به گزارش شبكه اطلاع رسانی اجتهاد، «زهرا نظری»، كارشناس ارشد علوم قرآن و حديث از دانشكده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراك در پايان‌نامه خود به بررسی حليت و حرمت آبزيان از ديدكاه فقه پرداخته است.
نگارنده اظهار می‌دارد: از بررسی كتب فقهی و كلام فقها، اين نتيجه به دست می‌آيد كه ديدگاه كلی در خصوص آبزيان بين فقه اهل سنت و فقه اهل شيعه متفاوت است، چراكه علمای اهل سنت طبق عمل به ظاهر قرآن‌كريم و آيات حكم به حليت همه آبزيان اعم از گياهان و حشرات و حيوانات دريايی و ماهيان می‌كنند، ولی ديدگاه فقهای شيعه طبق آيات كريمه و روايات اهل‌بيت معصومين(ع) حكم به حليت خصوصاً ماهيان پولك‌دار (فلس‌دار) و ميگو آن هم به دلايل خاص می‌كنند و بقيه موجودات دريايی را (ماهيان بدون پولك و حيوانات ديگر) را محكوم به عدم به اكل می‌كنند و حرام می‌دانند.
وی بيان می‌كند: فقهای اعلام در فتوی و نوشته‌های فقهی خود در مورد آبزيان، بحثی از گياهان و حشرات آبزی سخنی بيان نكرده‌اند و يا بسيار اندك است، در خصوص ماهيان هم معيار و ملاك در حليت و خوراكی بودن ماهيان را فلس‌دار (پولك‌دار) بودن‌شان تعيين كرده‌اند.
وی در ادامه می‌افزايد: حيوانات دريايی داخل آب ذبح شرعی ندارند، پس اگر بميرند در آب يا كشته شوند در داخل آن مردار محسوب می‌شوند و گوشت مردار حرام است.
نگارنده تصريح می‌كند: در خصوص صيد ماهی و ذبح آن دليل داريم بر صحت صيد و تزكيه آن به نحوی زنده از آب گرفته شود و بيرون آورده شود اين حيوان در بيرون بميرد و محكوم به تزكيه شود پس می‌توان همين حكم را برای باقی حيوانات دريايی صيد شده سرايت دارد.
نويسنده بيان می‌كند: طبق ديدگاه اهل سنت و بنابر آنچه از ظاهر كلام الهی مفهوم است اين است كه تمام آبزيان و موجودات دريايی اعم از گياهان، حشرات، حيوانات و ماهيان حلال هستند؛ مگر آنچه به نص خاص حكم به حرمتش شده باشد.
نظری بيان می‌كند: آنچه در اسلام تحريم شده خبيث و پليد بوده و دارای زيان‌های روحی و جسمی برای فرد و اجتماع بشری است چه ما به اين فلسفه و حكمت برسيم يا نرسيم.
وی در ادامه تصريح می‌كند: در درياها برخی از ماهيان گوشت‌خوار هستند و ماهيان ديگر را می‌خورند و برخی حكم حيوانات شكاری در خشكی را دارند از قبيل نهنگ، وال و كوسه ماهی‌ها و مار ماهی و غيره كه شبيه شير، پلنگ، گرگ و سگ و غيره در خشكی هستند؛ از بين ماهيان دريا، سالم‌ترين و بهترين ماهی‌ها، ماهيانی هستند كه پولك‌دار هستند. فلس‌ها و و پولك‌های روی بدن اين ماهيان، مانع بزرگی در برابر نفوذ بسياری از ذرات و اشعه‌های خطرناك موجود در درياها و ميدان‌های مغناطيسی است، لذا گوشت اين ماهيان از نظر بهداشتی بسيار سالم و مصون از خطر است.
نظری اذعان می‌كند: از جمله ماهيان حرام كه غير قابل خوردن هستند و در صيد كردن تزكيه نمی‌شوند ماهی سرخاری، ماهی گرزك، ماهی فوگل، اسب ماهی، اره ماهی، لقمه ماهی، اوزون برون و شيب ماهی است.
نويسنده در پايان خاطرنشان كرد: در حليت و حرمت آبزيان بايد تابع حكم شارع مقدس باشيم و احكام الهی را بر طبق عقل و درك خود تجزيه و تحليل نكنيم و احكام شرعی را بر عقل تطبيق ندهيم، چراكه فلسفه و مدرك حليت و حرمت بسياری از امور بر ما پوشيده است.
منبع: شبكه اطلاع رسانی اجتهاد