مدیر مدرسه علمیه سیادت گفت: امام باقر (ع) می فرمایند انتهای کمال و موفقیت این است که انسان از جانب خدا به توفیق برسد و همچنین انسان در سختی ها صبر کند و برای اقتصاد و معیشت تدبیر داشته باشد.
حجت الاسلام علیاکبر اسکندری به مناسبت ولادت امام محمد باقر (ع) در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: امام باقر (ع) از شرایط سیاسی زمان خود برای فعالیتهای علمی استفاده کردند. به این شکل که از سرگرمی دنیاطلبان و قدرت مندان زمان به جنگ قدرت و اینکه آنان کمتر توانستند برای امام ایجاد زحمت و مشکل کنند، استفاده کردند و کلاسها و محافل علمی خود را برگزار نمودند و ذخیره ارزشمندی را برای آیندگان به یادگار گذاشتند.
مدیر مدرسه علمیه سیادت مشهد افزود: به واسطه ظلم و جنایتهای بنی امیه که اوج آن به قصه کربلا رسید بعد از جنایات کربلا شرایطی ایجاد شد و جریانی ایجاد کرد که مردم به واسطه آن جنایت و این نحسی که ایجاد کرده بودند کم کم از بنی امیه متنفر شدند و قیامها شروع شد. در انتهای دوران حاکمیت بنی امیه مروانها آمدند. آنها نیز در اوج جنایت کردند. یکی از فرماندارهای مروانها حجاج است. حجاج چند هزار نفر رو در مسجد کوفه سر برید و چند هزار نفر را در مسجد بصره کشت. در نتیجه اینها به تدریج رو به افول گذاشتند.
وی اضافه کرد: خود یزید نیز ۳ سال بیشتر حکومت نکرد که در این ۳ سال ۳ جنایت بزرگ انجام داد. یکی واقعی کربلا بود، یکی واقعه حره که در مدینه اتفاق افتاد که طی آن سه روز خون، جان، آبرو و ناموس مردم مدینه بر سربازان شامی آزاد شد. همین اتفاق نیز سه روز در مکه اتفاق افتاد. در شهرهای مقدسی که در آن پشه کشتن نیز حرام است و کفاره دارد آنها در آنجا این جنایات را انجام دادند. اینها موجبات نحسی و انحطاط حکومت بنی امیه را فراهم آورد.
علیاکبر اسکندری همچنین عنوان کرد: از آن طرف بنی عباس نیز که افراد درستی نبودند اما آمدند از این آب گل آلود ماهی بگیرند. پرچم دفاع از اهل بیت را علم کردند و در نتیجه یک آشفتگی در میان قدرتمندان ایجاد شد. یعنی میان بنی امیه و بنی عباس. البته بنی عباس رعایت ظواهر کردند و بیش از حد خود را به قوم و خویش بودن با پیامبر (ص) نسبت میدادند و میگفتند ما پسر عموهای پیامبر (ص) هستیم و میخواهیم خون خواهی کنیم.
وی اظهار داشت: در این فاصله که این دو قدرت خبیث با هم درگیر بودند چون میخواستند به اهداف دنیایی خود برسند، فرصتی طلایی برای امام صادق (ع) و امام باقر (ع) به وجود آمد و فرصتی شد چند کلاس درس برگزار کنند و سخنرانی کنند و احکام بگویند و شاگردانی را تربیت کنند. فعالیتهای علمی ایشان در این دوران اتفاق افتاد. مؤمنین بیشتر فرصت داشتند که بیایند و سوالات خود را مطرح کنند. فعالیتهای جاسوسی و زندانی شدنها قدری کمتر شده بود. چون میان قدرتمندان جنگ اتفاق افتاده بود و مشغول جنگ قدرت خودشان بودند.
علیاکبر اسکندری سپس گفت: این شرایط در زمان امام صادق (ع) فرصتی شد تا ایشان ۴۰۰۰ شاگرد تربیت کنند که چیز کمی نیست. همچنین امام باقر (ع) نیز این فرصت را پیدا کردند تا چندین هزار حدیث شامل احکام اخلاق اجتماعی، اخلاق خانوادگی، اخلاق فردی، مسائل سیاسی، مسائل آینده اسلام، مسائل بهداشتی و پزشکی را ارائه کنند که نتیجه آن تربیت شاگردانی همچون جابربنحیان شد. بنابراین این شرایط موجب شد که این امام بزرگوار بتواند کرسیهای درس راه بیاندازند و معارف ارزشمندشان امروز به دست ما برسد.
وی در ادامه افزود: چهارچوب اصلی و صحیح همه علوم قرآن و احادیث است. از این جهت امام صادق (ع) و امام باقر (ع) کرسی تفسیر آیات قرآن برگزار نمودند. یکی دیگر از کرسیهایی که برگزار کردند کرسی احکام دینی بود. از آن جایی که احکام دینی به صورت مجمل و کلی بیان شده است به عنوان مثال گفته شده نماز بخوانید، نماز صبح بخوانید، اما اینکه چگونه بخوانیم، صدا بلند باشد یا پایین، نماز جماعت چه آداب و احکامی دارد، حمد و سوره را چگونه بخوانیم و مسائلی از این قبیل هیچکدام در قرآن نیامده است. لذا ائمه کلاسهای احکام را برگزار مینمودند.
علیاکبر اسکندری خاطرنشان کرد: چهارچوب اصلی علوم توسط امام باقر (ع) به این شکل گذاشته شد که قرآن را تفسیر نمودند و قرآن را مبنا قرار دادند و مسائل پیچیده و مبهم قرآن را برای دانشمندان اسلامی باز کردند تا بعدها مفسرین بتوانند علاوه بر وجود به قرآن و احادیث امام باقر (ع) نیز مراجعه کنند. ایشان در تمام علوم اعم از سیاست، مسائل خانوادگی، مسائل اجتماعی و غیره گرههای مهمی را باز نمودند. بنابراین در یک کلام میتوان گفت که عمده کرسیهای علمی امام باقر (ع) به قرآن و فقه اختصاص داشت که فقر نیز به قرآن بر میگردد. چون فقهی که ایشان بیان مینمودند نیز بر مبنای قرآن بود.
وی ادامه داد: از بزرگان ما مشهدیها، میرزا جواد آقای تهرانی است. شاگردان این عالم بزرگ نقل میکنند که یک روایتی از امام باقر (ع) همیشه بالای سر ایشان بوده است که میفرماید: «الکَمالُ کُلُّ الکَمالِ اَلتَفَقَّهُ فی الدّین وَ الصَّبرُ عَلی النائِبَة وَ التَقدیرِ المَعیشَه». این حدیث بسیار زیبا و کاربردی است که امام باقر (ع) میفرمایند انتهای کمال و موفقیت این است که انسان از جانب خدا به توفیق برسد و همچنین انسان در سختیها صبر کند و برای اقتصاد و معیشت تدبیر داشته باشد. این روایت این روزها خیلی برای ما میتواند راهنمای خوبی باشد.
علیاکبر اسکندری در پایان گفت: همان طور که بارها از مقام معظم رهبری در این ایام شنیدهایم که به مسئله اقتصاد توجه ویژه کردهاند و از اقتصاد مقاومتی و رونق تولید و این مفاهیم صحبت کردهاند، اینها به قسمت سوم این روایت امام باقر (ع) بر میگردد. یعنی اگر ما حقیقتاً قناعت را در زندگیهایمان رعایت کنیم به این مشکلات و زشتیهای که امروز زندگیهایمان به آن دچار شده است مبتلا نمیشویم. این نابسامانیها و مشکلات همه برمی گردد به اینکه تقدیر معیشت نداریم و رعایت قناعت نمیکنیم. در نتیجه دخل و خرج مان با هم نمیسازد. متأسفانه به جای پیمودن این مسیر به توقعهای زیادی و چشم و هم چشمیهای بی مورد میپردازیم. اگر به این روایت امام باقر (ع) توجه کنیم و به این سبک زندگی برگردیم همه مشکلات ما حل خواهد شد.