محقق داماد در مراسم رونمایی از تفسیر قرآن «شمس» گفت: تفسیر قرآن باید عاری از موضعگیری بوده و برای مخالفت و عناد نباشد.
به گزارش خبرنگار مهر، آیتالله محقق داماد در مراسم رونمایی از تفسیر قرآن کریم تحت عنوان «شمس» اثر مفسر و پژوهشگر علوم اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین مصطفی بروجردی که با حضور اساتید و فرهیختگان قرآن صبح امروز یکشنبه ۲۵ آذرماه در خبرگزاری ایکنا برگزار شد، با بیان اینکه محیالدین عربی در تفسیر یکی از آیات سوره شورا نظری خاص دارد، بیان کرد: آن آیه این است که « وَمَا کَانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُکَلِّمَهُ اللَّهُ إِلَّا وَحْیًا أَوْ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ أَوْ یُرْسِلَ رَسُولًا؛ و هیچ بشری را یارای آن نباشد که خدا با او سخن گوید مگر به وحی (و الهام خدا) یا از پس پرده غیب عالم (و حجاب ملکوت جهان) یا رسولی (که از فرشتگان عالم بالا) فرستد». در تفسیر این آیه مشهور است که خداوند یا از طریق وحی، مانند وحی به مادر حضرت موسی(ع) سخن میگوید، یا از ورای حجاب مانند آن طریقی که با موسی(ع) صحبت کرد و یا از طریق رسولی که جبرئیل برای وی، سخن خدا را منتقل میکند.
وی در ادامه گفت: محیالدین عربی میگوید که این رسول که از آن در آیه ۵۱ سوره شورا سخن به میان آمده، پیامبر اسلام(ص) است. مخاطبان آیات قرآن کریم، همه انسانها هستند که وحی از طریق رسول خدا به آنان منتقل میشود. وحی مستمر است؛ به این معنی که قطع نمیشود و از زمانی که قرآن نازل شد، همیشه برای انسانها وجود دارد و میتوانند وحی قرآن را احساس کنند.
محقق داماد با اشاره به اینکه قرآن فرازمانی بوده افزود: همه انسان ها پس از پیامبر(ص) آمدهاند. در عین حال باید این موضوع را پذیرفت که همه ما انسانها حق داریم تفسیر جدیدی را در طول تاریخ ارائه کنیم. قرآن برای همه مخاطبان است و هر انسانی میتواند آن را درک کند و بفهمد.
این مفسر قرآن در قسمتی از سخنانش با تأکید بر اینکه همه قدرت فهم این کتاب آسمانی را دارند، اظهار کرد: با این وجود قرآن کریم درباره عدهای گفته است که حق آن را ندارند که از قرآن برداشت کرده و تفسیر بنویسند. قرآن گفته است که «لا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ». تفسیر قرآن باید عاری از موضعگیری بوده و برای مخالفت و عناد نباشد.
وی گفت: به گفته آیتالله طباطبایی اگر دل انسان پاک باشد حق آن را دارد مطالبی که بعد از چند دهه برای انسان آمده است را به روی چشم بگذارد و بگوید من اکنون از آیات این چنین فهم و دریافتی دارم. تفسیر شمس نام مناسبی است که برای این کتاب انتخاب شده است. شمس مرکز نور است و مفسر در این کتاب از زیادهگویی پرهیز داشته و تفسیری ارزنده و مناسب ارائه داده است و از طولانی نویسی جلوگیری کرده است.
این محقق قرآنی خاطرنشان کرد: تفاسیر عربی بسیار زیادی در کتاب وجود دارد، ولی تفسیر فارسی اصیل اندک است. ما به عنوان امالقرای ادبیات اسلامی باید زبان فارسی را پاس بداریم. برخی از من گله داشتند که چرا اثرات خود را به عربی ننوشتم من در پاسخ به آنها گفتم من سید هستم، اما در ایران به دنیا آمدهام و ایرانی هستم.
محقق داماد در بخش دیگری از سخنانش، ویژگی سوم این تفسیر را یادآور شد و گفت: در پیام محمدجواد ظریف که شخصیتی دیپلمات و آشنا با روابط بینالملل است و میداند که امروز نباید هر سخنی را به زبان آورد و باید از دوستی و آشنایی سخن گفت، به پرهیز این اثر از تفرقه تأکید شده است. مفسر از ایجاد تفرقه پرهیز کرده است و تلخگویی در اثر دیده نمیشود.
وی با بیان اینکه در جلد نخست این دوره، به نکاتی اشاره شده است که محفوظات ادبی بسیار در خود دارد، اظهار کرد: اگر من این تفسیر را مینوشتم، به سوی اشعار سعدی پیش میرفتم، ولی حجتالاسلام بروجردی فقط یک بیت شعر از این شاعر آورده و اشارهای به نام سعدی نکرده است.