8 ارديبهشت دردفاع مقدس
* شهادت سروان خلبان «علي اكبر شيرودي» (1360ش)
اشاره:
شهيد علي اكبر شيرودي از خلبانان ماهر و متعهد هوانيروز ارتش جمهوري اسلامي ايران بود. شهيد شيرودي پس از پيروزي انقلاب اسلامي، با مزدوران بيگانه و منافقين در غرب ايران مقابله كرد و در پاكسازي اين منطقه از عناصر آشوبگر وابسته به بيگانگان، نقش بسزايي داشت. با شروع جنگ تحميلي عراق عليه ايران، سروان شيرودي به صف رزمندگان پيوست و بارها مواضع دشمن بعثي را در سختترين شرايط، هدف حملات هوايي قرار داد. شهيد شيرودي در يكي از اين عملياتها، پس از انجام موفقيتآميز مأموريت خود، به آرزوي ديرينهاش يعني شهادت در راه خدا رسيد. او علاوه بر كارداني در زمينههاي نظامي، فردي خود ساخته و با اخلاص بود.
8 ارديبهشت
درگذر تاريخ
* قطع رابطه رژيم آل سعود با جمهوري اسلامي ايران به دستور دولت آمريكا (1367ش)
اشاره:
پس از قتل عام زائران خانه خدا توسط رژيم آل سعود در نهم مرداد 1366 و وقوع حادثه جمعه خونين مكه، روابط ايران با اين كشور به پايينترين حد خود رسيد و تعداد ديپلماتهاي ايراني در عربستان سعودي به حداقل رسيد در حالي كه اعضاي سفارت سعودي در ايران نيز، از مدتها قبل، تهران را ترك كرده بودند. تا اينكه سرانجام روابط سياسي دو طرف كاملاً قطع شد و حتي در اعزام زائران بيت اللَّه الحرام و حرم شريف نبوي نيز براي چندين سال، وقفهاي پديد آمد. اقدام دولت عربستان سعودي براي قطع رابطه با ايران، در راستاي همسويي سياست اين رژيم با اربابان آمريكايي خود و به منظور انحراف اذهان مسلمانان جهان از سياست مخالفت حضور حجاج ايراني خانه خدا در مراسم حج سال 1367 تفسير شد.
* درگذشت «احسان طبري» محقق و سياستمدار
(1368 ش)
اشاره:
احسان طبري در سال 1295 ش در ساري به دنيا آمد. او دروس جديد و قديم را فرا گرفت و در خلال تحصيل در دانشكده حقوق، به فراگرفتن علوم ادبي و عربي پرداخت و با فلسفه و علوم عقلي آشنا شد. در سنين جواني به ماركسيسم گرويد و در سال 1316 همراه با 52 نفر به زندان رضاشاه افتاد و تا زمان تبعيد رضاخان، در زندان باقي ماند. طبري سپس در فعاليتهاي حزب توده مشاركت كرد و پس از ترور نافرجام شاه در 1327 و اعلام غيرقانوني بودن حزب توده، به اعدام محكوم شد. وي پس از اين واقعه ناگزير به مسكو رفت و پس از اتمام تحصيلات در آكادمي اين شهر، به مقام استادي دست يافت. احسان طبري پس از نه سال اقامت در شوروي، به آلمان شرقي عزيمت كرد و دوره آكادميك علوم اجتماعي را گذراند و پس از اخذ مقام علمي، سالها در آن كشور به تدريس پرداخت. او با زبانهاي عربي، پهلوي، روسي، آلماني، انگليسي، فرانسوي، تركي آذري و تركي اسلامبولي آشنايي داشت و تخصصش در زمينه تاريخ فلسفه و ادبيات بود. طبري در سال 1357، همزمان با اوجگيري قيام مردم و انقلاب اسلامي پس از سي سال دوري به ايران آمد و فعاليتهاي سياسي خود را با بازگشايي حزب توده از سر گرفت. در سال 1362 ش پس از كشف توطئههاي متعدد اين حزب عليه نظام اسلامي، فعاليت آن، مغاير مصالح جمهوري اسلامي شناخته شد و احسان طبري به اتفاق كادر رهبري حزب، دستگير و زنداني گرديد. احسان طبري در زندان به اشتباهات خود و حزب اعتراف كرد و كتاب «كژ راهه» (چاپ 1366) را در اين زمينه نوشت. او همچنين مشغول نگارش كتاب «آورندگان انديشه خطا» حاوي كنكاشي در انديشههاي احمد كسروي، صادق هدايت و سيدحسن تقيزاده بود كه با مرگ وي ناتمام ماند. شكنجه و اميد، فرهاد چهارم، ترانه خوابگونه و سفر جاده و... از ديگر آثار اوست. احسان طبري در هنگام مرگ در هشتم ارديبهشت 1368 ش، 73 سال داشت. وي از بزرگترين نظريهپردازان ماركسيسم در ايران و جهان به شمار ميرفت. احسان طبري از حافظه و استعداد شگرفي برخوردار بود و در زمينه شعر كلاسيك و نو و داستان و رمان و تحقيقات فلسفي و بررسيهاي لغوي و فرهنگ عاميانه و مسائل سياسي و اجتماعي، اطلاعات عميقي داشت.
* افتتاح مراكز تلويزيوني گيلان و مازندران (1349ش)
* كشتار گروهي از كارگران «جهان چيت» كرج توسط ايادي رژيم پهلوي (1350ش)
17 جمادي الثاني
در گذر تاريخ
* به سلطنت رسيدن «طغرل بيك» اولين پادشاه سلسلهي سلجوقيان در نيشابور(429 ق)
اشاره:
سلجوقيان كه نَسَب ايشان به سلجوق بن دَقّاق ميرسد، طايفهاي از تركمانان غَز بودند كه در روزگار سامانيان، در دشتهاي خوارزم و سواحل درياي خزر سكونت داشتند. در حدود سال 416 ق، تركمانان سلجوقي در ماوراءالنهر سر به عصيان برداشتند ولي از محمود غزنوي شكست خورده، تار و مار شدند. پس از مرگ سلطان محمود غزنوي، در سال 426 ق، قريب ده هزار تن از جنگاوران سلجوقي به سركردگي طغرل بيك وديگران از ماوراءالنهر به حدود خراسان آمدند و با سلطان مسعود غزنوي درگير شدند. اين جنگ و جنگهاي بعدي به ضعف و شكست مسعود غزنوي انجاميد. سرانجام طغرل بيك در سال 429 ق به نيشابور آمد و بر تخت سلطنت نشست.
* درگذشت «بارع بغدادي» اديب و شاعر مشهور عرب(524 ق)
اشاره:
ابوعبداللَّه، حسين بن محمد بن عبدالوهاب معروف به بارع بغدادي، اديبِ مشهور، نحوي، لغوي، قاري و فاضل شهير عرب در سال 443 ق در بغداد به دنيا آمد. او در علم نحو و لغت از علماي برجستهي دوران به شمار ميرفت و تنها اثر به جاي مانده از او، ديوان اشعار اوست. بارع در آخر عمرِ 81 سالهي خود، نابينا شد.
* امضاي قرارداد سياسي «عَكّا» در جريان جنگهاي صليبي (587 ق)
اشاره:
در جريان جنگهاي صليبي بين مسلمانان و جنگجويان مسيحي، قراداد سياسي «عَكّا» براي تسليم شهر «عَكّا»به مسيحيان و استرداد سه هزار اسير مسلمان، بين مسلمانان و مسيحيان به امضا رسيد. ولي مسيحيان، اسيرانِ مسلمان را كشته و دوباره جنگهاي صليبي آغاز شد كه با شكست مسيحيان پايان يافت. شهر عَكّا در سال پانزدهم هجري توسط مسلمانان فتح شده بود اما در سال 497 ق به تسخير فرنگيها درآمد. اين شهر در سال 583 ق توسط صلاحالدين ايوبي از صليبيون باز پس گرفته شد ولي در سال 587 ق باز هم به چنگ فرنگيها افتاد و تاكنون در دست آنان باقي مانده است.
* رحلت خاتَمُ المُحدِّثين «حاج ميرزا حسين نوري» صاحب مُستَدْرَكُ الوسايل(1320ق)
اشاره:
ميرزا حسين بن محمد تقي بن محمد علي نوري مازندراني معروف به ميرزا حسين نوري در سال 1254 ق در شهرستان نور در مازندران به دنيا آمد. ميرزاي نوري، فقيه امامي، محدث، مفسر و شاعر، نزد شيخ العراقين عبدالحسين تهراني، شيخ مرتضي انصاري، حاج ملاعلي كَني، ميرزا محمدحسن شيرازي و سيدمهدي قزويني تلمذ نمود. ميرزا حسين نوري همچنين از استادان شيخ آقابزرگ تهراني، حاج شيخ عباس قمي، محمد حسين كاشف الغطاء و سيد شرفالدين عاملي در حديث نيز بوده است. ميرزاي نوري در ترويج اصول مذهب جعفري و نشر آثار ائمهي اطهار(ع)، كوشش بسيار كرد. همچنين اين عالم فاضل در عبادت، پرهيزگاري، تقوي و كمالات نفساني، انساني نمونه بود. از آثار وي: مُستَدرك الوسايل در فقه(در 3 جلد) است كه به جهت تأليف اين كتاب به ايشان «صاحب مُستَدرَكُ الوَسايل» ميگويند. مَعالِمُ الصَّبر، جَنَّةُالمأوي و نَفَسُ الرَّحمن في فضائلِ سَلمان، نيز از اوست. ميرزاي نوري داراي كتابخانهي جامع و معتبري بود كه در ايران و عراقِ عرب نظير آن در كميَّت و كيفيَّت يافت نميشد ولي اين كتابخانه پس از وفات ميرزا، به كلي متفرق شد. ايشان پدر همسر شهيد شيخ فضل اللَّه نوري، عالم مبارز و آگاه دوران مشروطه بود و بسياري از كتب نفيس ميرزا حسين، نزد فرزندانِ شيخ فضلاللَّه نوري، ماند. بعدها مقداري از اين كتابها، توسط آيت اللَّه بروجردي خريداري و به كتابخانهي معظم له در نجف اشرف منتقل شد. ميرزا حسين نوري سرانجام در 17 يا 27 جمادي الثاني سال 1320 ق در 66 سالگي بدرود حيات گفت و در نجف اشرف مدفون گشت.
28 آوريل در گذر تاريخ
* تولد «يوهان گوتِنْبرْگْ» دانشمند آلماني و مخترع ماشين چاپ (1400م) (ر.ك 23 فوريه)
* اعدام «بنيتو موسوليني» ديكتاتور فاشيست توسط ميهنپرستان ايتاليا (1945م)
* مداخله نظامي امريكا در كشور دومينيكن واقع در امريكاي مركزي (1965م)
* صدور دستور عقبنشيني كامل نيروهاي امريكا از ويتنام (1975م)