امروز هشتم شوال، سالروز حزنانگیز تخریب بارگاه ائمه بقیع است؛ جنایتی که بیتردید بزرگترین جنایت فرهنگی قرن بیستم به شمار میرود. در گزارش حاضر به بررسی جامعی درباره تاریخچه، خاستگاه و بازتاب این جنایت بزرگ پرداخته شده است:
بقیع کجاست؟
تاریخ "بقیع الغرقد" یا "قبرستان بقیع" به دوران قبل از اسلام میرسد. مردم مدینه قبل از هجرت مسلمانان، اجساد مردگان خود را در دو گورستان "بنیحرام و "بنیسالم" و گاهی نیز در منازل و خانههایشان دفن میکردند ولی بعد از هجرت مسلمانان به مدینه، بقیع ـ که در نزدیکی مسجد و منزل پیامبر(ص) قرار داشت ـ تبدیل به قبرستان رایج مسلمانان گردید.
گفته شده است اولین کسی که به توصیه پیامبر(ص) در بقیع دفن شد «جناب عثمان بن مظعون» بود که از اصحاب خالص پیامبر(ص) و ارادتمندان امیرالمؤمنین علی(ع) به شمار میرفت. سپس برخی از شهدای اُحُد در این محل دفن شدند و بر شرافت آن افزوده شد.
پیروان مکتب اهلبیت(ع) به دلیل آنکه پيکر مطهر چهار امام معصومشان ـ امام حسن مجتبي، امام سجاد، امام محمدباقر،امام جعفر صادق (عليهم السلام) به همراه فاطمه بنت اسد مادر و امالبنين همسر اميرالمومنين(ع) و اسماعیل فرزند امام صادق ـ در اين قبرستان مدفون است به آن توجه دارند. دیگر مسلمانان جهان از فرقهها و کشورهای گوناگون نیز به دلیل وجود این چند قبر و نیز قبور بسیاری از خاندان و اصحاب پیامبر(ص) ـ مانند ابراهیم فرزند پیامبر(ص)، صفیه عمه پیامبر(ص)، امهات المؤمنین همسران پیامبر(ص)، دختران یا ربائب پیامبر(ص)، تعدادی از شهدای جنگهای صدر اسلام و شهدای واقعه حرة ـ به این مکان توجه ویژه دارند ؛ اما خشونت و جمود وهابیان مانع از بهرهگیری مناسب و آگاهی مسلمانان جهان از تاریخ دینشان میگردد.
"بیت الاحزان" یعنی مکانی که حضرت فاطمه زهرا(س) در آن برای پدر بزرگوارش(ص) و نیز ستمهایی که بر وی و همسرش رفته بود میگریست نیز در همین مکان قرار دارد.
«مالک بن انس» امام مذهب مالکی و «عثمان بن عفان» خلیفه سوم هم در این قبرستان مدفوناند. البته خلیفه سوم پس از قتل، در بیرون از بقیع دفن شد اما با گسترش بقیع از سوی «معاویه» هماکنون در داخل آن قرار دارد.
یوم الهدم
در شوال سال ۱۳۴۳ هـ.ق. (می 1925 میلادی) وهابیان به سرکردگی «عبدالعزیز بن سعود»، پس از از پیروزی بر «شرفای حاکم بر حجاز» و اشغال مکه ، روی به مدینه آوردند و پس از محاصره و جنگ با مدافعان شهر ، آن را اشغال نمودند.
آنان پس از اخراج مأموران عثمانی، در هشتمین روز این ماه، اقدام به تخریب قبور ائمه بقیع و دیگر قبور آن ـ مانند قبر عمو، پسر و زنان پیامبر اکرم (ص)، قبر امالبنین مادر حضرت ابوالفضل العباس (ع)، قبر اسماعیل فرزند امام صادق(ع) و بسیاری قبور دیگر ـ کردند. آنها حتی قصد داشتند گنبد و بارگاه خود پیامبر (ص) را نیر تخریب کنند که به دلایلی موفق به انجام این کار نشدند.
غارت اموال وقفی
آنها ضریح فولادی ائمه بقیع را که در اصفهان ساخته شده بود و روی قبور حضرات معصومین امام مجتبی ، امام سجاد ، امام باقر و امام صادق ـ علیهم السلام ـ قرار داشت را از جا در آورده ، بردند.
اما این اولین حمله آنان به مدینه نبود . آنان چند سال بعد نیز یک بار دیگر به مدینه هجوم برده ، پس از یک سال و نیم محاصره توانسته بودند آن شهر را تصزف کنند و پس از تصرف اقدام به غارت اشیای گرانبهای حرم پیامبر (ص) و تخریب و غارت قبرستان بقیع نمودند. طبق نقل تاریخی آن ها در این حمله چهر صندوق مملو از جواهرات مرصع به الماس و یاقوت گرانبها و حدود یکصد قبضه شمشیر با غلافهای مطلا به طلای خالص و تزیین شده به الماس و یاقوت و ... به یغما بردند.
جنایات دیگر وهابیها
حمله به مدینه و تخریب قبور مطهر بقیع، تنها دستاندازی آنان به مقدسات اسلامی نبود. بخشی از این جنایات به قرار زیر است:
1. حمله به کربلای معلی: در ماه ذی القعده سال 1316 امیر سعود در رأس نیروهای بسیاری از مردم نجد و حبوب و حجاز و تهامه و نواحی دیگر به قصد عراق حرکت نمود و کربلا را محاصره کرد. سپاه مذکور باروی شهر را خراب کردند و به زور وارد شهر شدند. مردم کوچه و بازار را به قتل رسانیدند و نزدیک ظهر با اموال و غنائم فراوان از شهر خارج شدند. خمس اموال را خود سعود برداشت و بقیه را به هر پیاده یک سهم و به هر سوار دو سهم قسمت کرد (یعنی با مردم و اموال کربلا، معمبه کفار را کردند)! مورخان وهابي نوشتهاند: "… گنبد روي قبر (يعني قبر امام حسين عليه السلام) را ويران ساختند و صندوق روي قبر را كه زمرد و ياقوت و جواهرات ديگر در آن نشانده بودند، برگرفتند و آنچه در شهر از مال و سلاح و لباس و فرش و طلا و نقره و قرآن هاي نفيس و جز آنها يافتند، غارت كردند و نزديك ظهر از شهر بيرون رفتند در حالي كه قريب به 2000 تن از اهالي كربلا را كشته بودند."
2. حمله به نجف اشرف: سعودبن عبدالعزيز، پس از قتل و غارت در كربلا، متوجه نجف اشرف گرديد و آن را محاصره كرد و تعدادی از مردم نجف را به قتل رساند. نخستين اقدام مردم نجف اين بود كه خزانه حرم اميرمؤمنان على(ع) را به بغداد منتقل ساختند تا مانند خزانه حرم نبوى به غارت نرود. پس از آن آماده دفاع از وطن و جان خود شدند. رهبر مردم در دفاع از شهر نجف، عالم بزرگ شيعه «علامه شيخ جعفر كاشفالغطاء» بود كه علماى ديگر نيز او را يارى مىكردند. تعداد وهابيان مهاجم به نجف 15000 تن بودند كه 700 نفر از آنان به هلاکت سيدند و بقیه بناچار از شهر عقب نشستند و به غارت نواحى و اطراف پرداختند.
3. حمله به طائف: اين فقط شيعيان و اماكن مقدسه آنها نبودند كه وهابيان ددمنشی خود را در آن به نمايش گذاشتند؛ بلکه مكه مكرمه و طائف نيز از حملات آنان در امام نماند. "جميل صدقي زهاوي" در خصوص فتح طائف مينويسد: "طفل شيرخواره را بر روي سينه مادرس سر بريدند، جمعي را كه مشغول فراگيري قرآن بودند كشتند، چون در خانهها كسي باقي نماند، به دكانها و مساجد رفتند و هر كس بود، حتي گروهي را كه در حال ركوع و سجود بودند، كشتند. كتابها را كه در ميان آنها تعدادي مصحف شريف و نسخههايي از صحيح بخاري و مسلم و ديگر كتب فقه و حديث بود، در كوچه و بازارافكندند و آنها را پيمال كردند".
ریشه این جنایات
اگرچه "حب دنیا"، "بیدینی"، "بیسوادی" و "اخلاق بدوی" در جنایتهای وهابیان نقش داشته است اما بیشک ریشه تمام این جنایات را باید در و «تفکرات ضاله ابن تیمیه» و «اندیشههای منحرف محمد بن عبدالوهاب» جستجو کرد.
محمد بن عبدالوهاب ـ شیخالاسلام وهابیها ـ عقیده داشت:
1. همه مسلمانان (غیر از تابعان او) كافر و مشرك هستند.
2. مكه و مدينه (قبل از آنكه به دست وهابيان بيافتد) دارالحرب و دارالكفر هستند.
3. صلوات بر پيامبر (ص) ممنوع است.
4. صلواتفرستنده را باید مجازات نمود.
5. قرآن را میتوان مطابق فهم خود تفسير كرد.
ابن تيميه حنبلي ـ شیخالاسلام محمد بن عبدالوهاب ـ هم عقیده داشت:
1. خدا، جسم است و دست و پا و چشم و زبان و دهان دارد.
2. «ابن بطوطه» جهانگرد معروف در سفرنامهي خود مينویسد: "ابن تيميه را بر منبر مسجد جامع دمشق ديدم كه مردم را موعظه ميكرد و ميگفت: خداوند به آسمان دنيا ميآيد، همان گونه كه من اكنون فرود ميآيم! سپس يك پله از منبر پائين ميآمد!"
3. ظواهر آیات را که درباره صفات خداوند است بر همان ظاهر الفاظ باید تفسیر کرد.
4. بالا بردن دست ها در حال دعا دلیل بر آن است که خداوند در جهت بالاست!
5. ابن تیمیه در کتاب «منهاج السنة» نوشته است: "محمد بن جریر طبری در کتابش آورده که حسن بن علی العسکری(ع) هنگام فوتش اولادی نداشت". با اندک تأملی در کتاب طبری پی میبریم ابن تیمیه دروغ گفته و طبری چنین چیزی ننوشته است.
6. احادیث مربوط به لزوم زیارت قبر پیامبر (ص) مجعول است!
جواز بناء بر قبور
در طول تاریخ، دانشمندان زيادي از شيعه و سني به نقد عقايد وهابيت دست زده و به شبهات گوناگون آنان پاسخ دادهاند. يكي از شبهات آنان "مسألهي بناء بر قبور" است که موجب تخریب بقیع گردید.
1. اين شبههي آنان را صريح آيهي 21 سوره كهف دفع مينمايد، كه در خصوص ماجراي اصحاب كهف از قول مؤمناني كه ميخواستند ياد اصحاب كهف را گرامي دارند ميفرمايد: «لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِم مَّسْجِدًا ــ بيترديد بر روي قبور آنان مسجدي بنا ميكنيم».
2. بناي بر قبور از نگاه تكريم و محبت : حفظ قبور و آثار خاندان وحي و عصمت ، از جمله مظاهر دوستي واحترام به پيامبر (ص) است . قرآن مجيد و سنّت نبوي ، مسلمانان را به عشق ورزيدن به پيامبر (ص) و تعظيم و احترام به آن حضرت سفارش كردهاند : «قُلْ إنْ كانَ آبائُكُمْ وَأبْنائُكُمْ وَإخْوانُكُمْ وَأزْواجُكُمْ وَعَشِيرَتُكُمْ وَأمْوالٌ اقْتَرَفْتُمُوها وَتِجارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسادَها وَمَساكِنُ تَرْضَوْنَها أحَبّ إلَيْكُمْ مِنَ اللّهِ وَرَسُولِهِ وَجَهاد فِي سَبِيلِهِ فَتَرَبّصُوا حَتّي يَأْتِيَ اللّهُ بِأَمْرِهِ واللّهُ لايَهْدِي القَوْمَ الفاسِقِينَ ـ بگو : اگر پدران و فرزندان و برادران و همسران و طايفه شما و اموالي كه به دست آورده ايد و تجارتي كه از كساد شدنش ميترسيد و خانههايي كه به آن علاقه داريد، در نظرتان از خداوند و پيامبرش و جهاد در راهش محبوبتر است ، در انتظار اين باشيد كه خداوند عذابش را بر شما نازل كند و خداوند جمعيت نافرمانبردار را هدايت نميكند». و آیات متعدد دیگر در وجوب احترام و دوستی پیامبر اکرم و آل او.
3. بر همین مبنای بالا بود که وقتي مسلمانان پیکر پاك پيامبر (ص) را در منزل مسقّف آن حضرت به خاك سپردند ، سعي كردند تا حد امكان و به هر صورت كه ميتوانند ، منزل آن حضرت را بيارايند و گرامي بدارند. كتابهايي كه در زمينه تاريخ مدينه نگاشته شده است، خصوصاً كتاب وفاء الوفاء از «علامه سمهودي» سنی، حاصل آن تلاشها را ثبت و ضبط كردهاند .
4. بناي كنوني مرقد پيامبر (ص) در سال 1270 هـ. ق. ساخته شد و بحمداللّه تا كنون بدون هيچ گزندي باقي مانده است و به فضل الهي خواهد ماند . اگر ايجاد آرامگاه بر روي قبور حرام بود ، مسلمانان آن حضرت را در زمين وسيع و غير مسقف دفن مي كردند .
5. هنگام ظهور اسلام و در دوران فتوحان اسلامي بناهايي بر قبور انبياء گذشته وجود داشت. از جمله ميتوان به قبر حضرت داوود(ع) و حضرت موسی (ع) در بيت المقدس اشاره نمود. جالب اينجاست كه خليفه دوم ـ كه طبق نظر وهابیون لازمالتباع است ـ خود براي انعقاد پيمان صلح به بيت المقدس رفت و پس از تسلط بر آن شهر، اقدامي در راستاي از بين بردن اين قبور به عمل نياورد.
وهابیت ؛ آلت دست استعمار
به نظر «حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمد واعظ موسوی» عضو مجلس خبرگان رهبری، کارگزاران اصلی تخریب قبور ائمه بقیع(ع) آمریکاییها و صهیونیستها هستند؛ چراکه آنان فرقه ضاله وهابیت را بنا نهادند و تا امروز پشتیبانی میکنند.
وی با اشاره به هجمههای پیدرپی گروه ضاله وهابیت به مقدسات شیعیان، تصریح کرد: «این گروه تنها راه رهایی خود را توهین به مقدسات میدانند و در زمانی که به فراموشی سپرده می شدند با توهین به مقدسات حرمین شریفین بار دیگر ننگی بر پیشانی خود نهادند. وهابیها احساس میکنند که با تخریب قبور ائمه بقیع(ع) میتوانند از محبت ائمه(ع) در دل شیعیان بکاهند و آنها را در دید دیگران کوچک بشمارند در حالی که هر چه این کوردلان به چنین جنایتهایی دست بزنند ذرهای از محبت و دوست داشتن اهلبیت(ع) در دلها نمیکاهد و هر روز این محبت در حال افزودن است».
وی با بیان این که زیارت قبور ائمه(ع) به عنوان نشان عبودیت نیست و شیعه تنها خدا را می پرستد، افزود: «با تخریب ظاهری قبور ائمه بقیع(ع) هرگز اعتقادات ما اندکی خدشه وارد نمی شود و عزم ما نسبت به ائمه(ع) راسخ تر خواهد شد».
«حضرت آیتالله العظمی جفر سبحانی» نیز در پیامی که سال گذشته به مناسبت تخریب بقیع صادر کردند نوشتند:
«سالروز تخريب بارگاه ملکوتي اهل بيت نبوت، و هتک حرمت مراقد امامان معصومين در بقيع، عاشوراي دوم است و بايد مسلمانان جهان به ويژه شيعيان مراتب نفرت، انزجار خود را از عاملان اين جنايت به گوش جهانيان برسانند.
هشتاد و پنج سال پيش لشگر جهل و ظلالت، در چنين روزي، با بيل و کلنگ نصب و عداوت به حرم شريف ائمه چهارگانه و ديگر وابستگان خاندان رسالت در بقيع يورش برده و آنها را با خاک يکسان کردند. بار ديگر عمل زشت و نفرت بار متوکل عباسي را در تخريب گنبد و بارگاه حسيني و شخم زدن زمين آن را تکرار کردند «يُريدُونَ لِيُطفِئُوا نُور الله واللهُ مُتِمٌ نُورِهِ وَلَو کَرِهَ الکافِرُون».
قرآن مجيد، مسلمانان جهان را به ترفيع و تکريم بيوتي که مرکز حمد و تسبيح الهي است، دعوت مينمايد و ميفرمايد:«في بُيُوتٍ أَذن الله أَن تُرفَعَ» . جلال الدين سيوطي در کتاب «درّ منثور» مينويسد پيامبر اکرم (ص) اين آيه را در مسجد تلاوت کرد. مردي پرسيد مقصود از اين «بيوت» چيست؟ پيامبر (ص) فرمود: « خانههاي پيامبران است». در اين هنگام، ابوبکر در حالي که به خانه حضرت زهرا (س) اشاره ميکرد، پرسيد: آيا اين خانه هم از آنهاست؟ حضرت فرمود: « نعم من افاضلها» (يعني آري از برترين و والاترين آنهاست).
مرقد عسکريين (ع) که اخيراً به دست همين عاملان ويران گشت، خانههاي آنان بود که در آن، امامان و مادر گرامي ايشان، خدا را عبادت کرده و به حمد و ثناي او ميپرداختند. متاسفانه به جاي ترفيع و تعمير، منهدم گرديد. رسم خردمندان جهان، حتي رسم پيروان شرايع پيشين اين بود که قبور بزرگان و پيامبران را تکريم نموده و با ساختن بنا بر قبور آنان، اداي احترام ميکردند و هم اکنون قبر خليل الرحمن در فلسطين اشغالي، و قبور ديگر پيامبران و اوصياي آنان در کشورهاي اردن و سوريه و مصر و عراق گواه اين مطلب است. متاسفانه اعراب نجد، از فرهنگ اسلامي دور بوده و به جاي عمل به آيه «قُل لا اساَلکُم عَلَيهِ أَجراً إلا المَوَدّة فِي القُربی» به دشمني برخاسته و آثار آنان را همراه با آثار دهها وابسته به خاندان رسالت و ديگر بزرگان دين، منهدم کردند.
روزي نيست که در حرمين شريفين آثار اسلامي تازهاي به بهانه توسعه حرمين نابود نگردد و چيزي نميگذرد که شهرهاي مکه مکرمه و مدينه منوره به صورت دو شهر غربي به تمام معني در آيند.
مسلمانان جهان، از حاکمان نجد و حجاز ميخواهند حريت و آزادي را به حرمين شريفين باز گردانند و اجازه دهند با نظم و آرامش، محبان اهل بيت (ع) قبور آنان را تجديد بنا کنند و همه طوايف اسلامي را در انجام فرائض خود در زمان حج و عمره، آزاد بگذارند تا حرم امن الهي براي همه "حرم امن" گردد».
سندی در رد مهملات وهابیان
هماکنون کسانی که برای زیارت به این مکان مشرّف میشوند با افرادی مواجه میگردند که به زبانهای فارسی و عربی در مذمت زیارت قبور سخنرانی میکنند و حتی برای فرار از بیآبرویی که در اثر تخریب بقیع دچار آن شدهاند حتی اصل وجود قبور ائمه در این مکان را نیز انکار مینمایند!!
در روز 21 مهر 1388 هجری شمسی از سوی مجمع جهانی اهلبیت(ع) از بینظیرترین و قدیمیترین عکس بارگاه 4 امام شیعه ـ علیهم السلام ـ در قبرستان بقیع رونمایی شد. سند مذکور که به وسیله مجمع منتشر نیز شده است یکی از قویترین ادله در رد این اظهارات به شمار میرود.
اقدام جدید برای تخریب تاریخ ؛ تبدیل مسجد حضرت فاطمه (س) در مدينه به پارک!
در ادامهی تلاش وهابیون برای محو آثار اسلامی و اهلبیتی، مساجد علی(ع) و فاطمه(س) از جمله مساجد سبعه را، به سمت متروکه شدن پیش بردند و سرانجام در سال 1419 قمری (12 سال پیش) درب ورودی مسجد حضرت فاطمه(س) را با سیمان مسدود کردند. در نتیجه این مسجد به مخروبه تبدیل و سپس نابود شد.
اینک شهرداری مدینه در عملی کاملا خلاف شرع، عقل، تاریخ و عرف، با تخریب و الحاق مسجد حضرت فاطمه(س) به پارک جنب آن (حدیقة الفتح)، گام جدی دیگری در راه محو آثار اسلامی و به فراموشی سپردن نام اهلبیت عصمت و طهارت(ع) برداشت.