جام جم آنلاين: پزشكان و پرسنل اورژانس مكررا والديني را مي‌بينند كه براي بيرون آوردن جسم خارجي از بيني كودكشان به بخش اورژانس مراجعه مي‌كنند. گاهي اوقات اين افراد كودكشان را نزد متخصص اطفال مي‌برند. كودك به 2 دليل ممكن است اجسام ريز اطرافش را به درون بيني‌اش وارد كند.
اول اين‌كه اين كار يكي از راه‌هايي است كه كودك براي كاوش از بدن خود و فهميدن در مورد آن به آن اقدام مي‌كند و علت دوم اين‌كه گاهي اوقات كودك با وارد كردن اين اجسام به درون بيني سعي مي‌كند التهاب، تحريك يا خارش بيني خود را برطرف نمايد.

از نظر آماري جسم خارجي بيني راست تقريبا 2 برابر بيني چپ است كه علت آن راست دست بودن اكثر كودكان است. هر چند كه جسم خارجي بيني بيشتر نزد كودكان 5 ـ 2 ساله ديده مي‌شود، اما گاهي اين رخداد نزد بزرگسالان نيز ديده مي‌شود. اين امر بويژه در مورد بزرگسالان مبتلا به عقب‌ماندگي ذهني و بيماري‌هاي رواني صدق مي‌كند. از آنجا كه معمولا تا 9 ماهگي كودك قادر نيست اجسام را به دست گرفته و نگه دارد، مشاهده اين مشكل نزد كودكان كمتر از 9 ماه نادر است.

در مقايسه با جسم خارجي گوش، جسم خارجي بيني ديرتر علائم مي‌دهد و از آنجا كه ممكن است در داخل حفره بيني در لابه‌لاي شاخك‌هاي بيني گير كرده باشد، ممكن است در معاينه باليني براحتي قابل رويت نباشد. با توجه به 2 علت فوق، تشخيص جسم خارجي بيني نسبت به جسم خارجي گوش با تاخير انجام مي‌شود.

كودكان نوپا ممكن است هر تكه يا جسمي ‌كه اندازه‌اش ريز و كوچك باشد را وارد بيني خودشان كنند. اجسام خارجي شايع عبارتند از: نخود، لوبيا، تخمه، ذرات غذايي، تكه كاغذ، تكه‌اي از پاك‌كن، دكمه، دانه تسبيح، تكه‌هاي كوچك به كار رفته در اسباب‌بازي‌ها و تكه‌هاي كوچك مواد غذايي.

بعضي اجسام مثل دكمه و دانه تسبيح و... ممكن است تا مدت‌ها علامتي ايجاد نكند، اما بعضي ديگر مثل تكه‌هاي كاغذ، ذرات اسفنج ظرفشويي، نخود، لوبيا و... ممكن است باعث تحريك مخاط بيني شده و سريع‌تر باعث بروز مشكلاتي شوند. باتري ساعت مچي كه امروزه در بسياري از اسباب‌بازي‌ها هم به كار مي‌رود از خطرناك‌ترين اجسام خارجي بيني است، زيرا اولا از نظر شكل ظاهر و اندازه به گونه‌اي است كه مورد مناسبي براي اين كار است و ثانيا پس از وارد كردن به بيني، مواد شيميايي موجود در اين باتري در عرض چند ساعت با مخاط بيني واكنش داده و باعث سوزاندن مخاط و تخريب ساختارهاي بيني مي‌شود. لذا بيرون آوردن اين نوع باتري‌ها اورژانس است. اجسام گياهي مانند نخود، لوبيا و ذرات غذايي نيز از اجسام خارجي دردسرساز هستند، زيرا وقتي در داخل بيني مي‌مانند متورم شده و مشكلاتي را ايجاد مي‌كنند.

گاهي اوقات ممكن است حشره زنده‌اي به درون بيني وارد شده و در آنجا تخم‌ريزي كند. اين امر بيشتر نزد افرادي كه از بهداشت خوبي برخوردار نيستند ديده مي‌شود. با توجه به تاثيرات مخرب وجود كرم يا لارو روي مخاط و ساختمان‌ بيني، لازم است اين حشرات به سرعت از درون بيني تخليه شوند.

دكتر محمدحسن عامري
متخصص گوش، حلق و بيني