جام جم آنلاين: از آنجا كه خرسهاي قهوهاي موجودات بسيار منزوي و گوشهگيري بوده و در مورد خطرناك بودنشان هم بيش از حد غلو شده مطالعه زيادي روي قدرت مغزي آنها انجام نگرفته و در واقع دانشمندان چيز زيادي در مورد آنها نميدانند.
اين موضوع بسيار عجيب و غريب است، چرا كه خرسهاي قهوهاي نسبت به اندازه بدنشان بزرگترين مغز را ميان گوشتخواران دارند و به نظر ميرسد بيشتر از آنچه از طريق شواهد محيطي و روايات در مورد هوش آنها ديده و شنيدهايم، هوشمند باشند.
بتازگي وولك ديك، محقق انگليسي زماني كه در تعطيلات در آلاسكا به سر ميبرد، يك خرس قهوهاي را مشاهده كرد كه از يك تكه سنگ پوشيده شده با بارانكلها يا كشتي چسبها (نام گروهي از جانوران بندپا از رده مژهپايان) براي فرونشاندن خارشهاي ناشي از ريزش مو در پوستش استفاده ميكند.
ديك هنگام استفاده اين وسيله توسط خرس قهوهاي از او عكس گرفت و يافتههايش را در اين مورد در نشريه شناخت حيوانات منتشر كرد.
اغلب ديده شده گونههاي مختلف خرسها هنگام جايگزين شدن پوشش نازك پوست در تابستان بهجاي پوشش ضخيم زمستاني به دليل وجود خارشهاي ناشي از اين پوستاندازي خود را به درختان يا صخرهها ميمالند، اما پيش از اين هرگز مشاهده نشده بود كه خرسي از يك تكه سنگ به عنوان ابزاري براي كاهش خارش پوستش استفاده كند.
در واقع اين چهارمين باري است كه مشاهده ميشود يك حيوان غيرنخستين (حيواني كه در رده نخستينسانان نيست) از يك شيء به عنوان ابزار استفاده ميكند.
معمولا فيلها از شاخه درختان براي دوركردن حشرات استفاده ميكنند. دلفينها براي مخفيكردن پوزهشان از اسفنج استفاده كرده و برخي نهنگها هم با درستكردن حباب به شكار ماهيها ميپردازند.
استفاده از يك تختهسنگ براي انجام يك وظيفه خاص بوضوح نشان دهنده هوش بالاي خرس قهوهاي است.
ديك كه به طور معمول روي نهنگها مطالعه ميكند هنگام تماشاي دو خرس قهوهاي در خليج گلاسير كه مشغول تغذيه از لاشه يك نهنگ بودند متوجه شد يكي از خرسها در ته آب به دنبال چيزي ميگردد.
چند لحظه بعد خرس در آب فرورفته و تكه سنگي را برداشت كه مشخص بود از بارانكلها پوشيده شده است و شروع به ماليدن اين سنگ به صورت و گردنش كرد.
بنابراين به نظر ميرسيد خرس براي خاراندن خودش نهتنها از يك تكه سنگ استفاده ميكند، بلكه خود سنگ هم پوشيده از موجوداتي است كه عمل خاراندن را بهتر انجام ميدهد.
اين فقط يك اتفاق نبود، چرا كه خرس تكه سنگ را درون آب انداخت و پس از مدتي پرسهزدن در اطراف، دوباره درون آب رفته و به جستجوي تكه سنگ ديگري با همان خصوصيات پرداخت.
در تمام اين مدت خرس سه بار اين كار را انجام داد و هر بار تختهسنگ ديگري كه پوشيده از بارانكلها بود را براي خاراندن خود پيدا و استفاده ميكرد.
جالبتر اينكه خرس سنگ را به گونهاي در پنجهاش جابهجا ميكرد كه در بهترين حالت براي خاراندن در پنجهاش قرار گيرد.
پيش از اين استفاده از يك ابزار به اين شكل و جابهجايي آن براي قرار گرفتن در بهترين حالت استفاده فقط در انسان و برخي موجودات نخستين ديده شده بود. ديك معتقد است بايد مطالعات بسيار بيشتري روي خرسها انجام شود، چرا كه توانايي آنها به مراتب بيشتر از چيزي است كه ما اكنون از آنها باخبريم.
physorg - مترجم: آتنا حسنآبادي