گرچه بسياري از طرح‌هاي مفهومي خودروها هيچ‌گاه به مرحله توليد تجاري نمي‌رسند اما راه را براي طراحي و ساخت نسل بعدي خودروها هموار مي‌سازند. e-tron يكي از اين نوع ايده‌هاي خلاقانه است كه از سوي شركت آئودي ارائه شده و از آنجايي‌كه مهندسان اين شركت همچنان درحال كار روي آن هستند اين امكان وجود دارد كه در آينده‌اي نه چندان دور سر و كله آن در بسياري از شهرهاي كوچك و بزرگ جهان ديده شود.
e-tron يك خودروي تمام الكتريكي است كه در سايه روشن ويژگي‌هاي مختلف آن مي‌توان ردپايي از خودروهاي آينده را نيز ديد.
آئودي در واپسين روزهاي سال 2009 خودروي مفهومي e-tron را ارائه كرد. اين محصول جديد در زمره خودروهاي اسپرتي قرار مي‌گيرد كه تنها با تكيه بر سيستم الكتريكي به حركت در مي‌آيد. در اين خودرو 4 موتور در نظر گرفته شده كه يك جفت در قسمت جلو و جفت ديگر در محور عقب جاسازي شده‌اند. در سال‌هاي اخير تلاش‌هاي زيادي در زمينه افزايش شتاب خودروهاي الكتريكي و بخصوص خودروهاي اسپرت الكتريكي صورت گرفته است اما بسياري از اين تلاش‌ها با نتايج چندان چشمگيري همراه نبوده است. با اين حال به‌نظر مي‌رسد در e-tron اتفاقاتي روي داده كه موجب شده نگاه منتقدان صنعت خودرو نسبت به بهبود شتاب اوليه در خودروهاي تمام الكتريكي تغيير كند.
برگ برندهاي به نام شتاب اوليه
موتورهاي خودروي e-tron حدود 313 اسب بخار توان توليد مي‌كنند و از اين رو شايد چندان جاي تعجب نداشته باشد كه شتاب اوليه خودرو را قابل توجه فرض كنيم. آزمايشات متعددي در اين زمينه صورت گرفته و مشخص شده است اين خودرو از حالت سكون تا 100 كيلومتر بر ساعت را در 8/4 ثانيه طي مي‌كند كه براي يك خودروي تمام الكتريكي ركورد خوبي است. براي يك خودروي تمام الكتريكي باتري به عنوان قلب تپنده به شمار مي‌آيد. در اين خودرو از باتري ليتيوم ـ يوني استفاده شده است كه 4/42 كيلووات ساعت انرژي براي آن توليد مي‌كند و خودرو با هر بار شارژ آن مي‌تواند 248كيلومتر را طي كند. باتري در جاي مناسبي يعني در پشت كابين سرنشينان قرار گرفته است تا بدين ترتيب توزيع بار در تمامي سطح خودرو به بهترين نحو ممكن انجام شده باشد.
آئودي در سال‌هاي اخير و در طراحي برخي خودروهاي خود دست به چند ابتكار عمل زده كه البته از نظر برخي مشتريان چندان خوشايند نيز نبوده است. يكي از اين ابتكار عمل‌ها كه طرفداران و منتقدان خاص خود را دارد استفاده از پمپ حرارتي جهت تأمين سيستم گرمايشي فضاي درون خودرو در فصول سرد سال است. گذشته از آن سيستم رانندگي، تجهيزات الكترونيكي خودرو و باتري به وسيله يك سيستم مديريتي حرارتي تحت كنترل قرار دارند. اين ابتكار عمل موجب شده تا خودرو با يك بار شارژ باتري مسافت قابل توجهي را طي كند.
در اين خودرو ردپايي از يكي از تازه‌ترين فناوري‌هاي ارتباطاتي جهان نيز ديده مي‌شود. اين فناوري كه car-to-x communication نام داشته و از سوي مهندسان آئودي ارائه شده است با هدف افزايش راندمان حركتي خودرو در آن نصب شده است.
به عنوان مثال اطلاعات مختلف و لحظه به لحظه درباره چراغ‌هاي راهنمايي و رانندگي در مسيرهاي پيش‌رو و همچنين جريان ترافيك در خيابان‌هاي اطراف در اختيار راننده در سيستم قرار مي‌گيرد تا با توجه به اين‌كه خودرو تنها با تكيه بر باتري حركت مي‌كند، بهترين مسيرها انتخاب شود.
يكي از نقاط ضعفي كه براي اين خودرو در نظر گرفته شده است ابعاد بزرگ آن است و شايد نتوان آن را خودرويي چندان مناسب براي استفاده‌هاي درون شهري دانست. استفاده از يك مجموعه باتري بزرگ موجب شده تا e-tron را انتخابي مناسب براي سفرهاي بين شهري عنوان كنيم. خودرو ساختاري يكپارچه داشته و بيننده در نگاه نخست تقريبا تمامي قسمت‌هاي آن را مشاهده مي‌كند.
تمامي لامپ‌هاي كوچك و بزرگ خودرو از نوع LED بوده و اين درحالي است كه از زمان ارائه اين فناوري در سطح جهاني، آئودي از جمله نخستين برندهاي خودروسازي بوده كه از آن در محصولات جديد خود بهره برده است.
لامپ‌هاي جلويي خودرو اين قابليت را دارند تا خود را با هر نوع شرايط آب و هوايي نظير بارش باران و برف و حتي هواي مه آلود تطبيق دهند. بدين ترتيب ضريب ايمني راننده و سرنشينان خودرو در شرايط نه چندان مساعد آب و هوايي افزايش يافته و جاي چندان نگراني درخصوص وقوع تصادفات وجود نخواهد داشت. در دل لامپ‌هاي جلويي خودرو دوربين مخصوصي كار گذاشته شده است كه در تعامل با رايانه‌اي سريع اوضاع جوي و همچنين موانع پيش‌رو را در كسري از ثانيه مورد ارزيابي قرار مي‌دهد.
براي خودرويي كه تنها با تكيه بر باتري حركت مي‌كند، فاكتور وزن هم از اهميت بالايي برخوردار است. هرچه وزن خودرو كمتر باشد راننده مسافت بيشتري را با خودرو طي خواهد كرد. مهندسان آئودي با توجه به اين اصل ساده از نوعي پلاستيك فيبري مخصوص براي ساخت بخش‌هاي الحاقي به درها، جداره‌هاي كناري و سقف خودرو بهره برده‌اند تا بدين ترتيب وزن كلي محصول كاهش قابل توجهي پيدا كند.
وزن كلي خودرو 1600 كيلوگرم است و جالب اين‌كه وزن باتري به تنهايي 470 كيلوگرم يعني نزديك به 30 درصد وزن خودرو را تشكيل مي‌دهد!
e-tron قابليت حركت با حداكثر سرعت 200 كيلومتر بر ساعت را دارد. اين ركورد خوبي است كه در كمتر خودرويي كه تنها با استفاده از باتري حركت مي‌كند ديده شده است. اما همواره يك خطر بزرگ چنين خودروهايي را تهديد مي‌كند و آن چيزي نيست جز داغ شدن باتري‌ها. براي رفع هرگونه خطر احتمالي از سيستم سرمايش مايع براي خنك نگه داشتن باتري‌ها استفاده شده است.
باتري نه تنها زماني كه خودرو متوقف بوده و در محل مخصوص شارژ قرار دارد شارژ مي‌شود بلكه در حين حركت نيز اين عمل انجام مي‌گيرد. اين فناوري كه تحت عنوان بازگرداندن شناخته شده است هم اكنون در برخي محصولات آئودي به كار گرفته شده است. در اين ابتكار عمل زماني كه راننده ترمز مي‌گيرد در حقيقت هم سرعت خودرو را كاهش داده و همزمان باتري را كمي شارژ مي‌كند. ترمزها از جنس سراميك هستند كه اين امر در كاهش نسبي وزن خودرو تأثير داشته است.
در حال حاضر استفاده از خودروهايي كه تنها با استفاده از نيروي الكتريسيته حركت كنند بسيار محدود است و اين فناوري عمدتا در قالب خودروهاي دوگانه سوز و به همراه يك سوخت ديگر به كار گرفته مي‌شود. به عنوان مثال تنها در آلمان فقط 1500 خودروي تمام برقي به ثبت رسيده است. از اين رو مي‌توان گفت پروژه e-tron تلاشي جسورانه از سوي آئودي بوده و بايد منتظر عبور از مرحله مفهومي و استقبال عموم از آن بود.
e-tron در چند نگاه
مهندسان آئودي از نوعي پلاستيك فيبري مخصوص براي ساخت بخش‌هاي الحاقي به درها، جداره‌هاي كناري و سقف خودرو بهره برده‌اند تا بدين ترتيب وزن كلي محصول كاهش قابل توجهي پيدا كند.
در دل لامپ‌هاي جلويي خودرو دوربين مخصوصي كار گذاشته شده است كه در تعامل با رايانه‌اي سريع اوضاع جوي و همچنين موانع پيش‌رو را در كسري از ثانيه مورد ارزيابي قرار مي‌دهد.
car-to-x communication اطلاعات مختلف و لحظه به لحظه در اختيار راننده قرار مي‌دهد تا با توجه به اين‌كه خودرو تنها با تكيه بر باتري حركت مي‌كند، بهترين مسيرها انتخاب شود.
مهدي پيرگزي / جام جم