بدون ترديد دنياي فناوري، دنياي پرهيجان و پررمز و رازي است. هر دقيقه خبر جديدي از فناوري و دنياي كامپيوتر منتشر مي‌شودو هر روز محصول جديدي از شركت‌هاي بزرگ و پيشرفته‌اي كه از گذشته‌هاي دور در عرصه فناوري پيشگام بوده‌اند، رونمايي مي‌شود كه موجب شگفتي همه مي شود.
در عصري كه ابعاد كامپيوترهاي شخصي در مقايسه با گذشته هر روز كوچك‌تر مي‌شود تا امكان جابه‌جايي و نقل و انتقال آن براي كاربر فراهم شود، به نظر مي‌رسيد مايكروسافت با رونمايي از محصول جديد خود به نام سورفيس يا «سطح» قدم در يك سير قهقرايي براي بازگشت به گذشته‌هاي دور گذشته است؛ در حالي كه مديران مايكروسافت كه در دنيا به عنوان غول نرم‌افزاري جهان معروف شده است، بر اين باور بودند كه مي‌توانند با معرفي محصول جديد خود با آمادگي بيشتري در مقابل رقباي خود در اين عرصه خودنمايي كنند.
درست 3 سال از معرفي محصول جديد مايكروسافت موسوم به سطح يا همان سورفيس (SURFACE) مي‌گذرد. اين كامپيوتر شبيه به يك ميز است كه از طريق تماس دست يا اشيايي كه به آنها باركدهاي ويژه‌اي داده شده است، كار مي‌كند. شايد بتوان اين طور گفت كه اين كامپيوتر در واقع كامپيوتري شخصي مجهز به سيستم عامل ويندوز ويستاست كه درون يك جعبه شفاف و شيشه‌اي قرار گرفته و سطح فوقاني آن را يك صفحه چند لمسي 30 اينچي پوشانيده است. يكي از ويژگي‌هاي منحصر به فرد سورفيس چندلمسي بودن آن است كه آن را از صفحات لمسي متمايز مي‌سازد. صفحات چند لمسي يا به اصطلاح مولتي تاچ فراتر از صفحات تاچ يا لمسي عمل مي‌كنند. به عبارت ديگر، اين صفحات اين قابليت را دارند كه در يك زمان واحد چند قسمت مختلف صفحه مي‌تواند دستورات متفاوتي را دريافت و اجرا كند و به اين ترتيب به بيش از يك تماس به طور همزمان واكنش نشان دهد. اين كامپيوترها به ماوس و صفحه كليد معمولي شبيه به آنچه در كامپيوترهاي معمولي مي‌بينيم، نيازي ندارند و كاربران مي‌توانند به جاي اين كه از صفحه كليد براي ارسال فرمان استفاده كنند، از حركت انگشتان خود روي صفحه لمسي اين كامپيوترها استفاده كرده براحتي برنامه مورد نظرشان را اجرا سازند. بي‌شك سورفيس آنچه را كه به عنوان كامپيوتر در سال‌هاي گذشته در ذهن كاربران نقش بسته است، به طور كلي متحول خواهد ساخت. ايده اوليه ساخت سورفيس نخستين بار در سال 2001 ميلادي توسط استيون تابيچه از متخصصان بخش سخت‌افزاري مايكروسافت و اندي ويلسون از كارشناسان مركز تحقيقات اين شركت مطرح شد و پس از اين كه اجراي اين ايده در سال 2003 ميلادي مورد تاييد بيل گيتس قرار گرفت، پس از ساخته شدن 85 نمونه آزمايشي در اين كامپيوترها، سرانجام سال 2005 سخت‌افزار نهايي آن طراحي و ساخته شد. اما نخستين بار مايكروسافت در 30 مي 2007 از اين محصول جديد خود رونمايي كرد. عملكرد اين كامپيوتر مبتني بر تركيب جالبي از نرم‌افزار و سخت‌افزار است و صفحه نمايشگر چند لمسي آن حتي توانايي پاسخ همزمان به 52 تماس لمسي با سطح صفحه را نيز دارد. اين صفحه نمايشگر چندلمسي نه تنها انجام وظايف ماوس و صفحه كليد كامپيوترهاي معمولي را بر عهده دارد بلكه مي‌تواند هر وسيله‌اي را كه روي سطح آن قرار گيرد نيز شناسايي كند و محل قرارگيري آن را نشان دهد و جالب اين كه كاربران در هر طرف اين ميز كامپيوتري قرار گيرند، مي‌توانند از آن استفاده كنند و جهت تعريف شده‌اي براي آن وجود ندارد. به گفته مديران مايكروسافت، سورفيس اساسا براي اماكن عمومي مانند هتل‌ها، رستوران‌ها، فرودگاه‌ها و فروشگاه‌هاي بزرگ زنجيره‌اي طراحي شده است كه براساس برآوردهاي انجام شده قيمت نهايي آن 5 تا 10 هزار دلار خواهد بود.
ميزي از جنس رايانه براي تعامل با دوستان
بسياري از كاربران بر اين باورند با اين‌كه مايكروسافت تاكنون تنها در زمينه ساخت نرم‌افزارهاي رايانه‌اي پيشگام بوده، اما با برخي محصول جديد خود كه تركيب شگفت‌انگيزي از يك مجموعه نرم‌افزاري و سخت‌افزاري است، مي‌تواند انقلاب عظيمي را در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات به راه اندازد و محصولي را به بازار عرضه كند كه در مقايسه با ديگر محصولات دنياي فناوري و اطلاعات متفاوت كامپيوترهاي سورفيس كجا و كامپيوترهاي شخصي روميزي و لپ‌تاپ‌ها كجا. سورفيس يا سطح نخستين كامپيوتري است كه كار كردن با آن براي كاربر بسيار آسان بوده و براحتي تحت كنترل او خواهد بود.
سورفيس همانند ميزي است كه مي‌توانيد روي آن بنشينيد و در حالي كه با دوستانتان گرم صحبت و گفتگو هستيد، يك فنجان قهوه نيز بنوشيد و به همين علت مايكروسافت اين محصول جديد خود را ميز قهوه مايكروسافت هم ناميده است. اما اين ميز با ميزهايي كه در كافي‌شاپ‌ها يا رستوران‌ها دور آن مي‌نشينند، بسيار متفاوت است چرا كه همزمان با نوشيدن قهوه يا چاي هنگام گفتگو با دوستان و يا همكارانتان مي‌توانيد اطلاعاتي نظير فايل‌هاي صوتي، تصويري يا حتي ويدئويي را نيز روي صفحه آن به نمايش بگذاريد. اين ميز كامپيوتري قابليت اتصال به هر گونه وسيله ديجيتالي را دارد و مي‌توانيد بدون نياز به سيم يا پورت USB به آساني و تنها با قرار دادن آن روي صفحه نمايشگر، آن وسيله ديجيتال مورد نظر خود را به سورفيس متصل كنيد. در حقيقت سورفيس مجموعه‌اي از يك كامپيوتر، پنج دوربين ديجيتال و يك پروژكتور است. با اين كه به نظر مي‌رسد در نمايشگاه تكنولوژي ديجيتال سبيت امسال فناوري سه‌بعدي پيشگام باشند. اما سورفيس يا سطح هوشمند مايكروسافت گوي سبقت را از ديگر رقباي خود ربود. به گفته بيل گيتس، اين ميز تحرير هوشمند ديجيتال كه تاكنون اخبار زيادي درباره آن اعلام نشده بود و استفاده از آن تنها محدود به كاربران محدودي در ايالات متحده آمريكا مي‌شد، از روياهاي دوران جواني او بوده كه هميشه در آرزوي يافتن راهي براي تبديل آن به واقعيت بوده است. سطح اين ميز رايانه‌اي بسيار هوشمند است؛ به اين معني كه بلافاصله پس از قرار گرفتن يك دوربين ديجيتال، گوشي تلفن همراه يا هر ابزار ديجيتال ديگري، اطلاعات آن تنها با تماس دست‌شما روي آن صفحه روي سطح ميز منتقل خواهد شد و به اين ترتيب شما مي‌توانيد براحتي اين اطلاعات را بررسي و دسته‌بندي يا حتي پاك كنيد.
شما مي‌توانيد اطلاعاتي را از يك پوشه خارج كنيد و تنها با يك حركت آن را براي كاربري كه در طرف ديگر ميز ايستاده است، بفرستيد. درست مثل اين كه يك برگ كاغذ حاوي اطلاعات را از اين طرف ميز به آن طرف ميز جابه‌جا مي‌كنيد. افرادي كه همزمان از اين ميز استفاده مي‌كنند مي‌توانند از اين كامپيوتر براي اجراي دستورات مختلف استفاده كنند. مثلا در حالي كه شما در اينترنت درباره موضوع مورد نظر خود تحقيق مي‌كنيد، دوست شما كه در سمت ديگر ميز ايستاده است مي‌تواند از آن به عنوان يك كنسول بازي استفاده كند. اين صفحه نمايش ديجيتال از يك نوع آلياژ كامپوزيتي ساخته شده است و طول عمر متوسط صفحه لمسي آن حدود 6000 ساعت است. ويژگي منحصر به فرد اين صفحه اين است كه ديگر هيچ‌گاه نگران ريختن آب روي آن يا حتي چرب شدن آن نخواهيد بود و مي‌توانيد همزمان و در حين استفاده از كامپيوتر بشقاب غذاي خود را هم روي سطح ميز قرار دهيد و با خيالي آسوده غذايتان را هم ميل كنيد. از آنجا كه قيمت نهايي اين محصول بسيار بالاست به نظر مي‌رسد كه مايكروسافت براي ساخت يك ميز تحرير ديجيتال كه مجهز به اين فناوري باشد و كاربران خانگي بتوانند از آن استفاده كنند راهي طولاني را پيش رو دارد و همچنان بايد منتظر باشيم تا قيمت نهايي اين محصول به اندازه‌اي كاهش يابد كه خريد آن براي كاربران خانگي هم امكان‌پذير باشد.
اسرار نهفته در عملكرد صفحات چندلمسي
به طور كلي براي توليد صفحات لمسي از يكي از فناوري‌هاي صفحات مقاومتي، الكترواستاتيك يا مادون قرمز استفاده مي‌شود كه هريك معايب و محاسن خاص خود را دارند. صفحه‌هاي حساس به فشار يا مقاومتي از پركاربردترين فناوري‌ها در توليد صفحات لمسي هستند؛ اما اين صفحات بسيار حساس بوده و براحتي خراشيده مي‌شوند. صفحه‌هاي الكترواستاتيك در مقايسه با صفحات مقاومتي از كيفيت بهتري برخوردار بوده و عمر متوسط بيشتري دارند و به‌رغم اين كه قيمت بالاتري دارند، اين روزها استفاده از آنها در ساخت گوشي‌هاي تلفن همراه مورد توجه بسياري از شركت‌هاي بزرگ توليدكننده گوشي تلفن همراه در سطح دنيا قرار گرفته است. اين فناوري علاوه بر توانايي انتقال يك تماس در يك لحظه، مي‌تواند چندين تماس را همزمان با هم و در يك لحظه انتقال دهد. اگرچه به نظر مي‌رسد كه در اين ميان فناوري صفحات مادون قرمز، بيشترين كاربرد را در زمان آينده داشته باشد؛ اما در حال حاضر قيمت بسيار بالاي آن محدوديتي جدي در مسير توسعه اين فناوري در زمينه‌هاي مختلف محسوب مي‌شود.
در ساخت سورفيس‌ها نيز از اين فناوري استفاده مي‌شود. سطح نمايشگر شيشه‌اي اين كامپيوترها كه نوعي كامپيوتر جمعي يا گروهي محسوب مي‌شوند، به گونه‌اي ساخته شده است كه مي‌توان از بالاي ميز تصاوير نمايش داده شده را براحتي مشاهده كرد. اين در حالي است كه از قسمت پايين ميز، تنها انگشت‌ها يا اشيايي كه در تماس مستقيم با سطح ميز هستند، قابل مشاهده خواهد بود. پردازش تصاوير از طريق دوربين‌ها و امواج مادون قرمز منتشر شده در محيط انجام مي‌شود. از آنجايي كه امواج مادون قرمز براي ما قابل مشاهده نيستند، هيچ‌گونه تداخلي را در تصويري كه روي صفحه نمايش داده مي‌شود، ايجاد نمي‌كنند.
اين فناوري متشكل از تعدادي حسگر در بالا و اطراف صفحه است كه يك شبكه نامرئي به وجود مي‌آورد. هنگامي كه يك جسم يا سطح انگشت شما با صفحه نمايش تماس پيدا كرده و به اصطلاح آن را لمس مي‌كند، اشعه‌هاي موجود در ناحيه تماس را قطع كرده و به اين ترتيب آن نقطه مشخص مي‌شود. در اين فناوري براي ارسال پيام نياز به اعمال فشار نيست و كوچك‌ترين تماس با سطح صفحه منجر به اجراي دستور شما خواهد شد. اگرچه نور محيط، عملكرد و دقت اين صفحات را تا حدود زيادي تحت تاثير خود قرار مي‌دهد؛ اما اين صفحات در برابر خراشيدگي، گرد و غبار و رطوبت از مقاومت بسيار بالايي برخوردارند.
CPU يا همان واحد پردازشگر مركزي سورفيس‌ها قادر است براساس تغيير الگوهاي حركتي انگشتان كاربر يا اجسام مختلف دستور موردنظر را تشخيص داده و به اجرا درآورد. اهميت اين كامپيوتر در اين است كه فناوري كامپيوتر را با ديگر نيازهاي زندگي روزمره انسان‌ها درهم آميخته است. امروزه همه وسايل شخصي و غيرشخصي ما انسان‌ها به يك كامپيوتر تبديل شده است و نمونه‌هاي بسياري از آنها به يكي از اجزاي ضروري زندگي مبدل شده‌اند.
قابليت منحصر به فرد اين كامپيوتر، امكان تعامل همزمان افراد مختلف است كه موجب شده است از آن به عنوان يك كامپيوتر گروهي در اماكن مختلفي نظير هتل‌ها و رستوران‌ها استفاده كرد.
منابع: microsoft / howstuffworks / pcmag
فرانك فراهاني‌جم / جام‌جم