بسیاری از بیماری‌ها از حیوانات به انسان‌ها منتقل می‌شوند، اما این روزها بحث سر یک نوع ویروس سرماخوردگی کشنده داغ شده است که به احتمال زیاد از شترها به انسان‌ها منتقل می‌شود.
کمتر از یک سال از کشف یک ویروس سرماخوردگی جدید در انگلستان می گذرد. این ویروس شباهت زیادی به عامل مولد بیماری سارس که یک بیماری حاد تنفسی است، دارد؛ اما بین این دو تفاوت هایی هم دیده شده است. ویروس کورونا سارس که مولد این بیماری مهلک است، ده سال پیش در آسیا غوغایی بر پا کرد که حاصل آن 8273 فرد مبتلا و 775 کشته بود. همان سال دانشمندان توانستند توالی ژنتیکی این ویروس کشنده را مشخص کنند؛ اما همچنان درمان این بیماری به دلیل عوارضی که ایجاد می کند، دشوار است. تحقیقات پژوهشگران آسیایی نشان داده افرادی که در هر دو کروموزوم خود توالی یک رمز از یک ژن خاص را داشته باشند، در برابر این بیماری نسبت به دیگران مصونیت بیشتری دارند؛ اما درباره چگونگی جهش ژنتیکی ویروس جدید که در انگلستان شناخته شده، هنوز تحقیقات دانشمندان تکمیل نشده است.

ناقلین ویروس

این ویروس که با نام مرس ـ کوو خاورمیانه ای شناخته شده، ریشه در شبه جزیره عربستان دارد و تاکنون صدها نفر را به مشکلات حاد تنفسی مبتلا و بیش از 40 نفر را به کام مرگ کشیده کرده است. مطالعات نشان می دهد ریشه اصلی این بیماری را باید در بدن شتر جماز و دیگر حیوانات اهلی نظیر بز جستجو کرد. در این تحقیق نمونه خون شترهای یک کوهانه عمان به دقت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. محققان توانسته اند در بدن این شتر که پراکندگی قابل توجهی در منطقه آلوده به این ویروس دارد، نوعی آنتی بادی موثر را کشف کنند. با وجود این که ویروس هایی از این دست می توانند خفاش ها را آلوده کنند، اما تاکنون آنالیزهای مولکولی قادر به تشخیص دقیق این ویروس جدید در خفاش ها نبوده اند. تحقیقات اخیر مشخص می کند این ویروس سرماخوردگی جدید در سلول های خفاش ها تا حدودی عقب نشینی می کند. در واقع تحقیقات دانشمندان نشان داده که در برابر این احتمال که خفاش ها ناقل این بیماری باشند، عملا شک و تردیدهای زیادی وجود دارد. پذیرش این مطلب نیز با توجه به طبیعت محافظه کار و دوری این پستاندار شب زی از انسان تا حدودی موجه جلوه می کند.

پادتن های شتری

یک تیم تحقیقاتی از هلند تاکنون 349 نمونه خون از گونه های مختلف جانوری اعم از خفاش ها، گاوها، میش ها و بزهای ماده را در کشورهای گوناگون از شیلی گرفته تا اسپانیا، هلند و عمان مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده است . هدف این مطالعه مشخص کردن عامل سرایت این ویروس به بدن انسان بوده است. محققان هلندی موفق شده اند آنتی بادی یا پادتن ویروس مرس را در بدن 50 شتر از مناطق مختلف عمان پیدا کنند. لازم به یادآوری است دو نمونه از این شترها در جزایر قناری یافت شده اند؛ جایی که تاکنون هیچ گزارش موثقی مبنی بر احتمال شیوع ویروس سرماخوردگی سارس از آن به ثبت نرسیده است. درباره نمونه های جزایر قناری میزان پادتن بسیار کم بوده و این مساله دانشمندان را به این جمع بندی رسانده که رفتار این ویروس در نمونه های خاورمیانه ای با رفتاری که در بدن میزبانان اسپانیایی دارد، متفاوت است. دانشمندان باور دارند که به دلیل جایگاه خاص این حیوان در زندگی مردم خاورمیانه و مصرف گوشت و شیر آن راه های مختلفی هم برای انتقال این ویروس از حیوان به بدن انسان وجود دارد. این تحقیقات همچنین عنوان می کند که هیچ گونه ارتباطی بین پادتن های تولید شده برای این ویروس و بیماری سارس وجود ندارد. چنانچه پیشتر اشاره شد، عامل بیماری کشنده سارس با این ویروس تفاوت هایی دارد. کشف این پادتن نشان می دهد که حیوانات هم گاهی از بیماری های صعب العلاج در رنج هستند. دانشمندان برای برداشتن گام بعدی درصدد هستند که ویروس کرونا را در بدن انسان و حیوانات با یکدیگر مقایسه کنند تا از این طریق بتوانند به طور قطعی درباره منشأ این بیماری اظهارنظر کنند.

sociedad.elpais / مترجم: فرناز حیدری