اگر نگاهي به گذشته بيندازيد و تحولات دنياي فناوري در دهه 1980 و 1990 ميلادي را با تحولاتي كه امروزه در دنياي فناوري شاهد آن هستيم مورد مقايسه قرار دهيد بدون ترديد متوجه خواهيد شد كه ظهور فناوري‌هاي نوين نقش بسيار مهمي در دگرگون‌ساختن الگوي زندگي ما انسان‌ها داشته است.
شايد بتوان راه‌اندازي اولين شبكه تلفن همراه در توكيو در سال 1979 ميلادي را اوج شگفتي و هيجان به شمار آورد كه در گذشته در دنياي فناوري موجب حيرت بسياري از انسان‌ها شد اگرچه در آن زمان استفاده از فناوري‌هاي مشابه گوشي تلفن همراه كه سر و صداي زيادي را در دنياي فناوري به راه انداخته بودند تنها محدود به افراد خاصي بود، اما اين روزها اين تحولات چنان سريع اتفاق مي‌افتد كه پس از گذشت تنها مدت زمان كوتاهي استفاده از يك فناوري جديد براي همه امكانپذير خواهد شد.
به عبارت ديگر مي‌توان گفت كه سرعت تحولات در دنياي فناوري به اندازه‌اي است كه محدوديت كاربري آن را از ميان برداشته است. اگرچه پيش از اين تصور مي‌شد كه دستيابي به سيستمي براي برقراري ارتباط با ساكنان اين كره خاكي و امكان به اشتراك گذاشتن اطلاعات با افرادي كه در گوشه و كنار اين كره خاكي زندگي مي‌كنند آرزويي دست نيافتني است، اما خوشبختانه امروزه تحولاتي در دنياي فناوري اطلاعات و ارتباطات ايجاد شده است كه مرز بين انسان‌ها را در دنياي ارتباطات از ميان برداشته است.
بي‌شك گوشي تلفن همراه و لپ‌تاپ از مهم‌ترين اعجازهاي عصر فناوري در دنياي امروز هستند كه با استقبال چشمگيري از سوي انسان‌ها مواجه شده‌اند. علي‌رغم اين كه اين فناوري‌هاي جديد توانسته‌اند به واسطه برخورداري از قابليت‌هاي منحصر به فرد، جنبه‌هاي مختلف زندگي ما انسان‌ها را تحت تاثير خود قرار دهند، اما متاسفانه به پايان رسيدن شارژ باتري آنها به اين معني است كه ديگر به انتهاي خط رسيده‌ايم و در اين لحظه است كه با خود به اين مي‌انديشيم كه آيا ممكن است روزي بتوانيم اين محدوديت را براي هميشه از ميان برداريم؟
اين در حالي است كه علاوه بر اين موضوع انرژي يكي از بزرگ‌ترين و مهم‌ترين دغدغه‌هاي انسان امروزي است و از اين رو دانشمندان در تلاش هستند تا هر طور كه شده با استفاده از ابزارها و روش‌هاي نوين به راهكاري مناسب براي توليد انرژي دست يابند.
رونمايي از نسل جديدي از شارژرها
شايد بتوان گفت به پايان رسيدن باتري گوشي تلفن همراه، لپ‌تاپ، آي‌پاد، كتابخوان الكترونيكي، دستگاه پخش موسيقي و بسياري از سيستم‌هاي جديدي كه اين روزها قدم به عرصه فناوري گذاشته‌اند تنها محدوديت استفاده از اين دستگاه‌هاست كه موجب نارضايتي بسياري از كاربران شده است. اهميت اين موضوع به اندازه‌اي است كه خوشبختانه اين روزها شاهد اخبار جديدي از تلاش‌ها و تحقيقات انجام شده توسط محققان در زمينه طراحي و ساخت شارژرهايي با قابليت‌هاي منحصر به فرد بوده‌ايم كه توانسته‌اند بسياري از محدوديت‌هاي پيشين در اين زمينه را از ميان بردارند.
يكي از انواع جديد شارژرهايي كه تا حد زيادي توانست استفاده از سيستم‌هاي الكترونيكي سيار را براي كاربران تسهيل نمايد شارژرهايي بود كه از قابليت ذخيره انرژي مورد نياز براي شارژ باتري برخوردار بودند ، اما امروزه ميتواند انرژي ذخيره شده در خود را تا مدت زمان يك سال حفظ كند، اما چنانچه باتري وسيله همراه مورد نظر يك كار بر خالي شود، وي ميتواند با اتصال آن به اين شارژر، اين وسيله را تنها براي اين كه بتواند يك ساعت از آن استفاده كند شارژ نمايد.
از اين رو همچنان تلاش براي طراحي و ساخت شارژرهايي با قابليت‌هاي منحصر به فرد كه كمترين محدوديت‌ها را براي فرد كاربر به همراه داشته باشد، ادامه دارد. يكي از تازه‌هاي فناوري در اين عرصه ساخت دستگاه‌هاي جديد قابل حمل پخش موسيقي است كه انرژي مورد نياز خود را از خورشيد تامين مي‌كنند و نيازي به شارژرهاي معمول ندارند. جالب است بدانيد كه صفحه خورشيدي اين دستگاه حتي در محيط‌هاي داخلي و پشت شيشه پنجره نيز ميتواند انرژي خورشيد را به صورت خودكار در خود ذخيره كند.
از آنجايي كه به نظر مي‌رسيد شارژر خورشيدي بتواند راهكار مناسبي براي اين مشكل باشد تحقيقات وسيعي در اين زمينه انجام شده است و بتازگي يك شركت چيني از توليد باتري‌هاي خورشيدي جديدي با قابليت ذخيره حجم بالايي از انرژي خبر داده است كه با توان 20 هزار آمپر در ساعت كار مي‌كند و ميتواند در زمينه‌هاي مختلفي نظير شارژ سيستم پخش فايل‌هاي mp3 و mp4 و سيستم‌هاي موقعيت‌ياب جغرافيايي و همچنين دوربينهاي ديجيتالي و حتي كنسول‌‌هاي بازي نيز مورد استفاده قرار گيرد.
براي استفاده از اين دستگاه براي شارژ كردن دستگاه‌هاي الكترونيكي مي‌توان ولتاژ آن را به صورت دستي تغيير داد. اين باتري يا شارژر خورشيدي علاوه بر اين كه از طريق قرار گرفتن در معرض تابش مستقيم نور خورشيد شارژ مي‌شود قابليت شارژ از طريق انرژي الكتريسيته را نيز دارد و پس از مدت زمان 3 ساعت انرژي مورد نياز خود را دريافت مي‌كند و به اين ترتيب مي‌توان از آن به عنوان يك شارژر براي شارژ انواع مختلفي از دستگاه‌هاي الكترونيكي استفاده كرد. شارژرهاي مچي خورشيدي نيز از نخستين شارژرهايي هستند كه با استفاده از انرژي خورشيدي،گوشي تلفن همراه شما را شارژ مي‌كند.
اين شارژر از نظر شكل ظاهري شبيه به بندهاي مچي است كه به گوشي تلفن همراه شما متصل شده و به اين ترتيب به آساني و تنها از طريق قرار گرفتن در معرض تابش نور خورشيد براي مدت زمان 3 ساعت انرژي مورد نياز گوشي تلفن همراه شما را تامين خواهد كرد. آيا تا به حال به اين موضوع فكر كرده‌ايد كه روزي بتوانيد با استفاده از هواي اطرافتان، تلفن همراه خود را شارژ كنيد؟
گروهي از محققان هندي توربيني را طراحي كردهاند كه مي‌توانيد از آن براي شارژ كردن تلفن همراه خود استفاده كنيد. انرژي الكتريكي توليد شده در اين توربين در مواقع ضروري كه شارژ باتري گوشي تلفن همراه شما در حال تمام شدن است تلفن همراه شما را شارژ مي‌كند. اين دستگاه كه در ابعاد بسيار كوچكي ساخته شده است با اين هدف طراحي شده كه بتواند در سفر قابليت شارژ گوشي تلفن همراه شما را داشته باشد. اما اگر نگران اتمام شارژ دوربينهاي ديجيتالي هستيد بهتر است از يك بند خورشيدي كه براي شارژ دوربين شما طراحي شده استفاده كنيد. اين بند مجهز به صفحات خورشيدي بسيار كوچكي است كه مانع از به پايان رسيدن ناگهاني شارژ باتري دوربين شما مي‌شوند.
كشور تايوان يكي از كشورهايي است كه از گذشته دور در تلاش براي يافتن راهكارهايي به منظور توسعه و گسترش كاربرد منابع جديدي از انرژي بوده است. محققان اين كشور قصد دارند تا چند سال آينده به راهكاري دست يابند تا بتوانند بيش از 98 درصد از انرژي‌هاي مورد نياز خود را از طريق منابع تجديدپذير انرژي تامين كنند. يكي از منابع تجديدشدني انرژي، انرژي هيدروژني است كه ميتواند بدون اين كه كوچك‌ترين آسيب زيست‌محيطي را به همراه داشته باشد انرژي مورد نياز بسياري از دستگاه‌هاي الكترونيكي قابل حمل را تامين كند. شارژرهاي هيدروژني، نسل جديدي از شارژرها هستند كه مي‌توانند نيروي مورد نياز گوشي‌هاي تلفن همراه را از طريق هيدروژن تامين كنند. اين شارژر گوشي تلفن همراه شما در مدت زمان كوتاهي به طور كامل شارژ مي‌كند و پيش‌بيني مي‌شود كه تا سال 2012 اين نوع شارژرها بتواند به طور كامل جايگزين شارژرهايي شود كه امروزه براي شارژ انواع مختلف گوشي‌هاي تلفن همراه و ديگر دستگاه‌هاي الكترونيكي از آنها استفاده مي‌كنيم.
شارژرهايي متفاوت با شارژرهاي امروزي
اگرچه عملكرد اغلب سيستم‌هاي الكتريكي به گونه‌اي است كه انرژي الكتريكي را به انرژي جنبشي تبديل مي‌كنند، اما تبديل انرژي جنبشي به انرژي الكتريكي ذخيره شده در شارژرها موضوعي است كه مورد توجه بسياري از محققان قرار گرفته است. بي‌شك يكي از سبزترين سيستم‌هاي حمل و نقل در دنيا، پاهاي انسان‌ها هستند كه بدون اين كه كوچك‌ترين آلودگي زيست‌محيطي را به همراه داشته باشند، شما را از جايي به جاي ديگر مي‌رسانند. از اين‌رو در سال‌‌هاي اخير استفاده از انرژي حركتي انسان‌ها براي تامين نيروي الكترونيكي بسياري از سيستم‌هاي الكتريكي همراهي كه به جزئي جدايي‌ناپذير از زندگي ما انسان‌ها مبدل شده‌اند مورد توجه بسياري از محققان قرار گرفته است. براي مثال محققان دانشگاه ميشيگان دستگاهي را ابداع كردهاند كه از انرژي توليد شده در هنگام باز و بسته شدن زانوي انسان برق توليد مي‌كند. اين دستگاه كه به هنگام پياده‌روي به زانوي شما بسته مي‌شود، تنها پس از مدت زمان كوتاهي پياده‌روي، يك وات برق توليد مي‌كند كه مي‌توان از آن به عنوان يك شارژر براي گوشي تلفن همراه يا سيستم‌هاي پخش فايل‌هايmp3استفاده كرد. چندي پيش شركت نوكيا نيز براساس عملكرد اين سيستم، شارژرهاي جديدي را معرفي كرد كه كاربر با استفاده از آن ميتواند همزمان با دوچرخه‌سواري، گوشي تلفن همراه خود را شارژ كند.
اين شارژر مجهز به دينامي است كه حركت چرخ‌هاي دوچرخه را به انرژي الكتريكي تبديل مي‌كند. كارشناسان و محققان اين شركت بر اين باورند كه با در نظر گرفتن اين‌كه دوچرخه رايج‌ترين سيستم حمل و نقل در بسياري از كشورهاي دنياست استفاده از اين شارژر براي گوشي‌هاي تلفن همراه ميتواند مورد توجه بسياري از افراد قرار گيرد. كنيا اولين كشوري است كه از اين پس گوشي‌هاي تلفن همراه اين شركت در آنجا با اين نوع شارژرها به فروش مي‌رسند.
براي شارژ كامل باتري تلفن همراه دوچرخه‌سوار بايد در هنگام دوچرخه‌سواري به سرعت 6 كيلومتر بر ساعت برسد كه در اين صورت با 10 دقيقه ركاب زدن شارژ كافي براي اين‌كه بتواند 28 دقيقه با گوشي تلفن همراه خود صحبت كند را تامين خواهد كرد.
اگرچه به نظر مي‌رسيد شارژ گوشي تلفن همراه به كمك شارژرهايي كه آنها را به لباستان متصل مي‌كنيد ايده‌اي است كه تنها ريشه در داستان‌هاي علمي ـ تخيلي داشته باشيد، اما جالب است بدانيد كه محققان موفق به طراحي و ساخت پارچه‌اي از جنس نانو سيم‌هاي اكسيدروي و الياف بافته شده شده‌اند كه پس از هر بار تا شدن يا مچاله شدن انرژي الكتريكي ضعيفي را توليد مي‌كند.
محققان اميدوارند با استفاده از اين روش بتوانند انرژي دستگاه‌هايي مانند دستگاه‌هاي تنظيم‌كننده ضربان قلب را از بدن فرد تامين كنند. علاوه بر اين گروهي از محققان آمريكايي نيز سيستمي را طراحي كردهاند كه متشكل از صفحات خورشيدي است كه با نصب شدن روي لباس ميتواند انسان‌ها را به يك شارژر تبديل كند. اين پيل‌هاي خورشيدي بسيار كوچك و باريك هستند و همانند دانه‌هاي برليان مي‌درخشند.
با پوشيدن اين لباس ديگر نيازي به باتري‌هاي شارژي نداريد و به آساني انرژي مورد نياز گوشي تلفن همراه خود يا هر وسيله ديگري را تامين مي‌كنيد.
اما آخرين اخبار اعلام شده در اين زمينه از ساخت جديدترين شارژرها خبر داده است كه شارژرهاي بي‌سيم هستند. در نمايشگاه الكترونيك لاس‌وگاس كه در ماه‌هاي آغازين سال جديد ميلادي برگزار مي‌شد از آخرين دستاوردها در زمينه ساخت شارژرهايي با قابليت‌هاي منحصر به فرد رونمايي شد. اين شارژرها مي‌توانند از انرژي امواج wi-fi موجود در محيط براي شارژ ابزارهاي الكترونيكي مختلف استفاده كنند. اين سيستم‌ها مي‌توانند به طور همزمان چندين گوشي را شارژ كنند.
اين شارژرها شبيه يك موس كامپيوتري هستند و فرد براحتي و تنها با قرار دادن گوشي تلفن همراه خود روي اين صفحه كه به ابعاد 25 در 32 سانتي‌متر طراحي شده، گوشي خود را شارژ كند. اگرچه به نظر مي‌رسيد كه اين پايان داستان پرفراز و نشيب ساخت شارژرها باشد، اما هفته گذشته كنسرسيوم انرژي‌هاي بي‌سيم اعلام كرد كه طرح گسترده‌اي را براساس انرژي‌هاي بي‌سيم براي شارژ كامپيوترهاي لپ‌تاپ آغاز كرده است.
براساس اين طرح يك شارژر بي‌سيم با حداكثر توان 120 وات توليد مي‌شود كه تامين نيروي لپ‌تاپ‌ها را به صورت بي‌سيم امكانپذير خواهد ساخت. هدف از اجراي اين طرح تامين انرژي براي دستگاه‌هاي كم‌مصرف است، بنابراين همان طور كه ديديد اگرچه به نظر مي‌رسد كه دنياي فناوري با دستيابي به يك هدف دوردست به يك آرامش نسبي رسيده است، اما اين تازه آغاز راه است و ظهور هر فناوري مقدمه‌اي است براي ظهور فناوري‌هايي كه در آينده‌اي نه‌چندان دور پيش روي خواهيم داشت.
فرانك فراهاني جم / جام‌جم