در کتاب غرب و تجدید حیات اسلام بر این نکته اساسی اشاره شده است که تحول در فهم از دین اسلام و چرخش از بعد فردی اسلام به ابعاد فردی ـ اجتماعی، تحول در گفتمان اسلام را در قالب گفتمان تجدید حیات اسلام منجر شده است که البته با توجه به فضای جهانی شدن ارتباطات این تجدید حیات اسلامی در کنار مؤلفه عام بیداری سیاسی جهانی مطرح می گردد.
به گزارش خبرگزاری مهر، مهمترین واکنشهای غرب نسبت به تجدید حیات اسلام (جهت تأمین منافع مادی وحفظ هژمونی خود) در چهار عرصه مهم سیاستگذاری، برخورد استراتژیک، جدال ایدئولوژیک و مقابله رسانه ای مطرح می گردد که نویسنده در فصول مختلف به تبیین و تحلیل آنها خواهد پرداخت.
در ارتباط با بحث روش مورد نظر در این کتاب نیز می توان گفت که «روش» راه و ابزاری است که ما را در جهت فهم و حل مسئله ها ـ بهتر ـ به مقصد می رساند و امروزه مباحث روش و روش شناختی در پسوند با مباحث ذهن و زبان و معرفت شناختی، به حدی پیچیده شده اند که خود به یک موضوع علمی تبدیل گشته اند. اگر پژوهشگران بخواهند بدون پرداختن به روش به مباحث تخصصی خود بپردازند؛ اولاً نگرانی دارند که نکند مباحث شان دارای ضعف و نقصان باشد و ثانیاً از هر طرف مورد سرزنش قرار گیرند.
دغدغه و هدف اصلی نویسنده در این پژوهش این بود که در جهت تبیین، طراحی و تدوین روش مناسب در «موضوع غرب و تجدید حیات اسلام» گامی اساسی بردارد البته این کار بیشتر از این جهت دشوار بود که ما در مورد مطالعات سیاسی اسلامی فاقد مکاتب و نظریه های روشی هستیم و عمدتاً از فقر نظریه روشی و روش شناسی رنج می بریم در نتیجه جهت مطالعات سیاسی اسلام ناگزیریم به مباحث روش شناختی پرداخته تا مطالعات مورد نظر سر و سامانی یابد و عینی تر، دقیق تر و کاربردی تر شود.
در ارتباط با وجوه سازگاری تحلیلهای گفتمانی با مطالعات اسلامی، نیز باید اذعان کرد که آن مبانی معرفتی خاص را در پرتو اجتهاد و عقلگرایی پذیرفته است که امکان تغییر و دگرگونی در تفکر سیاسی را نهادینه می سازند. یکی از ویژگیهای اساسی گفتمانها از منظر تحلیل گفتمانی خصلت تغییر پذیری آنهاست. در نگرش اسلامی نیز زمینه ها و ظرفیتهایی برای تغییر و دگرگونی وجود دارد. زمینه های عقل گرایی در تفکر غالب اسلامی، امکان جذب مفاهیم و عناصر جدید را در آن فراهم کرده است.
این زمینه ها را می توان در محورهای زیر اشاره کرد:
- حجیت تفکر عقلانی و امکان باز نگری در فهم و تفسیر آموزه های دینی بر اساس مبانی خاص
- عناصر ثابت ومتغیر در شریعت
- باز بودن اجتهاد و نقش زمان و مکان در آن و همچنین امکان جذب مفاهیم جدید توسط آن
- احکام ضرورتها و رعایت مصالح عامه
- منطقه الفراغ و امکان جذب ایده های جدید
سازماندهی کتاب نیز شامل مقدمه، سه فصل و نتیجه گیری می باشد. امواج گفتمانهای بیداری در جهان اسلام عنوان فصل اول همچنین تحلیل سیاستها و مصادیق نظری غرب در مواجهه با بیداری اسلامی عنوان فصل دوم است که شامل گفتارهای غرب شناسی، سیاستها و تقابلات نظری غرب با بیداری اسلامی می باشد. فصل سوم نیز به تحلیل استراتژیها و تقابل رسانه ای غرب در قالب دو گفتار خواهد پرداخت.
کتاب غرب و تجدید حیات اسلام به قلم عباسعلی رهبر به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با شمارگان 1000 نسخه، 220 صفحه و با قیمت 9000 تومان منتشر شده است.