از فرهنگهای باستانی تا روزگار حاضر، حیوانات سفید رنگ همیشه جای خاصی در جامعه داشتهاند. هرچند امروز میدانیم این حیوانات آلبینو هستند، اما چیزی از زیبایی آنها نمیکاهد.
مجید جویا: برخی اوقات، حیوانی بدون رنگ معمول گونه خود زاده میشود که عموما ناشی از یک جهش ژنتیکی عادی، ولی نادر است. این حیوانات، (آلبینوها) زالهای واقعی هستند که هیچ رنگدانهای ندارند و پشم یا خز سفید و چشمهای قرمز صورتی دارند، یا این که نیمه زال هستند و خز سفید یا روشن دارند، ولی رنگدانههایی در برخی اندامهای دیگر خود دارند.
این حیوانات سفید رنگ، در قصهها و باورهای خیلی از فرهنگها قدرتی افسانهای دارند؛ برای مثال، خیلیها تولد یک جانور سفید رنگ را رخدادی مقدس یا مبارک میدانند. در ادامه این مطلب میتوانید در مورد این جانداران غیر عادی بیشتر بدانید.
1- خرس «روح» کرمودو
خرس کرمودو یک خرس سیاه سفید رنگ (گونهای از خرس سیاه امریکای شمالی) است که در جنگلهای بارانی گریت بیر (خرس بزرگ) منطقه بریتیش کلمبیا زندگی میکند.
اگر دو خرس سیاه که هر دو دارای ژن مغلوب خز سفید هستند با هم جفت شوند، فرزندشان سفید رنگ خواهد بود.
شکار خرسهای سفید، همواره برای مردمان بومی کانادا که در این سرزمین با خرسها همسایه بودند، یک تابو بوده، و دولت کنونی بریتیش کلمبیا هم برای شکار هر یک از این خرسها، جریمهای 100 هزار دلاری وضع کرده است.
از هر 40 تا 100 خرس سیاه ساکن زمینهای اصلی بریتیش کلمبیا، یکی از آنها دارای پوست سفید رنگ خواهد بود، ولی در برخی از جزایر جنگلهای بارانی گریت بیر، درصد خرسهای سفید خیلی بیشتر است. با این وجود، دانشمندان حدس می زنند که تنها 200 خرس کرمودو در دنیا باقی مانده باشند.
2- شیر سفید
در داستانهای افریقایی، صدها سال است که شیرهای سفید (یا بلوند) در ناحیه تیمباواتی افریقای جنوبی وجود دارند. این حیوانات نیمه زال هستند، و رنگشان ناشی از یک ژن مغلوب است.
در افسانهها، شیرهای سفید فرزندان خدای خورشید هستند که به عنوان هدیه خدایان به زمین فرستاده شدهاند. سنتهای شفاهی، سخن از تولد یک شیر سفید خاص میگویند که در دوره ملکه نومبی در 400 سال پیش، و پس از سقوط یک ستاره بر زمین، اتفاق افتاد.
اولین مورد ثبت شده مشاهده یک شیر سفید در تیمباواتی، مربوط به سال 1938/1317 است. در سال 1975/1354، دو توله شیر سفید از طبیعت به اسارت گرفته شده و به باغ وحش ملی پرتوریا برده شدند. تقریبا 300 قلاده شیر سفیدی که امروزه در اسارت زندگی میکنند، اختصاصا برای رنگ سفید خود پرورش داده میشوند و فرزندان همان دو توله شیر هستند.
در سال 2003/1382، بنیاد جهانی حفاظت از شیرهای سفید، بازگرداندن شیرهای سفید به تیمباواتی را آغاز کرد، و امروزه آنجا خانه چندین قبیله شیرهای سفید است.
ولی شیر سفید در اسارت مجادله برانگیز است، نه فقط به خاطر این که این جانوران پرورشی هستند، هم بلکه به این دلیل که نگهداری آنها در باغ وحش، دلیلی جز سرگرمی ندارد.
پیتر کات، از متولیان گروه حفاظت از شیر LionAid در بیانیهای در سال 2013/1392 نوشته بود: «شاید آنها «جذاب» باشند، ولی (شیرهای سفید) هیچ سهمی از نیازهای اضطراری وابستگان رنگدار و در معرض انقراض خود در حیات وحش ندارند».
3- بوفالوی سفید
در افسانهها آمده که در روزگاران قدیم، قبیله سرخپوست سیوکسهای لاکوتا به خاطر نبود شکار دچار قحطی شده بودند و ناگاه زن زیبایی با لباس سفید بر آنها ظاهر شد. او به مردم قبیله «چپق مقدس» را داد و به آنها آموخت که چگونه شکار کنند و مسیر مناسب را در زمین بپیمایند. او پیش از رفتن، چهار بار روی زمین غلت زد، و هر بار رنگ عوض کرد، تا این که در بار چهارم تبدیل به یک گوساله بوفالوی سفید شد. وقتی رفت، گلههای بزرگ بوفالو آن سرزمین را پر کردند.
قدیمیترین گزارش ثبت شده مشاهده بوفالوی سفید مربوط به سال 1833 بود. در چند دهه گذشته، آنها پرشمارتر شدهاند، و از سال 1990/1369 تا کنون نیز، بیش از 20 مورد تولد بوفالوی سفید گزارش شده است.
برای خیلی از سرخپوستان، تولد یک بوفالوی سفید مقدس، نشانه امید است و نشانی از در پیش بودن روزهای خوب و پررونق.
4- فیل سفید
فیلها در تایلند، موجوداتی خاص محسوب میشوند، به خصوص فیلهای سفید که مقدس و خوشبخت شمرده میشوند، چون در تولد بودا نقش داشتهاند؛ و به علاوه به این دلیل که طبق قانون، تمام فیلهای سفید متعلق به پادشاه هستند.
افسانهها میگویند هر چه فیلهای سفید بیشتری در دوره یک پادشاه متولد شوند، آن دوره درخشانتر و پررونقتر خواهد بود. امروزه، تصور عموم بر این است که آنها با خود شانس میآورند.
بیشتر فیل های سفید واقعا سفید یا زال نیستند، ولی رنگ روشنتری به نسبت دیگر فیلها دارند. عبارت «فیل سفید» به معنی یک دارایی باارزش ولی ناخوشایند است، که مالکش علاقهای به آن ندارد ولی به راحتی نمیتواند از دستش راحت شود. گمان میرود که این ضرب المثل از سنت قدیمی خاندان سلطنتی تایلند در هدیه دادن فیلها نشات گرفته باشد. اگر پادشاه از یکی از رعایای خود راضی بود، مقداری زمین و یک فیل به او هدیه میداد. ولی اگر از بندهای رضایت نداشت، صرفا یک فیل سفید به او میداد. از آنجا که کار کشیدن یا فروش فیل سلطنتی جرم محسوب میشد، این هدیه معمولا از نظر اقتصادی زندگی آن فرد را نابود میکرد.
5- سنجابهای سفید
شهر کوچک اولنی ایلینویز، به خاطر سنجابهای سفیدش مشهور است. هیچ کس نمیداند که چطور شروع شد، ولی تا سال 1943/1322، تعداد سنجابهای این شهر به تقریبا 1000 سنجاب رسید. امروزه، حدود 200 سنجاب در این شهر زندگی میکنند.
هر پاییز، تعداد سنجابهای این شهر شمرده میشوند تا مطمئن شوند که سالم هستند. سنجابهای سفید حق عبور از تمام خیابانهای عمومی، پیاده روها و خیابانهای اصلی اولنی را دارند، و جریمهای 750 دلاری برای زیر گرفتن یکی از آنها با ماشین در انتظار راننده خاطی است. در سال 1997/1376، شورای شهر بخشنامه خود را که سگها را از دویدن آزادانه منع میکرد، اصلاح کرد و آن را به گربهها نیز تسری داد.
شهروندان اولنی، سنجابهای سفید را سمبل شهر خود میدانند: حتی پلیس اولنی هم یک سنجاب سفید در نشان خود دارد.