني، برخورداري از سلامت، رفاه، امنيت غذايي، تأمين اجتماعي، فرصتهاي برابر، توزيع مناسب درآمد، نهاد مستحكم خانواده به دور از فقر و فساد، تبعيض و بهرهمند از محيطزيست مطلوب دانسته شده است.
از آنجايي كه امروزه بيش از 50درصد از عوامل مؤثر بر سلامت را عوامل اجتماعي نظير سواد، اشتغال، فقر تشكيل ميدهد نگاه به حوزه سلامت، رويكردي فرهنگي و اجتماعي نيز هست. شهرهاي بزرگ ايران با چالشهاي متعددي از جمله تراكم جمعيت، مسكن، استقرار صنايع بزرگ، استقرار واحدهاي عمده تهيه و توزيع كالا، آلودگي هوا و شرايط زيستمحيطي نامناسب، كمبود امكانات و تأسيسات جمعآوري و تصفيه پسماندها، بيكاري، اعتياد، ترافيك روبهرو هستند كه اين مسئله ضرورت بازنگري در سياستگذاري مديريت كلانشهرها و توجه جدي به سلامت شهري را گوشزد ميكند.