جام جم آنلاين: عقربها در راستهاي به همين نام (Scorpions) و از رده عنكبوتيان هستند و از دوره اول زمينشناسي تا به امروز سلطان بندپايان شناخته ميشوند. البته نياي اوليه آنها همگي آبزي بودند.
اما پيدايش عقربهاي امروزي و پراكندگي آنها بر خشكيهاي زمين تقريبا به دوره دونين (Devonian) بازميگردد. موجودات بسيار نيرومندي هستند و ترس از گزش نيشِ آنها، اين جانور را به منفورترين جانور دنيا بدل كرده است.
نميخواهم شما را نگران كنم اما اين تصوير مربوط به يكي از مخوفترين عقربهاي ايران است كه به «گاو دُم» يا «آندكتونوس – كراسيكودا» معروف است.بدن ستبر و دم ضخيم آن از ويژگيهاي بارز اين جنس يعني «آندركتونوس» است.
اين جنس در آفريقا و آسيا به خصوص در مناطق صحرايي دو قاره پراكندگي وسيعي دارد. در ايران از نواحي مختلف كشور، از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب صيد شده است.
طول بدن آن حداكثر به 13 سانتيمتر ميرسد و رنگ بدنش از قهوهاي روشن تا كاملا تيره ديده شده است. محل زندگيش زير پارهسنگها و كلوخها در دشتهاست اما گاهي در زيرِ شاخههاي انباشته و ميان درز و شيار ديوارهاي كاهگلي روستاها هم ديده ميشود.
سم آن نوروتوكسيك خالص است و اثرات و عوارض سخت باليني و حتي مرگ هم بر اثر گزش اين جانور در مناطق جنوبي كشور گزارش شده است.
جدا از خطرناك بودن اين جانور نبايد اين نكته را فراموش كنيم كه عقربها نقش بسيار موثري در تعادل اكوسيستم طبيعت پيرامونمان دارند و با توسعه شهرها و نوسازي خانهها در مناطق روستايي از تعداد اين جانوران نه چندان زيبا كاسته شده و تنها ميتوان آنها را در محيطهاي طبيعي زندگيشان مشاهده كرد.
البته اين را گفتم كه كمتر دچار استرس شويد و زماني كه به يك سفر تفريحي با دوستانتان ميرويد، مواظب اين ميزبانان قديمي طبيعت باشيد.
راستي من اين عكس را چهار سال پيش در روستاي كويري مصر واقع در خور و بيابانك اصفهان گرفتم. در لحظه گرفتن اين عكس بارها نزديك بود توسط اين عقرب گزيده شوم چرا كه لحظهاي از حركت نميايستاد تا بتوانم از ژست درخور آن تصويري به يادگار ثبت كنم! بعد از نيم ساعت جدال با مرگ، عقرب از هيجان ايستاد و كار عكاسي من با او تمام شد، كاري كه بايد از اول ميكرد!
احمد كريمي - جامجم