ورود امام علي بن ابي طالب(ع) به صفين، جهت نبرد با سپاه معاويه در سال 37 هجري قمري
معاوية بن ابي سفيان كه از زمان خلافت عمر بن خطاب به حكومت شام منصوب شده بود، در عصر خلافت عثمان بن عفان به خاطر رابطه خويشاوندي با وي و اموي بودن هر دو، از موقعيت ممتازي برخوردار و به يك حاكم مقتدر و مستبد تبديل شد.
پس از آن كه حضرت علي(ع) با رأي آزاد و مستقيم مردم به خلافت رسيد و در صدد زدودن نابكاري ها؛ تبعيضات و ستم گري هاي حاكمان پيشين برآمد و براي اين منظور بسياري از عاملان و حاكمان نالايق را بر كنار نمود، با مخالفت ها و سرپيچي هاي معاوية بن ابي سفيان، حاكم شام روبرو گرديد و ارسال نامه هاي متعدد و رفت و آمد پيك هاي مختلف، تأثيري در ياغي گري هاي معاويه بر جا نگذاشت و سرانجام به نبرد و جنگي بزرگ تبديل گرديد.
نبرد بزرگ سپاهيان اسلام به فرماندهي امام علي(ع) و سپاهيان شام به سركردگي معاويه بن ابي سفيان در سرزميني ميان شام و عراق، معروف به صفين در كنار رود فرات به وقوع پيوست.
حضرت علي(ع) پس از گردآوري نيروهاي رزمنده و جهادگر، در روز بيست و دوم محرم سال 37 قمري وارد سرزمين صفين گرديد و به طلايه داران سپاهش، به فرماندهي مالك اشتر نخعي پيوست.
معاوية بن ابي سفيان نيز در همين ماه وارد صفين شد و به طلايه داران سپاه خويش به فرماندهي ابوالأعور سلمي ملحق شد.
به حرمت ماه محرم، طرفين از جنگ و نبرد با يكديگر در اين ماه خودداري كردند ولي با پايان يافتن محرم و آغاز ماه صفر، نبرد بي امان طرفين آغاز گرديد و تعداد فراواني از دو طرف كشته، زخمي و اسير گرديدند. ولي تلفان شاميان چند برابر شهدا و زخميان سپاه حضرت علي(ع) بود.
سرانجام با دسيسه هاي معاويه و عمرو بن عاص در واپسين مراحل جنگ، سپاهيان شامي براي گريز از هجوم بي امان سپاهيان حضرت علي(ع)، قرآن ها را بر روي نيزه كرده و خواستار صلح و حكميت قرآن شدند.
همين نيرنگ، موجب فريب خوردگي برخي از متحجران و مقدس مآبان سپاه امام علي(ع) شد و اختلاف و پراكندگي آنان را به ارمغان آورد و موجب آن شد كه بدون دست يابي به نتيجه مطلوب، به جنگ پايان دهند و خاتمه كار را به حكميت واگذارند.

تولد « ابوعلي حسن بن هيثم» در سال354هجري قمري
« ابوعلي حسن بن هيثم» معروف به ابن هيثم پدرعلم فيزيك هندسي و ازبزرگترين دانشمندان و مخترعان جهان اسلام در سال354هجري قمري چشم به جهان گشود. او درعلوم طب، فيزيك، رياضي، هندسه، منطق و نجوم استادي بلند مرتبه بود و درهريك ازاين علوم تأليفات ارزنده اي بجاي گذاشته است. ازجمله تحقيقات جالب او تحقيق درباب نورو انكسارآن وزاويه تابش و بازتابش نوراست. ازمهمترين كتابهاي ابن هيثم مي توان« مَرايا »را نام برد كه كِپلر ستاره شناس آلماني ازآن استفاده فراوان كرده است. همچنين« تدوين منظم اصول عددي و هندسي اقليدسي و وضع اصطلاحات و واژه هاي جديد درعلوم رياضي» ازاقدامات مهم ابن هيثم بشمارمي رود.

درگذشت « شيخ طوسي» ملقّب به« شيخُ الطّائفه » در سال460هجري قمري
« شيخ طوسي» ملقّب به« شيخُ الطّائفه » دانشمند پرآوازه دراصول، كلام و حديث و ازبزرگترين علما و فقهاي شيعي در سال460هجري قمري درنجف درگذشت. اين عالم بزرگوارنخستين حوزه علميه را درنجف بنانهاد و خود به تدريس دراين حوزه مشغول شد. ازشيخ طوسي كتب بسياري درباره قرآن، فقه، اصول و حديث باقيست كه ازآن جمله مبسوط درمسائل كلامي و اصولي، اَلنَّهايَه درباره فقه و تفسيرتبيان را مي توان نام برشمرد. گفتني است كه تفسيرتِبيان نخستين تفسيراستدلالي شيعه است كه شيخ طوسي درآن با استفاده ازعلم كلام، آيات را تفسيركرده است وهمين ابتكارموجب شد كه كتبي ارزنده درزمينه تفسيرهاي استدلالي شيعه بوجود آيند.

درگذشت «ملّا سعيد تفتازاني» در سال792هجري قمري
«ملّا سعيد تفتازاني» عالم و اديب خراساني در سال792هجري قمري دارفاني راوداع گفت. او درعلوم مختلفي چون فقه، اصول، كلام، منطق و ادب استاد بود و كتب چندي نظير«شَرحُ التَّعريف درصرف، اَلاِرشاد درنحو و مُختصَرُالمعاني» ازخود بجاي گذاشته است.

قتل میرزا تقی خان امیر کبیر به دستور ناصر الدین شاه در سال1230هجري شمسي
« ميرزا تقي خان اميركبير» ملقّب به اميرنظام سياستمدارو صدراعظم با تدبيرو ميهن پرست دوره قاجار در سال1230هجري شمسي بدستورناصرالدين شاه به قتل رسيد. اميركبير از نوجواني دردستگاه قائم مقام رشد و تربيت يافت و بعد جزو دبيران دستگاه وزارت شد. بعد از مرگ ميرزا محمد خان زنگنه امورنظامي آذربايجان بعهده اميرگذاشته شد و به سبب كفايت و شايستگي كه دراجراي امورازخود نشان داد با روي كارآمدن ناصرالدين شاه لقب اميرنظام گرفت و به صدارت منصوب شد. اميركبيرازبزرگ مردان تاريخ ايران زمين است كه درمدت كوتاه صدرات خود منشأ خدمات ارزنده‎اي براي ايران بود به طوري كه آثاراين خدمات ساليان متمادي باقي بود. اميردراموراجتماعي، اقتصادي، سياسي ونظامي اصلاحات زيربنايي انجام داد و دراين موارد لياقت و ميهن پرستي خود را آشكاركرد. تأسيس دارالفنون به منظور آموزش جوانان مستعد ايراني و انتشارروزنامه وقايع اتفاقيّه ازجمله اقدامات مهم فرهنگي اميربشمارمي‎روند. سرانجام دشمنان داخلي اميركه سرسپرده بيگانگان بودند موجبات قتل او را فراهم آورد.

تولد احمدگلچين معاني در سال1295هجري شمسي
احمدگلچين معاني استاد دانشگاه، شاعرو كتابشناس گرانقدر ايراني درتهران متولد شد. گلچين معاني ابتدا به استخدام وزارت دادگستري درآمد اما بعد از15سال ازامور قضايي كناره گرفت و دركتابخانه‎‎هاي ملي و مَلِك و سپس كتابخانه مجلس به كارمشغول شد. استاد گلچين معاني به سبب اشراف كامل به دنياي كتاب، همواره ازمنابع و مآخذ معتبراستفاده مي‎كرد و بيش از 60000بيت شعر، مقاله و رساله را درقالب 26كتاب منتشركرده است. ازآثاراستاد« تذكره كاروان هند و مقالاتي چند درباره سبك شاعران عصرصفوي» را مي‎توان نام برد.

درگذشت احمد اشتري متخلّص به يكتا در سال1333هجري شمسي
احمد اشتري متخلّص به يكتا هنرمند شاعر و نقاش در سال سال1333هجري شمسي بدرود حيات گفت. او ازاهالي كاشان بود و دركنارمشاغل دولتي به هنرهايي همچون نقاشي مي‎پرداخت و دراين هنرازشاگردان پرتلاش و جدّي استاد كمال الملك بشمارمي‎‏رفت. اشتري درانتشارو تأسيس مجله ارمغان نقشي بسيارمؤثرداشت و صميمانه همكاري مي‎كرد. ازاين رو وي را ازپايه گذاران مجله ارمغان دانسته‎اند.

درگذشت گاليلئو گاليله منجّم و رياضيدان ايتاليايي در سال 1642ميلادي
گاليلئو گاليله منجّم و رياضيدان ايتاليايي در سال 1642ميلادي درگذشت. گاليله با تحقيقات مستمرخود نخستين دوربين نجومي را اختراع كرد و بدين ترتيب با استفاده ازاين دوربين دانش انسان را وسعت بخشيد. گاليله همچنين دريافت كه سطح ماه هموار نيست ولي چون نظريات او با آراء و عقايد بطلميوسي كه درآن زمان رواج داشت؛ چندان مشابهتي نداشت نمي‎توانست آنها را ابرازكند. گاليله به علّت كشف قانون گردش زمين بدورخورشيد و اختراع برخي ازابزارنجومي به روم احضارشد و دادگاه تفتيش عقايدكليسا از او استنطاق كرد.