جام جم آنلاين: گراني‌ها و افزايش قيمت بسياري از كالاهاي اساسي در روزهاي اخير با واكنش‌ها و تحليل‌هاي مختلفي روبه‌رو بوده است.
با وجود آن‌كه دولت سعي كرده بازار را كنترل كند و درصدد اشباع بازار از نظر كالاهاي اساسي است، اما همچنان اخبار و گزارش‌ها از وجود نوعي التهاب در برابر اين مساله حكايت دارد كه به نظر مي‌رسد بايد دليل آن را در جاي ديگري به جز بازار جستجو كرد.
صرف نظر از مشكلاتي كه در طرف عرضه وجود دارد، بايد دليل گراني را در اين‌گونه مواقع وجود عطش بالاي مردم براي خريد عنوان كرد.
فراوان ديده مي‌شود كه به محض كاهش عرضه يك كالا يا افزايش قيمت آن، تقاضاي بخشي از مردم براي اين كالا نيز افزايش مي‌يابد و صف‌هاي طولاني در مقابل فروشگاه‌هاي عرضه‌كننده كالاي كمياب تشكيل مي‌شود.
اين درحالي است كه منطق اقتصادي حكــــم مي‌كند با افزايش قيمت يك كالا تقاضاي آن كاهش پيدا كند. چه‌بسا اگر اين هجوم نابهنگام براي كالا در شرايط حساس اتفاق نيفتد، پس از مدتي بازار روال عادي خود را مجددا پيدا كرده و قيمت‌ها از حالت غيرمنطقي خارج مي‌شود.
اينجاست كه تدبير و هوشياري لازم را بايد به كار بست. اصلي‌ترين راه كنترل در اين گونه مواقع فرهنگ‌سازي و كنترل آگاهانه مصرف از سوي مردم است كه در مهار گراني‌ها مي‌تواند موثر واقع شود.
تجربه نشان داده هر گاه شايعه براي كمبود كالايي و گراني آن مطرح مي‌شود، مردم گرايش و تمايل بيشتري براي خريد پيدا مي‌كنند، در حالي كه در سايه فرهنگ صرفه‌جويي اين عطش كاذب خريد قابل كنترل خواهد بود.
ماجراي چهار سال پيش پودر شوينده در ماه‌هاي پاياني سال گواه اين ماجراست.
در آن سال حذف يارانه دولتي پودر شوينده اين شائبه را ايجاد كرده بود كه قرار است پودر شوينده ناياب شود.
همين مسأله خيلي‌ها را به فروشگاه‌ها و سوپرماركت‌ها كشاند و موجودي پودر فروشگاه‌ها بسرعت به اتمام رسيد، اما آنچه كه در عمل اتفاق افتاد صرفا تغيير شيوه تامين مالي شركت‌هاي توليد‌كننده پودر شوينده بود نه چيز ديگر كه پس از چند روز دوباره اوضاع به حالت عادي بازگشت. اكنون بحث گراني مرغ مشابه همان اتفاقي است كه در آن سال درباره پودر شوينده افتاد.
در اين مساله نيز مانند بسياري از جريان‌ها مردم مي‌توانند با خودكنترلي و صرفه‌جويي از بروز التهاب و تنش جلوگيري كنند.