سبقت و سرعت غیر مجاز و عبور از چراغ قرمز؛ اینها برخی از تخلفات حادثه ساز است که به مرگ و معلولیت شهروندان دامن می‌زند، اما هنوز رانندگانی هستند که آگاهانه مرتکب چنین تخلفاتی می‌شوند آن‌طور که پلیس گفته تعدادشان نیز کم نیست، زیرا نمرات منفی 9000 راننده به مرحله هشدار رسیده و پلیس راهور را برآن داشته که به نوعی با آنها اتمام حجت کند، چراکه اگر مرتکب تخلف حادثه ساز دیگری شوند گواهینامه‌شان ضبط خواهد شد.
کمتر از دو هفته به پایان تابستان باقی است و در جاده‌های کشور جای سوزن انداختن نیست، چراکه خیلی از خانواده‌ها سعی دارند از این مدت باقیمانده استفاده کرده و آخرین سفرهای تابستانی شان را تجربه کنند. اما افزایش تردد در جاده‌های کشور با رشد آمار سوانح ترافیکی ارتباطی مستقیم دارد به همین دلیل سرهنگ احمد کرمی اسد، رئیس پلیس مرکز اجرائیات پلیس راهور ناجا در گفت‌وگو با جام‌جم به حدود 9000 راننده هشدار داده که مراقب رانندگی خود باشند، چراکه گواهینامه‌شان در آستانه ضبط قرار گرفته و به یکی از مراحل محرومیت نزدیک شده اند.
استان‌های رکورددار
بیشتر راننده‌هایی که نمره‌های منفی‌شان در شرایط هشدار قرار گرفته در تهران قرار دارند. سرهنگ کرمی اسد درباره استان‌های رکورد دار می‌افزاید: تهران با 2000 راننده در رتبه اول قرار دارد و پس از آن فارس با حدود 1100 راننده متخلف دوم است.
آن‌طور که رئیس پلیس مرکز اجرائیات پلیس راهور ناجا می‌گوید استان کرمانشاه با 635 راننده متخلف، خوزستان با 599 راننده متخلف و خراسان رضوی با 536 راننده متخلف به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار می‌گیرند. درباره بیشترین تخلفات صورت گرفته در معابر درون شهری و برون‌شهری نیز می‌توان گفت سرعت غیر مجاز، استفاده نکردن از کمربند ایمنی و توقف در محل ممنوع سه تخلف عمده‌ای است که در معابر شهری ثبت شده. افزون بر این در معابر برون‌شهری نیز سرعت غیرمجاز، نقص فنی و استفاده نکردن از کمربند ایمنی به ترتیب بیشترین تخلفات ثبت شده است.
3 مرحله تا ابطال گواهینامه
نمرات منفی براساس ماده 7 قانون تخلفات رانندگی مصوب سال 89 در سابقه گواهینامه رانندگان متخلف درج می‌شود. درواقع اگر راننده‌ای موجب تخلفی شود که در جریان آن امنیت خود و دیگر شهروندان به خطر بیفتد، مرتکب تخلف حادثه‌ساز شده است. نمره منفی نیز با توجه به نوع تخلف و وسیله نقلیه متفاوت است.
پلیس 20 تخلف را در گروه تخلفات حادثه‌ساز قرار داده و برای آنها جریمه و نمره منفی در نظر گرفته است.
سرهنگ محمد ترحمی، رئیس اداره حقوقی پلیس راهور ناجا در این باره می‌گوید: اگر برای اولین بار نمرات منفی راننده‌ای به عدد 30 برسد گواهینامه او به مدت سه ماه ضبط شده و باید 60 هزار تومان جریمه پرداخت کند. آن‌طور که او توضیح می‌دهد اگر شخص پس از این مرحله دوباره 25 نمره منفی بگیرد گواهینامه‌اش شش ماه توقیف شده و باید 90 هزار تومان جریمه پرداخت کند.
این درحالی است که اگر راننده متخلف رفتارش را اصلاح نکرده و دوباره 20 نمره منفی دیگر بگیرد براساس قانون گواهینامه‌اش باطل شده و باید 150 هزار تومان جریمه پرداخت کند. افزون براین چنین راننده‌ای برای یک سال اجازه ندارد گواهینامه بگیرد. بعد از این مدت نیز باید تمامی مراحل اولیه را برای صدور گواهینامه پشت سر بگذارد.
رئیس اداره حقوقی پلیس راهور ناجا تاکید می‌کند در مدتی که گواهینامه فرد متخلف از سوی پلیس ضبط شده حکم این را دارد که شخص گواهینامه ندارد و براساس قوانین بیمه نیز در صورت بروز تصادف بیمه خسارت‌ها را از وی مطالبه می‌کند.
راه فراری که باید بسته شود
در نظر گرفتن نمرات منفی برای رانندگان متخلف راهکاری موثر برای قانون‌مدار کردن متخلفان است؛ زیرا استفاده از اهرم جریمه به تنهایی نمی‌تواند درکاهش آمار سوانح ترافیکی کشور موثر باشد به همین خاطر کارشناسان تاکید می‌کنند برای بهبود شرایط باید محرومیت‌های اجتماعی بیشتری را برای افرادی که مرتکب تخلفات رانندگی حادثه‌ساز می‌شوند در نظر گرفت برای نمونه می‌توان شرایطی را به‌وجود آورد که بانک‌ها به این افراد تسهیلات ندهند یا شرکت‌های بیمه از آنها حق بیمه بیشتری بگیرد.
این در حالی است که برخی کارشناسان تاکید می‌کنند میزان جریمه‌های در نظر گرفته شده برای تخلفات حادثه ساز باید افزایش پیدا کند. علاوه بر این باید نمرات منفی به جرایمی که از سوی دوربین‌های پلیس ثبت می‌شود نیز تعلق بگیرد؛ زیرا اکنون افسران فقط هنگام صدور برگه جریمه تسلیمی به رانندگان نمره منفی می‌دهند.
افزون براین به نظر میرسد نحوه صدور گواهینامه رانندگی نیز باید تغییر کند؛ زیرا به گفته کارشناسان اکنون در آموزشگاه‌های رانندگی ضابطه کمتر در نظر گرفته می‌شود و بسیار اتفاق می‌افتد که از روی ارفاق یا ترحم برای اشخاص گواهینامه رانندگی صادر می‌شود؛ افرادی که هنوز مهارت لازم برای کنترل خودرو را به‌دست نیاورده‌اند.
نمره منفی خود را حذف کنید
قانون برای افرادی که نمره منفی گرفته‌اند و در مرحله اول یا دوم محرومیت قرار دارند سازوکاری در نظر گرفته که اگر به آن عمل کنند، نمرات منفی‌شان بخشیده می‌شود، به این شکل که اگر آنها برای 6 ماه مرتکب هیچ تخلفی نشوند نمرات منفی از کارنامه شان حذف خواهد شد.افزون براین افراد می‌توانند با مراجعه به سایت پلیس راهور از میزان نمرات منفی خود مطلع شوند.
جدول نمرات منفی تخلفات رانندگی
| ردیف | نوع تخلف | وسایل نقلیه شخصی | وسایل نقلیه عمومی وسنگین |
| 1 | هرگونه حرکات نمایشی مانند دور زدن درجا یا حرکات موتورسیکلت بر روی یک چرخ | 8 | 10 |
| 2 | تجاوز از سرعت مجاز (بیش از 50 کیلومتر در ساعت) | 10 | 15 |
| 3 | سبقت غیرمجاز در راه‌های دوطرفه | 5 | 10 |
| 4 | عبور از چراغ قرمز راهنمایی و رانندگی | 5 | 10 |
| 5 | حرکت مارپیچ | 3 | 5 |
| 6 | حرکت با دنده عقب در آزادراه‌ها و بزرگراه‌ها | 5 | 7 |
| 7 | رانندگی در حالت مستی و مصرف داروهای روانگردان یا افیونی | 10 | 20 |
| 8 | تجاوز از سرعت مجاز (بیش از 30 تا 50 کیلومتر در ساعت) | 5 | 10 |
| 9 | عبور از محل ممنوع | 4 | 6 |
| 10 | تجاوز به چپ از محور راه | 5 | 9 |
| 11 | عبور وسایل نقلیه از پیاده‌رو | 5 | 7 |
| 12 | رعایت نکردن حق تقدم عبور | 4 | 6 |
| 13 | دور زدن در محل ممنوع | 3 | 5 |
| 14 | استفاده از تلفن همراه در حین رانندگی با سرعت بالای 60 کیلومتر | 3 | 5 |
| 15 | نقص فنی موثر یا نقص در سامانه (سیستم) روشنایی وسیله نقلیه در شب | 3 | 6 |
| 16 | رعایت نکردن مقررات ایمنی حمل و نقل جاده‌ای مواد خطرناک | 8 | 8 |
| 17 | رانندگی با وسایل نقلیه عمومی بیش از زمان مجاز | ــ | 7 |
| 18 | رعایت نکردن شرایط مندرج در گواهینامه از قبیل استفاده از عینک، سمعک یا تجهیزات خاص | 3 | 7 |
| 19 | بی‌توجهی به فرمان ایست با پرچم مراقبین عبور و مرور محصلین با پلیس مدرسه | 3 | 5 |
| 20 | رعایت نکردن مقررات حمل بار | 5 | 8 |
مهدی آیینی
جامعه