حاج ميرزا حسن رشديه معروف به پدر معارف فرزند ملا مهدي در سال ۱۲۶۷ در تبريز متولد شد، پس از كسب معلومات عصر خود به قفقاز رفت و در ايروان اقامت گزيد و مدرسهاي تاسيس كرد.
وي پس از بازگشت به تبريز مكتبي به نام دبستان باز كرد و به آموزش كودكان به شكلي نوين پرداخت و علاوه بر علوم متداول، ساير دانشهاي روز جهان و زبانهاي خارجي را نيز به وسيله حروف الفبا آموزش داد و در سال ۱۳۱۱ مدرسهاي به نام خودش (رشديه) در كوي «جبهخانه» داير كرد.
رشديه براي بزرگسالان و سالمندان كلاسهاي به شكل شبانه برپا ميكرد و بر يادگيري دانش و سواد در هر سني تاكيد داشت.
از وي بيش از ۳۰ جلد كتاب به جا مانده كه مهمترين آنها كتاب الفبا است.
براساس اين گزارش، ميرزا حسن رشديه در سال ۱۳۲۳به ديار باقي شتافت و نامي نيك از خود در تاريخ و فرهنگ و دانش ايران زمين به جاي گذاشت.