شهر مراغه نخستین پایتخت ایلخانان مغول بوده و موزه ایلخانی این شهر تنها موزه تخصصی آن دوره در ایران است.
مسئول موزه ایلخانی مراغه امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در مراغه گفت: آثار با ارزش موجود در موزه تخصصی ایلخانی مراغه مجموعه‌ای جالب و دیدنی از حکومت 104 ساله ایلخانان مغول در ایران است.
ناصر دبیر افزود: در این موزه آثار ارزشمندی شامل مجموعه سفال، سکه، شیشه، آبگینه، فلز و نسخه‌های قرآنی نگهداری می‌شود.
مسئول موزه ایلخانی مراغه اضافه کرد: مجموعه سفال‌های موزه مراغه با سبک‌های زیر لعاب شفاف، زرین‌فام، مینایی، لاجورد نمایش‌گر عصر طلایی سفالگری دوره اسلامی در ایران آن زمان است.
دبیر ادامه داد: این سفال‌ها با نقوش هندسی، گلبرگ‌های سلیمی، حیوانی، انسانی و خط نوشته‌ها تزیین شده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: سکه‌های موزه ایلخانی مراغه مجموعه‌ای کامل از سکه‌های رایج عصر ایلخانان است که از 17 فرمانروای ایلخانی که در ایران حکومت کرده‌اند، سکه‌هایی باارزش از 16 ایلخان نگهداری می‌شود.
مسئول موزه ایلخانی مراغه ادامه داد: پول رایج ایلخانان به لحاظ کاربرد اقتصادی و معاملات تجاری و رسمی، به صورت پشتوانه تک فلزی و نقره بود. سکه‌های طلا برای مقاصد ویژه ایام عید و جشن‌ها ضرب می‌شد و سکه‌های مسی (فلوس) برای معاملات روزمره رواج داشت.
دبیر اضافه کرد: تنوع نقوش سکه‌ها در دوره ایلخانی معرف فرهنگ و تمدن آن عصر بوده و نقوش و مظاهر آئینی ادیان و فرقه‌های مختلف ضرب شده بر روی آنها، گویای تساهل مذهبی مغولان است؛ همچنین بر سکه‌های ایلخانی متونی از آیات قرآنی، لااله‌الاالله، محمد رسول‌الله، نام خلفای راشدین و در دوره‌ای کوتاه متن علی‌ولی‌الله و نام دوازده امام به‌خط کوفی و نسخ نقش شده است. نام و القاب ایلخانان معمولاً به خط اویغوری با خطوط عربی سکه‌ها ترکیب شده‌اند.
وی افزود: براساس اخبار مندرج در کتب مورخان، 87 مرکز ضرب سکه در دوره ایلخانان وجود داشته و مراغه، تبریز و سلطانیه از مراکز مهم ضرابخانه‌های حکومتی بوده‌اند.
مسئول موزه ایلخانی مراغه گفت: در بخش فلز این موزه نیز نمونه‌هایی با ارزش از ظروف فلزی، پیه سوزها و شمعدان‌های آن دوره به نمایش درآمده است.
دبیر اذعان داشت: در بخش شیشه و آبگینه موزه مراغه ظروف شیشه‌ای زیبایی که با روش‌های مختلف شیشه‌گری شامل دمیده آزاد، دمیده در قالب، تراش و نقوش افزوده ساخته شده به نمایش گذاشته شده است.
وی اضافه کرد: در بخش کتابت این موزه نیز قرآن‌هایی که برای اولین‌بار ترجمه در آنها رایج شده، نگهداری می‌شود که این قرآن‌ها بر روی کاغذهای موسوم به خانبالغ که از کاغذهای وارداتی کشور چین بوده، نوشته شده و دارای تزیینات زرنگار است.
مراغه نخستین پایتخت ایلخانان مغول در ایران بوده است
شهر مراغه نخستین پایتخت ایلخانان مغول بوده و موزه ایلخانی این شهر تنها موزه تخصصی آن دوره در ایران است که در آن فرهنگ، تمدن و هنر صنعت‌گران و هنرمندان آن دوره به نمایش درآمده است، این موزه در خانه قدیمی در کنار مقبره اوحدی مراغه‌ای، شاعر و عارف قرن هفتم هجری قرار دارد.
موزه ایلخانی مراغه چکیده‌ای از تاریخ 200 ساله استیلای ایلخانان مغول را به نمایش می‌گذارد. از دوره سلطنت هلاکو و فتح بغداد تا سقوط سلطان ابوسعید آخرین ایلخان مغول به دست سربداران. ساختمان این موزه همزمان با ساخت بنای یادبود اوحدالدین مراغی، شاعر نام‌آور قرن هفتم و هشتم بین سال‌های 53 تا 57 به وسیله انجمن آثار ملی آغاز شد. این محل در سال 1363 مقارن با تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به موزه تبدیل و در سال 1375 رسماً فعالیت خود را آغاز کرد.