22اسفند در گذر تاریخ
* ارتحال فقيه و عالم ديني، آيت اللَّه «ميرزا هدايت اللَّه وحيد گلپايگاني» (1352ش)
اشاره:
آيتاللَّه ميرزا هدايت اللَّه فرزند ملامحمد جواد وحيد گلپايگاني در سال 1269ش (1308ق) در قريه گوگد گلپايگان به دنيا آمد. وي مقدمات و سطوح را در زادگاهش نزد پدر فرا گرفت. آن گاه راهي اراك شد و از محضر آيتاللَّه شيخ عبدالكريم حائري يزدي و ديگر استادان بهره برد. آيتاللَّه وحيد گلپايگاني همزمان با ورود آيتاللَّه حائري يزدي به قم و تاسيس حوزه علميه، به همراه استاد راهي اين شهر شد و به مدت ده سال ديگر، از مباحث فقه و اصول ايشان بهرهمند گرديد. او به هنگام تبعيد جمعي از علماي نجف به ايران نيز، مقداري از دروس خارج را نزد آيتاللَّه سيدابوالحسن اصفهاني آموخت. پس از درگذشت پدر، آيتاللَّه وحيد گلپايگاني به امر و تشويق آيتاللَّه حائري راهي گلپايگان شد و پس از تاسيس حوزه علميه گلپايگان، خود به تدريس در آنجا همت گماشت. ايشان پس از سالياني، همزمان با ورود آيتاللَّه بروجردي، به قم در سال 1323ش، رهسپار آنجا شد و در حلقه درس ايشان حاضر گشت. آنگاه به تهران رفت و تا پايان عمر به مدت نزديك به سي سال به انجام وظايف ديني و تدريس در مدرسه عالي سپهسالار پرداخت. آيتاللَّه وحيد بهبهاني سرانجام در بيست و دوم اسفند 1352ش برابر با هفدهم صفر 1394ق در تهران درگذشت و در قبرستان شيخان در قم مدفون گرديد.
*تأسيس «بنياد شهيد انقلاب اسلامي» به فرمان امام خميني (1358ش)
اشاره:
هدف از تشكيل نهاد انقلابي بنياد شهيد، رسيدگي و صيانت از خانوادههاي شهداي گرانقدر انقلاب اسلامي و جنگ تحميلي است. البته اين مسأله در تاريخ معاصر ايران، سابقه دارد. زيرا پس از قيام 15 خرداد 1342، گروهي از روحانيان مبارز و افراد نيكوكار به دستور حضرت امام، در جهت رسيدگي به خانوادههاي معظم شهدا عمل ميكردند. پس از پيروزي انقلاب اسلامي به فرمان امام خميني(ره) براي رسيدگي به مسائل رفاهي، مادي، معنوي و فرهنگي خانواده معظم شهيدان، اين بنياد تشكيل يافت كه با آغاز جنگ تحميلي و بيشتر شدن تعداد شهدا، وظيفه و تكليف بنياد شهيد سنگينتر شد. احيا، حفظ و ترويج فرهنگ ايثار و شهادتطلبي، زنده نگهداشتن ياد شهيدان و حفظ آثار آنان، تجليل و تكريم از خانوادههاي معظم شهيدان، جديت در امور فرهنگي خانوادههاي شاهد، خوداتكايي و قانونمند كردن ارايه خدمات به آنان و بسيج امكانات نظام به منظور پراكندن عطر ملكوتي شهادت در جامعه، محور فعاليتهاي اين نهاد مقدس است. در سال 1382 بنياد شهيد انقلاب اسلامي با ستاد رسيدگي به امور آزادگان ادغام شده و سازماني به نام بنياد شهيد و امور ايثارگران زير نظر رئيس جمهور ايجاد شد.
* درگذشت «استاد حسين گُلْ گلاب» نويسنده، مترجم و موسيقيدان معاصر (1363 ش)
اشاره:
حسين گل گلاب فرزند ميرزا مهدي خان مصور الملك، نقاش و عكاس دوره قاجار، در سال 1274 ش در تهران به دنيا آمد. وي از سال 1298 تا 1307 ش تدريس علوم طبيعي در مدرسه دارالفنون را عهدهدار شد و دوازده جلد كتاب در رشته علوم طبيعي تأليف نمود. گل گلاب بعدها به معاونت دانشكده علوم و ادبيات منصوب گرديد و به دريافت درجه دكترا در رشته علوم نائل شد. وي از 1314 به هنگام تشكيل فرهنگستان ادب فارسي به سبب تخصص در معادليابي در رشتههاي علمي به عضويت پيوسته اين مؤسسه برگزيده شد و در 1315 به سردبيري فرهنگستان رسيد. دكتر گل گلاب همچنين به كار ترجمه و موسيقي علاقمند بود و چندين اثر از او در اين زمينه به جاي مانده است. وي موسيقي ميدانست و سرود هم ميساخت. او با انجمن موسيقي ملي در زمينه تصنيف و سرود همكاري داشت و از جمله سرودهاي ساخته شده توسط اين استاد ميتوان به «اي ايران اي مرز پرگهر» و «آذربايجان» اشاره كرد. از اين نويسنده و هنرمند آثار متعددي به جاي مانده كه تاريخ طبيعي، جغرافيا و گياهشناسي از آن جملهاند. استاد گل گلاب به هنگام فوت 89 سال داشت.
• روز بزرگداشت شهدا
29 ربيع الثاني در گذر تاریخ
*تولد «محمد بن احمد ذهبي» محدث و مورخ(673 ق)
اشاره:
شمس الدين، محمدبن احمد ذهبي محدث و مورخ مشهور، علاقهي زيادي به گردآوري حديث داشت و براي تكميل اين علم، سفرهاي بسيار كرد. او در اين سفرها از بسياري از بزرگان و علما حديث شنيد و آنها را ضبط نمود. ذهبي وقايع تاريخ اسلام و مشاهير اين دوران را از زمان ظهور آيين اسلام تا سال 704 ق دنبال كرده و اخبار و وقايع محدثين آن دوره را نيز به رشتهي تحرير درآورده است. وي اين مجموعه را تحت عنوان تاريخ اسلام به صورت كتابي تنظيم كرده است. آثار ذهبي بسيار مورد استفادهي اهل علم قرار گرفت و در اكثر مواقع، دانشپژوهان براي شنيدن احاديث به محضرش ميشتافتند. الكاشف، طبقات القُرّاء، المُعجم الكبير و المعجم الصغير از آثار اوست. ذهبي در سال 748 ق در 75 سالگي در دمشق وفات يافت.
* وفات «محمد بن عبداللَّه بن بهلول» معروف به شيباني از مشاهير حديث(1387 ق)
اشاره:
محمد بن عبداللَّه بن محمد بن عبيداللَّه بن بهلول، معروف به شيباني، كوفي الاصل، از مشاهير محدثان اماميه ميباشد كه براي استماع حديث، مسافرتها كرده و تأليفاتي دارد. او در ابتدا به نقل احاديث معتبر همت ميگماشت ولي در ادامه از روايت احاديث غريب نيز خودداري نكرد و باعث شد كه ديگران نقل روايتهاي او را معتبر نشمارند.
12 مارس در گذر تاریخ
* تولد «كريستين هِبِل» اديب و منتقد برجسته آلماني (1813م)
* امضاي معاهده «قسطنطنيه» عثماني، انگليس و فرانسه (1854م)
* درگذشت «سون ياتْ سِنْ» انقلابي چيني و اولين رئيس جمهور چين ملي (1925م)
* آغاز نهضت نافرماني در هند
به دستور مهاتْما گاندي رهبر آزادي اين كشور (1930م)
* آغاز اشغال اتريش توسط نيروهاي آلمان نازي پيش از جنگ جهاني دوم (1938م)
* ارائه دكترين «هاري ترومن» رئيس جمهوري امريكا موسوم به «طرح در برگيري» (1947م)
* روز ملي كشور آفريقايي «گابن» از استعمار فرانسه (1960م)
* آغاز حكومت ديكتاتوري ژنرال «سوهارتو» در اندونزي (1966م)