ا ارديبهشت درگذر تاريخ
* درگذشت «ملك‏الشعراء بهار» اديب و سياستمدار (1330 ش)
اشاره: استاد محمدتقي بهار فرزند ملك الشعرا محمد كاظم صبوري در سال 1266 ش در مشهد به دنيا آمد. از هفت سالگي به سرودن شعر روي آورد و از مظفرالدين شاه در 18 سالگي لقب ملك الشعرايي گرفت. بهار فعاليت‏هاي سياسي خود را از آغاز نهضت مشروطه آغاز كرد و در اين راه متحمل رنج زندان و تبعيد و آوارگي گرديد. در همه اين احوال از آن روزها و شب‏ها كه ملك الشعرا بهار، عمر خود را در زدوخوردهاي سياسي و روزنامه‏نگاري و حبس و تبعيد و خدمت در مجلس شوراي ملي مي‏گذرانيد بهار با اطلاع وافري كه از زبان فارسي و ادبيات قبل از اسلام داشت، به خلق تركيبات جديد و وارد كردن بسياري از لغات متروك لهجه‏هاي كهن درآثار خود توفيق يافت. تصحيح و حاشيه تاريخ سيستان و مجملُ‏التواريخ و تأليف سبك‏شناسي نثر فارسي و ديوان اشعار و چند نوشتار سياسي از جمله آثار اوست. استاد محمدتقي بهار سرانجام در اول ارديبهشت 1330 ش در 64 سالگي به مرض سل درگذشت.

* رحلت فقيه بزرگوار آيت‏اللَّه «ميرزا علي غروي علياري تبريزي» (1376 ش)
اشاره: آيت‏اللَّه حاج ميرزا علي غروي علياري تبريزي در سال 1280 ش (1319 ق) در بيت علم و تقوا در تبريز زاده شد. او كه از نوادگان عالم بزرگ و فقيه جليل، آيت‏اللَّه حاج ملاعلي علياري بود، پس از پشت سر گذاشتن دروس مقدماتي، راهي نجف اشرف گرديد و ساليان بسيار در محضر حضرات آيات: سيد ابوالحسن اصفهاني، ضياء الدين عراقي، ميرزاي ناييني، سيد ابوتراب خوانساري و سيدعلي آقا قاضي، زانوي ادب زد. وي در اين دوران، مباني علمي خود را در اخلاق، فقه، اصول، كلام، رجال، عرفان، حكمت و فلسفه استوار ساخت و درجواني به دريافت اجازات متعدد روايي و اجتهادي از علماي بزرگ نجف نائل آمد. معظم له در 31 سالگي به درخواست جدّ عالي قدرش، آيت‏اللَّه محمد حسن علياري به تبريز بازگشت و به مدت 65 سال به تحقيق، تدريس، تاليف و پرورش شاگردان اشتغال ورزيد. از آن فقيه سترگ نوشتارهاي فراواني به جاي مانده كه تقريرات درس خارج فقه حضرات آيات: عراقي، ناييني، سيدابوالحسن اصفهاني و نيز شرح عروة الوثقي در 15 جلد از آن جمله است. آيت‏اللَّه علياري سرانجام در چنين روزي برابر با 13 ذي‏حجّه 1417 ق در 96 سالگي درتبريز بدرود حيات گفت و پس از تشييعي با شكوه، در حرم حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.
* روز بزرگداشت شيخ اجل «مصلح‏الدين سعدي شيرازي»
اشاره: شيخ مصلح الدين سعدي شيرازي در حدود سال 606 ق در ميان خانداني از عالمان دين در شيراز ولادت يافت. وي در اوان جواني براي تحصيل علوم ادبي و ديني راهي نظاميه بغداد شد و سپس به عراق و شام و حجاز سفركرد. سعدي در اواسط قرن هفتم به شيراز بازگشت و منظومه حِكمي بوستان را در سال 655 ق و گلستان را در مواعظ و حِكم به نثر مُسجّع و آميخته با قطعات اشعار دل‏انگيز در سال 656 ق، نگاشت. وي از آن پس، قسمت عمده عمر خود را در زادگاه خود گذراند تا اين كه در سال 691 ق در 85 سالگي درگذشت و در خانقاه خود به خاك سپرده شد.

10جمادي الثاني درگذر تاريخ
* آغاز دومين جنگ امپراتوري ايران و روم در زمان پادشاهي ساسانيان (359م)

* درگذشت اديب شهير و عارف بزرگ ايراني «شيخ فريدالدين عطار نيشابوري» (627ق)
اشاره: شيخ فريدالدين محمد بن ابراهيم عطار نيشابوري از بزرگان عُرفا و مشاهير مشايخ صوفيه و شعرا، در سال 513 هجري قمري در نيشابور به دنيا آمد. وي در ابتدا شغل عطاري داشت و صاحب ثروت شده بود. بعدها بر اثر حادثه‏اي، قدم به دايره‏ي سير و سلوك گذاشت و تا آخر عمر در اين وادي پَر گشود. عطار، به حقّ، از شاعران بزرگ مُتِصّوفه بود. عطار از تمثيلات گوناگون و بيان حكايت‏هاي مختلف در هنگام طرح يك موضوع عرفاني استفاده مي‏كند تا مقاصد مُعتكِفان خانقاه‏ها و نكات عرفاني را براي مردم عادي، بيشتر و بهتر روشن و آشكار سازد. عطار به داشتن آثار متعدد در ميان شاعران متصوف ممتاز است. در آثار نظمي و نثري عطار، نكات دقيقي درباره‏ي توحيد و معارف الهي يافت مي‏شود. تاليفات او را تا يكصد و چهارده و بيشتر وده‏ها هزار بيت شعر، گفته‏اند. اِخوانُ‏الصَّفا، اسرار نامه، الهي نامه، بلبل نامه، پند نامه، ديوان اشعار، مَنطِقُ الطّير، تَذكرةُالاولياء و جواهر نامه از آن جمله‏اند. عطار به سال 627 يا 628 هجري در فتنه‏ي مغول در سن 114 سالگي وفات يافت و بعضي او را مقتول مي‏دانند. آرامگاه عطار نيشابوري درنزديكي شهر نيشابور در استان خراسان واقع است و محفلِ دوستداران زبان و ادب فارسي مي‏باشد.

21آوريل درگذر تاريخ
* تهاجم وهابيون حجاز به شهر مقدس كربلا (1802م)
اشاره: با قدرت يافتن وهابيون در حجاز، مناقشات و زد و خوردهايى بين آنان و ديگر مسلمانان به ويژه شيعيان روي مي‏داد كه يكي از اين موارد، تجاوز وهابيون به شهرهاي مقدس نجف و كربلا در بيستم آوريل سال 1802م است. با توجه به اين كه دو شهر نجف و كربلا از شهرهاي مورد احترام و از زيارتگاه‏هاي مهم شيعه است، اين امر باعث شد كه حملات وهابيت بيشتر و شديدتر در مورد اين دو نقطه متمركز شود. انگيزه اصلي اين تجاوزكاران از كشتار و قتل و غارت شيعيان، اعتقادات تند مذهبي آنان بود كه با تعصب شديدي آميخته است. وهابيان به تهمت مشرك بودن مردم كربلا به اين شهر حمله كرده و پس از تخريب گنبد و بارگاه و ضريح مقدس امام حسين(ع) خزانه حرم را غارت نمودند. در جريان اين تهاجم وحشيانه، بيش از دو هزار نفر از شيعيان كربلا به شهادت رسيدند. هم‏چنين، وهابيان با غارت اموال و تخريب قسمت‏هايى از شهر، آن را به ويرانه‏اي تبديل كردند. اين واقعه خشم مسلمانان را برانگيخت و نفرت از اعمال وهابيت را در دل آنان بيشتر كرد. وهابيان پس از روي كار آمدن دولت سعودي نيز به اعمال ضد شيعي خود ادامه داده و در حركتي ضدديني، بارگاه ملكوتي ائمه بقيع و خاندان پيامبر را تخريب كردند.
* درگذشت علامه اقبال لاهوری، متفکر برجسته پاکستانی (1938م)
اشاره: علامه محمد اقبال لاهوری شاعر، سیاست‌مدار و متفکر برجسته پاکستانی در نهم نوامبر ۱۸۷۲م در ایالت پنجاب پاکستان و در یک خانواده مسلمان و معتقد به‌دنیا آمد. اقبال پس از طی تحصیلات مقدماتی راهی لاهور شد و در آن‏جا به فراگیری فلسفه و علوم انسانی پرداخت. اقبال در سال ۱۹۰۵م به تشویق اساتید خود به لندن رفت و در انگلستان و آلمان به تحصیل ادامه داد. وی هم‏چنین در آن‏جا به مطالعات گسترده درباره تاریخ ادبیات ایران و متون اصیل فارسی و عربی همت گماشت و با وقوف به رموز ادبیات و عرفان ایرانی، در زبان فارسی به کمال رسید. اقبال لاهوری پس از بازگشت از اروپا به‌سرعت در زمره پیشروان و اصلاح‌طلبان عمده مسلمان شبه‌قاره هند و در شمار بانیان تأسیس کشور مستقل پاکستان قرار گرفت. درواقع، هدف اقبال اتحاد دنیای اسلام بود و برای بشریت، پیام محبت به‌همراه داشت. آثار اقبال در مجموعه‏هایی به‌نام «پیام مشرق»، «اسرار خودی و رموز بی‏خودی»، «ارمغان حجاز»، «جاویدنامه» و... مکرراً به چاپ رسیده است. علامه محمد اقبال لاهوری، سرانجام در تاریخ بیست و یکم آوریل سال ۱۹۳۸ میلادی در سن شصت و شش سالگی درگذشت.
* درگذشت دكتر «كليم صديقي» رهبر پارلمان مسلمانان انگلستان (1995م)
اشاره: دكتر كليم صديقي، با دارا بودن مدرك دكتراي علوم سياسي بين‏الملل، در سال 1991م، پارلمان مسلمانان انگليس را به منظور هماهنگ كردن فعاليت‏هاي مسلمانان در اين كشور پايه‏گذاري كرد كه اين تشكيلات در طول فعاليت خود، تلاش موثري را به انجام رسانده است. دكتر صديقي، در نهايت در حالي كه براي شركت در يك كنفرانس اسلامي در پروتوريا، مركز افريقاي جنوبي به سر مي‏برد، در بيست و يكم آوريل 1995م بر اثر سكته قلبي در شصت و سه سالگي درگذشت