آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: آیات آخرالزمان باید تأویل شوند؛ البته تأویلات افراد عادی قابل اعتنا نیست و باید مبنا و پشتوانه محکم نقلی داشته باشد.
مهدی هادوی تهرانیبه گزارش ایکنا، آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، استاد درس خارج حوزه علمیه، امروز دهم آبان ماه در ادامه تفسیر سوره مبارکه کهف، گفت: سفر سومی که قرآن کریم به ذوالقرنین نسبت داده، سفر به سمت کوهی است که در آنجا یاجوج و ماجوج وجود داشتند؛ قرآن کریم فرموده است: حَتَّى إِذَا بَلَغَ بَيْنَ السَّدَّيْنِ وَجَدَ مِنْ دُونِهِمَا قَوْمًا لَا يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ قَوْلًا؛ قومی را یافت که ذوالقرنین زبان آن‌ها را متوجه نمی‌شد. علامه طباطبایی فرمود مراد آیه این است که آن‌ها افراد ساده‌ای بودند و شیخ فرمود که زبان نأمانوسی داشتند.
وی افزود: این قوم از ذوالقرنین درخواست کردند که برای آن‌ها سد آهنینی بسازد که یأجوج و مأجوج نتوانند به آزار و اذیت این افراد و قوم بپردازند، او هم چنین کرد و وقتی این کار تمام شد، فرمود این کار من نبود بلکه رحمتی از جانب خدا بود که به من آموخت تا سنگ آهن در بین دو کوه بریزم و با آتش در آن بدمم سپس حفرهها را با مس و سرب گداخته پر کنم.
آیت‌الله هادوی تهرانی بیان کرد: داستان ذوالقرنین در تورات هم آمده بود به همین دلیل یهودیان خودشان و یا از طریق کفار از پیامبر(ص) سؤال کردند که اگر تو پیامبر هستی، ماجرای این قوم چیست.
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه یکی از اهداف نزول آیات، تصحیح ماجرای ذوالقرنین و بیان واقعیت آن بوده است زیرا در تورات آمده بود ولی یا ناقص بود و یا مواردی نادرست در آن وجود داشته است، اظهار کرد: نکته اصلی قرآن کریم از بیان این ماجرا صرفاً این نبوده است که یک ماجرای تاریخی را بگوید که چنین فردی وجود داشته و چنین کارهایی کرده است بلکه قرآن درصدد بیان این نکته است که همه کارهای ذوالقرنین، به خاطر رحمت و مدیریت و عنایت خدا بوده است.
اهمیت اخلاص
وی ادامه داد: فرق بین ما و ذوالقرنین در این است که او توجه دارد هر چیزی به دست آورده، از ناحیه خداوند است ولی اکثر ما به این مسئله بی‌توجه هستیم و اگر دستاوردی در زندگی داشتیم، آن را به خودمان نسبت می‌دهیم و مغرور می‌شویم و همین تفرعون باعث نابودی شخصیت ما می‌شود.
استاد درس خارج حوزه علمیه اضافه کرد: متأسفانه این تفرعون در زندگی اکثریت افراد وجود دارد، البته هر کسی به مقدار خودش؛ ما چون زور هر کاری را نداریم و دستمان به هر کاری نمی‌رسد، درجه فرعونیتمان کمتر است وگرنه اگر ما هم موقعیت برخی افراد را داشتیم مانند آن‌ها به بیت‌المال دست‌درازی می‌کردیم. اما اگر کسی واقعا نگاه دیگری به دنیا داشته باشد و دنبال دریدن و سلطه بر مردم نباشد و هر نعمتی را از جانب خدا بداند، آن وقت خداوند هم به فرد کمک خواهد کرد.
آیت‌الله هادوی تهرانی تصریح کرد: در ادامه ذوالقرنین پیشگویی کرده و گفته است وقتی وعده و فرمان پروردگار من برسد، همین سد با این محکمی از بین خواهد رفت و تکه تکه می‌شود و وعده پروردگار من حق و قطعی است. این فرمایش ذوالقرنین نشانه بینش و بصیرت و آینده‌نگری و دیدن حقایق از سوی او هست و عمق باور به خدا و وجود قیامت و باور به اشراط‌الساعة را در او نشان می‌دهد.
آیات اشراط‌الساعه نیازمند تأویل صحیح است
وی افزود: البته همانطور که قبلاً عرض شد، آیات آخرالزمان باید تأویل شوند چون مخاطب دوره نزول درک دیگری از وقایع آخرالزمان داشته‌اند که امروزه تفاوت زیادی دارد. بنابر برخی تفاسیر در آخرالزمان همه ابزارهای پیشرفته بشری نابود شده و بشر زندگی بدوی پیدا خواهد کرد لذا اگر در روایات بیان شده که امام زمان(عج) با شمشیر با ظالمان مبارزه خواهد کرد، از این حیث است و البته برخی هم معتقدند که شمشیر کنایه از هر نوع سلاحی است و نه صرفاً خود شمشیر؛ لذا شامل ابزاری می‌شود که در دوره ظهور وجود دارد.
وی با تأکید بر اینکه به هر حال آیات و روایات آخرالزمان نیازمند تأویل است، گفت: البته تأویلات افراد عادی قابل اعتنا نیست و باید مبنا و پشتوانه محکم نقلی داشته باشد. به حال براساس آنچه برای ذوالقرنین رخ داد، کسی به نعمت و رحمت ویژه خدا دست خواهد یافت که اخلاص در کار داشته باشد نه اینکه با دیدن یک جمعیت و به به و چه چه آن‌ها جوگیر و جو زده شود.
استاد حوزه علمیه گفت: در این سوره اشاره شد که یکی از علائم قیامت خراب‌شدن این سد است و یأجوج و مأجوج هم از هر بلندی فرود خواهند آمد. این مقدمه سبب شده تا خداوند به مناسبت، به قیامت هم بپردازد. فرموده است که جمعیت مردم در روز قیامت آنقدر زیاد است که مانند موج آب سرازیر خواهند بود، در آن وقت در صور دمیده می‌شود، همه مردگان زنده خواهند شد، همه مردم توسط خداوند جمع شده و جهنم برای کافران عرضه خواهد شد.
آیت‌الله هادوی تهرانی اضافه کرد: در داستان ذوالقرنین که به ظاهر سفرها و دستاوردهایی داشته است، در نهایت اشاره به ساخت سد شد؛ او آن را نشانه قیامت تعبیر کرد که همانگونه که گفته شد باید در این نوع آیات تأویل داشته باشیم. در سوره انبیاء هم به این مسئله و اینکه یأجوج و مأجوج از هر کوهی فرو می‌ریزند، مورد اشاره قرار گرفته است. در انتهای آیه هم تأکید شده که قیامت حتماً رخ خواهد داد.