24آبان در دفاع مقدس
* شهادت شهید محمدامین اسدی (1359ش)
اشاره:
شهید محمدامین اسدی در سال ۱۳۳۷ش در شهر مرزی آبادان چشم به جهان هستی گشود. دوران تحصیل خود را در زادگاهش سپری کرد و برای ادامه تحصیل، به خارج از کشور رفت. محمدامین پس از اخذ مدرک لیسانس، در شهریورماه سال ۱۳۵۹ش به نهاد مقدس جهاد سازندگی پیوست و در آبادان، مشغول خدمت جهادگرانه گردید. در طول تهاجم نیروهای رژیم بعثی عراق به شهر آبادان، فعالیت سازندگی و کمک‏رسانی به رزمندگان را به عهده داشت و در این سنگر، مقاومت و پایداری بسیاری از خود نشان داد. محمدامین اسدی سرانجام در تاریخ بیست و چهارم آبان‏ماه سال ۱۳۵۹ هجری شمسی، حین حمله سفاکان بعثی در سن بیست و دو سالگی به فیض عظمای شهادت نائل آمد.

*شهادت روحاني آگاه و مبارز انقلابي «شيخ محمد خياباني» در تبريز(1338 ق)
اشاره:
شيخ محمد خياباني در سال 1297ق در خامنه از توابع شبستر به دنيا آمد. در ابتدا مدتي به همراه پدر به كار تجارت مشغول بود، اما گرايش روحي به فراگيري علم او را به سلك روحانيت در آورد. شيخ محمد مدارج علمي را به سرعت پيمود و در درس عالي فقه و اصول و هيئت و نجوم شركت كرد. در محاصره‏ي تبريز، وي از اركان فكري و رهبري مردم بود و با لباس روحانيت و تفنگ بر دوش در سنگرها به دفاع از شهر و ناموس و حيثيت مردم مسلمان در مقابل سپاه متجاوز عين الدوله صدراعظم قاجار پرداخت. پس از خلع محمدعلي شاه از حكومت، از طرف مردم تبريز به مجلس شوراي ملي راه يافت، و در كنار افرادي همچون شهيد مدرس به دفاع از حقوق مردم قيام كرد. از قاجار كارهاي درخشان خياباني در مجلس دوم، اعتراض شجاعانه و كارساز او عليه اولتيماتوم استعماري دولت تزاري روس بود. اوضاع نابسامان ايران و اخراج نمايندگان آذربايجان از مجلس شوراي ملي، شيخ محمد خياباني را به تشكيل مجلس محلي و قيام مردمي فرا خواند و در 16 رجب 1338 آن را علني ساخت. در اين قيام تبريز از لوث حضور خائنان و بيگانگان مزدور پاك شد و زمام امور به دست خياباني و يارانش افتاد. اين قيام پيروزمندانه، پنج ماه ادامه داشت. سرانجام با خيانت مخبرالسلطنه كه چهره‏اي موجه و ملي داشت، هواداران و ياران خياباني به قتل رسيده و يا خلع سلاح شدند. در نهايت بر اثر خيانت برخي مزدوران، شيخ محمد خياباني در 29 ذي‏الحجه‏ي سال 1338 ق (22 شهريور 1299 ش) به شهادت رسيد. پيكر وي را در گورستان سيد حمزه در تبريز به خاك سپردند. بعدها، اين گورستان به مدرسه تبديل شد و با ويراني مدرسه، مقبره‏ي خياباني مظلوم هم از بين رفت.

رويدادهاي مهم 24 ابان در گذر تاريخ

* تصويب قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران از سوي مجلس خبرگان (1358ش)
اشاره:
پس از پيروزي انقلاب اسلامي و برگزاري اولين انتخابات كه منجر به تعيين نوع حكومت و تشكيل جمهوري اسلامي در ايران گرديد، بحث راجع به تعيين قانون اساسي نظام در محافل مختلف گسترش يافت. در اين مرحله با تيزبيني حضرت امام خميني(ره)، پيش‏نويس قانون اساسي كه پايه نظام جمهوري اسلامي ايران را بر آموزه‏ها و ارزش‏هاي حيات‏بخش اسلام به ويژه عدالت اجتماعي و جامعه توحيدي قرار داده، نگارش يافت و با تاكيد آن حضرت، انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسي در 12 مرداد 1358 برگزار گرديد. اين مجلس در 28 مرداد 1358 فعاليت خود را آغاز كرد تا اين كه پس از سه ماه تلاش و كوشش فوق‏العاده و كار پُر مسئووليت، تدوين قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران را به انجام رساند. اين قانون اساسي، در نهايت در دوازده فصل و يكصد و هفتاد و پنج اصل توسط خبرگان قانون اساسي مورد تصويب قرار گرفت. اين قانون سپس در يك همه‏پرسي در 12 آذر 1358 به تأييد مردم مسلمان ايران رسيد و بدين گونه، قانون اساسي تازه‏اي بر مبناي حقوق انساني و اصول اسلامي تدوين و فصلي تازه در برابر قوانين اساسي كشورهاي جهان گشوده شد. در سال 1368 بخش‏هايي از قانون اساسي پس از بازنگري در شوراي بازنگري قانون اساسي و برگزاري همه‏پرسي، به اجرا درآمد.
* مسدود كردن دارايي‏ هاي ايران در خارج از كشور توسط دولت ايالات متحده آمريكا (1358 ش)

* رحلت فيلسوف شهير «سيدمحمد حسين طباطبايي» صاحب تفسير شريف «الميزان» (1360 ش)
اشاره:
علامه سيدمحمدحسين طباطبايي در سال 1281 ش برابر با 1321 قمري در تبريز متولد گرديد و در 5 سالگي مادر و در 9 سالگي پدرش را از دست داد. در همان زمان علاوه بر فراگيري قرآن مجيد و كتاب‏هاي متداول روز و خوش‏نويسي، به تحصيل مقدمات عربي روي آورد و در 23 سالگي عازم نجف اشرف گرديد. علامه، طي يازده سال اقامت در نجف از محضر عالمان نامداري همچون ميرزاي ناييني، سيدابوالحسن اصفهاني، محمدحسين غروي‏اصفهاني و ميرزاعلي آقا قاضي‏طباطبايي استفاده‏هاي فراوان برد و مدارج علمي و كمالات اخلاقي را پيمود. وي پس از آن به مدت ده سال در تبريز اقامت گزيد و سپس در سال 1325 ش راهي شهر قم شد. علامه از آن پس با درك نياز حوزه به تفسير وفلسفه، به تدريس اين دو پرداخت و در اين دو رشته مقام شامخي به دست آورد. علامه طباطبايي همزمان با تدريس، از تاليف آثار گرانبها و سودمند غفلت نورزيد و كتب متعددي را به رشته تحرير درآورد كه اصول فلسفه و روش رئاليسم در 5 جلد، بدايةُ الحكمه، نهايةُ الحكمه، وحي يا شعور مرموز، علي(ع) و فلسفه الهي و حاشيه بر اسفار صدرالدين شيرازي و.... از آن جمله‏اند. اما مهم‏ترين اثر علامه، تفسيرالميزان نام دارد، اين كتاب شريف كه اصل آن به زبان عربي و در بيست جلد تاليف گرديده بارها از سوي ناشران داخلي و خارجي به زبان‏هاي عربي و فارسي چاپ و منتشر شده است. استاد شهيدمرتضي مطهري در مورد اين تفسير مي‏گويد: «كتاب تفسير الميزان، يكي از بهترين تفاسيري است كه براي قرآن مجيد نوشته شده است و مي‏توان ادعا كرد بهترين تفسيري است كه در ميان شيعه و سني از صدر اسلام تا امروز نوشته شده است.» علاوه بر تاليفات متعددي كه از علامه طباطبايي به يادگار مانده است، شاگردان فاضلي در حلقه درس ايشان مراتب كمال علمي را پيموده و منشاء خدمات فراواني شده‏اند. حضرات آيات و دانشمندان فرهيخته‏اي از قبيل شهيد مرتضي مطهري، شهيد سيد محمدحسيني بهشتي، امام موسي صدر، ناصر مكارم شيرازي، شهيد دكترمحمد مفتح، شهيد علي قدوسي، يحيي انصاري شيرازي، شهيد سيدمحمدعلي قاضي طباطبايي، سيدعبدالكريم موسوي اردبيلي، محمدتقي مصباح يزدي، ابراهيم اميني، حسين نوري همداني، حسن حسن‏زاده آملي، عبداللَّه جوادي آملي، سيدمهدي روحاني و ده‏ها عالم فرزانه در طي سال‏ها حضور در محضر پرفيض استاد، خوشه‏چين خرمن معرفت علامه بوده‏اند. علامه سيدمحمدحسين طباطبايي سرانجام در صبح يكشنبه 24 آبان 1360 ش برابر با هجدهم محرم 1402 ق پس از يك هفته بيماري، دارفاني را در هشتاد سالگي وداع نموده و به ديار باقي شتافت. مزارش در كنار حرم حضرت معصومه(س) زيارتگاه عاشقان و شيفتگانش مي‏باشد. همزمان با يكصدمين سال تولد ايشان، همايش ملي ميزان حكمت در دي ماه 1381 در محل سالن همايش‏هاي بين‏المللي صدا و سيما برگزار شد و شخصيت علمي اين مفسر فرزانه، گرامي داشته شد.
* آغاز عمليات نامنظم فتح 3 در منطقه دهوك توسط سپاه پاسداران (1365ش)
* رحلت فقيه بزرگوار و حكيم الهي، آيت ‏اللَّه «ميرزاحسين هبة اللهي مراغي» (1376 ش)
* روز كتاب و كتابخواني

رویدادهای مهم 29 ذي الحجه در گذر تاريخ

* درگذشت «ابن ‏خياط» دانشمند و نحوي بزرگ(320 ق)
* تصرف شهر بيروت توسط سپاهيان مسلمان شام و مصر در جنگ با صليبي ‏ها(690ق)

رویدادهای مهم 14 نوامبر در گذر تاريخ

* كشف سرزمين اكوادور در امريكاي جنوبي (1515م)
* درگذشت «گوتفِريد لايْبْ نيتْسْ» فيلسوف معروف آلماني (1716م)
* مرگ «فريدريش هِگِل» فيلسوف معروف و نظريه‏پرداز بزرگ آلماني (1831م)
* مرگ «راسموس كريستين راسْكْ» زبان شناس برجسته دانماركي (1832م)
* تولد «جواهر لعل نهرو» نخست‏وزير مصلح هند و روز كودك در هندوستان (1889م)
* مرگ «تزوهسي» امپراتوريس مستبد چين (1908م)
* روز جهاني ديابت